تأثیر کم‌آبیاری ذرت‌دانه‌ای با استفاده از سیستم آبیاری قطره‌ای بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 مدرس گروه اقتصاد و مدیریت دانشگاه پیام نور؛

چکیده

       کاهش مصرف آب دردوره­های خشکسالی از طریق کم­آبیاری امکان­پذیر است. کم­آبیاری روشی مطرح در مدیریت آبیاری برای صرفه­جویی در مقدار مصرفی آب آبیاری بدون وارد کردن خسارت شدید به گیاه می­باشد. به منظور تعیین تأثیر کم­آبیاری بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب ذرت­دانه­ای رقم سینگل کراس 704 با استفاده از سیستم آبیاری قطره­ای، آزمایشی در سال 1389 در قالب 4 تیمار آبیاری (نیاز آبی خالص گیاه (تیمار شاهد) و سه تیمار، مکش در FC2/1، FC5/1 و FC8/1)، بصورت طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ارزوئیه واقع در استان کرمان اجرا گردید. تیمارهای مورد مطالعه، از لحاظ میزان عملکرد محصول، دور آبیاری، کارایی مصرف آب، برخی از اجزای عملکرد و معیار اقتصادی نسبت منفعت به هزینه ارزیابی گردیدند. نتایج تحقیق نشان داد، تیمار شاهد با عملکرد 9393 کیلوگرم در هکتار و با اختلاف 4 درصدی نسبت به تیمار مکش در FC2/1 در بهترین جایگاه قرار گرفته است این در صورتی است که حجم آب مصرفی و کارایی مصرف آب این تیمار به ترتیب 10 درصد بیشتر و 5/6 درصد کمتر از تیمار مکش در FC2/1 می­باشد. وزن هزار دانه، تعداد دانه در ردیف و ردیف دانه در بلال در تیمار مکش در FC2/1 نسبت به تیمار شاهد به ترتیب 5، 5/6 و 5/6 درصد کاهش داشت اما این تیمار در ارزیابی اقتصادی در جایگاه خوبی قرار گرفت. بنابراین استفاده از روش کم­آبیاری در کشت ذرت­دانه­ای با تیمار مکش در FC2/1 در منطقه ارزوئیه استان کرمان می­تواند راهکاری مناسب برای صرفه­جویی در مصرف آب و افزایش کارایی مصرف آب در دوره­های خشکسالی باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Deficit Irrigation on Yield, Yield Components, and Water Use Efficiency of Corn under Drip Irrigation

نویسندگان [English]

  • r a 1
  • r asadi 2
چکیده [English]

     Deficit (or regulated deficit) irrigation is one way to improve efficiency of water use when crop is exposed to a certain level of water stress during a particular growth period. In order to optimizing water use under tape irrigation system, a field experiment was carried out during 2010 growing season at the experimental farm of Agriculture and Natural Resources Research Center of Orzoueyeh, located in Kerman province. The treatments were laid out in completely randomized block design with three replications., Four water potential thresholds for starting the irrigation treatments were selected by using tensiometers (net water requirement (control) and suctions of 1/2 FC, 1/5 FC and 1/8FC). The crop studied was corn, single cross 704 cultivar. The results showed that water use volumes saved in the three suction treatments consisting of treatments 1/2 FC, 1/5 FC and 1/8FC were 11%, 13% and 17 percent, respectively, in comparison with the control treatment. But, compared to the control, yield of the mentioned treatments decreased by 4 %, 28%, and 34 percent, respectively. However, water use efficiency increased in the 1/2 FC treatment by 6.5% over the control treatment. Statistical analysis of yield components in the control and 1/2 FC treatments demonstrated that these two treatments were in the same group. Among the evaluated treatments, the control and 1/2 FC treatments were economically satisfactory.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Water stress
  • Drip tape irrigation
  • Water use saving
  • Corn single cross 704