اثر مقادیر مختلف پساب شهری بر عملکرد پنبه با آبیاری قطره‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.

2 مدرس گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران .

3 دانشیار پژوهش، دیسیپلین آبیاری و زهکشی، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی.

چکیده

به‌دلیل محدود بودن منابع آب، استفاده از آب‌های نامتعارف در بخش کشاورزی امری اجتناب‌ناپذیر است. در این راستا، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی جوپار طی دو سال متوالی (1389 و 1390) به اجرا درآمد. هدف از انجام این پژوهش مقایسه سه سطح نیاز آبی (100%، 80% و 60%) به‌عنوان عامل اصلی و دو کیفیت آب آبیاری (آب چاه و پساب حاصل از فاضلاب شهری تصفیه شده) به‌عنوان عوامل‌ فرعی بود. نتایج حاصل از تجزیه خاک نشان دادکه به دلیل بالا بودن غلظت کاتیون‌هایی نظیر Na و K در پساب، شوری خاک افزایش یافت. همچنین میانگین دو ساله نتایج تجزیه واریانس صفات مورد بررسی نشان داد که سطح آبیاری 80 درصد نیاز آبی در شرایط استفاده از فاضلاب تصفیه شده شهری با میزان آب مصرفی 7100 مترمکعب در هکتار و با صرفه‌جویی 1800 مترمکعب آب در هکتار نسبت به تأمین نیاز کامل آبی گیاه، در شرایطی ، افزایش 18 درصدی کارایی مصرف آب را در پی داشت که با کاهش 5/1%، 1/2،% 9/2%، 2/15 % و 6/11 درصدی به‎ترتیب در عملکرد، تعداد غوزه و وزن غوزه، ارتفاع بوته و شاخص سطح برگ همراه بود. لذا، با توجه به نتایج بدست آمده برای مقابله با بحران کمبود آب در کشور و افزایش راندمان آبیاری، استفاده از فاضلاب تصفیه شده و برای صرفه‌جویی در مصرف آب، اعمال 20 درصد کم آبیاری نسبت به تأمین نیاز کامل آبی گیاه در کشت پنبه در استان کرمان توصیه می‌شود.

عنوان مقاله [English]

Effect of Different Amounts of Municipal Wastewater on Yield of Cotton under Drip Irrigation

نویسندگان [English]

  • m z 1
  • r a 2
  • h d 3
چکیده [English]

Due to limitation of conventional water resources, the use of unconventional water for agriculture is unavoidable. Therefore, in order to investigate the effect of using different amounts of municipal wastewater on yield, yield components and water use efficiency of cotton in drip irrigation systems, a field experiment was carried out during 2010 and 2011 growing season at experimental farm of Jopar Agriculture and Natural Resources Research Center in Kerman province. The treatments were laid out in split plot with a Randomized Complete Block Design (RCBD) with three replications. The treatments were comprised of three levels of irrigation including 100% (control), 80%, and 60 percent of  crop water requirement in the main plot, and two water qualities (groundwater and wastewater) as sub plot, under surface drip irrigation system. The results showed reduction of pH and increment of soil salinity due to the high concentration of elements such as Na and K in the wastewater. Also, comparison of 100 percent with 80 percent of water requirement using wastewater showed a water saving of 1800 m3 ha-1, while water use efficiency was increased 18 percent. However, the same treatment caused a decrease of 1.5%, 2.1%, 2.9%, 15.2%, and 11.6 percent in yield, number of boll, boll weight, plant height, and leaf area index, respectively. Considering the results obtained in this study, to cope with the water shortage in the country and increase water use efficiency, make use of wastewater, and conserve water, applying 20 percent less water than the full crop water requirement of cotton is recommendable in Kerman,.