شناسنامه علمی شماره
مقاله پژوهشی
مصطفی یوسفیان؛ علی شاهنظری؛ میرخالق ضیاء تباراحمدی؛ محمود راینی؛ بهروز عرب زاده
چکیده
با توجه به بروز بحران خشکسالی طی سالهای اخیر در سطح جهان، استفاده از روشهای کشت جایگزین که ضمن حفظ میزان عملکرد، موجب صرفهجویی در مصرف آب شود، رو به افزایش است. لذا بهمنظور ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد و میزان بهرهوری آب در برنج هاشمی تحت رژیمهای مختلفآبیاری و مقایسه آن با روش غرقاب، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل ...
بیشتر
با توجه به بروز بحران خشکسالی طی سالهای اخیر در سطح جهان، استفاده از روشهای کشت جایگزین که ضمن حفظ میزان عملکرد، موجب صرفهجویی در مصرف آب شود، رو به افزایش است. لذا بهمنظور ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد و میزان بهرهوری آب در برنج هاشمی تحت رژیمهای مختلفآبیاری و مقایسه آن با روش غرقاب، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در موسسه تحقیقات برنج کشور در مازندران طی دو سال زراعی 1394و 1395 انجام گردید. تیمارها شامل دو روش کمآبیاری تنظیم شده (آبیاری همه جویچه ها) و خشکی بخشی ریشه(آبیاری یک در میان جویچه ها)، هر کدام با سه سطح تنش خشکی10، 30، و 60 کیلوپاسکال (RDI10، PRD10، RDI30، PRD30،RDI60 و PRD60) در کشت جویو پشته و تیمارآبیاری کرتی با مدیریت غرقاب دایم در زمین گلخراب به روش سنتی بهعنوان تیمار شاهد(FI)و در سه تکرار انتخاب گردید. در هر تیمار میزان عملکرد، ارتفاع بوته، تعداد پنجه، طول خوشه، تعداد دانه پر، وزن هزار دانه، آب مصرفی و میزان بهرهوری آب بر اساس میزان محصول تولید شده در ازای حجم آب مصرف شده(kg/m3) اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که عملکرد دانه، ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد دانه پر، وزن هزار دانه، آب مصرفی و میزان بهرهوری در تیمارهای مختلف اختلاف معنیدار از لحاظ آماری داشته است. طبق نتایج این آزمایش، اگرچه بیشترین عملکرد در تیمار غرقاب دائم آبیاری بدست آمد، اما کاهش عملکرد در تیمارهای با تنش جزیی (RDI10 وPRD10) ناچیز می‌باشد، همچنین استفاده از روش خشکی بخشی ریشه(PRD)موجب کاهش چشمگیر مصرف آب و افزایش بهرهوری میشود، بهطوریکه تیمارPRD10موجب 32درصد صرفهجویی در مصرف آب نسبت به تیمار شاهد شده و بیشترین میزان بهرهوری آب براساس شاخصCPDدر تیمارPRD30 به‌مقدار724/0کیلوگرم شلتوک بر مترمکعب آب مصرفی محاسبه گردید. براساس نتایج، اعمال خشکی بخشی ریشه در مقایسه با کمآبیاری تنظیم‌شده با تنش مشابه ضمن اینکه مصرف آب کمتری داشت، عملکرد و بهرهوری آب بالاتری را نشان میداد، بهطوریکه متوسط مصرف آب تیمارPRD10 در دو سال نسبت به تیمارRDI10حدود 15درصد کاهش داشت درحالی‌که عملکرد آن بیش از یک درصد و بهرهوری آن بیش از 18درصد(متوسط دو سال) بیشتر بود.
مقاله پژوهشی
رضا سعیدی؛ هادی رمضانی اعتدالی؛ عباس ستوده نیا؛ عباس کاویانی؛ بیژن نظری
چکیده
در این پژوهش، عملکرد و تبخیر- تعرق ذرت علوفه‌ای با رقم سینگل کراس 704، تحت تنش‌های شوری و محدودیت نیتروژن، مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش، به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام شد. تیمارهای آب شور با هدایت‌الکتریکی؛ 5/0، 1/2، 5/3 و 7/5 دسیزیمنس برمتر، با انحلال نمک صنعتی در آب شیرین تهیه شد. تیمارهای محدودیت نیتروژن ...
بیشتر
در این پژوهش، عملکرد و تبخیر- تعرق ذرت علوفه‌ای با رقم سینگل کراس 704، تحت تنش‌های شوری و محدودیت نیتروژن، مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش، به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام شد. تیمارهای آب شور با هدایت‌الکتریکی؛ 5/0، 1/2، 5/3 و 7/5 دسیزیمنس برمتر، با انحلال نمک صنعتی در آب شیرین تهیه شد. تیمارهای محدودیت نیتروژن در چهار سطح؛ 100، 75، 50 و 25 درصد نیاز کود نیتروژن، بر اساس آزمون کودی بود. تیمارها، در سه تکرار و در کرت‌هایی به‌مساحت 9 مترمربع به‌اجرا درآمد. در تیمارهای مختلف تبخیر-تعرق ذرت، بین 220 تا 349 میلیمتر و عملکرد ماده خشک، بین 4/9 تا 2/15 تن بر هکتار اندازهگیری شد. شیب تابع عملکرد نسبت به تبخیر-تعرق ذرت، با افزایش شوری در سطوح ، ، و ، بهترتیب؛ 2/0، 207/0، 218/0 و 231/0 و با کاهش نیتروژن در سطوح ، ، و بهترتیب؛ 175/0، 182/0، 194/0 و 221/0 برآورد شد. نتایج نشان داد که با افزایش تنش‌ها، عملکرد ذرت بیشتر از تبخیر-تعرق، کاهش یافت. ضریب عملکرد با رابطه دورنبوس-کسام محاسبه شد. مقادیر با کاهش نیتروژن در سطوح ، ، و بهترتیب؛ 01/1، 048/1، 119/1 و 272/1 و با افزایش شوری در سطوح ، ، و ، بهترتیب؛ 15/1، 19/1، 258/1 و 328/1 برآورد شد. به‌طور متوسط، عدد 27/1 بهعنوان ضریب محاسبه‌شد. در بیشترین تنش ، کارایی مصرف آب و نیتروژن بهترتیب؛ 38% و 5/34% نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت. روابط بهدست آمده در پژوهش نشان داد که نیاز آبی و عملکرد ذرت تحت تنش‌های مذکور، کمتر از پتانسیل منطقه می‌باشد. در این شرایط، جبران کمبود نیتروژن خاک و کاهش مصرف آب، موجب افزایش عملکرد محصول و استفاده بهینه از منابع آبی می‌گردد.
مقاله پژوهشی
کلثوم داودی؛ عبداله درزی نفت چالی؛ قاسم آقاجانی مازندرانی
چکیده
زهکشی زیرزمینی، بهعنوان یک تغییر ساختاری در راستای بهبود بهرهوری اراضی شالیزاری، هیدرولوژی این اراضی را تغییر میدهد. در این پژوهش، با استفاده از مدل DRAINMOD-S،تأثیر مدیریتهای زهکشی آزاد و کنترل‌شده بر مؤلفه‌های بیلان آب و شوری زهاب در کشت کلزای دیم به عنوان کشت دوم، پس از برنج در اراضی شالیزاری بررسی شد. دادههای موردنیاز ...
بیشتر
زهکشی زیرزمینی، بهعنوان یک تغییر ساختاری در راستای بهبود بهرهوری اراضی شالیزاری، هیدرولوژی این اراضی را تغییر میدهد. در این پژوهش، با استفاده از مدل DRAINMOD-S،تأثیر مدیریتهای زهکشی آزاد و کنترل‌شده بر مؤلفه‌های بیلان آب و شوری زهاب در کشت کلزای دیم به عنوان کشت دوم، پس از برنج در اراضی شالیزاری بررسی شد. دادههای موردنیاز برای ارزیابی مدل طی دو فصل کشت کلزا (1396-1394) از یک مزرعه شالیزاری دارای سامانه زهکشی زیرزمینی (عمق زهکش 65/0 متر و فاصله زهکش 30 متر) تهیه شد. با استفاده از مدل واسنجی و صحتسنجی شده، تأثیر سامانههای مختلف زهکشی زیرزمینی معمولی و کنترل شده (با کنترل عمق سطح ایستابی در 40 سانتیمتری از سطح زمین) بر بیلان آب و شوری خاک و زهاب ارزیابی شد. مدل از قابلیت قابل قبولی برای برآورد عمق سطح ایستابی و شوری زهاب در فرایندهای واسنجی و صحتسنجی برخوردار بود. بر اساس شبیهسازیها، برای عمق زهکش 5/1 متر، افزایش فاصله زهکشها از 30 به 70 متر در دو سامانه زهکشی آزاد و کنترل‌شده، بار نمک خروجی را بهترتیب 3/805 و 6/741 کیلوگرم بر هکتار کاهش داد. برای فاصله زهکش 30 متر، با افزایش عمق زهکشها از 5/0 به 8/1 متر، حجم زهاب خروجی در سامانه زهکشی کنترل‌شده از 7/2 به 9 سانتیمتر و در سامانه زهکشی آزاد از 1/5 به 3/14 سانتیمتر افزایش یافت. براساس نتایج شبیهسازیها، برای کاهش تخلیه نمک، مناسبترین عمق و فاصله زهکش چه در زهکشی آزاد و چه در زهکشی کنترل شده بهترتیب 5/0 و30 متر بود. نتایج نشان داد که، سامانه زهکشی کنترل‌شده میتواند بهعنوان یک ابزار مدیریتی مفید برای کاهش مسائل زیست‌محیطی از منظر میزان بار نمک و زهابدر زراعت کلزا به عنوان کشت دوم در اراضی شالیزاری مورد استفاده قرار گیرد.
مقاله پژوهشی
حسن علیپور؛ ندا علیزاده
چکیده
هدف از این تحقیق، تحلیل سازوکارهای مؤثر بر کشاورزی حفاظتی در راستای مدیریت بهینه آب کشاورزی است. به منظور شناسایی سازوکارهای تاثیر گذار بر کشاورزی حفاظتی از روش تحقیق آمیخته (کیفی+کمی) استفاده شد. در بخش کیفی با استفاده از روش تحلیل محتوا 45 سازوکار تاثیرگذار بر کشاورزی حفاظتی شناسایی شد و در بخش کمی، سازوکارهای شناسایی شده در بخش کیفی ...
بیشتر
هدف از این تحقیق، تحلیل سازوکارهای مؤثر بر کشاورزی حفاظتی در راستای مدیریت بهینه آب کشاورزی است. به منظور شناسایی سازوکارهای تاثیر گذار بر کشاورزی حفاظتی از روش تحقیق آمیخته (کیفی+کمی) استفاده شد. در بخش کیفی با استفاده از روش تحلیل محتوا 45 سازوکار تاثیرگذار بر کشاورزی حفاظتی شناسایی شد و در بخش کمی، سازوکارهای شناسایی شده در بخش کیفی با استفاده از تحلیل عاملی تقسیم‌بندی شدند. جامعه آماری مد نظر شامل 2000 نفر از گندم کاران آبی استان کرمانشاه هستند که از این میان 322 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. سپس، با استفاده از پرسشنامه، داده‌ها جمع آوری و تجزیه و تحلیل شد و روایی ظاهر و محتوای آن توسط محققین و کارشناسان مرتبطبررسی و روایی آن 89/0 به دست آمد. نتایج تجزیه و سازوکارها، منجر به شناسایی 8 عامل اثرگذار در امر کشاورزی حفاظتی و مدیریت منابع آب شد. عامل‌ها به ترتیب شامل عوامل حمایتی، آموزشی و ترویجی، فراهم شدن زیر ساخت‌ها، فرهنگ سازی ملی و محلی، سیاست گذاری و برنامه ریزی، عوامل نهادی، تحقیق و توسعه، و نظارت و ارزشیابی بودند. این عوامل توانایی تبیین حدود 84 درصد از واریانس مجموع سازوکارهای کشاورزی حفاظتی در راستای مدیریت بهینه آب کشاورزی را دارا بودند.
مقاله پژوهشی
فاطمه جعفری صیادی؛ محمد علی غلامی سفیدکوهی؛ میرخالق ضیاء تباراحمدی
چکیده
تعیین نیاز آبی گیاهان از عوامل مؤثر در برنامهریزی دقیق آبیاری است. ضریب گیاهی به عنوان نماینده ویژگیهای گیاهان مختلف در معادله محاسبه تبخیر- تعرق گیاهی دارای اهمیت بسیار است. محاسبه این ضریب با روابط و روشهای موجود هزینهبر و زمانبر بوده و اطلاعات حاصل از این روشها به صورت نقطهای گزارش میشود، در حالیکه امروزه ...
بیشتر
تعیین نیاز آبی گیاهان از عوامل مؤثر در برنامهریزی دقیق آبیاری است. ضریب گیاهی به عنوان نماینده ویژگیهای گیاهان مختلف در معادله محاسبه تبخیر- تعرق گیاهی دارای اهمیت بسیار است. محاسبه این ضریب با روابط و روشهای موجود هزینهبر و زمانبر بوده و اطلاعات حاصل از این روشها به صورت نقطهای گزارش میشود، در حالیکه امروزه یافتن روشهای محاسبه ضریب گیاهی در سطوح گسترده مورد توجه می‌باشد. در این میان روشهای مبتنی بر سنجش از دور مورد استقبال بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف برآورد ضریب گیاهی(Kc) و شاخص سطح برگ (LAI) برنج در مراحل مختلف زراعی با استفاده از سنجنده OLIانجام شد. بدین منظور، دادههای شاخص سطح برگ در مراحل مختلف رشد طی دو فصل زراعی (1394-1393) و (1395-1394) از دو قطعه شالیزار 65 و 15 هکتاری در شمال شهرستان ساری مورد استفاده قرار گرفت. مقدار متوسط ضریب گیاهی برآورد شده در مراحل نشا، پنجهزنی، خوشهدهی و رسیدن به ترتیب 92/0، 24/1، 19/1 و 12/1 به دست آمد که نشان از وجود رابطه خطی بین این ضریب و شاخص تفاوت نرمال شده گیاهی (NDVI)دارد (97/0 r >). نتایج نشان میدهد که شاخص NDVIبرآوردگر خوبی برای ضریب گیاهی برنج است. همچنین شاخص رشد برنج (RGVI)نیز در تمامی مراحل دارای ضریب همبستگی 93/0 r > بود. براساس یافتهها، شاخص رشد برنج (RGVI) برآوردگر خوبی برای تعیین شاخص سطح برگ (LAI) محسوب میشود و تقریباً در تمامی مراحل رشد گیاه، بیش از 90 درصد تغییرات مقدار شاخص سطح برگ را پیشبینی مینماید.
مقاله پژوهشی
زهرا باقری خلیلی؛ محمد علی غلامی سفیدکوهی؛ مجتبی خوش روش؛ جمال عباس پلنگی
چکیده
نیترات از گستردهترین آلایندههای آبهای زیرزمینی و سطحی است که مقدار بیش‌ازحد آن در منابع آبی بر سلامت انسان و دام تأثیرمیگذارد. در میان روشهای مختلف حذف نیترات، روش جذب سطحی، به علت سادگی، به‌صرفه بودن ازلحاظ اقتصادی و کارایی مورد توجه است. در پژوهش حاضر اثر متغیرهای pH (چهار، شش و هشت)، نرخ جریان (8، 11 و 16 میلیلیتر بر ...
بیشتر
نیترات از گستردهترین آلایندههای آبهای زیرزمینی و سطحی است که مقدار بیش‌ازحد آن در منابع آبی بر سلامت انسان و دام تأثیرمیگذارد. در میان روشهای مختلف حذف نیترات، روش جذب سطحی، به علت سادگی، به‌صرفه بودن ازلحاظ اقتصادی و کارایی مورد توجه است. در پژوهش حاضر اثر متغیرهای pH (چهار، شش و هشت)، نرخ جریان (8، 11 و 16 میلیلیتر بر دقیقه)، ارتفاع بستر (40، 50 و 60 سانتیمتر) و قطر ستون (45، 57 و 67 میلیمتر) در حذف نیترات از محلولهای آبی با استفاده از ستونهای زئولیت اصلاحشده بررسی شد. برای تعیین سطح ویژه و قطر خلل و فرج از آنالیز BETاستفاده شد. مورفولوژی و ساختار کانی زئولیت مورد مطالعه با استفاده از آنالیزهای تعیین پراش پرتو ایکس (XRD)، اسپکتروسکوپی اشعه ایکس انرژی متفرق (EDS) و عکسبرداری میکروسکوپی الکترونی روبشی (SEM) موردبررسی و شناسایی قرار گرفت. برای اصلاح سطح زئولیتها، از محلول هگزادسیلتریمتیلآمونیوم برماید به غلظت 25 میلیمولار استفاده شد. زهآب کشاورزی با غلطت 80 میلیگرم در لیتر نیترات، به‌صورت مصنوعی با حل کردن نمک پتاسیم نیترات در آب مقطر در آزمایشگاه تهیه شد. نتایج آنالیزها نشان داد که نمونه زئولیت از نوع کلینوپتیلولایت بهترتیب با سطح ویژه و میانگین قطر خلل و فرج 984/11 مترمربع در گرم و 295/15 نانومتر است. یافتهها نشان داد که تغییرات pH، نرخ جریان، ارتفاع بستر و قطر ستون بر شاخصهای مختلف منحنی رخنه اثر معنیدار (در سطح پنج درصد) دارد. حداکثر مقدار جذب در6=pH رخ داد، در حالیکه حداکثر راندمان جذب (24/65 درصد) در 8=pH حاصل شد. کاهش نرخ جریان باعث افزایش راندمان حذف نیترات شد، اما بیشترین مقدار جذب (2/0 میلیگرم بر گرم) در نرخ جریان 11 میلیلیتر در دقیقه رخ داد. بیشترین مقدار جذب و راندمان حذف بهترتیب در ارتفاع بستر 60 سانتیمتر و قطر ستون 67 میلیمتر رخ داد.
مقاله پژوهشی
محمد کریمی؛ جواد باغانی
چکیده
ارزیابیسامانههای آبیاریقطرهایباهدفاصلاحوبهبودسامانههایاجراشدهصورتمیگیرد. این تحقیق به منظور ارزیابی سامانه آبیاری قطرهای باغات پسته منطقه مهولات در استان خراسان رضوی، طی سالهای 1393 تا 1394 انجام گردید. برای جمعآوری دبی خروجیها، مانیفولد یکی از قطعات در حال کار بطور تصادفی انتخاب شد. در این قطعه، چهار لولة فرعی ...
بیشتر
ارزیابیسامانههای آبیاریقطرهایباهدفاصلاحوبهبودسامانههایاجراشدهصورتمیگیرد. این تحقیق به منظور ارزیابی سامانه آبیاری قطرهای باغات پسته منطقه مهولات در استان خراسان رضوی، طی سالهای 1393 تا 1394 انجام گردید. برای جمعآوری دبی خروجیها، مانیفولد یکی از قطعات در حال کار بطور تصادفی انتخاب شد. در این قطعه، چهار لولة فرعی (لترال) در طول مانیفولد بهترتیب در ابتدای مانیفولدفاصله یک سوم از ابتدا، فاصله دو سوم از ابتدا و در انتهای مانیفولدانتخاب شد. بر روی هر یک از لترالهای انتخاب شده دبی خروجیها در چهار نقطه اندازهگیری شد. محل انتخاب اندازهگیری دبی خروجیها، مشابه انتخاب لترال‌ها در طول مانیفولد بود. محل اندازهگیری فشار در قطعه مورد آزمایش، ابتدا و انتهای لترالهای انتخاب شده بود. حداقل فشار ورودی در مانیفولد (MLIP) در تمامی مانیفولدهای قطعات در حال کار نیز اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که در سامانههای ارزیابی شده، متوسط یکنواختی پخش آب بین 89/84 تا 10/97 [H1] درصد متغییر بود که بر اساس این شاخص، سامانههای ارزیابی شده خوب تا عالی طبقه بندی شدند. متوسط راندمان پتانسیل کمترین ربع بین 09/63 تا 78/77 درصد و متوسط راندمان کاربرد کمترین ربع بین 10/70 تا 42/86 درصد متغییر بود که بر اساس این شاخصها، عملکرد سامانههای آبیاری قطرهای در باغات پسته مورد بررسی، خوب ارزیابی شده است. [H1]دو رقم اعشار لازم نیست.
مقاله پژوهشی
نادر نادری؛ علی قدمی فیروزآبادی؛ محمود فرومدی
چکیده
استان سمنان به خاطر موقعیت جغرافیایی، اقلیم بیابانی و نیمه بیابانی با محدودیتهای آب‌وخاک مواجه است. روشهای آبیاری تحت‌فشار بهعنوان یکی از گزینههای بهبود بهرهوری مصرف آب در استان سمنان توسعه‌یافته است. این تحقیق با هدف ارزیابی سامانههای آبیاری بارانی در استان سمنان انجام شد. به این منظور در این پژوهش تعداد شش طرح ...
بیشتر
استان سمنان به خاطر موقعیت جغرافیایی، اقلیم بیابانی و نیمه بیابانی با محدودیتهای آب‌وخاک مواجه است. روشهای آبیاری تحت‌فشار بهعنوان یکی از گزینههای بهبود بهرهوری مصرف آب در استان سمنان توسعه‌یافته است. این تحقیق با هدف ارزیابی سامانههای آبیاری بارانی در استان سمنان انجام شد. به این منظور در این پژوهش تعداد شش طرح از طرح‌های آبیاری بارانی ویل‌موو، کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک، و سنترپیوت در چند مزرعه مورد ارزیابی فنی قرار گرفت. مقادیر راندمان پتانسیل کاربرد آب (PELQ)، راندمان واقعی کاربرد آب (AELQ)، ضریب یکنواختی (CU) و یکنواختی توزیع (DU) در سامانههای ویل‌موو به ترتیب برابر 7/40، 6/29، 2/57 و 7/52 درصد و در سامانههای کلاسیک ثابت 8/54 ، 8/54، 75 و 65 درصد به دست آمد. در روش سنتر پیوت نیز مقادیر فوق به ترتیب برابر 83، 6/79، 5/94 و 91 درصد بود. ملاحظه شد این پارامترها در سامانه سنترپیوت بهترین وضعیت را داشتند. طراحی خوب، وجود آبپاش‌های مناسب و نو و پایین بودن ارتفاع آبپاشها در دستگاه سنترپیوت از عوامل عملکرد بهتر این سامانه بود. پس از آن، روش کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک از وضعیت بهتری برخوردار بود. پایین بودن ارتفاع آبپاشها و وجود فشار مناسب در سامانه باعث افزایش کارآیی آن در مزرعه شماره چهار شده بود در حالیکه در مزرعه شماره پنج فاصله نامناسب آبپاشها باعث کاهش کارآیی روش کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک شده بود. در مزارع دیگر، فشار کارکرد کم آبپاشها، کاهش آبدهی و شعاع پاشش آبپاشها نسبت به مقادیر اسمی و اختلاف فشار زیاد در سامانه، کارآیی ویل‌موو را کاهش داده بود.
مقاله پژوهشی
فاطمه عباس پور؛ حمیدرضا اصغری؛ پرویز رضوانی مقدم؛ حمید عباسدخت؛ جواد شباهنگ؛ عادل بیگ بابایی
چکیده
بهمنظور بررسی تاثیر بیوچار بر برخی ویژگیهای خاک، عملکرد دانه، درصد روغن و اسیدهای چرب سیاهدانه (.Nigella sativa L) درشرایط کمبود آب، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری بهعنوان عامل اصلی در سه سطح %100=I1 ،70%=I2و40%=I3نیاز آبی و کرت‌های فرعی شامل فاکتور بیوچار ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تاثیر بیوچار بر برخی ویژگیهای خاک، عملکرد دانه، درصد روغن و اسیدهای چرب سیاهدانه (.Nigella sativa L) درشرایط کمبود آب، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری بهعنوان عامل اصلی در سه سطح %100=I1 ،70%=I2و40%=I3نیاز آبی و کرت‌های فرعی شامل فاکتور بیوچار در سه سطح شامل بدون کاربرد بیوچار چوب گردو (B1)، 10 تن در هکتار بیوچار(B2)و 20 تن در هکتار بیوچار(B3)؛و کود شیمیایی در دو سطح شامل بدون مصرف کود (F1) و مصرف کود (F2)بود که شامل مصرف کودشیمیایی بر حسب کیلوگرم در هکتار: فسفر(P2O5) =75 ، پتاسیم (K2SO4) =100 و نیتروژنN= 150 از منبع اوره بود. نتایج نشان داد که آبیاری بر ویژگیهای خاک موثر نبود ولی کاربرد 20 تن در هکتار بیوچار موجب افزایش درصد کربن آلی، رطوبت اشباع خاک و درصد نیتروژن کل خاک شد. عملکرد دانه، عملکرد روغن، درصد روغن و اسیدهای چرب بهجز اسیداولئیک تحت تاثیر تیمار تنش آبیاری قرار گرفتند. آبیاری بر اساس 70 % نیاز آبی موجب افزایش میزان اسیدهای چرب بجز اسید استئاریک شد. بیوچار نیز بر عملکرد دانه، درصد روغن، عملکرد روغن و اسیدهای چرب مریستک، پالمیتیک و لینولئیک تاثیر معنیداری داشت و کاربرد 10 تن در هکتار بیوچار کارایی بهتری نسبت به سایر تیمارها داشت. کاربرد تلفیقی بیوچار بههمراه کودشیمیایی از تاثیر بهتری نسبت به کاربرد هر یک از آنها به تنهایی برخوردار بود. در استفاده همزمان 10 تن در هکتار بیوچار بههمراه کودشیمیایی و آبیاری بر اساس 70% نیاز آبی (I2B2F2)، بیشترین عملکرد دانه (1158 کیلوگرم در هکتار) بهدست آمد. با توجه به نتایج این پژوهش بهنظر میرسد استفاده از 10 تن در هکتار بیوچار در شرایطی که گیاه تحت تاثیر محدودیت رطوبتی است یا برای کاهش میزان آب مصرفی مفید باشد.
مقاله پژوهشی
حامد نوذری؛ آذین پورصدری؛ سعید آزادی؛ عبدالمجید لیاقت
چکیده
پس از نصب سیستم زهکشی زیرزمینی، از شروع بهره‌برداری از شبکه‌آبیاری و زهکشی تا پیش از رسیدن به حالت کم و بیش پایدار، کیفیت زهاب اراضی شور پیوسته در حال تغییر می‌باشد. زمان رسیدن به حالت تعادل در مناطق با آب زیرزمینی شور ممکن است چندین سال به طول بیانجامد. در این راستا آزمایشهای مزرعهای بهمنظور شناخت شرایط موجود حاکم بر سامانههای ...
بیشتر
پس از نصب سیستم زهکشی زیرزمینی، از شروع بهره‌برداری از شبکه‌آبیاری و زهکشی تا پیش از رسیدن به حالت کم و بیش پایدار، کیفیت زهاب اراضی شور پیوسته در حال تغییر می‌باشد. زمان رسیدن به حالت تعادل در مناطق با آب زیرزمینی شور ممکن است چندین سال به طول بیانجامد. در این راستا آزمایشهای مزرعهای بهمنظور شناخت شرایط موجود حاکم بر سامانههای آبی مفید میباشند، لیکن محدودیتهای قابل توجهی نیز دارند. در این شرایط مدلهای شبیهسازی از جمله روشهایی میباشند که این محدودیتها را تا حدود زیادی مرتفع میسازند. در این تحقیق عملکرد مدل DRAINMOD-Sدر شبیهسازی حجم زهاب تولیدی، شوری زهاب خروجی و نوسانات سطح ایستابی، مورد ارزیابی قرار گرفت. برای اعتباریابی نتایج مدل از دادههای جمعآوری شده در سال زراعی 87-1386 مزرعه ARC1-18واقع در اراضی تحقیقاتی مرکز تحقیقات نیشکر (واحد توسعه کشت نیشکر و صنایع جانبی امیرکبیر، استان خوزستان) استفاده گردید. این اطلاعات شامل داده های هواشناسی و خاک، دبی خروجی زهکشها، شوری آب آبیاری، شوری آب درون پیزومترها و شوری زهاب بودند. پس از تجزیه و تحلیل آماری و محاسبه ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) و خطای استاندارد (SE)، میزان برازش میان مقادیر واقعی و شبیهسازی شده شوری زهاب خروجی، شوری آب زیرزمینی، نوسانات سطح ایستابی و دبی خروجی زهکش بررسی شد. از این نظر، شاخص آماری RMSEبرای شوری زهاب خروجی 76/4 دسیزیمنس بر متر، شوری آب زیرزمینی 82/0 دسیزیمنس بر متر، تراز سطح ایستابی 2/21 سانتیمتر و دبی خروجی زهکش 2/1 لیتر بر ثانیه برآورد گردید که دقت نسبتاً خوبی را نسبت به شرایط واقعی نشان میداد. بر پایه نتایج، مدل حاضر می تواند نوسانات سطح ایستابی، دبی زهاب خروجی از لولههای زهکش و شوری آن را در خوزستان (با سطح ایستابی کم عمق و شور) شبیهسازی کند.
مقاله پژوهشی
حسین میرزایی تختگاهی؛ هوشنگ قمرنیا
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی تجمع فلزات مس، آهن، روی، کادمیوم و منگنز در سبزیجاتی نظیر اسفناج (Spinaciaoleracea)، شنبلیله (Trigonella foenum-graceum) و شوید (Anethum graveolens) تحت آبیاری با آب آلوده روخانه قرهسو با دو تیمار آب آلوده و آب چاه (شاهد) انجام شد. مطالعه بر روی ریشه و اندام هوایی این سبزیجات در سه تکرار به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل ...
بیشتر
این پژوهش به منظور بررسی تجمع فلزات مس، آهن، روی، کادمیوم و منگنز در سبزیجاتی نظیر اسفناج (Spinaciaoleracea)، شنبلیله (Trigonella foenum-graceum) و شوید (Anethum graveolens) تحت آبیاری با آب آلوده روخانه قرهسو با دو تیمار آب آلوده و آب چاه (شاهد) انجام شد. مطالعه بر روی ریشه و اندام هوایی این سبزیجات در سه تکرار به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که آب آلوده باعث افزایش معنیدار غلظت مس،آهن، روی و منگنز در اسفناج شد (05/0 و 01/0>P)، ولی روی تجمع کادمیوم اثر معنیداری نداشت. همچنین تیمار آب آلوده اثر افزایشی معنیداری (01/0>P) بر غلظت آهن و کادمیوم در شنبلیله داشت ولی اثر معنیداری روی غلظت مس، روی و منگنز نگذاشت. در شوید، آب آلوده باعث افزایش معنیدار (05/0 و 01/0>P) تمام فلزات شد . برای سه نوع سبزی اسفناج، شنبلیله و شوید بیشترین تجمع آهن، روی و کادمیوم در ریشه گیاهان و برای مس و منگنز در اندام هوایی بهدست آمد. ترتیب میزان تجمع پنج فلز در اسفناج، شنبلیله و شوید به صورت آهن>منگنز>روی>مس>کادمیوم بود. آهن بیشترین و کادمیوم کمترین تجمع را در گیاهان داشت. غلظت مس و آهن در اندام هوایی و ریشه اسفناج، شنبلیله و شوید بر اساس استاندارد WHOبیشتر از حد مجاز بود. مقدار روی و منگنز در اندام هوایی و ریشه اسفناج، شنبلیله و شوید بر اساس برخی استانداردها کمتر از حد مجاز و از نظر بعضی بیشتر از حد مجاز بود. مقدار کادمیوم در اندام هوایی و ریشه سبزیجات مورد بررسی از نظر تمام استانداردها بیشتر از حد مجاز بود.