اثرات سطوح مختلف تلفیق آب‌های شور و غیرشور بر رشد رویشی پاجوش‌های خرما

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

موسسه تحقیقات علوم باغبانی

چکیده

یکی از روش‌های مدیریتی در استفاده از منابع آب شور، اختلاط یا تلفیق آب شور و غیرشور می‌باشد. این تحقیق به منظور بررسی اثرات استفاده تلفیقی از آب شور و غیرشور روی رشد پاجوش‌های خرمای رقم برحی، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت یک سال اجرا شد. شش تیمار آزمایشی شامل: =T1آبیاری با آب رودخانه کارون (3/2 دسی زیمنس بر متر)، =T2آبیاری با آب رودخانه کارون و آب شور پنج دسی زیمنس بر متر (با نسبت حجمی دو به یک)، =T3آبیاری با آب رودخانه کارون و آب شور هشت دسی زیمنس بر متر (با نسبت حجمی دو به یک)، =T4آبیاری با آب رودخانه کارون و آب شور پنج دسی زیمنس بر متر (با نسبت حجمی یک به دو)، =T5آبیاری با آب رودخانه کارون و آب شور هشت دسی زیمنس بر متر (با نسبت حجمی یک به دو) و =T6آبیاری با آب شور پنج دسی زیمنس بر متر بودند. میزان آب آبیاری با روش تشت تبخیر فائو برآورد ‌شد. نتایج نشان داد که تیمارهای آبیاری بر صفات رویشی گیاه اثر معنی‏داری در سطح احتمال یک درصد داشتند. طول برگ، تعداد برگچه و ماده تر و خشک اندام هوایی گیاه در تیمار T1 فقط با تیمار T2 اختلاف معنی‌داری نداشت. میزان کاهش تعداد برگ و برگچه گیاه در تیمار T6 به ترتیب 9/64% و 2/58% نسبت به آبیاری با تیمار T1 بود، در حالی که این میزان در تیمار T2 به ترتیب به صفر و 2/8% رسید. همچنین ماده تر و خشک گیاه در تیمار T6 به ترتیب 7/64% و 5/67% کاهش یافت، ولی در آبیاری با تیمار T2 به ترتیب فقط 7/7% و 6/8% نسبت به آبیاری با آب رودخانه کارون کمتر شد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effects of Conjunctive Use of Different Amounts of Saline and Non-Saline Waters on Vegetative Growth of Date Offshoots

نویسنده [English]

  • Majid Alihouri
Horticultural Sciences Research Institute
چکیده [English]

Mixing saline and non-saline water is one of the management methods for using saline water resources. This research was carried out to study the effects of conjunctive use of saline and non-saline water on vegetative growth of Barhee date offshoot. The experiment was conducted in a randomized complete block design with six treatments and three replications. The treatments included: T1= irrigation with the Karun River water (2.3 dS/m), T2= irrigation with Karun River water and saline water of 5 dS/m (volume ratio 2:1), T3= irrigation with Karun River water and saline water of 8 dS/m (volume ratio 2:1), T4= irrigation with Karun River water and saline water of 5 dS/m (volume ratio 1:2), T5= irrigation with Karun River water and saline water of 8 dS/m (volume ratio 1:2), and T6= irrigation with saline water of 5 dS/m. The offshoots water requirement was calculated based on FAO pan evaporation method. The results showed that irrigation treatments had significant effect (p < 1%) on plant vegetative traits. There was no significant difference (p < 1%) between T1 and T2 in leaf length, number of leaflets, and shoot wet and dry weights of date offshoot. The number of leaves and leaflets of the plant decreased by 64.9% and 58.2%, respectively, in treatment of irrigation with saline water of 5 dS/m compared to T1. While reduction amounts of these vegetative traits in T2 were zero and 8.2%, respectively. Also, shoot wet and dry weights of date offshoot in T6 was decreased by 64.7% and 67.5%, respectively; but, in T2, these vegetative traits decreased only by 7.7% and 8.6%, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agricultural drain water
  • Barhee date
  • Irrigation
  • Vegetative attributes

مراجع

  1. احمدی، ک.، قلی‌زاده، ح.، عبادزاده، ح.، حاتمی، ف.، حسین‌پور، ر.، عبدشاه، ه.، رضایی، م. و م. فضلی استبرق. 1396. آمارنامه کشاورزی سال 1395، جلد سوم: محصولات باغبانی. تهران: وزارت جهاد کشاورزی، معاونت برنامه‌ریزی و اقتصادی، مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات. 231ص.
  2. علی‌حوری، م. 1396. دور و عمق مناسب آبیاری در مرحله رشد رویشی خرمای رقم برحی. مدیریت آب در کشاورزی، 4(1): 28-21.
  3. علی‌حوری، م. و پ. تیشه زن. 1390. برنامه راهبردی بخش خرما در کشور: زیر برنامه آبیاری. اهواز: انتشارات کردگار. 43ص.
  4. قائدی، س.، افراسیاب، پ.، لیاقت، ع. و ع. خمری. 1394. استفاده تلفیقی از آب شور و غیر شور در کشت سورگوم و آفتابگردان در دشت سیستان. تحقیقات آب و خاک ایران، 46(2): 182-173.
  5. کافی، م.، صالحی، م. و ح. عشقی زاده. 1389. کشاورزی شورزیست: راهبردهای مدیریت گیاه، آب و خاک. مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد. 377ص.
  6. کیانی، ع. و م. کوچک زاده. ۱۳۸۰. راهکارهای اجرایی و مدیریتی استفاده از آب شور در آبیاری. اولین کنفرانس ملی بررسی راهکارهای مقابله با بحران آب، زابل، دانشگاه زابل.
  7. لیاقت، ع. و ش. اسماعیلی. 1382. تاثیر تلفیق آب شور و شیرین روش عملکرد و غلظت نمک در منطقه توسعه ریشه ذرت. علوم کشاورزی و منابع طبیعی، 10(2): 170-159.
  8. مرعشی، س.، خزائی، ف.، زرگری، ح.، تراهی، ع.، خادمی، ر. و س. حاجیان. 1387. دستورالعمل ملی آزمون‌های تمایز، یکنواختی و پایداری در خرما. کرج: مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال.
  9. مستعان، ا.، لطیفیان، م.، تراهی، ع.، امانی، م.، محبی، ع. و م. علی‌حوری. 1396. راهنمای فنی کاشت، داشت و برداشت خرما. تهران: نشر آموزش کشاورزی. 282ص.
  10. مولوی، ح.، محمدی، م. و ع. لیاقت. 1390. اثر مدیریت آب شور طی دوره رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه‌ای و پروفیل شوری خاک. علوم و مهندسی آبیاری، 35(3): 18-11.
  11. همایی، م. 1381. واکنش گیاهان به شوری. تهران: کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران. 97ص.
  12. ولی‌زاده، م.، تیشه‌زن، پ. و س. برومندنسب. 1391. بررسی اثر آبیاری با آب شور بر رشد نهال‌های خرما (ارقام برحی و دیری). اولین همایش ملی خرما و امنیت غذایی، اهواز، 26 و 27 مهر.
    1. Al-Dhuhli, H.S., Al-Rawahy, S.A. and S. Prathapar. 2010. Effectiveness of mulches to control soil salinity in sorghum fields irrigated with saline water. A monograph on management of salt-affected soils and water for sustainable agriculture. Sultan Qaboos University: 41-46.
    2. Alihouri, M and A.A. Naseri. 2017. Effect of agricultural drain water consumption on the growth of juvenile date palm. 13th International Drainage Workshop of ICID, Ahwaz, Iran 4 – 7 March 2017.
    3. Aljuburi, H.J., Maroff, A. and M. Wafi. 2007. The growth and mineral composition of Hatamy date palm seedlings as affected by sea water and growth regulators. Acta Hort. (ISHS) 736: 161-177.
    4. Allen, R.G., Pereira, L.S., Raes, D. and M. Smith. 1998. Crop evapotranspiration: Guidelines for computing crop water requirements. FAO Irrigation and Drainage Paper 56. Rome, Italy, 211p.
    5. Cha-um. S., Takabe, T. and Ch. Kirdmanee. 2010. Osmotic potential, photosynthetic abilities and growth characters of oil palm (Elaeis guineensis Jacq.) seedlings in responses to polyethylene glycol-induced water deficit. African Journal of Biotechnology, 9(39): 6509-6516.
    6. Jain, B.L. and O.P. Pareek. 1989. Effect of drip irrigation and mulch on soil and performance of date palm under saline water irrigation. Annuals of Arid Zone, 28(3-4): 245-248.
    7. Hamamouche, M.F., Kuper, M., Riaux. J. and Ch. Leduc. 2017. Conjunctive use of surface and ground water resources in acommunity-managed irrigation system - The case of the Sidi Okbapalm grove in the Algerian Sahara. Agricultural Water Management, 193: 116-130.
    8. Hopkins, B.G., Horneck, D.A., Stevens, R.G., Ellsworth, J.W. and D.M. Sullivan. 2007. Managing irrigation water quality for crop production in the Pacific Northwest. Washington, Pacific Northwest Extension, 597p.
    9. Naresh, R.K., Minhas, P.S., Goyal, A.K., Chauhan, C.P.S. and R.K. Gupta. 1993. Conjunctive use of saline and non-saline waters. II. Field comparisons of cyclic uses and mixing for wheat. Agricultural Water Management, 23: 139-148.
    10. Rhoades, J.D., Kandiah, A. and A.M. Mashali. 1992. The use of saline waters for crop production. FAO Irrigation and Drainage Paper 48. Rome, Food and Agriculture Organization of the United Nations, 133p.
    11. Qureshi, R.H., Nawaz, S. and T. Mahmood. 1993. Performance of selected tree species under saline-sodic field conditions in Pakistan. Towards the rational use of high salinity tolerance plants, Vol. 2: 259-269.
    12. Sharma, B.R. and P.S. Minhas. 2005. Strategies for managing saline/alkali waters for sustainable agricultural production in South Asia. Agricultural Water Management, 78: 136–151.
    13. Sharma, D.P. and N.K. Tyagi. 2004. On-farm management of saline drainage water in arid and semi-arid regions. Irrigation and Drainage, 53: 87-103.
    14. Shiati, K. 1998. Brackish waters as a source of irrigation: behavior and management of salt effected reservoirs (Iran). Proceeding of the International Workshop at the 10th ICID Afro-Asian Regional Conference on Irrigation and Drainage, Indonesia, July 19-26.
    15. Tanwar, B.S. 2003. Saline water management for irrigation. International Commission on Irrigation and Drainage, New Delhi, India, 123p.
    16. Terasaki, H., Fukuhara, T., Ito, M. and Ch. He. 2009. Effects of gravel and date-palm mulch on heat moisture and salt movement in a desert soil. Advances in Water Resources and Hydraulic Engineering, Vol. 1: 320-325.
    17. Tishehzan, P., Naseri, A., Hassanoghli, A. and M. Meskarbashi. 2011. Effects of shallow saline water table management on the root zone salt balance and date palm growth in South-West Iran. Res. on Crops, 12 (3): 839-847.
    18. Tripler, E., Ben-Gal, A. and U. Shani. 2007. Consequence of salinity and excess boron on growth evapotranspiration and ion uptake in date palm (Phoenix dactylifera L., cv. Medjool). Plant Soil, 297: 147-155.
پژوهش آب در کشاورزی
دوره 33، شماره 4
دی 1398
صفحه 661-672

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار