علی مومن پور؛ علی ایمانی؛ داوود بخشی؛ غلامحسن رنجبر
چکیده
آستانه تحمل به شوری گیاهان باغی بر اساس میزان کاهش عملکرد در شرایط شور در مقایسه با شرایط غیرشور بدست میآید. بهمنظور تعیین آستانه تحمل به شوری و شیب کاهش عملکرد در برخی از ارقام و ژنوتیپهای انتخابی بادام، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملأ تصادفیبادوعاملژنوتیپبادام در11 سطح (تونو، نانپاریل، مامایی، شکوفه، ...
بیشتر
آستانه تحمل به شوری گیاهان باغی بر اساس میزان کاهش عملکرد در شرایط شور در مقایسه با شرایط غیرشور بدست میآید. بهمنظور تعیین آستانه تحمل به شوری و شیب کاهش عملکرد در برخی از ارقام و ژنوتیپهای انتخابی بادام، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملأ تصادفیبادوعاملژنوتیپبادام در11 سطح (تونو، نانپاریل، مامایی، شکوفه، سهند، شاهرود12، A200،25-1، 16-1 و40-13 پیوندشدهرویپایهGF677 وپایه GF677 (پیوند نشده به عنوان شاهد)) و شوریآبآبیاریدر پنجسطح (5/0، 5/2، 9/4، 3/7 و 8/9 دسیزیمنسبرمتر)، انجامشد.در پایان پژوهش، آستانه تحمل به شوری و شیب کاهش عملکرد در ژنوتیپهای مورد مطالعه بر حسب بیوماس گیاهان محاسبه شد. نتایج نشان داد کهکمترین میزان آستانه تحمل به شوری مربوط به ژنوتیپ 16-1 (22/2 دسیزیمنسبرمتر) بود و پس از آن ارقام مامایی (28/2 دسیزیمنسبرمتر) و سهند (39/2 دسیزیمنسبرمتر)، قرار داشت. در نقطه مقابل، بیشترین آستانه تحمل به شوری در رقمهای شکوفه، شاهرود 12 و ژنوتیپ 25-1 به ترتیب به میزان (80/5، 84/4 و 80/4 دسیزیمنسبرمتر)، مشاهده شد. بیشترین شیب کاهش عملکرد با افزایش شوری در ژنوتیپ 40-13 (05/8 درصد)، و پس از آن در ارقام A200(86/7 درصد) و نانپاریل (55/7 درصد)، ثبت شد. در نقطه مقابل، کمترین مقدار شیب کاهش عملکرد در رقمهای شاهرود 12(60/5 درصد)دیده شد. در مجموع نتایج نشان داد، میزان شوری که موجب کاهش عملکرد 50 درصدی در ارقام شاهرود12، شکوفه و ژنوتیپ 25-1، میشود، به ترتیب 05/5، 43/4 و 55/3 دسیزیمنس برمتر نسبت به پایههای شاهد (بدون پیوند)، بیشتر است. کاهش 50 درصدی در عملکرد رقمهای شاهرود12، شکوفه، ژنوتیپ 25-1 و پایه GF677بهترتیبدر شوریهای 23/13، 59/12، 71/11 و 16/8 دسیزیمنسبرمتر مشاهده شد. گفتنی است که در پژوهشهای قبلی گزارش شده است کهدر شوری هفت دسیزیمنسبرمتر تا میزان 100 درصد از عملکرد (بیوماس) درختان بادام کاسته میشود، در حالیکه در ارقام شاهرود 12 و شکوفه پیوند شده روی پایه GF677در شوری هفت دسیزیمنس بر متر تنها به ترتیب 12 و 9 درصد از عملکرد کاسته شد.بر این اساس میتوان ترکیبهای پیوندی مذکور را برای مناطقی با شوریهای متوسط توصیه نمود.
مهدی بابائی؛ مصطفی مردانی؛ ماشاالله سالارپور
چکیده
آب یکی از نهادههای مهم و محدود در تولید محصولات کشاورزی به شمار می‌رود. هدف از مدیریت منابع آب در کشاورزی، افزایش بهرهوری تولید و بالا بردن کارآیی مصرف آب است. برای رسیدن به این منظور، در این پژوهش با استفاده از تحلیل پوششی داده‌ها، کارآیی آب مصرفی محصولات عمده کشاورزی و مزارع شهرستان زابل در سال 1390 بررسی شد. نتایج نشان داد میانگین ...
بیشتر
آب یکی از نهادههای مهم و محدود در تولید محصولات کشاورزی به شمار می‌رود. هدف از مدیریت منابع آب در کشاورزی، افزایش بهرهوری تولید و بالا بردن کارآیی مصرف آب است. برای رسیدن به این منظور، در این پژوهش با استفاده از تحلیل پوششی داده‌ها، کارآیی آب مصرفی محصولات عمده کشاورزی و مزارع شهرستان زابل در سال 1390 بررسی شد. نتایج نشان داد میانگین کارآیی مزارع در شرایط بازده ثابت و متغیر نسبت به مقیاس به ترتیب 77 و 98 درصد بود. میانگین کارآیی مقیاس 78 درصد بوده که دارای عدم کارآیی مقیاس میباشد. میانگین کارآیی آب آبیاری نیز در شرایط بازده ثابت و متغیر نسبت به مقیاس به ترتیب 52 و 86 درصد بود. پیشنهاد میشود که برای رسیدن به کارآیی کامل در محصولات گندم، جو و ذرتعلوفهای، میزان آب مصرفی، در شرایط بازده ثابت نسبت به مقیاس به ترتیب 3269، 2377 و 7539 مترمکعب به ازای هر هکتار کاهش یابد. با توجه به نتایج به نظر میرسد با اجرای سامانه آبیاری نوین بتوان مقدار آب مصرفی را کاهش داد.
آب زیرزمینی
علی مختاران؛ عبدالعلی ناصری؛ حیدرعلی کشکولی
چکیده
در شرایط جدید زهکشی در مرکز و جنوب غرب استان خوزستان، با کاهش عمق کارگذاری زهکش‌ها و زهکشی کنترل شده، مطالعه دینامیک منطقه اختلاط آب شور و شیرین در بالای سفره آب زیرزمینی، شناخت مشخصات این منطقه و تاثیر آن بر دبی و شوری زهآب اهمیت دارد. در این پژوهش هفت گروه پیزومتر در فواصل مختلف از جمع کننده زهآب نصب شد. هرگروه شامل ...
بیشتر
در شرایط جدید زهکشی در مرکز و جنوب غرب استان خوزستان، با کاهش عمق کارگذاری زهکش‌ها و زهکشی کنترل شده، مطالعه دینامیک منطقه اختلاط آب شور و شیرین در بالای سفره آب زیرزمینی، شناخت مشخصات این منطقه و تاثیر آن بر دبی و شوری زهآب اهمیت دارد. در این پژوهش هفت گروه پیزومتر در فواصل مختلف از جمع کننده زهآب نصب شد. هرگروه شامل هشت پیزومتر کارگذاری شده در اعماق مختلف سطح خاک (8/0تا 5 متری) بود. این تحقیق در دو مزرعهR9-11 شرکت کشت و صنعت دعبل خزاعی با عمق متوسط زهکشی دو متر و فواصل لاترال‌های 65 متری و مزرعهR8-7 شرکت کشت و صنعت سلمان فارسی با عمق متوسط زهکشی 4/1متر و فواصل لاترال‌های 42 متری انجام شد. تراز سطح آب در پیزومترها، شوری آب در لایههای مختلف خاک و دبی و شوری زهآب در سه دوره آبیاری سنگین کشت نیشکر(فروردین تا مهرماه سالهای 1393،1392و1396) بهصورت روزانه پایش شد. نتایج نشان داد که با شروع آبیاری سنگین، بار هیدرولیکی افزایش یافته و اختلاف بارهیدرولیکی بین لایههای پایین(چهار وپنج متری) نسبت به لایههای سطحی، جریان عمودی و هجوم آب شور به‌سمت بالا را برقرار می‌سازد. کاهش عمق کارگذاری زهکش‌ها تا60 سانتی‌متر از مزرعهR9-11نسبت به مزرعه R8-7و فاصله گرفتن ازجمع‌کننده تا 400 متر در هر مزرعه که کاهش عمق کارگذاری زهکش‌ها تا 40 سانتی‌متر را به‌همراه داشت، باعث افزایش بار هیدرولیکی به میزان متوسط12-8 سانتی‌متر، افزایش ضخامت منطقه اختلاط تا یک متر و کاهش خط میانگین شوری در ناحیه اختلاط به میزان هشت درصد بود. در این تحقیق مشخص شد که شوری زهآب تحت تاثیر شوری آب آبیاری و شوری آب زیرزمینی بوده و تفاوت درعمق زهکشی، موقعیت لایه محدودکننده و وجود عدسی‌های ماسه‌ای بر این شوری موثر است. با کاهش عمق زهکشی، دبی زهآب به‌شدت کاهش یافت. به‌طوری‌که میانگین زهآب از هر لاترال در مزرعهR9-11، 10 میلیمتر در روز و در مزرعهR8-7به 3/3 میلیمتر در روز بود. نتایج این پژوهش نشان داد که با افزایش ضخامت منطقه اختلاط آب شور و شیرین ناشی از کاهش بهینه عمق زهکشی، به‌دلیل استفاده گیاه از این منطقه، حجم آب مصرفی در هر دور آبیاری کاهش می‌یابد و میتواند عاملی موثر در جهت حفاظت منابع خاک و آب باشد.
محمد حسین رحیمیان؛ حمیدرضا ذبیحی
چکیده
بهمنظور بررسی تاثیر استفاده از مخلوط مقادیر مختلف کود کمپوست و پلیمرسوپر جاذب رطوبت در افزایش عملکرد و کارآیی مصرف آب گوجه فرنگی(Solanum lycopersicum) آزمایشی گلخانهای بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرارطی سالهای 1391 الی1393 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی (طرق) انجام شد. عامل اول شامل چهار مقدارکمپوست ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تاثیر استفاده از مخلوط مقادیر مختلف کود کمپوست و پلیمرسوپر جاذب رطوبت در افزایش عملکرد و کارآیی مصرف آب گوجه فرنگی(Solanum lycopersicum) آزمایشی گلخانهای بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرارطی سالهای 1391 الی1393 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی (طرق) انجام شد. عامل اول شامل چهار مقدارکمپوست (صفر ، 15% ، 30% و 50% وزنی خاک ) و عامل دوم پلیمر سوپرجاذب در چهار مقدار (صفر ، 5 ، 10 و 15 گرم برای هر بوته ) بود. توصیه مصرف کودهای شیمیایی بر اساس آزمون خاک انجام شد. آبیاری در زمان 50 درصد تخلیه مجاز رطوبتی انجام شد. تمامی کودهای شیمیایی و کمپوست قبل از کاشت مصرف شدند. مقادیر مختلف پلیمر بصورت نقطه‌ای برای هر بوته در محل توسعه ریشه به خاک داده شد. تجزیه مرکب دو ساله نتایج نشان داد که اثر متقابل تیمارهای مصرف پلیمر سوپرجاذب و کمپوست بر عملکرد گوجه فرنگی در سطح یک درصد معنیدار بود بطوریکه بیشترین عملکرد از تیمار بدون مصرف پلیمر سوپرجاذب و مصرف 30 درصدکمپوست به میزان 3520 گرم میوه گوجه فرنگی در بوته بدست آمد. کمترین عملکرد از تیمار مصرف 15 گرم پلیمر سوپرجاذب و 50 درصد کمپوست به میزان 1588 گرم میوه گوجه فرنگی در بوته بدست آمد.همچنین نتایج نشان داد که اثر متقابل تیمارهای مصرف پلیمر سوپرجاذب و کمپوست بر کارآیی مصرف آب گوجه فرنگی در سطح یک درصد معنیدار بود و بیشترین کارآیی مصرف آب از تیمار مصرف 30 درصد کمپوست به میزان 97/57 گرم بر لیتر بدست آمد. کمترین کارآیی مصرف آب از تیمار مصرف 15 گرم پلیمر سوپرجاذب و صفر درصد کمپوست به میزان 64/15 گرم بر لیتر بدست آمد. بیشترین دور آبیاری معادل هشت روز از تیمارهایی که 50 درصد وزنی کمپوست را داشتند بدست آمد. با توجه به نتایج این آزمایش و اثرات مفید کمپوست بر رشد و عملکرد گوجه فرنگی، مصرف کمپوست در بستر کشت گوجه فرنگی گلخانهای توصیه میشود.
مرتضی خوش سیمای چنار؛ حمیده نوری
چکیده
به منظور بررسی تأثیر شوری آب آبیاری بر برخی ویژگیهای شیمیایی و توزیع نمک در نیمرخ خاک تحت کشت سه رقم ذرت در شرایط استفاده از سیستم آبیاری قطرهای (نوارهای تیپ)، پژوهشی در سال 1396 در مزرعه پژوهشی گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران، واقع در کرج به صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام گرفت. تیمارهای ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر شوری آب آبیاری بر برخی ویژگیهای شیمیایی و توزیع نمک در نیمرخ خاک تحت کشت سه رقم ذرت در شرایط استفاده از سیستم آبیاری قطرهای (نوارهای تیپ)، پژوهشی در سال 1396 در مزرعه پژوهشی گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران، واقع در کرج به صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل سه هیبرید ذرت، سینگلکراسهای 260، 400 و 704 (V1، V2 و V3) و سه سطح شوری آب آبیاری 7/0، 3 و 5 dS/m (S1، S2 و S3) بودند.ECe ، pHو کاتیونهایسدیم، پتاسیم و کلسیم + منیزیمبرای تعیین نیمرخ شوری در خاک، در طول دوره رشد گیاه و در لایههای 20-0، 40-20 و 60-40 سانتیمتری خاک و به فواصل 10 و 20 سانتیمتری از خطوط آبیاری اندازهگیری شدند.نتایج شوری عصاره اشباع خاک (ECe) و مقدار سدیم اندازهگیری شده در دو لایه 20-0 و 40-20 سانتیمتری، نشان داد که شوری و سدیم خاک تحت تأثیر سطوح مختلف شوری آب آبیاری و عمق خاک اختلاف معنیداری داشتند. میزان شوری و سدیم خاک رابطه مستقیم با شوری آب آبیاری و طول دوره رشد ارقام ذرت و رابطه عکس با عمق خاک داشت. به طوریکه بالاترین میزان شوری (4/13 dS/m) و سدیم خاک (6/95 meq/L) در لایه 20-0 سانتیمتری تیمار V3S3 و کمترین میزان آن (4/2 dS/m و 5 meq/L) در لایه 40-20 سانتیمتری تیمار V2S1 مشاهده شد.همچنین با توجه به وضعیت ارقام ذرت بدون توجه به تیمار شوری مشاهده شد که بین سه هیبرید اختلاف معنیدار وجود نداشت و پتانسیل جذب نمک در هر سه رقم یکسان بود.در آبیاریهای با آب شور (دو سطح شوری آب آبیاری 3 و 5 dS/m)، جبهۀ رطوبتی کمتر به سمت خارج از خط آبیاری حرکت کرده و اغلب تجمع نمک در فاصله 10 سانتیمتری از خط آبیاری و سطح خاک به دلیل مصرف گیاه و تبخیر-تعرق مشاهده شد. بر اساس نتایج بدست آمده از این پژوهش، در شرایط استفاده از آب شور برای آبیاری محصولات کشاورزی با استفاده از سیستم آبیاری قطرهای، در آخر فصل رشد یا زمستان نیاز به یک آبشویی است تا نمکهای جمعشده در لایه سطحی خاک را از ریشه گاه خارج ساخت.
حمید نصرآبادی؛ داریوش حیاتی
چکیده
تحقق توسعه، بهویژه توسعهی روستایی و کشاورزی و ارتقاء بهرهوری از منابع آب و خاک و بهینهسازی مدیریت شبکههای آبیاری، در گرو همکاری و مشارکت بهرهبرداران شبکهها میباشد. لذا، جلب مشارکت فعال و مؤثر کشاورزان در مدیریت شبکههای آبیاری، نیازمند آگاهی از عوامل تأثیرگذار و برنامهریزی کلان برای این امر است. بر این ...
بیشتر
تحقق توسعه، بهویژه توسعهی روستایی و کشاورزی و ارتقاء بهرهوری از منابع آب و خاک و بهینهسازی مدیریت شبکههای آبیاری، در گرو همکاری و مشارکت بهرهبرداران شبکهها میباشد. لذا، جلب مشارکت فعال و مؤثر کشاورزان در مدیریت شبکههای آبیاری، نیازمند آگاهی از عوامل تأثیرگذار و برنامهریزی کلان برای این امر است. بر این اساس، تحقیق حاضر به توسعه شبکههای آبیاری و زهکشی بر اساس راهبردهای مشارکتی در حوزهی رودخانهی بوژان شهرستان نیشابور پرداخته است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی بوده که به شیوه پیمایشی انجام گرفته است. جامعهی مورد مطالعه، کلیهی بهرهبردارانی بودند که در توسعهی شبکهی آبیاری فرعی رودخانهی بوژان شهرستان نیشابور مشارکت کردهاند. برایانتخابنمونهها،ازروش نمونهگیری تصادفی متناسب استفاده گردید و تعدادنمونه254 بهرهبردار برآورد شد. نتایج نشان داد که از بین متغیرهای تحقیق، ده متغیر میزان مراجعهی سایر کشاورزان به بهرهبردار، بازدید از مزارع نمایشی، ملاقات با مروجان و کارشناسان، دسترسی به اعتبارات و تسهیلات، تحصیلات، میزان آب در دسترس، مقدار اراضی زیرکشت، آگاهی از مزایا و معایب مشارکت، سابقه اختلاف با جهاد کشاورزی و رضایتمندی شغلی توانستند جمعاً 60 درصد از تغییرات متغیر وابستهی میزان مشارکت بهرهبرداران در توسعهی شبکههای فرعی آبیاری را پیشبینی کنند.
محمدمهدی قره‌داغی؛ سیدمحمود طباطبایی؛ محمد حسن‌لی
چکیده
استفاده از مدلهای شبیهسازی یکی از راهکارهای پیشبینی اثرات آب‌های شور بر عملکرد محصول و شوری خاک میباشد. در این تحقیق شوری خاک و عملکرد ذرت علوفهای در شرایط آبیاری با آب شور با استفاده از دو مدل SWAp و SALTMED ارزیابی شدند. بدین منظور آزمایشهای مزرعه‌ای در تیمارهای مختلف استفاده ثابت و تناوبی آب شور و غیر شور (با اعمال ...
بیشتر
استفاده از مدلهای شبیهسازی یکی از راهکارهای پیشبینی اثرات آب‌های شور بر عملکرد محصول و شوری خاک میباشد. در این تحقیق شوری خاک و عملکرد ذرت علوفهای در شرایط آبیاری با آب شور با استفاده از دو مدل SWAp و SALTMED ارزیابی شدند. بدین منظور آزمایشهای مزرعه‌ای در تیمارهای مختلف استفاده ثابت و تناوبی آب شور و غیر شور (با اعمال آب غیر شور در تناوب یک در میان، سه در میان و پنج در میان آب شور) در دو سطح شوری 5/3 و 7/5 دسیزیمنس بر متر در منطقهی کرج انجام شد. هدایت الکتریکی آب غیر شور 4/0 دسیزیمنس بر متر بود. عملکرد محصول و شوری خاک اندازهگیری و توسط دو مدل مذکور شبیهسازی شد. مقدار ضریب تبیین (R2) برای شوری خاک و عملکرد محصول در مدل SWAp به ترتیب 754/0 و 587/0 و برای مدل SALTMED به ترتیب برابر 758/0 و 846/0 به دست آمد. قدر مطلق خطای نسبی (|RE|)مدل SWAp در تخمین عملکرد محصول از 7/1 تا 3/26 درصد و در تخمین شوری خاک از 5/2 تا 4/32 درصد متغیر بود. همچنین |RE| مدل SALTMED در تخمین عملکرد محصول از 9/0 تا 7/24 درصد و در تخمین شوری خاک از 2/2 تا 2/38 درصد متغیر بود.
مهشاد سادات فرحبخش؛ مهدی سرائی تبریزی؛ حسین بابازاده
چکیده
برآورد نیاز آبی واقعی گیاه در برنامهریزی آبیاری و در نتیجه برای مدیریت اثربخش آب در مزرعه بسیار حائز اهمیت است. هدف از انجام این پژوهش، مقایسه روشهای مرسوم برآورد نیاز آبی و برآورد نیاز آبی واقعی گیاه ریحان در مزرعه تحقیقاتی- پژوهشی دوشان تپه تهران بود. بدین منظور آزمایشی در سه مزرعه یک هکتاری بهصورت مجزا با سه روش متفاوت برآورد ...
بیشتر
برآورد نیاز آبی واقعی گیاه در برنامهریزی آبیاری و در نتیجه برای مدیریت اثربخش آب در مزرعه بسیار حائز اهمیت است. هدف از انجام این پژوهش، مقایسه روشهای مرسوم برآورد نیاز آبی و برآورد نیاز آبی واقعی گیاه ریحان در مزرعه تحقیقاتی- پژوهشی دوشان تپه تهران بود. بدین منظور آزمایشی در سه مزرعه یک هکتاری بهصورت مجزا با سه روش متفاوت برآورد نیاز آبی شامل روش تشتک تبخیر استاندارد کلاس A، روش رطوبتسنج تتاپروب و روش میکرولایسیمتر وزنی- زهکش‌دار پیشنهادی در چهار تیمار آبیاری شامل آبیاری کامل (FI)، کم آبیاری درحد 80 (DI80%)، 60 (DI60%) و 40 (DI40%) درصد نیاز آبی گیاه در دو سال متوالی 1395 و 1396 انجام شد. بر اساس نتایج، بیشترین مقدار تبخیر و تعرق ریحان به میزان 2/11 میلیمتر در روز 53ام کاشت در تاریخ هفتم مردادماه اندازهگیری شد. همچنین ضریب گیاهی ریحان در مراحل اولیه، توسعه، میانی و انتهایی رشد به ترتیب برابر 63/0، 08/1، 12/1 و 97/0 و بیشترین مقدار ضریب گیاهی ریحان در بیست و پنجم تیرماه و برابر 26/1 بدست آمد. بیشترین عملکرد ماده تر در روش برآورد نیاز آبی مستقیم با مقدار 5998 و 5966 کیلوگرم در هکتار بهترتیب در سالهای 1395 و 1396 در تیمار آبیاری کامل به‌دست آمد. همچنین، روش میکرولایسیمتر وزنی- زهکش‌دار پیشنهادی نسبت به روش تشتک و روش مکش خاک بهترتیب10% و 8 درصد صرفهجویی در مصرف آب داشت و عملکرد محصول هم بهترتیب 10% و پنج درصد نسبت به این دو روش بهبود یافت. نیز، با این روش حداکثر بازده ریالی به ازای هر مترمکعب آب مصرفی 4186 ریال بدست آمد.
علی عبدزادگوهری؛ ابراهیم امیری
چکیده
دو نهاده آب و کود از عوامل مهم در تولیدات کشاورزی است که کمبود هر یک، باعث کاهش عملکرد محصول میشود. نقش و اهمیت هر یک از نهادههای آب و کود به تفکیک میتواند در افزایش عملکرد مؤثر باشد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثر آبیاری و کود نیتروژن بر تابعتولید و بهرهوری مصرف آب در گیاه بادامزمینی رقم گیل، به صورت آزمایش کرتهای ...
بیشتر
دو نهاده آب و کود از عوامل مهم در تولیدات کشاورزی است که کمبود هر یک، باعث کاهش عملکرد محصول میشود. نقش و اهمیت هر یک از نهادههای آب و کود به تفکیک میتواند در افزایش عملکرد مؤثر باشد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثر آبیاری و کود نیتروژن بر تابعتولید و بهرهوری مصرف آب در گیاه بادامزمینی رقم گیل، به صورت آزمایش کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در شهرستان آستانهاشرفیه اجرا شد. تیمار اصلی شامل بدون آبیاری و آبیاری با دورهای 6،12 و 18 روز و تیمار فرعی شامل کود نیتروژن، با مقادیر 0، 30، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار بود. برای تخمین توابع تولید آب-کود از معادله درجه دوم استفاده شد. نتایج تخمین تابع تولید حاکی از افزایش عملکرد دانه با مصرف کود نیتروژن تا 60 کیلوگرم در هکتار بود؛ اما با افزایش تدریجی کود نیتروژن، مقدار عملکرد با کاهش مواجه شد. افزایش کود نیتروژن از 60 کیلوگرم در هکتار به بالا در مقادیر مختلف آب مصرفی، هیچگونه تأثیری بر افزایش عملکرد و بهرهوری مصرف آب نداشت و میزان بهرهوری مصرف آب در دور آبیاری 6 روز با مصرف 328 میلیمتر، دارای بیشترین مقدار بود. در اثر متقابل آبیاری و کود نیتروژن، بیشینه مقدار بهرهوری مصرف آب در دور آبیاری 6 روز و مصرف 60 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار، 96/0 کیلوگرم در متر مکعب بود.
سمانه دوستی پاشاکلایی؛ علی شاهنظری؛ مهدی جعفری تلوکلایی
چکیده
با نصب زهکشی زیرزمینی در اراضی شالیزاری، امکان کشت زمستانه و مدیریت آب در فصل کشت برنج فراهم میشود. با توجه به شرایط متفاوت کشت و عملیات کشاورزی، اتخاذ تدابیر مناسب برای کاهش هدر رفت عناصر غذایی از اراضی شالیزاری دارای زهکشی زیرزمینی، ضمن افزایش بهرهوری مصرف این مواد، منجر به کاهش آلودگی منابع آب پذیرنده نیز خواهد شد. برای بررسی ...
بیشتر
با نصب زهکشی زیرزمینی در اراضی شالیزاری، امکان کشت زمستانه و مدیریت آب در فصل کشت برنج فراهم میشود. با توجه به شرایط متفاوت کشت و عملیات کشاورزی، اتخاذ تدابیر مناسب برای کاهش هدر رفت عناصر غذایی از اراضی شالیزاری دارای زهکشی زیرزمینی، ضمن افزایش بهرهوری مصرف این مواد، منجر به کاهش آلودگی منابع آب پذیرنده نیز خواهد شد. برای بررسی اثرات زهکشی زیرزمینی بر غلظت نیترات خروجی و نیترات موجود در لایههای مختلف، تحقیقی از خرداد 1394 تا اردیبهشت 1395 (طی یک فصل کشت برنج و یک فصل کشت کلزا) در اراضی شالیزاری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. تیمارهای مختلف زهکشی زیرزمینی، سه نوع سیستم زهکشی زیرزمینی معمولی شامل سیستم زهکشی با فاصله 30 متر و عمق نصب 9/0 متر، سیستم زهکشی با فاصله 30 متر و عمق نصب 65/0 متر، سیستم زهکشی با فاصله 15 متر و عمق نصب 65/0 متر؛ و یک سیستم زهکشی دو عمقی (سیستم زهکشی با فاصله 15 و اعماق نصب 65/0 و 9/0 متر بهصورت یک در میان) بودند. از زهآب زهکشهای این تیمارها و همچنین از آب پیزومترها در اعماق 4/0، 9/0، 2 و5 متر برای تعیین میزان نیترات، نمونههایی تهیه شد.نتایج نشان داد که غلظت و میزان کل نیترات خروجی در فصل کشت برنج بهترتیب 33% تا 80% و 91% تا 99% کمتر از فصل کشت کلزا بود. همچنین، غلظت نیترات زهآب زهکشهای با عمق 9/0 متر بیشتر از مقدار آن در زهآب زهکشهای با عمق 65/0 متر بود. از طرف دیگر، نیترات موجود در آب برای تمامی تیمارها، در لایههای بالایی خاک، بین 1 تا 3/18 میلیگرم بر لیتر بیشتر از نیترات در لایههای پایینتر بود. بهطور کلی در هر دو فصل کشت برنج و کلزا، تیمار زهکشی با فاصله بیشتر و عمق کم، نیترات کمتری را آبشویی کردهاند.
سید حسن طباطبائی؛ سارا مردانی نژاد؛ حمید زارع ابیانه
چکیده
این پژوهش بهمنظور،بررسی تأثیر تیمارهایآبیاری به میزان 40 ،60،80و100 درصد نیاز آبی بر شاخص رشد،عملکرد و کارائی مصرف آب روی گیاه فلفل قلمی(Capsicum annuum L.)،درگلخانه دانشگاه شهرکرد،درداخل 12 گلدان دریک خاک لومی- رسی درقالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمارو 3 تکراردر سال 1391 انجام گرفت.نتایج نشان داد که میزان آب آبیاری بر شاخص رشد، عملکرد وکارائی ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور،بررسی تأثیر تیمارهایآبیاری به میزان 40 ،60،80و100 درصد نیاز آبی بر شاخص رشد،عملکرد و کارائی مصرف آب روی گیاه فلفل قلمی(Capsicum annuum L.)،درگلخانه دانشگاه شهرکرد،درداخل 12 گلدان دریک خاک لومی- رسی درقالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمارو 3 تکراردر سال 1391 انجام گرفت.نتایج نشان داد که میزان آب آبیاری بر شاخص رشد، عملکرد وکارائی مصرف آب ((WUEدرسطح پنج درصد معنیدار بوده است.حداکثر عملکرد محصول و حداکثر کارائی مصرف آب در تیمار 100 درصد نیاز آبی به‌دست آمد. همچنین مشاهده شد که باکاهش مصرف آب بهمیزان 20،40 و 60 درصد نیاز آبی،عملکرد محصول بهترتیب 98/26،92/50و49/69درصد کاهش یافت. با کاهش مصرف آب بهمیزان20،40و60درصدنیازآبی،کارائی مصرف آب بهترتیب 56/10،24/22و35/29درصد کاهش یافت. باتوجه به اینکه اختلاف عملکردبین تیمارهای 100 درصد نیاز آبی و80 درصدنیازآبی درسطح 5 درصدمعنی دارنبود لذاتوصیه شدکه درشرایط محدودیت آب آبیاری میتوان،تاحداکثر 20 درصدنیازآبی گیاه را کاهش داد.
محمد ذونعمت کرمانی؛ رسول اسدی؛ حسین دهقانی سانیج
چکیده
به‌دلیل محدود بودن منابع آب، استفاده از آب‌های نامتعارف در بخش کشاورزی امری اجتناب‌ناپذیر است. در این راستا، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی جوپار طی دو سال متوالی (1389 و 1390) به اجرا درآمد. هدف از انجام این پژوهش مقایسه سه سطح نیاز آبی (100%، 80% و 60%) به‌عنوان عامل اصلی و دو کیفیت آب آبیاری (آب چاه و ...
بیشتر
به‌دلیل محدود بودن منابع آب، استفاده از آب‌های نامتعارف در بخش کشاورزی امری اجتناب‌ناپذیر است. در این راستا، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی جوپار طی دو سال متوالی (1389 و 1390) به اجرا درآمد. هدف از انجام این پژوهش مقایسه سه سطح نیاز آبی (100%، 80% و 60%) به‌عنوان عامل اصلی و دو کیفیت آب آبیاری (آب چاه و پساب حاصل از فاضلاب شهری تصفیه شده) به‌عنوان عوامل فرعی بود. نتایج حاصل از تجزیه خاک نشان دادکه به دلیل بالا بودن غلظت کاتیون‌هایی نظیر Na و K در پساب، شوری خاک افزایش یافت. همچنین میانگین دو ساله نتایج تجزیه واریانس صفات مورد بررسی نشان داد که سطح آبیاری 80 درصد نیاز آبی در شرایط استفاده از فاضلاب تصفیه شده شهری با میزان آب مصرفی 7100 مترمکعب در هکتار و با صرفهجویی 1800 مترمکعب آب در هکتار نسبت به تأمین نیاز کامل آبی گیاه، در شرایطی ، افزایش 18 درصدی کارایی مصرف آب را در پی داشت که با کاهش 5/1%، 1/2،% 9/2%، 2/15 % و 6/11 درصدی بهترتیب در عملکرد، تعداد غوزه و وزن غوزه، ارتفاع بوته و شاخص سطح برگ همراه بود. لذا، با توجه به نتایج بدست آمده برای مقابله با بحران کمبود آب در کشور و افزایش راندمان آبیاری، استفاده از فاضلاب تصفیه شده و برای صرفهجویی در مصرف آب، اعمال 20 درصد کم آبیاری نسبت به تأمین نیاز کامل آبی گیاه در کشت پنبه در استان کرمان توصیه میشود.
فاطمه حاجی آبادی؛ فرزاد حسن پور؛ مصطفی یعقوب زاده؛ حسین حمامی؛ سید محسن سیدی
چکیده
تنش شوری و خشکی از مهم‌ترین عواملی هستند که رشد و نمو گیاهان را در نواحی خشک و نیمه‌خشک محدود می‌کنند. به منظور بررسی اثرات مقدار و شوری آب آبیاری بر روی عملکرد و اجزای عملکرد گندم رقم سیروان آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند و در سال زراعی 97-1396 ...
بیشتر
تنش شوری و خشکی از مهم‌ترین عواملی هستند که رشد و نمو گیاهان را در نواحی خشک و نیمه‌خشک محدود می‌کنند. به منظور بررسی اثرات مقدار و شوری آب آبیاری بر روی عملکرد و اجزای عملکرد گندم رقم سیروان آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند و در سال زراعی 97-1396 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل مقدارهای مختلف آبیاری در چهار سطح (125%، 100%، 75% و 50% نیاز آبی گندم) و شوری آب آبیاری در سه سطح (6/1 دسی زیمنس بر متر، شش دسی زیمنس بر متر و 8/7 دسی زیمنس بر متر) بود. نتایج آزمایش نشان داد که اجزای عملکرد، عملکرد بیولوژیک و دانه گندم به طور معنیداری تحت تأثیر مقدار آب آبیاری، شوری آب آبیاری و اثر متقابل آن‌ها قرار گرفتند.بیشترین مقدار عملکرد بیولوژیک و دانه گندم متعلق به تیمار 125% نیاز آبی گندم × شوری 6/1 دسی زیمنس بر متر به ترتیب با 1535 و 76/588 گرم در مترمربع بود. افت 65% عملکرد بیولوژیک و دانه گندم در تیمار50% نیاز آبی گندم × شوری 8/7 دسی زیمنس بر متر در مقایسه با تیمار 125% نیاز آبی گندم × شوری 6/1 دسی زیمنس بر متر مشاهده شد. عملکرد بیولوژیک و دانه بین تیمارهای 125% نیاز آبی گندم × شوری 6/1 دسی زیمنس بر متر و 100% نیاز آبی گندم × شوری 6/1 دسی زیمنس بر متر اختلاف معنیداری را نشان ندادند. در تیمارهای مقدارهای آبیاری، اگرچه در بیشتر صفات تیمار 125% نیاز آبی گندم تیمار برتر بود ولی اختلاف معنیداری با تیمار مصرف 100% نیاز آبی گندم نداشت. با توجه به نتایج این آزمایش، ضرورت دارد در شرایط شور، برای ممانعت از تجمع شوری در منطقه توسعه ریشه و کاهش اثرات منفی آن، آبیاری طبق نیاز آبیگندم انجام گیرد.
جعفر نیکبخت؛ مهدی طاهری؛ محسن سکاکی
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی اثر کمآبیاری بر شاخصهای کمی و کیفی عملکرد محصول زیتون رقم کرونائیکی در ایستگاه تحقیقات زیتون طارم زنجان واقع در گیلوان با طول جغرافیایی ¢05 °49 شرقی و عرض جغرافیایی ¢47 °36 شمالی و ارتفاع متوسط 330 متر از سطح دریا و با بافت خاک لوم در سال 1388 انجام شد. در این آزمایش، از چهار تیمار ...
بیشتر
این پژوهش به منظور بررسی اثر کمآبیاری بر شاخصهای کمی و کیفی عملکرد محصول زیتون رقم کرونائیکی در ایستگاه تحقیقات زیتون طارم زنجان واقع در گیلوان با طول جغرافیایی ¢05 °49 شرقی و عرض جغرافیایی ¢47 °36 شمالی و ارتفاع متوسط 330 متر از سطح دریا و با بافت خاک لوم در سال 1388 انجام شد. در این آزمایش، از چهار تیمار آبیاری شامل T1، T2، T3 و T4 به ترتیب ( 100 (تیمار شاهد)، 75، 50 و 25 درصد نیاز آبی درخت زیتون) با چهار تکرار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و از روش آبیاری قطرهای حلقوی استفاده شد. نیاز آبی گیاه بر اساس دادههای ایستگاه هواشناسی گیلوان و آخرین رابطه فائو-پنمن-مانتیث و ضریب گیاهی توصیه شده در نشریه 56 فائو، استخراج شد. نتایج نشان داد که اثر کمآبیاری بر درصد روغن میوه، نسبت طول به قطر میوه، درصد تشکیل گل کامل و درصد تشکیل میوه ثانویه در سطح یک درصد و درصد تشکیل میوه اولیه در سطح پنج درصد معنیدار بود، لیکن، بر نسبت گوشت به هسته و درصد ماده خشک میوه معنیدار نشد. با توجه نتایج، کمترین درصد تشکیل گل کامل در تیمار T4 (42 درصد) اتفاق افتاد. در اثر کمآبیاری، اختلاف معنیدار در سطح پنج درصد بین درصد تشکیل میوه اولیه (T1) و تیمارهای کمآبیاری (حدود 31 درصد اختلاف) وجود داشت. هم چنین، ادامه روند کمآبیاری باعث ایجاد اختلاف بین درصد تشکیل میوه ثانویه و میوه اولیه در تیمار T4 شد. هم چنین، نسبت طول به قطر میوه تیمارهای کمآبیاری با تیمار شاهد در پنج درصد معنیدار شد. بنابراین، کمآبیاری در مواقعی که هدف کنسرو کردن زیتون‌ها باشد، توصیه نمی شود. بر اساس نتایج، بیشترین و کمترین درصد روغن به ترتیب از تیمارهای آبیاری 75 درصد و 25 درصد نیاز آبی (به ترتیب 49/28 و 73/22درصد) استحصال شد. با توجه به نتایج این پژوهش، در این منطقه برای درختان زیتون روغنی رقم کرونائیکی، 25 درصد اعمال کمآبیاری از ابتدای فصل برای صرفهجویی در مصرف آب توصیه می شود.
فتوسنتز، رنگدانه ها، کلروفیل
اسماعیل میر؛ حلیمه پیری؛ امیر ناصرین
چکیده
کارلا گیاهی دارویی است که از میوه آن برای درمان دیابت استفاده میشود. در این تحقیق اثر تنش آبی و بیوچار بر پارامترهای کیفی و کمی گیاه کارلا مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در شرایط گلخانه بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل سه تیمار آب آبیاری (50%، 75% و 100% آب مورد نیاز) و چهار تیمار بیوچار (صفر، ...
بیشتر
کارلا گیاهی دارویی است که از میوه آن برای درمان دیابت استفاده میشود. در این تحقیق اثر تنش آبی و بیوچار بر پارامترهای کیفی و کمی گیاه کارلا مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در شرایط گلخانه بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل سه تیمار آب آبیاری (50%، 75% و 100% آب مورد نیاز) و چهار تیمار بیوچار (صفر، 1/25%، 2/5% و 5% وزنی خاک گلدان) بود. سطوح تنش آبی در طول فصل رشد ﺑﺎ ﺗﻮزﯾﻦ هر هفته ﮔﻠﺪانﻫﺎ و ﺟﺒﺮان ﮐﻤﺒﻮد آب ﺧﺎک تا حد ظرفیت زراعی (FC) ﺑﺎ اﻓﺰودن ﻣﻘﺪار آب ﻻزم ﺑﻪ آنﻫﺎ اﻋﻤﺎل ﺷﺪ و ﻣﯿﺰان آب اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻫﺮ ﮔﻠﺪان ﻧﯿﺰ در ﻃﻮل ﻓﺼﻞ رﺷﺪ اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﺷﺪ. 50 روز پس از کاشت، برداشت محصول هر هفته یکبار انجام شد. در مجموع پنج بار برداشت انجام شد. در هر برداشت پارامترهای کمی ارتفاع گیاه، تعداد، وزن، قطر و طول میوه و پارامترهای کیفی مقدار قند میوه، شاخص سبزینگی و شاخص سطح برگ در هر گلدان بهدقت اندازهگیری شد. همچنین عملکرد محصول و کارایی مصرف آب آبیاری در پایان فصل کشت در هر تیمار محاسبه شد. نتایج نشان داد که اثرات سطوح آب مورد نیاز و بیوچار بر پارامترهای اندازهگیری شده معنیدار بود (در سطح احتمال 1% و 5%). با کاهش آب آبیاری، مقدار پارامترهای کمی و عملکرد گیاه کاهش یافت. بیشترین مقدار پارامترهای مزبور از تیمار 100% مقدار آب آبیاری حاصل شد که از این نظر با تیمار 75 % آب آبیاری معنیدار نبود. استفاده از بیوچار تا سطح2/5% وزنی خاک باعث افزایش پارامترها شد. استفاده بیشتر بیوچار (5% وزنی خاک) باعث کاهش پارامترهای کمی و عملکرد گیاه شد. استفاده از مقدار مناسب بیوچار ﺳﺒﺐ ﮐﺎﻫﺶ اﺛﺮات ﻣﻨﻔﯽ ﺗﻨﺶ رﻃﻮﺑﺘﯽ و ﺑﻬﺒﻮد ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی رﺷﺪ و نمو ﮔﯿﺎه در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺷﺎﻫﺪ ﺷﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﮐﺎرﺑﺮد آن ﺑﺮای ﮔﯿﺎه و ﺑﻪوﯾﮋه در ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﮐﻪ ﮔﯿﺎه ﺗﺤﺖ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﮑﯽ اﺳﺖ و ﯾﺎ در ﮔﻠﺨﺎﻧﻪﻫﺎ و ﺧﺰاﻧﻪکاریﻫﺎ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺰان آب ﻣﺼﺮﻓﯽ و ﺑﻬﺒﻮد رﺷﺪ و ﻋﻤﻠﮑﺮد ﮔﯿﺎه ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ، ﻫﺮﭼﻨﺪ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻣﯽﺷﻮد آزﻣﺎﯾﺶ در ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺰرﻋﻪ ﻧﯿﺰ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد.
سنجش از دور
شادمان ویسی؛ میلاد نوری؛ آناهیتا جباری
چکیده
یکی از مطمئن‌ترین راه‌های جبران کمبود ایستگاههای هواشناسی، استفاده از پایگاه دادههای سنجش از دوری و بازتحلیل است که الگوی مناسبی در مناطق دارای کمبود داده ارائه می‌دهد. در این پژوهش، عملکرد دو پایگاه داده WaPOR و ERA5 جهت برآورد تبخیر و تعرق مرجع در حوضه آبریز دریای خزر در مقیاس‌های زمانی روزانه و ماهانه مورد ارزیابی قرار گرفت. ...
بیشتر
یکی از مطمئن‌ترین راه‌های جبران کمبود ایستگاههای هواشناسی، استفاده از پایگاه دادههای سنجش از دوری و بازتحلیل است که الگوی مناسبی در مناطق دارای کمبود داده ارائه می‌دهد. در این پژوهش، عملکرد دو پایگاه داده WaPOR و ERA5 جهت برآورد تبخیر و تعرق مرجع در حوضه آبریز دریای خزر در مقیاس‌های زمانی روزانه و ماهانه مورد ارزیابی قرار گرفت. دادههای هواشناسی 64 ایستگاه سینوپتیک در دوره آماری (1390 تا 1400) بصورت روزانه از سازمان هواشناسی کل کشور اخذ گردید. در گام اول تبخیر و تعرق مرجع با استفاده از معادله فائو پنمن_مانتیث و نرم‌افزار REF-ET محاسبه گردید. مقادیر با نتایج حاصل از دو پایگاه داده WaPOR و ERA5 مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که بطور میانگین، مقدار nRMSE پایگاه دادههای WaPOR و ERA5، در این حوضه آبریز نسبت به دادههای ایستگاه هواشناسی، محاسبه شده به ترتیب 29/6% و 29% در مقیاس روزانه می‌باشند. همچنین در مقیاس زمانی ماهانه، در بیش از 85% ایستگاهها، هر دو پایگاه داده مزبور نتایج قابل قبولی را ارائه مینماید. در مقیاس ماهانه، مقدار nRMSE میانگین در سطح حوضه آبریز برای هر دو سنجنده WaPOR و ERA5، مقدار 19% به دست آمد. مقدار آماره rMBE نشان داد که پایگاه ERA5 در بیشتر ایستگاهها تبخیر و تعرق مرجع را کم برآورد مینماید، ولی محاسبات پایگاه داده WaPOR همراه با بیش برآورد است. همچنین، از آنجا که ایستگاههای با خطای بالای 30% در دو پایگاه داده متفاوت است، میتوان با ترکیب دادههای این دو، برآورد مناسب‌تری از تبخیر و تعرق مرجع در سطح حوضه آبریز خزر ارائه داد. نتایج نشان داد که در این حوضه، 34 ایستگاه در پایگاه داده WaPOR و 28 ایستگاه در پایگاه داده ERA5 حداقل خطا را داشتند و دو ایستگاه نیز مقدار خطای یکسانی داشتند. با توجه به نتایج، هر دو مجموعه داده WaPOR و ERA5 به‌عنوان مجموعه دادههای مناسب در نظر گرفته میشود که می‌توانند برای کاربردهای مختلف هیدرولوژیکی، از جمله تخمین تبخیر و تعرق مرجع مورد استفاده قرار گیرند.
اژدر عُنّابی میلانی؛ علی سالک زمانی
چکیده
شخم‌های مختلف از نقطه نظر انواع ادوات و عمق عمل، تأثیرات سازنده و یا مخرب متفاوتی بر روی ساختمان خاک گذاشته و از طریق تاثیر بر ویژگی خاکدانه‌های خاک سطحی میتواند نفوذ آب به خاک بهویژه سرعت نفوذ و شیب معادله‌ی نفوذ را تحت تأثیر قرار دهند. شخم مناسب باعث ایجاد خاک‌دانه میشود و شخم نامناسب موجب تخریب آن می‌گردد. این مطالعه با هدف ...
بیشتر
شخم‌های مختلف از نقطه نظر انواع ادوات و عمق عمل، تأثیرات سازنده و یا مخرب متفاوتی بر روی ساختمان خاک گذاشته و از طریق تاثیر بر ویژگی خاکدانه‌های خاک سطحی میتواند نفوذ آب به خاک بهویژه سرعت نفوذ و شیب معادله‌ی نفوذ را تحت تأثیر قرار دهند. شخم مناسب باعث ایجاد خاک‌دانه میشود و شخم نامناسب موجب تخریب آن می‌گردد. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر نوع شخم و عمق آن بر نفوذ آب به خاک، مقاومت فروروی خاک، آب قابل استفاده‌ی گیاه و عملکرد محصول گلرنگ در دشت تبریز و در خاکی با بافت لوم رسی انجام گردیده است. این پژوهش با چهار تیمار: A1 (شخم با گاو آهن قلمی به عمق 20–0 سانتی‌متر)، A2 (شخم با گاوآهن برگردان‌دار به عمق 20-0 سانتی‌متر)، A3 (شخم با گاوآهن برگردان‌دار به عمق 30-0 سانتی‌متر) و A4 (بدون عملیات شخم) در سه تکرار و در قالب طح بلوکهای کامل تصادفی اجرا شد. نتایج نشان داد که اختلاف بین تیمارهای خاک‌ورزی از نظر سرعت نفوذ در مقاطع مختلف زمانی شامل 1، 2، 5، 10، 30، 60، 120 و 180 دقیقه معنیدار بود. با توجه به شیب معادلات نفوذ، کاهش سرعت نفوذ با زمان در تیمار A1 (47/0-) بیشتر از بقیه‌ی تیمارها بوده است. مقایسه‌ی سرعت نفوذ اولیه نشان داد که تیمار A3 با 8/482 میلیمتر بر ساعت، بیشترین سرعت نفوذ اولیه را داشت ولی اختلاف دیگر تیمارها از این نظر معنیدار نبود.سرعت نفوذ در تیمار A3 در تمامی مقاطع زمانی بیشتر از بقیه‌ی تیمارها بود، ولی بعد از 60 دقیقه نسبت به قبل از خاک‌ورزی برتری معنیداری نداشت. این مطلب نشان می‌دهد که بعد از حدود 5/1 ساعت لایه پائین عمق شخم، کنترل کننده نفوذ است. در هر چهار عمق مورد اندازهگیری (10-0، 20-10، 30-20 و 40-30 سانتی‌متر) تیمارهای A3 و A4بهترتیب کمترین و بیشترین مقاومت فروروی را داشتند. اثر تیمارهای خاک‌ورزی بر آب قابل استفاده گیاه و عملکرد محصول از نظر آماری معنیدار نبود.
علی محمد جعفری؛ هرمز سلطانی؛ سید معین الدین رضوانی؛ علی قدمی فیروزآبادی
چکیده
روشهای نوین آبیاری آباندوز می توانند باعث افزایش کارایی مصرف اب و بازده اقتصادی شوند. در این مطالعه اثر دو روش ابیاری و چهار آرایش کاشت مختلف بر روی عملکرد و بازده اقتصادی در زراعت سیب زمینی ارزیابی شد. بدین منظور آزمایشی به صورت کرت خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اکباتان در همدان ...
بیشتر
روشهای نوین آبیاری آباندوز می توانند باعث افزایش کارایی مصرف اب و بازده اقتصادی شوند. در این مطالعه اثر دو روش ابیاری و چهار آرایش کاشت مختلف بر روی عملکرد و بازده اقتصادی در زراعت سیب زمینی ارزیابی شد. بدین منظور آزمایشی به صورت کرت خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اکباتان در همدان به مدت سه سال (93-1391) انجام گردید. آزمایش شامل دو فاکتور اصلی آبیاری بارانی و قطره ای، و چهار فاکتور فرعی آرایش کاشت بودند. تحلیل اقتصادی تیمارها با استفاده از معیارهای نسبت منفعت-هزینه، نرخ بازده داخلی، و معادل یکنواخت سود خالص سالیانه انجام شد. نتایج نشان داد که روش کاشت مرسوم در آبیاری قطرهای، تیمار برتر اقتصادی بود. برای تیمار برتر نسبت منفعت –هزینه برابر 48/1، نرخ بازده داخلی برابر 49/287 درصد و سود خالص معادل یکنواخت سالیانه آن برابر 1/79 میلیون ریال در هکتار برآورد شد. تاثیر آرایش کاشت در روش آبیاری بارانی قابل توجه بود، بطوریکه نرخ بازده داخلی و معادل یکنواخت سالیانه تیمارهای آرایش کاشت بیش از دو برابر بازده اقتصادی روش کاشت مرسوم بود. تیمار فاصله کاشت 60 سانتی متر در آبیاری بارانی بالاترین بازده اقتصادی را داشت.
رسول اسدی؛ روح ا... اسدی
چکیده
کاهش مصرف آب دردورههای خشکسالی از طریق کمآبیاری امکانپذیر است. کمآبیاری روشی مطرح در مدیریت آبیاری برای صرفهجویی در مقدار مصرفی آب آبیاری بدون وارد کردن خسارت شدید به گیاه میباشد. به منظور تعیین تأثیر کمآبیاری بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب ذرتدانهای رقم سینگل کراس 704 با استفاده از ...
بیشتر
کاهش مصرف آب دردورههای خشکسالی از طریق کمآبیاری امکانپذیر است. کمآبیاری روشی مطرح در مدیریت آبیاری برای صرفهجویی در مقدار مصرفی آب آبیاری بدون وارد کردن خسارت شدید به گیاه میباشد. به منظور تعیین تأثیر کمآبیاری بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب ذرتدانهای رقم سینگل کراس 704 با استفاده از سیستم آبیاری قطرهای، آزمایشی در سال 1389 در قالب 4 تیمار آبیاری (نیاز آبی خالص گیاه (تیمار شاهد) و سه تیمار، مکش در FC2/1، FC5/1 و FC8/1)، بصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ارزوئیه واقع در استان کرمان اجرا گردید. تیمارهای مورد مطالعه، از لحاظ میزان عملکرد محصول، دور آبیاری، کارایی مصرف آب، برخی از اجزای عملکرد و معیار اقتصادی نسبت منفعت به هزینه ارزیابی گردیدند. نتایج تحقیق نشان داد، تیمار شاهد با عملکرد 9393 کیلوگرم در هکتار و با اختلاف 4 درصدی نسبت به تیمار مکش در FC2/1 در بهترین جایگاه قرار گرفته است این در صورتی است که حجم آب مصرفی و کارایی مصرف آب این تیمار به ترتیب 10 درصد بیشتر و 5/6 درصد کمتر از تیمار مکش در FC2/1 میباشد. وزن هزار دانه، تعداد دانه در ردیف و ردیف دانه در بلال در تیمار مکش در FC2/1 نسبت به تیمار شاهد به ترتیب 5، 5/6 و 5/6 درصد کاهش داشت اما این تیمار در ارزیابی اقتصادی در جایگاه خوبی قرار گرفت. بنابراین استفاده از روش کمآبیاری در کشت ذرتدانهای با تیمار مکش در FC2/1 در منطقه ارزوئیه استان کرمان میتواند راهکاری مناسب برای صرفهجویی در مصرف آب و افزایش کارایی مصرف آب در دورههای خشکسالی باشد.
مهدی تابعی؛ سعید برومندنسب؛ امیر سلطانی محمدی؛ علی حیدر نصراللهی
چکیده
تعیین شکل توزیع رطوبت در خاک مستلزم صرف وقت وانجام آزمایشهای صحرایی پرهزینه است. مدلهای شبیه‌ساز جایگزین مناسبی درپاسخ‌گویی به مسائل مربوط به حرکت وتوزیع آب هستند.در این پژوهش، شبیهسازی رطوبت خاک تحت آبیاری قطرهای با مدل SWAp انجامگرفت وکارآیی مدل فوق درمقایسه بانتایج میدانی ارزیابی شد.مدلSWAP براساس اطلاعات اندازهگیری ...
بیشتر
تعیین شکل توزیع رطوبت در خاک مستلزم صرف وقت وانجام آزمایشهای صحرایی پرهزینه است. مدلهای شبیه‌ساز جایگزین مناسبی درپاسخ‌گویی به مسائل مربوط به حرکت وتوزیع آب هستند.در این پژوهش، شبیهسازی رطوبت خاک تحت آبیاری قطرهای با مدل SWAp انجامگرفت وکارآیی مدل فوق درمقایسه بانتایج میدانی ارزیابی شد.مدلSWAP براساس اطلاعات اندازهگیری شده ازمزرعه تحقیقاتی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهیدچمران اهواز تحت کشت ذرت و مجهزبه سامانه آبیاری قطرهای در سال زراعی 92-1391 وپارامترهای هیدرولیکی خاک به‌دست آمده ازمدل RETCارزیابیگردید. داده های مورد نیاز این پژوهش با استفاده از دو تیمار شوری آب آبیاری شامل تیمار T1 ( آب رودخانه کارون با شوری سه دسی زیمنس بر متر) و تیمار T2 با شوری 5/3 دسی زیمنس بر متر جمع آوری شد. روش کاشت به صورت دستی و در داخل کرتهایی شامل چهار ردیف سه متری با فاصله ردیف 75 سانتی‌متر و با تراکم 80 هزار بوته در هکتار انجام شد. سیستم آبیاری قطرهای از نوع نوارهای تیپ با فاصله روزنه‌های 20 سانتی‌متر و با آبدهی 2/2 لیتر بر ساعت با فشار 6/0 بار بود. مقایسه مقادیراندازه‌گیری شده رطوبت خاک درمقابل مقادیرپیش‌بینی شده تا عمق 90 سانتیمتری در روی پشته، 10و 20 سانتیمتری قطرهچکان در قالب ترسیم نموداری و محاسبه بیشینه خطا (ME)، میانگین ریشه دوم خطای نرمال شده(NRMSE) و ضریب باقیمانده (CRM) انجام شد. مقادیرME،NRMSE وCRM در 10 سانتیمتری قطرهچکان بهترتیب برابر با 02/0، 41/14 و 0016/0- سانتی‌متر مکعب بر سانتی‌متر مکعب، در 20 سانتیمتری قطرهچکان 07/0، 49/15 و 036/0- سانتی‌متر مکعب بر سانتی‌متر مکعب و در روی پشته 1/2، 52/12 و 036/0- سانتی‌متر مکعب بر سانتی‌متر مکعب محاسبه شد. روند تغییرات دقت مدل SWAp در برآورد رطوبت از نزدیک قطرهچکان به سمت دورتر از قطرهچکان کاهشی بود که میتواند به‌دلیل دقت پایین مدل در شوریهای بالا باشد. به طورکلی نتایج حاصل از شبیهسازی مدل SWAp نشان داد که این مدل میتواند توزیع رطوبت در خاک را تحت آبیاری قطرهای با آب شور با دقت قابل قبولی شبیهسازی نماید و می توان آن را به‌عنوان ابزاری کارآمد برای ارزیابی توزیع رطوبت در اطراف قطرهچکان قلمداد کرد.
حبیبه جهان بخش؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ حامد کشاورز؛ مهدی پناهی
چکیده
مطالعات فیزیولوژیک گیاهان زراعی تحت تأثیر عوامل تنشزای غیر زنده با هدف بهبود تولید آن در آینده دارای اهمیت میباشد. این پژوهش در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس تهران در سال 1394، برای بررسی مورفولوژی، عملکرد و اجزای عملکرد ذرت شیرین تحت سطوح مختلف دیاکسیدکربن (500، 900 و 1300 میکرو مول بر مول هوا)، اشعه فرابنفش ...
بیشتر
مطالعات فیزیولوژیک گیاهان زراعی تحت تأثیر عوامل تنشزای غیر زنده با هدف بهبود تولید آن در آینده دارای اهمیت میباشد. این پژوهش در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس تهران در سال 1394، برای بررسی مورفولوژی، عملکرد و اجزای عملکرد ذرت شیرین تحت سطوح مختلف دیاکسیدکربن (500، 900 و 1300 میکرو مول بر مول هوا)، اشعه فرابنفش (UV-A, B, C) و سطوح مختلف آبیاری (آبیاری کامل و کمآبیاری (60 % ظرفیت زراعی)) اجرا شد. کمآبی تأثیر معنیداری بر ارتفاع بوته گذاشت بطوریکه نسبت به شاهد 10 درصد کاهش نشان داد. تعداد برگهای زیر بلال تحت تأثیر تیمار اثر متقابل کمآبی و دیاکسید کربن و تیمار برهمکنش پرتو فرابنفش و دیاکسیدکربن کاهش یافت اگرچه این کاهش از لحاظ آماری تفاوت معنیداری نداشت. با کاهش میزان آبیاری، سطح ویژهی برگ، سطح برگ بوته و شاخص برداشت نیز کاهش نشان داد. سطح ویژه برگ و سطح برگ کامل در اثر کمآبی کاهش محسوسی داشت بطوریکه نسبت به شاهد به ترتیب 11% و 19% کاهش نشان داد. در شرایط آبیاری کامل زراعی بین غلظت CO2 و تعداد دانه در ردیف رابطهی مستقیم وجود داشت و در شرایط اعمال تنش کمآبی این رابطه از نوع معکوس بود تحت اثر متقابلCO2و تابش فرابنفش، با کاهش طول موج پرتو فرا بنفش عملکرد کاهش یافت. کاهش طول موج از A به B بر میزان عملکرد تأثیر چندانی نداشت اما از B به C مقدار عملکرد کاهش بسیاری یافت. بنابراین میتوان گفت که افزایش غلظت پرتو فرا بنفش در شرایط تنش خشکی منجر به کاهش تعداد برگ و سطح برگ میشود و کاهش عملکرد اجتناب ناپذیر است.
رحیم مطلبی‌فرد
چکیده
تنش آبی به‌عنوان مهم‌ترین تنش غیر زیستی، اثرهای بسیار نامطلوب بر جذب عناصر غذایی، رشد و عملکرد گیاهان دارد. عناصر غذایی از جمله نیتروژن در مقابله با تنش آبی مؤثر هستند و مصرف مناسب نیتروژن میتواند از کاهش شدید عملکرد در شرایط تنش آبی جلوگیری نماید. پژوهش حاضر برای بررسی تأثیر نیتروژن و آبیاری بر عملکرد و کیفیت سیب‌زمینی (Solanum tuberosum ...
بیشتر
تنش آبی به‌عنوان مهم‌ترین تنش غیر زیستی، اثرهای بسیار نامطلوب بر جذب عناصر غذایی، رشد و عملکرد گیاهان دارد. عناصر غذایی از جمله نیتروژن در مقابله با تنش آبی مؤثر هستند و مصرف مناسب نیتروژن میتواند از کاهش شدید عملکرد در شرایط تنش آبی جلوگیری نماید. پژوهش حاضر برای بررسی تأثیر نیتروژن و آبیاری بر عملکرد و کیفیت سیب‌زمینی (Solanum tuberosum L.) اجرا شد. آزمایش بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و با دو فاکتور آبیاری در چهار سطح (با فواصل 3-0، 6-3، 9-6 و 12-9 متر از خط اصلی آبیاری) و نیتروژن در 3 سطح (90، 135 و 180 کیلوگرم در هکتار) و در سه تکرار با استفاده از سیستم آبیاری بارانی تک‌شاخه اجرا شد. برای اندازهگیری کل آب رسیده به هر واحد آزمایشی از قوطی‌هایی که در وسط آن مستقر شده بود، استفاده شد. آنالیز آماری نتایج با استفاده از روشی که توسط هنکز تشریح شده است انجام شد. نتایج تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که مصرف نیتروژن باعث افزایش معنیدار عملکرد، طول ساقه، تعداد برگ، بهرهوری آب و غلظت نیتروژن بخش هوایی سیب‌زمینی شد. افزایش فاصله از خط آبیاری باعث کاهش عملکرد، طول ساقه، تعداد برگ و بهرهوری آب شد. اثر دوجانبه آبیاری و نیتروژن بر هیچ کدام از ویژگیهای اندازهگیری شده معنیدار نبود. مناسبترین تیمار از نظر بهرهوری آب (91/3 کیلوگرم بر مترمکعب آب) مصرف 621 میلیمتر آب آبیاری همراه با مصرف 180 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص بود و قابل توصیه میباشد. حداکثر عملکرد سیب‌زمینی (42158 کیلوگرم در هکتار) هم از تیمار کاربرد 180 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص و مصرف 811 میلیمتر آب آبیاری به دست آمد.
فاطمه مسکینی ویشکایی؛ علیرضا جعفرنژادی؛ ناصر دوات گر
چکیده
کمبود آب آبیاری یکی از عمدهترین عوامل محدودکننده در تولید محصولات کشاورزی است. این پژوهش با هدف بررسی اثر شدتهای مختلف تنش کمآبی بر شاخصهای عملکرد گندم رقم چمران 2 در یک خاک با بافت متوسط در استان خوزستان انجام شد. در این پژوهش 10 تیمار آبیاری شامل آبیاری کامل و آبیاری با اعمال تنش کمآبی در سه سطح تنش (کم، متوسط و شدید) در ...
بیشتر
کمبود آب آبیاری یکی از عمدهترین عوامل محدودکننده در تولید محصولات کشاورزی است. این پژوهش با هدف بررسی اثر شدتهای مختلف تنش کمآبی بر شاخصهای عملکرد گندم رقم چمران 2 در یک خاک با بافت متوسط در استان خوزستان انجام شد. در این پژوهش 10 تیمار آبیاری شامل آبیاری کامل و آبیاری با اعمال تنش کمآبی در سه سطح تنش (کم، متوسط و شدید) در دوحالت در تمام فصل رشد و یا در مرحلهای از رشد گیاه اعمال شدند. این پژوهش بهصورت کشت گلدانی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. شوری خاک مورد مطالعه dS m-195/2 و بافت خاک لوم رسی سیلتی بود. میانگین مقدار کل آب مصرفی در تیمارهای مختلف تحت تنش کمآبی از 17% (تنش کمآبی با شدت متوسط در مرحله سوم رشد گندم) تا 43% (تنش کمآبی با شدت زیاد در تمام فصل رشد) کمتر از آبیاری کامل بود. عملکرد دانه گندم با اعمال شدتهای مختلف تنش موجب 13 % (تنش کمآبی با شدت کم در تمام فصل رشد) تا 76 % (تنش کمآبی با شدت زیاد در تمام فصل رشد) کاهش شد. نتایج این پژوهش نشان داد که تنش کمآبی در مراحل ساقهدهی و پر شدن دانه گندم بیش از تنش کمآبی در مرحله گلدهی و خمیری شدن موجب کاهش عملکرد دانه گردید. کمترین میانگین وزن هزار دانه (g 28) در تیمار تنش کمآبی اعمال شده در مرحله پایانی رشد گندم مشاهده شد که مؤید اهمیت اثر آبیاری در مرحله پرشدن دانه بر کیفیت دانه گندم است. کارآیی مصرف آب در تیمار اعمال تنش کمآبی با شدت کم ( g L-1 78/0) نسبت به تیمار آبیاری کامل (g L-1 62/0) بیشتر بود و علت آن احتمالا کاهش تلفات آب آبیاری در اثر زهکشی و تبخیر در آن تیمار بود.
مشارکت کشاورزان، ترویجی، نظرخواهی از تولیدکنندگان
لیلا واحدی؛ لیلا زلیخایی سیار؛ مهرداد پویا
چکیده
خشکسالی و سیل از پیامدهای تغییر اقلیم بوده و بسترسازی مشارکت مردمی از طریق تعاونیهای آببران از مهم‌ترین تمهیدات اخیر در مواجهه با تغییر اقلیم است. هدف تحقیق حاضر، تحلیل برخی سازوکارهای مؤثر بر توسعه پایدار تعاونیهای آببران مطالعه موردی دهستان سطر شهرستان سنقروکلیایی بود. ابزار تحقیق، پرسشنامهای محقق ساخته است که بر اساس ...
بیشتر
خشکسالی و سیل از پیامدهای تغییر اقلیم بوده و بسترسازی مشارکت مردمی از طریق تعاونیهای آببران از مهم‌ترین تمهیدات اخیر در مواجهه با تغییر اقلیم است. هدف تحقیق حاضر، تحلیل برخی سازوکارهای مؤثر بر توسعه پایدار تعاونیهای آببران مطالعه موردی دهستان سطر شهرستان سنقروکلیایی بود. ابزار تحقیق، پرسشنامهای محقق ساخته است که بر اساس مطالعه ادبیات تحقیق تدوین شد. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه و اعضای هیات مدیره تعاونیهای آببران و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ بررسی و تأیید شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده ها، از مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Smart PLS3 استفاده شد. اعضای تعاونیهای آببران در دهستان سطر در شهرستان سنقر و کلیایی جامعه آماری تحقیق را تشکیل داد که جمعیت کل آنان 472 نفر بود، افراد نمونه با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای و فرمول کوکران به تعداد 211 نفر انتخاب شدند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که سازوکارهای قانونی با ضریب مسیر (0/257=β) بر توسعه پایدار تعاونی های آببران دهستان مزبور تأثیر مثبت و معناداری داشت. همچنین سازوکارهای آموزشی (0/233=β)، سازوکارهای حمایتی (0/214=β)، سازوکارهای رابط هایی (0/203=β) و سازوکارهای سیاست‌گذاری (0/147=β) تأثیر مثبت و معناداری بر توسعه پایدار تعاونی آببران دهستان سطر نشان داد.
چکیده
تحقیق حاضر به بررسی نیازمندی های ترویجی در بکارگیری سیستم های آبیاری قطره ای در استان تهران پرداخته است. این تحقیق از لحاظ هدف از نوع کاربردی، از جنبه نحوه کنترل متغیرها، غیرآزمایشی و بر حسب نحوه گردآوری داده ها از نوع lملی- ارتباطی بود. روش جمع آوری اطلاعات براساس مطالعه اسنادی- کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) انجام شد و جامعه آماری ...
بیشتر
تحقیق حاضر به بررسی نیازمندی های ترویجی در بکارگیری سیستم های آبیاری قطره ای در استان تهران پرداخته است. این تحقیق از لحاظ هدف از نوع کاربردی، از جنبه نحوه کنترل متغیرها، غیرآزمایشی و بر حسب نحوه گردآوری داده ها از نوع lملی- ارتباطی بود. روش جمع آوری اطلاعات براساس مطالعه اسنادی- کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) انجام شد و جامعه آماری شامل 547 نفر از باغداران استان تهران بودند که از سیستم های آبیاری قطره ای در اراضی خود استفاده می کنند. تعیین حجم نمونه به وسیله فرمول کوکران برابر 192 نفر محاسبه شد و روش نمونه گیری به صورت تصادفی ساده نسبی بود. برای تعیین روایی پرسشنامه، از نقطه نظرات و پیشنهادهای اساتید دانشگاه، محققان و کارشناسان ترویج کشاورزی استفاده شد.پایایی پرسشنامه تحقیق از طریق ضریب آلفای کرونباخ 87/0 به دست آمد. نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای نیازمندی های برنامه ای آموزشی- ترویجی، نیازمندی های فرهنگی- اجتماعی، نیازمندی های اقتصادی- زراعی، نیازمندی های منابع انسانی و بهرهمندی از خدمات آموزشی- ترویجی نقش مثبتی بر بکارگیری سیستم های آبیاری قطره ای داشتند. ضمن اینکه متغیرهای مذکور 60 درصد از تغییرات متغیر وابسته بکارگیری سیستم های آبیاری قطره ای را تبیین نمودند.