محاسبه‌ی کارآیی آب در محصولات عمده‌ی کشاورزی شهرستان زابل :رهیافت تحلیل پوششی داده‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته، اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل.

2 دانشجوی دکتری، دانشگاه زابل.

3 استادیار دانشگاه زابل.

چکیده

آب یکی از نهاده‌های مهم و محدود در تولید محصولات کشاورزی به شمار می‌رود‌. هدف از مدیریت منابع آب در کشاورزی، افزایش بهره‌وری‌ تولید و بالا بردن کارآیی مصرف آب است. برای رسیدن به این منظور، در این پژوهش با استفاده از تحلیل پوششی داده‌ها، کارآیی آب مصرفی محصولات عمده کشاورزی و مزارع شهرستان زابل در سال 1390 بررسی شد. نتایج نشان داد میانگین کارآیی مزارع در شرایط بازده ثابت و متغیر نسبت به مقیاس به ترتیب 77 و 98 درصد بود.  میانگین کارآیی مقیاس 78 درصد بوده که دارای عدم کارآیی مقیاس می‌باشد. میانگین کارآیی آب آبیاری نیز در شرایط بازده ثابت و متغیر نسبت به مقیاس به ترتیب 52 و 86 درصد بود. پیشنهاد می‌شود که برای رسیدن به کارآیی کامل در محصولات گندم، جو و ذرت‌علوفه‌ای، میزان آب مصرفی، در شرایط بازده ثابت نسبت به مقیاس به ترتیب 3269، 2377 و 7539 مترمکعب به ازای هر هکتار کاهش یابد. با توجه به نتایج به نظر می‌رسد با اجرای سامانه آبیاری نوین بتوان مقدار آب مصرفی را کاهش داد.

عنوان مقاله [English]

Computing Efficiency of Water in the Main Products of Zabol District Using Data Envelopment Analysis

نویسندگان [English]

  • mehdi babai 1
  • mostafa mardani 2
  • mashallah salarpour 3
چکیده [English]

Water is one of the most important and limited inputs in agricultural productions. The aim of water resources management in agriculture is increasing production performance and raising water use efficiency. To achieve this, in the present research, the water use efficiency of the main agricultural products and farmers of Zabol District was studied using data envelopment analysis (DEA) in 2011. The results showed that the average of farms efficiency in the constant and variable return to scale was 0.77 and 0.98, respectively. The average of efficiency of scale was 0.78, which shows inefficiency of scale. The average efficiency of irrigation water in the constant return to scale was 0.52 and 0.86, respectively. Also, , under the constant return to scale, to achieve perfect efficiency in wheat, barley, and corn silage, reduction of water use levels to 3269, 2377, and 7539 m3/ha, respectively, is recommended. According to the results, it seems that with the implementation of modern irrigation systems the amount of water use can be reduced.