آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
محمد خالدی علمداری؛ ابوالفضل مجنونی هریس
چکیده
میزان بارش سالانه و مهمتر از آن توزیع زمانی بارش، از اصلیترین عوامل تعیین کننده عملکرد در شرایط دیم محسوب میشوند. بنابراین ارائه شاخصهایی از بارش که ارتباط مفهومی معنیداری با نوسانات عملکرد داشته باشد، ضروری به نظر میرسد. در این بررسی، ارتباط بین شاخصهای یکنواختی بارش با عملکرد گندم دیم در تبریز در یک بازه زمانی ...
بیشتر
میزان بارش سالانه و مهمتر از آن توزیع زمانی بارش، از اصلیترین عوامل تعیین کننده عملکرد در شرایط دیم محسوب میشوند. بنابراین ارائه شاخصهایی از بارش که ارتباط مفهومی معنیداری با نوسانات عملکرد داشته باشد، ضروری به نظر میرسد. در این بررسی، ارتباط بین شاخصهای یکنواختی بارش با عملکرد گندم دیم در تبریز در یک بازه زمانی 19 ساله مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین، به منظور بررسی دقیقتر اثر بارشها، از شاخص زمان – بارش مؤثر (RTI[M1] ) استفاده شد که قابلیت بررسی اثر تغییرات توأم دو عامل زمان و مقدار بارش را بر نوسانات عملکرد محصول دارد. نتایج به دست آمده نشان داد که همبستگی بین عملکرد گندم و شیب خط یکنواختی (نسبت بارش تجمعی بر طول دوره رشد) در سطح یک درصد معنیدار بود درحالی که بین شاخص ناهمواری توزیع و عملکرد همبستگی معنیداری وجود نداشت. همچنین، بر اساس نتایج بهدست آمده، اولین رویداد بارش مؤثر، به عنوان مؤثرترین رویداد بارش بر میزان عملکرد گندم دیم است. بهنظر میرسد عدم کفایت بارشهای مؤثر بهاره که به عنوان یکی از دلایل اصلی پایین بودن عملکرد اراضی دیم نیز مطرح است، مانع از تبیین اثر مثبت بارشهای انتهای فصل رشد بر عملکرد شده است. لذا توصیه میشود بهمنظور ارزیابی دقیقتر اثر بارشهای نوبتی و شاخص زمان-بارش مؤثر بر عملکرد، یک نوبت آبیاری تکمیلی در مرحله پر شدن دانه انجام شود و اثر آن بر شاخصهای مورد مطالعه و در نهایت عملکرد بررسی شود.
ناصر آریا آذر؛ ابوالفضل مجنونی هریس
چکیده
برای استفاده مناسب از منابع آب در دسترس بخش کشاورزی لازم است تا مناسبترین سامانه آبیاری برای تأمین نیاز آبی اراضی انتخاب گردد. انتخاب صحیح سامانه آبیاری گام مهمی در بهرهبرداری بهینه از منابع آبوخاک است. دخالت عوامل تأثیرگذار متعدد انتخاب سامانه آبیاری را به مسئله نسبتاً پیچیدهای مبدل کرده است. در این مطالعه با استفاده از دادههای ...
بیشتر
برای استفاده مناسب از منابع آب در دسترس بخش کشاورزی لازم است تا مناسبترین سامانه آبیاری برای تأمین نیاز آبی اراضی انتخاب گردد. انتخاب صحیح سامانه آبیاری گام مهمی در بهرهبرداری بهینه از منابع آبوخاک است. دخالت عوامل تأثیرگذار متعدد انتخاب سامانه آبیاری را به مسئله نسبتاً پیچیدهای مبدل کرده است. در این مطالعه با استفاده از دادههای اقلیمی، آب، خاک، مزرعه، راندمان آبیاری، اطلاعات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی و با بهکارگیری روش فرآیند تحلیل شبکهای (ANP) اقدام به اولویتبندی کاربرد سامانههای آبیاری در حوضه رودخانه آجیچای گردید. بر اساس نتایج در بین معیارهای انتخابی معیار کمی و کیفی آب، راندمان آبیاری و خاک بهترتیب با وزن نسبی 222/0، 221/0 و 1539/0 بیشترین تأثیر را در جهت انتخاب بهترین سامانه آبیاری داشتند. نتایج امتیازهای زیرمعیارها هم نشان داد که مجموع امتیاز زیرمعیارهای آب با امتیاز نهایی 26815/0، در بین مجموع امتیازات سایر زیرمعیارها بالاترین بود. نتایج نشان داد که در بین سامانههای آبیاری سطحی، سامانه آبیاریکرتی با امتیاز 15544/0، بین سامانههای آبیاری بارانی سامانه کلاسیک متحرک با امتیاز 10432/0 و در بین سامانههای موضعی سامانه قطرهای با امتیاز 12754/0 نسبت به سایر گزینهها دارای اولویت بودند.