شناسنامه علمی شماره
مقاله پژوهشی
علی اکبر عزیزی زهان؛ عبدالمجید لیاقت؛ مهدی شهابی‌فر
چکیده
به منظور تکمیل و تفکیک شاخصهای بهرهوری آب متناسب با شرایط واقعی، ارائه یک سنجه برای ارزیابی مطلوبیت شاخص بهرهوری و ایجاد امکان تعمیمپذیری نتایج ضروری است. لذا در این پژوهش با نگاه فرآیندی به نظام تولید محصولات کشاورزی و با لحاظ قابلیتها و محدودیتهای اقلیم، اراضی و گیاه در چرخه پیچیده آب- خاک- گیاه- اتمسفر و انسان، پژوهشهای ...
بیشتر
به منظور تکمیل و تفکیک شاخصهای بهرهوری آب متناسب با شرایط واقعی، ارائه یک سنجه برای ارزیابی مطلوبیت شاخص بهرهوری و ایجاد امکان تعمیمپذیری نتایج ضروری است. لذا در این پژوهش با نگاه فرآیندی به نظام تولید محصولات کشاورزی و با لحاظ قابلیتها و محدودیتهای اقلیم، اراضی و گیاه در چرخه پیچیده آب- خاک- گیاه- اتمسفر و انسان، پژوهشهای مختلف بهرهوری آب (Wp ) گروهبندی و تحلیل شد. شاخصهای پتانسیل بهرهوری آب اقلیمی (PCWp )، پتانسیل بهرهوری آب اراضی (PLWp )، بهرهوری آب واقعی (AWp )، شکاف بهرهوری آب (WPG)،شاخص مدیریت بهرهوری آب (WPMI) و سطح مدیریت بهرهوری آب (WPML) تعریف شد و روش تعیین آنها ارائه گردید. شاخصها برای سه مزرعه ذرت علوفهای در دشت مغان تعیین و تحلیل گردید. نتایج نشان داد که تغییر در تقویم زراعی و شرایط خاک مزرعه، شاخصهای PCWp و PLWp را متاثر میسازد، بهطوریکه PCWp از 31 تا 46 در مزارع شماره 1 و 3 و PLWp از 26 تا 42 کیلوگرم بر متر مکعب در مزارع 2 و3 متغیر بود. AWp همواره کمتر از PLWp و متاثر از مدیریت مزرعه بر مقدار عملکرد و متناسب بودن تخصیص و مصرف آب با عملکرد واقعی بود و در بهترین شرایط برابر 27، 24 و 39 کیلوگرم بر متر مکعب برای مزارع 1، 2 و 3 بود. در شرایط تخصیص آب متناسب با تقویم زراعی و تولید واقعی و بهصورت ویژه مکان، WPGبه شدت کاهش یافت و برابر 2/0، 2/2 و 5/3 کیلوگرم بر متر مکعب برای مزارع 1، 2 و 3 بود. در عمل صرفا با شاخص AWp نمیتوان قضاوت، تحلیل و مقایسه درستی از وضعیت مدیریت بهرهوری آب در شرایط مختلف اراضی به دست آورد. شاخصهای بی بعد WPMIو WPMLکه در این مقاله معرفی شده برای این منظور مناسب است. [1] [1]- بخشی از اعتبارات این پژوهش از محل پروژه شماره 961738-096-10-10-2 موسسه تحقیقات خاک و آب تامین شده است.
مقاله پژوهشی
زهرا جماعتی اردکانی؛ علی مومن پور؛ مریم دهستانی اردکانی؛ مصطفی شیرمردی
چکیده
بهمنظورارزیابیاثر تنش شوری بر برخی از ویژگیهای رشدیژنوتیپهایانتخاب شده انار از مناطقی با آب و خاک شور، آزمایشی بهصورت فاکتوریل با طرح کاملاً تصادفیبادوعاملژنوتیپ و رقمدرسهسطح (’پوست سیاه اردکان‘، ’چاه افضل‘و ’رباب نیریز‘) و شوری آب آبیاری درپنج سطح (یک، سه، پنج، هفت و نه دسیزیمنسبرمتر)، و با ...
بیشتر
بهمنظورارزیابیاثر تنش شوری بر برخی از ویژگیهای رشدیژنوتیپهایانتخاب شده انار از مناطقی با آب و خاک شور، آزمایشی بهصورت فاکتوریل با طرح کاملاً تصادفیبادوعاملژنوتیپ و رقمدرسهسطح (’پوست سیاه اردکان‘، ’چاه افضل‘و ’رباب نیریز‘) و شوری آب آبیاری درپنج سطح (یک، سه، پنج، هفت و نه دسیزیمنسبرمتر)، و با چهار تکرار در سال 1397-1396 در سایت مرکز ملی تحقیقات شوریایران انجام شد.نتایج نشان داد که نوع ژنوتیپ و سطوح شوری بر تغییرات صفات مورفولوژیک، فیزیولوژیک و غلظت عناصر غذایی مؤثر است. در تمامی ژنوتیپهای مطالعه شده با افزایش سطح شوری،شاخصهای مورد مطالعه شامل ارتفاع شاخه، قطر شاخه، تعداد برگ کل، درصد برگهای سبز، وزن تر و خشک اندام هوایی، محتوی آب نسبی، شاخص کلروفیل، کلروفیل a، b و کل، کاهش و درصد برگهای نکروزه کاهش یافت. درحالیکه درصدبرگهای ریزش یافته، نسبت وزن تر ریشه به وزن تر اندام هوایی، درصد نشت یونی، درصد سدیم، درصد کلر، و نسبت سدیم به پتاسیم برگها افزایش یافتند، ولی میزان کاهش و افزایش در صفات اندازهگیری شده در بین ژنوتیپهای مطالعه شده با یکدیگر اختلاف معنیداری داشتند. در سطح شوری هفت دسیزیمنس برمتر، در ژنوتیپهای ’چاه افضل‘ و ’رباب نیریز به ترتیب برگهای نکروزه (3% و 6/5%)، برگهای ریزش یافته (05/1% و 83/4%)، نشت یونی (95/3% و 60/8 %)، سدیم (31/0% و 67/0%)، کلر (13/0% و 43/0%)، پتاسیم (64/0% و 27/0%)، و نسبت سدیم به پتاسیم (12/0 و 64/0 واحد) نسبت به گیاهان شاهد (سطح شوری 1 دسیزیمنس بر متر) افزایش یافتند. درحالیکه، برگهای سبز (06/4% و 43/10%)، تعداد برگ کل (62/2% و 4/12%)، رطوبت نسبی (68/5% و 77/9%) و کلروفیل کل (13/5% و 56/14%) به ترتیب در ژنوتیپهای ’چاه افضل‘ و ’ رباب نیریز ‘نسبت به گیاهان سطح شوری یک دسیزیمنس بر متر )شاهد( کاهش یافتند.دراینتحقیق در مجموع، ژنوتیپهای ’چاه افضل‘ و ’ رباب نیریز ‘ بهترتیب بهعنوان متحملترین و حساسترین ژنوتیپها به شوری انتخاب شدند. ژنوتیپ چاه افضل با حفظ خصوصیات رشدی خود و افزایش جذب پتاسیم در مقابل سدیم توانست به خوبی شوری تا هفت دسیزیمنس بر متر را تحمل نماید.
مقاله پژوهشی
مهسا حسن پور نودهی؛ مریم نوابیان؛ مهدی اسمعیلی ورکی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی مدل WASP7.3در شبیه‌سازی کیفیت زه‌آب اراضی شالیزاری روستاهای نوده و نوپاشان شهرستان صومعه‌صرا واقع در واحد عمرانی F4شبکه آبیاری و زهکشی سفیدرود انجام شد. برای ارزیابی مدل، دبی زهکش و وضعیت کیفی زه‌آب در نه نقطه در طول زهکش و نه ورودی و یا خروجی زهکش اندازهگیری و به مدل معرفی شد. تحلیل حساسیت مدل نشان داد که ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی مدل WASP7.3در شبیه‌سازی کیفیت زه‌آب اراضی شالیزاری روستاهای نوده و نوپاشان شهرستان صومعه‌صرا واقع در واحد عمرانی F4شبکه آبیاری و زهکشی سفیدرود انجام شد. برای ارزیابی مدل، دبی زهکش و وضعیت کیفی زه‌آب در نه نقطه در طول زهکش و نه ورودی و یا خروجی زهکش اندازهگیری و به مدل معرفی شد. تحلیل حساسیت مدل نشان داد که در شبیه‌سازی شوری و نیترات، دبی زه‌آب موثربود و در شبیه‌سازی ارتوفسفات و آمونیوم علاوه‌بر دبی زه‌آب و ضریب پخشیدگی، ضرایب تفکیک فسفات در ستون آب (ارتوفسفات)، نرخ نیتریفیکاسیون و ضریب دمای نیتریفیکاسیون (آمونیوم) موثرتر بودند. نتایج شبیه‌سازی نشان داد که مدل پارامترهای دبی، نیترات، ارتوفسفات، آمونیوم، نیاز بیولوژیکی اکسیژن، اکسیژن محلول و شوری را به ترتیب با جذر میانگین مربعات خطای نرمال شده 166/0، 176/0، 143/0، 283/0، 148/0، 179/0، 156/0 شبیه‌سازی کرد. با توجه به نتایج، دقت شبیه‌سازی مدل در منطقه برای پارامترهای مورد بررسی (به‌غیر از آمونیوم) در طبقه‌بندی خوب و قابل قبول قرار گرفت که برای شبیه‌سازی کیفیت زه آب قابل توصیه است. استفاده از مدل مزبور در زهکش‌های اصلی اراضی شالیزاری که نسبت به زهکش‌های مزرعه تعداد کمتری ورودی زه‌آب دارند، به دلیل محدودیت مدل در دریافت تعداد تابع تغییرات دبی نقاط ورودی و خروجی زه‌آب به کانال زهکش، میتواند منجر به بهبود نتایج شبیه‌سازی شود.
مقاله پژوهشی
مرتضی خوش سیمای چنار؛ حمیده نوری
چکیده
به منظور بررسی تأثیر شوری آب آبیاری بر برخی ویژگیهای شیمیایی و توزیع نمک در نیمرخ خاک تحت کشت سه رقم ذرت در شرایط استفاده از سیستم آبیاری قطرهای (نوارهای تیپ)، پژوهشی در سال 1396 در مزرعه پژوهشی گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران، واقع در کرج به صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام گرفت. تیمارهای ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر شوری آب آبیاری بر برخی ویژگیهای شیمیایی و توزیع نمک در نیمرخ خاک تحت کشت سه رقم ذرت در شرایط استفاده از سیستم آبیاری قطرهای (نوارهای تیپ)، پژوهشی در سال 1396 در مزرعه پژوهشی گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران، واقع در کرج به صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل سه هیبرید ذرت، سینگلکراسهای 260، 400 و 704 (V1، V2 و V3) و سه سطح شوری آب آبیاری 7/0، 3 و 5 dS/m (S1، S2 و S3) بودند.ECe ، pHو کاتیونهایسدیم، پتاسیم و کلسیم + منیزیمبرای تعیین نیمرخ شوری در خاک، در طول دوره رشد گیاه و در لایههای 20-0، 40-20 و 60-40 سانتیمتری خاک و به فواصل 10 و 20 سانتیمتری از خطوط آبیاری اندازهگیری شدند.نتایج شوری عصاره اشباع خاک (ECe) و مقدار سدیم اندازهگیری شده در دو لایه 20-0 و 40-20 سانتیمتری، نشان داد که شوری و سدیم خاک تحت تأثیر سطوح مختلف شوری آب آبیاری و عمق خاک اختلاف معنیداری داشتند. میزان شوری و سدیم خاک رابطه مستقیم با شوری آب آبیاری و طول دوره رشد ارقام ذرت و رابطه عکس با عمق خاک داشت. به طوریکه بالاترین میزان شوری (4/13 dS/m) و سدیم خاک (6/95 meq/L) در لایه 20-0 سانتیمتری تیمار V3S3 و کمترین میزان آن (4/2 dS/m و 5 meq/L) در لایه 40-20 سانتیمتری تیمار V2S1 مشاهده شد.همچنین با توجه به وضعیت ارقام ذرت بدون توجه به تیمار شوری مشاهده شد که بین سه هیبرید اختلاف معنیدار وجود نداشت و پتانسیل جذب نمک در هر سه رقم یکسان بود.در آبیاریهای با آب شور (دو سطح شوری آب آبیاری 3 و 5 dS/m)، جبهۀ رطوبتی کمتر به سمت خارج از خط آبیاری حرکت کرده و اغلب تجمع نمک در فاصله 10 سانتیمتری از خط آبیاری و سطح خاک به دلیل مصرف گیاه و تبخیر-تعرق مشاهده شد. بر اساس نتایج بدست آمده از این پژوهش، در شرایط استفاده از آب شور برای آبیاری محصولات کشاورزی با استفاده از سیستم آبیاری قطرهای، در آخر فصل رشد یا زمستان نیاز به یک آبشویی است تا نمکهای جمعشده در لایه سطحی خاک را از ریشه گاه خارج ساخت.
مقاله پژوهشی
علی عطایی؛ مهدی اکبری؛ محمدرضا نیشابوری؛ زهرا غفاری؛ داوود زارع حقی
چکیده
بهمنظور مطالعه اثرات تغییر سامانههای آبیاری قطرهای سطحی به زیرسطحی بر پاسخ گیاهی، یک باغ پسته 10 هکتاری از شهرستان شهریار انتخاب و تیمارهای آبیاری شامل قطرهای سطحی با آب شور (DI)، قطرهای زیر سطحی با آب شور (SDI) و قطرهای سطحی با آب غیرشور(A) در آن پیاده شد و پاسخهای گیاهی اندازهگیری شد. نتایج بررسی توزیع شوری نشان داد ...
بیشتر
بهمنظور مطالعه اثرات تغییر سامانههای آبیاری قطرهای سطحی به زیرسطحی بر پاسخ گیاهی، یک باغ پسته 10 هکتاری از شهرستان شهریار انتخاب و تیمارهای آبیاری شامل قطرهای سطحی با آب شور (DI)، قطرهای زیر سطحی با آب شور (SDI) و قطرهای سطحی با آب غیرشور(A) در آن پیاده شد و پاسخهای گیاهی اندازهگیری شد. نتایج بررسی توزیع شوری نشان داد که بیشترین تجمع املاح در دوایر هم مرکز به دور از قطره چکان رخ داده است که در DI عمق 30 تا 50 و فاصله عرضی 70 تا 100 سانتیمتری از درخت، و در SDI لایه سطحی 0 تا 20 و فاصله عرضی 60 تا 80 سانتیمتری از درخت نقاط تجمع املاح بوده است. تمام پاسخهای گیاهی در تیمار آب غیرشور به طور معنیداری شرایط مساعدتری را نشان دادند. بر خلاف تیمار A، دمای تاج گیاه و اختلاف آن با دمای اتمسفر بین دو سامانه آبیاری DI و SDIتغییرات معنیداری را نشان نداد. اما در شاخص تنش آب گیاه (CWSI) با نرمالسازی دمای تاج گیاهی نسبت به اثرات محیطی، اختلاف بین دو سامانه آبیاری معنیدار گردید و مقدار آن در SDIکمتر از DI بهدست آمد. هدایت روزنهای نیز در SDI بهطور معنیداری بیشتر از DI اندازهگیری شد. بر اساس جریان شیره آوندی، با وجودی که تیمار A به طور معنیداری بیشترین جریان را داشت، در طول 24 ساعت اختلاف معنیداری بین دو سامانه آبیاری DIو SDIمشاهده نگردید، اما با میانگینگیری این شاخص برای طول روز و بهخصوص ساعات اوج تنش اختلاف معنیدار شد. با توجه به حجم یکسان آب آبیاری در دو تیمار DIو SDI، نتیجهگیری میشود که سامانه SDIبا توزیع مناسب شوری، شرایط بهتری را برای جذب آب توسط گیاه فراهم نموده و باعث کاهش تنش رطوبتی بهخصوص در ساعات اوج تعرق میگردد. هرچند استفاده از سامانه آبیاری قطرهای زیرسطحی نیازمند مطالعات طولانی مدت میباشد، اما با توجه به پاسخهای گیاهی مشاهده شده و همچنین از نقطه نظر توزیع شوری در خاک، استفاده از این سامانه آبیاری برای درختان پسته قابل توصیه است.
مقاله پژوهشی
فرشاد خشائی؛ جواد بهمنش؛ وحید رضاوردی نژاد؛ نسرین آزاد
چکیده
امروزه روند استفاده از روش آبیاری قطرهای زیرسطحی در گیاهان ردیفی بهعلت افزایش کارایی آب و کود، رو به افزایش است. به منظور بررسی اثر مقدار آبیاری و تعداد تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و بهرهوری آب در گیاه ذرت، مطالعه مزرعهای در سال 1397 بهصورت کرتهای نواری خرد شده برپایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار ...
بیشتر
امروزه روند استفاده از روش آبیاری قطرهای زیرسطحی در گیاهان ردیفی بهعلت افزایش کارایی آب و کود، رو به افزایش است. به منظور بررسی اثر مقدار آبیاری و تعداد تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و بهرهوری آب در گیاه ذرت، مطالعه مزرعهای در سال 1397 بهصورت کرتهای نواری خرد شده برپایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه انجام شد. کرتهای اصلی این آزمایش شامل سه سطح آبیاری با میزان 100%، 75% و 50 درصد نیاز خالص آبیاری و کرتهای فرعی شامل سه تقسیط کود اوره بهصورت هفتگی، یک هفته در میان و سه مرحله در فصل رشد بود. بر اساس نتایج بدست آمده، اثر تیمار مقدار آبیاری و تعداد تقسیط کود بر عملکرد و اجزای عملکرد در سطح یک درصد معنیدار بود. همچنین اثر مقادیر آبیاری روی بهرهوری آب در سطح یک درصد معنیدار بود ولی اثر تیمار تعداد تقسیط کود بر بهرهوری آب معنیدار نشد. اثرات متقابل دو فاکتور نیز روی ارتفاع بوته و شاخص سطح برگ در سطح یک درصد معنیدار بود ولی روی عملکرد دانه، زیستتوده و بهرهوری آب معنیدار نشد.بیشترین عملکرد دانه و زیستتوده ذرت بهترتیب با 92/14 و 85/39 تن در هکتار در تیمار آبیاری کامل بدست آمد. همچنین مقدار عملکرد دانه و زیستتوده در تیمارهای سه تقسیط بهترتیب با 31/12 و 56/32 تن در هکتار نسبت به تیمارهای تقسیط هفتگی و یک هفته در میان، دارای بیشترین مقدار بود. بیشترین بهرهوری آب به میزان 98/2 کیلوگرم بر هکتار با اعمال کمآبیاری به میزان 75% نیاز آبی خالص گیاه بدست آمد. بهنظر میرسد اعمال کمآبیاری به میزان 75 درصد نیاز آبی ذرت به علت بهرهوری آب بالا در نواحی دارای مشکل کمبود منابع آب میتواند راهکار مناسبی برای صرفهجویی آب و رسیدن به بازده بیشتر باشد. همچنین تزریق کود با مقادیر بیشتر ولی دفعات کمتر و بهویژه در مراحل حساس رشد، میتواند راهکار موثرتری نسبت به کاربرد مقادیر کمتر ولی تعداد دفعات کود بیشتر باشد.
مقاله پژوهشی
آیدین خدایی؛ علی مشتطی؛ سید هاشم موسوی؛ بابک پاکدامن؛ محبوبه عبدالهی نوروزی
چکیده
به منظور مطالعه اثر کاربرد زئولیت و قارچPiriformospora indicaبر عملکرد گندم در شرایط قطع آبیاری آخر فصل، پژوهشی به صورت اسپلیت فاکتوریل و در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1396-1395 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه زمان قطع آبیاری (آبیاری کامل، قطع آبیاری ...
بیشتر
به منظور مطالعه اثر کاربرد زئولیت و قارچPiriformospora indicaبر عملکرد گندم در شرایط قطع آبیاری آخر فصل، پژوهشی به صورت اسپلیت فاکتوریل و در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1396-1395 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه زمان قطع آبیاری (آبیاری کامل، قطع آبیاری از ابتدای مرحله شیری- خمیری تا رسیدگی فیزیولوژیک و قطع آبیاری از ابتدای مرحله گلدهی تا رسیدگی فیزیولوژیک) در کرتهای اصلی، چهار مقدار زئولیت (صفر، ۴، 8 و 12 تن در هکتار) و دو سطح کاربرد قارچ Piriformospora indica(تلقیح و عدم تلقیح) به صورت فاکتوریل در کرتهای فرعی بودند. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد دانه در شرایط آبیاری کامل و کاربرد 12 تن زئولیت در هکتار و به مقدار 3849 کیلوگرم در هکتار و کمترین آن از تیمار قطع آبیاری از مرحله گلدهی و عدم کاربرد زئولیت به مقدار 1947 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. بین سطوح مختلف زئولیت در شرایط آبیاری کامل اختلاف معنیداری ملاحظه نشد، در حالی که در شرایط تنش ملایم و شدید خشکی، کاربرد 8 و 12 تن زئولیت در هکتار دارای برتری بود. در شرایط قطع آبیاری از مرحله شیری-خمیری با تلقیح قارچ عملکرد دانه از 3129 کیلوگرم در هکتار به 3647 کیلوگرم در هکتار رسید. کاربرد قارچ در شرایط قطع آبیاری از مرحله گلدهی بیشتر موثر واقع شد به طوری که عملکرد دانه از 2161 کیلوگرم در هکتار در شرایط عدم تلقیح به 2917 کیلو گرم در هکتار رسید. نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد که با کاربرد زئولیت در ترکیب با خاک و نیز تلقیح بذر گندم با قارچ میتوان خسارت عملکرد دانه گندم در شرایط کمبود آب و قطع آبیاری در مرحله گلدهی و شیری خمیری را تا حدودی جبران کرد.
مقاله پژوهشی
زینب سجودی؛ فر هاد میرزایی
چکیده
فضای سبز به دلیل ارزش‌های زیست‌محیطی ازجمله تولید اکسیژن و تلطیف هوا، ترسیب کربن،حفاظت از خاک در مقابل فرسایش و حفظ تنوع زیستی از اهمیت بالایی برخوردار است. حجم زیادی از منابع آب شهری برای تامین آب آبیاری گیاهان فضای سبز مصرف میشود و به دلیل مشخص نبودن نیاز آبی این گیاهان تلف میشود. در این تحقیق، ضریب گیاهی و نیاز آبی گیاهان از ...
بیشتر
فضای سبز به دلیل ارزش‌های زیست‌محیطی ازجمله تولید اکسیژن و تلطیف هوا، ترسیب کربن،حفاظت از خاک در مقابل فرسایش و حفظ تنوع زیستی از اهمیت بالایی برخوردار است. حجم زیادی از منابع آب شهری برای تامین آب آبیاری گیاهان فضای سبز مصرف میشود و به دلیل مشخص نبودن نیاز آبی این گیاهان تلف میشود. در این تحقیق، ضریب گیاهی و نیاز آبی گیاهان از نوع درختچه ای(زرشک)، درخت(سرو) و یک نوع گیاه علفی(مَرغ) با روش‌های بیلان آبی و [1] WUCOLS(طبقه‌بندی گونه‌های گیاهیفضای سبز به آب) برآورد گردید. تحقیق حاضر به مدت شش ماه، از فروردین تا شهریور ۱۳۹۷ طول کشید. برای محاسبه تبخیر و تعرق گیاهان فضای سبز به روش بیلان آبی از شش عدد میکرولایسیمتر زهکش‌دار در دو ریز اقلیم متفاوت استفاده گردید و محاسبات بهصورت بازه‌های ده روزه انجام شد. تبخیر و تعرق در روش بیلان آب ۶۸۲ میلی‌متر و درروش طبقه‌بندی گونه‌های گیاهی فضای سبز به آب 626 میلی‌متر در کل دوره آزمایش برآورد شد. در برآورد نیاز آبی گیاهان فضای سبز، کاربرد روش طبقه‌بندی گونه‌های گیاهی فضای سبز به آب به جهت اینکه روشی دقیق، کامل و در عین حال کاربردی است میتواند در مدل سازی نیاز آبی و ضرایب گیاهی استفاده شود و در کاهش مصرف آب موثر باشد. بنابراین، استفاده از آن توصیه میشود. [1] Water use classification of landscape species
مقاله پژوهشی
محمدمهدی قره داغی؛ سیدمحمود طباطبایی؛ عیسی معروف پور؛ فرزاد حسین پناهی
چکیده
از اساسیترین شرایط موفقیتآمیز بودن بهرهبرداری از یک سامانه آبیاری قطرهای نواری (تیپ)، طراحی درست و متناسب عوامل مؤثر در عملکرد هیدرولیکی آن با توجه به شرایط مزرعه و نوع کشت میباشد. دو پارامتر مهم و حساس در این راستا، فاصله لترالها و فاصله قطرهچکانها میباشد. عدم انتخاب صحیح این دو پارامتر، کارایی یک سامانه آبیاری ...
بیشتر
از اساسیترین شرایط موفقیتآمیز بودن بهرهبرداری از یک سامانه آبیاری قطرهای نواری (تیپ)، طراحی درست و متناسب عوامل مؤثر در عملکرد هیدرولیکی آن با توجه به شرایط مزرعه و نوع کشت میباشد. دو پارامتر مهم و حساس در این راستا، فاصله لترالها و فاصله قطرهچکانها میباشد. عدم انتخاب صحیح این دو پارامتر، کارایی یک سامانه آبیاری قطرهای نواری را تحت تأثیر قرار میدهد و همچنین تأثیر بسزایی در هزینههای اجرای اینگونه سیستمها دارد. بدین منظور آزمایشی فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با هدف بررسی اثر فاصله نوارهای آبیاری و فاصله قطرهچکانها بر روی عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب گندم در منطقه مشکیندشت کرج انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل فواصل مختلف نوارهای آبیاری (در سه سطح 30، 45 و 60 سانتیمتری) و فاصله قطرهچکانها (درسه سطح 10، 20 و 30 سانتیمتری) بود. نتایج نشان داد که در بیشتر شاخصهای مورد بررسی، فاصله قطرهچکان 20 سانتیمتر در فاصله لترالهای مختلف، تیمار برتر بودهاست. نتایج کلی این تحقیق نشان داد اگرچه فاصله لترال 30 سانتیمتر منجر به حصول بالاترین عملکرد شد، اما بر اساس بررسیهای اقتصادی مشخص شد که بالاترین صرفه اقتصادی برای یک مزرعه گندم با سامانه آبیاری تیپ، در فاصله لترال 45 سانتیمتری قابل دستیابی خواهد بود که میتواند مورد توجه کشاورزان قرار گیرد.
مقاله پژوهشی
مجید علی حوری
چکیده
یکی از روش‌های مدیریتی در استفاده از منابع آب شور، اختلاط یا تلفیق آب شور و غیرشور میباشد. این تحقیق به منظور بررسی اثرات استفاده تلفیقی از آب شور و غیرشور روی رشد پاجوش‌های خرمای رقم برحی، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به مدت یک سال اجرا شد. شش تیمار آزمایشی شامل: =T1آبیاری با آب رودخانه کارون (3/2 دسی زیمنس بر متر)، ...
بیشتر
یکی از روش‌های مدیریتی در استفاده از منابع آب شور، اختلاط یا تلفیق آب شور و غیرشور میباشد. این تحقیق به منظور بررسی اثرات استفاده تلفیقی از آب شور و غیرشور روی رشد پاجوش‌های خرمای رقم برحی، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به مدت یک سال اجرا شد. شش تیمار آزمایشی شامل: =T1آبیاری با آب رودخانه کارون (3/2 دسی زیمنس بر متر)، =T2آبیاری با آب رودخانه کارون و آب شور پنج دسی زیمنس بر متر (با نسبت حجمی دو به یک)، =T3آبیاری با آب رودخانه کارون و آب شور هشت دسی زیمنس بر متر (با نسبت حجمی دو به یک)، =T4آبیاری با آب رودخانه کارون و آب شور پنج دسی زیمنس بر متر (با نسبت حجمی یک به دو)، =T5آبیاری با آب رودخانه کارون و آب شور هشت دسی زیمنس بر متر (با نسبت حجمی یک به دو) و =T6آبیاری با آب شور پنج دسی زیمنس بر متر بودند. میزان آب آبیاری با روش تشت تبخیر فائو برآورد شد. نتایج نشان داد که تیمارهای آبیاری بر صفات رویشی گیاه اثر معنیداری در سطح احتمال یک درصد داشتند. طول برگ، تعداد برگچه و ماده تر و خشک اندام هوایی گیاه در تیمار T1 فقط با تیمار T2 اختلاف معنیداری نداشت. میزان کاهش تعداد برگ و برگچه گیاه در تیمار T6 به ترتیب 9/64% و 2/58% نسبت به آبیاری با تیمار T1 بود، در حالی که این میزان در تیمار T2 به ترتیب به صفر و 2/8% رسید. همچنین ماده تر و خشک گیاه در تیمار T6 به ترتیب 7/64% و 5/67% کاهش یافت، ولی در آبیاری با تیمار T2 به ترتیب فقط 7/7% و 6/8% نسبت به آبیاری با آب رودخانه کارون کمتر شد.
مقاله پژوهشی
سمیه شیرزادی؛ مصطفی مردانی؛ علی شاهنظری
چکیده
مدیریت عرضه و تقاضای آب نقش مهمی در بخش کشاورزی دارد. اراضی کشاورزی تحت پوشش شبکه آبیاری و زهکشی تجن، از جمله مناطقی است که در سالهای اخیر به دلیل عدم مدیریت صحیح در توزیع مصرف آب کشاورزی، دچار استفاده بیرویه از منابع آب زیرزمینی و شوری شده است. لذا، هدف این تحقیق بررسی وضعیت پایداری آب زیرزمینی و مدیریت مصرف و توزیع آب شبکه آبیاری ...
بیشتر
مدیریت عرضه و تقاضای آب نقش مهمی در بخش کشاورزی دارد. اراضی کشاورزی تحت پوشش شبکه آبیاری و زهکشی تجن، از جمله مناطقی است که در سالهای اخیر به دلیل عدم مدیریت صحیح در توزیع مصرف آب کشاورزی، دچار استفاده بیرویه از منابع آب زیرزمینی و شوری شده است. لذا، هدف این تحقیق بررسی وضعیت پایداری آب زیرزمینی و مدیریت مصرف و توزیع آب شبکه آبیاری و زهکشی تجن با اجرای سیاستهای قیمتی آب و کاهش مقدار آب در دسترس اراضی بالادست تحت پوشش شبکه مزبور از آب سطحی میباشد که با استفاده از الگوی برنامهریزی ریاضی اثباتی و محاسبه شاخص پایداری آسانو بررسی شد. دادههای مورد نیاز مطالعه، از آمارنامه جهادکشاورزی، مراجعه مستقیم به سازمان جهادکشاورزی و شرکت آب منطقهای مازندران در سال ۹۶-۱۳۹۵ جمع آوری گردید. نتایج نشان داد وضعیت منابع آب در منطقه پایدار نبوده و تغییر الگوی کشت و ایجاد سیاستهای مختلف آبیاری در منطقه باعث افزایش پایداری منابع آب شده و میزان پایداری آب را از 45/0 به 27/0 و از وضعیت بحرانی به وضعیت خوب تغییر میدهد. سیاست قیمتی آب تا 30 درصد افزایش نسبت به شرایط کنونی، تاثیر چندانی بر مصرف آب آبیاری ندارد. ولی کاهش مقدار آب در دسترس دراراضی بالادست شبکه آبیاری و زهکشی تجن علاوه بر کاهش مقدار آب مصرفی و مدیریت مصرف آن، منافع اقتصادی پایین دست شبکه را با لحاظ نمودن حداقل کاهش در منافع اقتصادی بالادست، بهبود خواهد بخشید. لذا پیشنهاد میشود به منظور کمک به پایداری آب زیرزمینی منطقه، سیاست کاهش مقدار آّب در دسترس در اراضی بالادست شبکه تجن در دستور کار مدیران قرار گیرد.