مقاله پژوهشی
نیلوفر وحدی؛ اسماعیل قلی نژاد
چکیده
به منظور ارزیابی تحمل به خشکی ژنوتیپهای رشد نامحدود سویا در منطقه ارومیه، آزمایشی به صورت کرتهای یکبار خرد شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی هنرستان کشاورزی در سال زراعی 1391 اجرا شد. تیمار اصلی در این بررسی شامل سه سطح تنش آبی(بدون تنش، تنش متوسط و شدید که در آنها به ترتیب آبیاری در زمان وقوع 60، ...
بیشتر
به منظور ارزیابی تحمل به خشکی ژنوتیپهای رشد نامحدود سویا در منطقه ارومیه، آزمایشی به صورت کرتهای یکبار خرد شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی هنرستان کشاورزی در سال زراعی 1391 اجرا شد. تیمار اصلی در این بررسی شامل سه سطح تنش آبی(بدون تنش، تنش متوسط و شدید که در آنها به ترتیب آبیاری در زمان وقوع 60، 110 و 160 میلی مترتبخیر از سطح تشتک کلاس A، انجام شد) و تیمارفرعی شامل سه رقم سویا (کلارک، ویلیامز و آنیون) بود. پنج شاخص تحمل به خشکی شامل: شاخص حساسیت به تنش(SSI)، شاخص تحمل به خشکی(STI)، شاخص تحمل(TOL)، میانگین بهره وری یا تولید(MP) و شاخص میانگین بهره وری(GMP) بر اساس عملکرد دانه در دو محیط تنش و بدون تنش محاسبه شد. شدت تنش(SI)برای تنش ملایم 44/0 بوددر حالیکه برای تنش شدید 62/0 بود.کمترین میزان شاخص SSI وTOL درهر دو شرایط تنش در این آزمایش مربوط به رقم ویلیامز بود. در شرایط آبیاری بعد از 160میلیمتر رقم ویلیامز در سه شاخص MP، GMP، STI پایینترین رتبه را دارا بود و حساسیت زیادی به تنش خشکی داشت. در این آزمایش رقم آنیون با دارا بودن بیشترین میزان شاخصهای MP، GMP،STI در شرایط تنش ملایم و تنش شدید نسبت به دیگر ژنوتیپها متحمل به تنش بود.
مقاله پژوهشی
مهدی طاهری؛ محمد عباسی؛ نایب دانشی؛ نیاز علی ابراهیمی پاک
چکیده
به منظور بررسی تاثیر رژیم های مختلف آبیاری و روش های کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد، صفاتمورفولوژیکی و خصوصیات انبارداری توده محلی پیاز قولی قصه، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار و به مدت سه سال در ایستگاه تحقیقات خیرآباد زنجاناجرا گردید. در این آزمایش دورهای آبیاری در کرت های اصلی ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر رژیم های مختلف آبیاری و روش های کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد، صفاتمورفولوژیکی و خصوصیات انبارداری توده محلی پیاز قولی قصه، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار و به مدت سه سال در ایستگاه تحقیقات خیرآباد زنجاناجرا گردید. در این آزمایش دورهای آبیاری در کرت های اصلی و روش کاشت در کرت های فرعی قرارمیلیمتر (E4) و 130 (E3)100 ،(E2)70 ،(E1) گرفت.تیمارهای آبیاری در چهار سطح شامل آبیاری از هر 40تبخیر تجمعی در کرت های اصلی و روش های کاشت شامل 1- کاشت مستقیم بذر و 2- کاشت نشایی، درکرت های فرعی مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه واریانس سالیانه و مرکب عملکرد کمی و کیفی محصول انجامشد و میانگین ها با استفاده از آزمون دانکن مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان دادکه اختلاف معنی داری بین تیمارهای آزمایشی در سطح پنج درصد وجود داشت. بررسی اثر دور آبیاری بر45 تن در هکتار بود که نسبت به / میانگین عملکرد نشان داد، عملکرد سوخ در روش کاشت مستقیم بذر 540 تن در هکتار بیشتر بود این افزایش عملکرد معنی دار نشد. همچنین نتایج نشان داد / کاشت به روش نشایی 660 تن در هکتار حاصل شد و در مقایسه / که حداکثر محصول از دور آبیاری 40 میلی متر تبخیر به مقدار 8100 و 130 میلی متر نیز به ترتیب با میانگین ، قرار گرفت. دورهای آبیاری 70 a میانگین عملکرد ها در گروهقرار گرفتند. نتایج نشان داد، که اثر d و c ،b 32 تن در هکتار در گروه های / 40 و 21 /23 ،48/ عملکرد 88روش های کاشت بر کارایی مصرف آب در سطح پنج درسطح معنی دار بوده و بیشترین کارایی مصرف آب با10/295 کیلوگرم بر متر مکعب آب مصرفی با روش کاشت نشایی به دست آمد. کارایی مصرف آب، با توجهبه کمبود منابع آب در منطقه، دور 70 میلی متر تبخیر تجمعی به دلیل کاهش در میزان مصرف آب مناسب تر ازتیمار آبیاری با دور 40 میلی متر تبخیر تجمعی می باشد. بنابراین تیمار آبیاری با دور 70 میلی متر تبخیر و کشتنشایی برای منطقه زنجان و شرایط مشابه از لحاظ اقلیم و خاک توصیه می گردد.
مقاله پژوهشی
پیمان محمودی؛ تقی طاوسی؛ عبدالرئوف شاهوزئی
چکیده
عناصر مواد و ترکیب های مختلفی در آب وجود دارند که روی کیفیت شیمیائی و فیزیکی آب مؤثر می باشند که در اثر شرایط خاصی چون افزایش و کاهش دبی دچار تغییراتی می شوند. یکی از این شرایط خشکسالی می باشد که کاهش دبی و تغییرات کیفی آب را به همراه دارد. در این تحقیق جهت تحلیل خشکسالی های استان سیستان و بلوچستان از شاخص نمره استاندارد که یکی از ...
بیشتر
عناصر مواد و ترکیب های مختلفی در آب وجود دارند که روی کیفیت شیمیائی و فیزیکی آب مؤثر می باشند که در اثر شرایط خاصی چون افزایش و کاهش دبی دچار تغییراتی می شوند. یکی از این شرایط خشکسالی می باشد که کاهش دبی و تغییرات کیفی آب را به همراه دارد. در این تحقیق جهت تحلیل خشکسالی های استان سیستان و بلوچستان از شاخص نمره استاندارد که یکی از شاخص های پیشنهادی سازمان هواشناسی جهانی می باشد بهره گرفته شده است. بر اساس این شاخص استان سیستان و بلوچستان در طول دوره آماری (2005-1976)، به تناوب خشکسالی ها و ترسالی های گوناگونی را با شدت های مختلف تجربه کرده است. به طوریکه بیشترین فراوانی خشکسالی ها مربوط به خشکسالی های ضعیف با 7/26 درصد و خشکسالی های متوسط با20 درصد بوده است.سپس بر اساس همین شاخص، سال های تر و خشک مشخص و در نهایت سال های 2000 تا 2004 به عنوان نماینده سال های خشک انتخاب گردید.در مطالعه کیفی جریان های سطحی نیز از نتایج آزمایش چهار ایستگاه هیدرومتری رودخانه های سیانجاه، هیرمند، بمپور و باهوکلات طی یک دوره 10 ساله (2006-1997) استفاده گردید. بیشترین تغییرات در غلظت کاتیون ها و آنیون ها در ایستگاه پایاب سد کهک مشاهده گردید که میزان آنها در حدود 22 درصد بود. مقدار EC نیز در دوره شاخص خشکسالی دارای تغییراتی بوده است. به طوریکه در سال های شاخص خشکسالی نسبت به میانگین درازمدت در ایستگاه های پایاب سد کهک، دامن، لادیز و پیردان به ترتیب 7/12، 5/2، 95/0 و 03/0 درصد افزایش یافته است. در واقع کاهش دبی پایه رودخانه و افزایش دما در اثر خشکسالی باعث افزایش مقدار EC شده بوداست. و در نهایت از لحاظ مقدار نسبت جذب سدیم نیز شاهد 5/5 درصد افزایش در دوره خشک بوده ایم.
مقاله پژوهشی
رحیم علیمحمدی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر غلظت عناصر موجود در پساب در مقایسه با آب آبیاری روی تغییرات حاصله در خاک و گیاه، پژوهش تاثیر آبیاری یونجه با استفاده از آب معمولی و پساب به مدت سه سال در ایستگاه تحقیقاتی چهارتخته شهرکرد اجرا شد. این آزمایش به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی مشتمل بر چهارتیمار در سه تکرار صورت پذیرفت. تیمارها عبارت بودند از: ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر غلظت عناصر موجود در پساب در مقایسه با آب آبیاری روی تغییرات حاصله در خاک و گیاه، پژوهش تاثیر آبیاری یونجه با استفاده از آب معمولی و پساب به مدت سه سال در ایستگاه تحقیقاتی چهارتخته شهرکرد اجرا شد. این آزمایش به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی مشتمل بر چهارتیمار در سه تکرار صورت پذیرفت. تیمارها عبارت بودند از: T1: آبیاری با آب معمولی و میزان مصرف عرف زارعین در کشت گیاه یونجه، T2: آبیاری با پساب و میزان مصرف عرف زارعین، T3: آبیاری با آب معمولی و میزان آب مورد نیاز گیاه، T4: آبیاری با پساب و میزان آب مورد نیاز گیاه. نتایج گویای آن است‌که خاک و گیاه مورد آزمایش(بعد از اعمال تیمارها) فاقد عناصر سنگین بودند ولی غلظت عناصر N ،P ،K،Na ، Cl در گیاه در اثر استفاده از پساب افزایش داشته و همچنین در عمق 30- 0 سانتی متری خاک هدایت الکتریکی خاک، فسفر قابل جذب، مقادیر سدیم، منیزیم و کلسیم خاک در تیمارهای استفاده از پساب افزایش نشان داده‌اند. در عمق 60-30 سانتی متری خاک نیزاسیدیتیه خاک، هدایت الکتریکی خاک و مقادیر آهن، مس و سدیم قابل جذب خاک افزایش یافته و دارای اختلاف معنیدار بودند. تغییرات غلظت بقیه عناصر (روی، منیزیم، بیکربنات، نیتروژن کل، کلر، پتاسیم، فسفر و کربن آلی) دارای اختلاف معنی دار نبودند. عملکرد علوفه طی سال‌های اجرای طرح افزایش داشته و نتایج نشان میدهد، میانگین عملکرد‌تر تیمارها به ترتیب 20367، 28992،22138 و 29324 کیلو گرم در هکتار و در مجموع تیمار چهار دارای بیشترین عملکرد بود. عملکرد علوفه‌تر در تیمارهای آبیاری با پساب نسبت به تیمارهایی که از آب معمولی استفاده کرده‌اند دارای عملکرد بیشتری بودند (29158 و 5/21252 کیلو گرم در هکتار). بطور کلی نتایج حاصله گویای آن است که استفاده از پساب تصفیه خانه فاضلاب خانگی باعث افزایش عملکرد گردید.
مقاله پژوهشی
فاطمه کاراندیش؛ ام‌البنی توراج‌زاده
چکیده
افزایش روزافزون جمعیت همگام با معضل بحران جهانی منابع آب شیرین، استفاده از منابع آب نامتعارف در بخش کشاورزی، به عنوان بزرگترین مصرفکنندهی آب شیرین، به ویژه در مناطق خشک و نیمهخشک را ضروری میسازد. به همین دلیل، در این پژوهش، در قالب یک طرح آماری بلوک کامل تصادفی در سطح مزرعه، تأثیر چهار شیوه آبیاری شامل آبیاری با شیارثابت ...
بیشتر
افزایش روزافزون جمعیت همگام با معضل بحران جهانی منابع آب شیرین، استفاده از منابع آب نامتعارف در بخش کشاورزی، به عنوان بزرگترین مصرفکنندهی آب شیرین، به ویژه در مناطق خشک و نیمهخشک را ضروری میسازد. به همین دلیل، در این پژوهش، در قالب یک طرح آماری بلوک کامل تصادفی در سطح مزرعه، تأثیر چهار شیوه آبیاری شامل آبیاری با شیارثابت با آبغیرشور (FF)،آبیاری با شیار ثابت با آب شور (SS)، آبیاری با شیار یکدر میان ثابت با آب شور و غیرشور (FFS) و آبیاری باشیار یک در میان متغیر با آب شور و غیرشور (AFS) بر میزان عملکرد، جذب آب و عناصر غذایی مهم و تجمع نمک در خاک مورد بررسی قرار گرفت. مجموع تبخیر-تعرق در کل فصل کشت در تیمار شاهد برابر با 2/901 میلیمتر بوده و مقدار آن در تیمارهای AFS، FFSو SSدر حد معنیداری در سطح پنج درصد و به میزان 3/6، 9/9 و 3/12 درصد کمتر از تیمار شاهد بود.علیرغم کاهش معنیدار در میزان بیوماس کل در تیمارهای FFS (Mg ha-1 34/6) و SS (Mg ha-117/5) در مقایسه با تیمار شاهد (Mg ha-1 89/7)، حفظ بیوماس کل در حد مطلوب در تیمار AFS (Mg ha-1 7/7) باعث 2/13 و 8/33 درصد افزایش کارآییمصرف آّب در این تیمار در مقایسه با تیمارهای FFS و SS شد. اگرچه اعمال تیمارهای SS و FFS باعث کاهش معنیدار جذب عناصر غذایی شد، اختلاف معنیداری بین مجموع کل نیتروژن، پتاسیم و فسفر جذب شده در تیمار AFS ( به ترتیب، 3/150، 6/129 و 4/21 کیلوگرم در هکتار)در مقایسه با تیمار شاهد (نیتروژن 9/160، پتاسیم 8/134 و فسفر 4/21 کیلوگرم در هکتار) مشاهده نشد. میزان تجمع نمک در محدوده ریشه در تیمار AFS نیز کمتر از مقدار آن در تیمارهای SSو FFSبود. لذ، استفاده از این شیوه آبیاری، ضمن کاهش 3/6 درصد در آب مورد نیاز در کل فصل رشد و تامین 50 درصد آن از منابع آّب شور و کاهش میزان کود مورد نیاز، زمینه حفظ منافع اقتصادی و زیستمحیطی در کشاورزی آبی در منطقه را فراهم میآورد.
مقاله پژوهشی
محمد ذونعمت کرمانی؛ رسول اسدی؛ حسین دهقانی سانیج
چکیده
به‌دلیل محدود بودن منابع آب، استفاده از آبهای نامتعارف در بخش کشاورزی امری اجتناب‌ناپذیر است. در این راستا، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی جوپار طی دو سال متوالی (1389 و 1390) به اجرا درآمد. هدف از انجام این پژوهش مقایسه سه سطح نیاز آبی (100%، 80% و 60%) به‌عنوان عامل اصلی و دو کیفیت آب آبیاری (آب چاه و ...
بیشتر
به‌دلیل محدود بودن منابع آب، استفاده از آبهای نامتعارف در بخش کشاورزی امری اجتناب‌ناپذیر است. در این راستا، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی جوپار طی دو سال متوالی (1389 و 1390) به اجرا درآمد. هدف از انجام این پژوهش مقایسه سه سطح نیاز آبی (100%، 80% و 60%) به‌عنوان عامل اصلی و دو کیفیت آب آبیاری (آب چاه و پساب حاصل از فاضلاب شهری تصفیه شده) به‌عنوان عوامل فرعی بود. نتایج حاصل از تجزیه خاک نشان دادکه به دلیل بالا بودن غلظت کاتیون‌هایی نظیر Na و K در پساب، شوری خاک افزایش یافت. همچنین میانگین دو ساله نتایج تجزیه واریانس صفات مورد بررسی نشان داد که سطح آبیاری 80 درصد نیاز آبی در شرایط استفاده از فاضلاب تصفیه شده شهری با میزان آب مصرفی 7100 مترمکعب در هکتار و با صرفه‌جویی 1800 مترمکعب آب در هکتار نسبت به تأمین نیاز کامل آبی گیاه، در شرایطی ، افزایش 18 درصدی کارایی مصرف آب را در پی داشت که با کاهش 5/1%، 1/2،% 9/2%، 2/15 % و 6/11 درصدی بهترتیب در عملکرد، تعداد غوزه و وزن غوزه، ارتفاع بوته و شاخص سطح برگ همراه بود. لذا، با توجه به نتایج بدست آمده برای مقابله با بحران کمبود آب در کشور و افزایش راندمان آبیاری، استفاده از فاضلاب تصفیه شده و برای صرفه‌جویی در مصرف آب، اعمال 20 درصد کم آبیاری نسبت به تأمین نیاز کامل آبی گیاه در کشت پنبه در استان کرمان توصیه می‌شود.
مقاله پژوهشی
مسعود شاکرمی؛ صفر معروفی؛ قاسم رحیمی؛ فرشاد دشتی
چکیده
به منظور تعیین میزان انتقال برخی از فلزات سنگین به عمق خاک در نتیجه کاربرد پسماندهای شهری (فاضلاب و کمپوست)، آزمایشی بصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه فاکتور در سه تکرار انجام گرفت.فاکتورهای مورد بررسی شامل سه نوع آب آبیاری: آب معمولی بعنوان شاهد (1W)، فاضلاب تصفیه شده (2W) و ترکیب50 درصد فاضلاب خام و آب معمولی (3W)، چهار سطح ...
بیشتر
به منظور تعیین میزان انتقال برخی از فلزات سنگین به عمق خاک در نتیجه کاربرد پسماندهای شهری (فاضلاب و کمپوست)، آزمایشی بصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه فاکتور در سه تکرار انجام گرفت.فاکتورهای مورد بررسی شامل سه نوع آب آبیاری: آب معمولی بعنوان شاهد (1W)، فاضلاب تصفیه شده (2W) و ترکیب50 درصد فاضلاب خام و آب معمولی (3W)، چهار سطح کود کمپوست زباله شهری: بدون کمپوست (1C)، 40 تن در هکتار (2C)، 80 تن در هکتار (3C) و 120 تن در هکتار (4C) و سه عمق نمونهبرداری خاک:10 (1D)، 40 (2D)و 85 سانتیمتری(3D) از سطح خاک،بودند. با توجه به فاکتورهای مورد مطالعه، دوازده تیمار CiWj، دوازده تیمار WiDj و نه تیمار CiDjبررسی شدند. در این خصوص تعداد 36 عدد لایسیمتر فلزی حجمی با ابعاد 126 ×30 ×30 طراحی شد. خاک درون لایسیمترها دارای سه لایه: فوقانی (بافت رسی)، لایه میانی (لوم رسی) و لایه پایینی (لوم رسی شنی) بود. پس از طراحی و آماده‌سازی لایسیمترها، گیاه ریحان در آنها کشت گردید. بعد از برداشت ریحان، نمونههای خاک از اعماق 10، 40 و 85 سانتیمتر تهیه و مقادیر نیکل، سرب، کادمیوم، آهن، مس، روی و منگنز قابل جذب آنها اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که اثر نوع آب آبیاری، کمپوست و عمق بر کلیه عناصر معنیدار (05/0 p<) میباشد. همچنین برهمکنش دوگانه و سه گانه فاکتورها (بجز نوع آب آبیاری- کمپوست و نوع آب آبیاری- کمپوست- عمق)، بر کلیه عناصر معنیدار (05/0 p<) بود. بالاترین میانگین کلیه عناصر در عمق 10 سانتیمتر و مربوط به فاکتورهای 3W و 4Cبود. در تیمار 4C3W، مقادیر سرب (474)، کادمیوم (508)، مس (550)، روی (463) و آهن (411 درصد) و در تیمار 4C2W مقادیر نیکل (563) و منگنز (570 درصد) نسبت به تیمار شاهد افزایش داشتند.با توجه به نتایج گفته شده، برای کاهش خطرات بلندمدت زیستمحیطی، پیشنهاد میگردد، پایش مستمر عناصر سنگین ناشی از کاربرد فاضلاب و کمپوست در خاک و منابع آب صورت گیرد.
مقاله پژوهشی
محبوبه سادات ملائی؛ علی مهدوی مزده؛ علیرضا وطن خواه
چکیده
در تحقیق حاضر هیدرولیک سیستمهای آبیاری قطرهای کم فشار در لوله‌های لترال (جانبی) توسط مدل ریاضی و به کمک داده‌های آزمایشگاهی حاصل از تست لوله‌های موجود در ایران مورد ارزیابی قرار گرفت. در این راستا، دبی قطره‌چکان‌ها در ارتفاع‌های آبی مختلف از 45/0 تا 8/1 متر در لوله لترال به قطر خارجی 32 میلیمتر و طول‌های 16، 30، 60 و 89 متر و همچنین ...
بیشتر
در تحقیق حاضر هیدرولیک سیستمهای آبیاری قطرهای کم فشار در لوله‌های لترال (جانبی) توسط مدل ریاضی و به کمک داده‌های آزمایشگاهی حاصل از تست لوله‌های موجود در ایران مورد ارزیابی قرار گرفت. در این راستا، دبی قطره‌چکان‌ها در ارتفاع‌های آبی مختلف از 45/0 تا 8/1 متر در لوله لترال به قطر خارجی 32 میلیمتر و طول‌های 16، 30، 60 و 89 متر و همچنین لترال به طول 16 متر و قطرهای خارجی 16، 20، 25 و 32 میلیمتر اندازه گیری شد. رابطه دبی- ارتفاع برای قطره چکانها به صورت 8421/0h955/1=q با ضریب همبستگی 93/0 بدست آمد. برای محاسبه افت موضعی نیز بر اساس نسبت قطر لترال به طول آن دو رابطه بر حسب عدد رینولدز با ضرایب همبستگی 95/0 و 75/0 ارائه گردید. بعلاوه نتایج آزمایشگاهی نشان داد که برای برآورد افت اصطکاکی با دقت خوبی می توان از معادله کلبروک-وایت استفاده نمود. به کمک روابط و داده‌های استخراج شده از نتایج آزمایشگاهی مدل ریاضی واسنجی و صحت سنجی شد. از این مدل برای ارزیابی اثر قطر، ارتفاع آبی و طول‌های مختلف لوله لترال بر دبی قطره چکانها که به صورت آزمایشگاهی امکان‌پذیر نیست، استفاده گردید. نتایج نشان داد که محدوده طولی مناسب برای لترال به قطر خارجی 16 میلیمتر که با ارتفاع آبی 45/0 تا 8/1 متر، بتواند یکنواختی بالای 80 درصد را ایجاد کند، 40 تا 75 متر می باشد. این عدد برای قطر خارجی 20، 25 و 32 میلیمتر، به ترتیب بین 50 تا 100 متر، 70 تا 150 متر و 80 تا 180 متر می باشد.در پایان نیز یک نموگرام و رابطه برای طراحی سیستمهای آبیاری قطرهای کم‌فشار ارائه گردید.
مقاله پژوهشی
محمد هادی شبستری؛ محمد ابراهیم بنی حبیب
چکیده
در این مطالعه، با استفاده از مدل پیشنهادی هیبریدی فرایند تحلیل سلسله مراتبی و شباهت به گزینه ایدهآل اصلاح شده MTAHP))رتبهبندی راهبردهای مدیریت تقاضای آب کشاورزی مناطق خشک انجام گردید.مدل هیبریدی (MTAHP)از نقاط قوت دو مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP)و شباهت به گزینه ایدهآل اصلاح شده (M-TOPSIS)استفاده کرده و نقاط ضعف آنها را پوشش میدهد. ...
بیشتر
در این مطالعه، با استفاده از مدل پیشنهادی هیبریدی فرایند تحلیل سلسله مراتبی و شباهت به گزینه ایدهآل اصلاح شده MTAHP))رتبهبندی راهبردهای مدیریت تقاضای آب کشاورزی مناطق خشک انجام گردید.مدل هیبریدی (MTAHP)از نقاط قوت دو مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP)و شباهت به گزینه ایدهآل اصلاح شده (M-TOPSIS)استفاده کرده و نقاط ضعف آنها را پوشش میدهد. به این ترتیب که برای بهدست آوردن وزنهای نسبی، مقایسه هایات زوجی AHPبهکار گرفته شده و همچنین بررسی نرخ سازگاری با استفاده از مدل AHPانجام شده است. در نهایت، رتبهبندی راهبردها از طریق مدل M-TOPSISانجام گردیده است. برای اجرای این مدل، 35 متخصص کشور در زمینه مدیریت آب کشاورزی در نظرسنجی شرکت داده شدهاند. نتایج مدل نشان داد که راهبرد "آموزش کشاورزان" بهترین راهبرد در میان راهبردهای مدیریت تقاضای آب کشاورزی مناطق خشک میباشد. در رتبههای بعدی، "تغییر الگوی کشت و تسطیح اراضی"، "بهروز رسانی سامانههای آبیاری" و "استفاده از آبهای بازیافتی" قرار گرفتند. کمترین رتبهها نیز به راهبردهای "داد و ستد آب" و "واردات آب مجازی" تعلق گرفت. نتایج این مطالعه نشان میدهد که مدل هیبریدی فرایند تحلیل سلسله مراتبی و شباهت به گزینه ایدهآل اصلاح شده(MTAHP)میتواند در بررسی و اولویتبندی راهبردهای مربوط به مدیریت تقاضای آب کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد.
مقاله پژوهشی
رحیمه زادش پرگو؛ حامد مازندرانی زاده؛ پیمان دانشکارآراسته
چکیده
در طراحی سیستمهای زهکش زیرزمینی، عمق، قطر و فاصله زهکش ها متغیر های مهم تصمیم گیری می باشند که بسته به نوع هدف می توان ترکیبات مختلفی از آنها را به کار برد. هدف از این تحقیق،طراحی سیستم زهکش زیرزمینی، به منظور دستیابی به کمترین هزینه های اجرایی و تحلیل عوامل تاثیر گذار بر روی هزینه های اجرایی سیستم زهکشی می باشد. به این منظور از تلفیق ...
بیشتر
در طراحی سیستمهای زهکش زیرزمینی، عمق، قطر و فاصله زهکش ها متغیر های مهم تصمیم گیری می باشند که بسته به نوع هدف می توان ترکیبات مختلفی از آنها را به کار برد. هدف از این تحقیق،طراحی سیستم زهکش زیرزمینی، به منظور دستیابی به کمترین هزینه های اجرایی و تحلیل عوامل تاثیر گذار بر روی هزینه های اجرایی سیستم زهکشی می باشد. به این منظور از تلفیق معادلات هیدرولیکی حاکم بر جریانهای ماندگار زهکش های زیر زمینی و شیوه بهینه سازی الگوریتم ژنتیک استفاده شده است. در این تحقیق از اطلاعات50 هکتار، شامل دو واحد زراعی 25 هکتاری از اراضی کشت و صنعت واحد سلمان فارسی به عنوان مطالعه موردی استفاده شد. نتایج حاصل از خروجی مدل بهینه سازی نشان داد با کاهش ضریب زهکشی، هزینه اجرای سیستم های زهکشی به مقدار قابل توجهی کاهش می یابد. همچنین بررسی تاثیر عمق لایه غیر قابل نفوذ بر هزینه های اجرایی سیستم های زهکشی نشان داد که با افزایش عمق لایه غیر قابل نفوذ، فاصله زهکش ها افزایش و هزینه اجرای سیستم های زهکشی کاهش می یابد. مطالعات نشان داد که با افزایش عمق سطح ایستابی، هزینه های اجرای طرح افزایش می یابد، به طوریکه حداقل هزینه در فضای جستجو مربوط به سطح ایستابی 8/0 متری، در عمق 47/2 متر با فاصله 4/71 متر حاصل گردید.