نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سیمین دخت قاسمیان ¹
• علی دریجانی ²
• صفدر حسینی ³

¹ کارشناس ارشد مهندسی اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

² استادیار گروه مهندسی اقتصاد کشاورزی، دانشکده مدیریت‌کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان،

³ استاد گروه مهندسی اقتصادکشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع‌طبیعی، دانشگاه تهران،

چکیده

مصرف بالای گازوییل و برق در استخراج منابع آبی و سهم بالای نهاده آب کشاورزی از کل آب مصرفی کشور، یکی از مهمترین مشکلات اقتصادی بخش کشاورزی محسوب می‌شود. لذا، این نهاده در کشور ایران به دلایل محدودیت منابع آبی، مصرف بی‌رویه و پایین بودن راندمان آبیاری از اهمیت قابل ملاحظه‌ای برخوردار است. هدف این پژوهش ، تعیین و بررسی تغییر قیمت حامل‌های انرژی (برق و گازوییل) در استخراج هر مترمکعب آب کشاورزی، سهم هزینه‌ی حامل‌های انرژی (گازوییل و برق)، سهم هزینه‌ی آب‌بها و قیمت تمام شده محصول گندم استان گلستان بود، در این راستا، از تکنیک حسابداری صنعتی تعدیل یافته و رهیافت دلفی در قالب سه سناریوی "قبل از اجرای سیاست" (با قیمت گازوئیل 165 ریالی و قیمت برق 20 ریالی)، "حین اجرای سیاست" (با قیمت گازوئیل 1500 و 3500 ریالی و قیمت برق 140 ریالی) و "پس از اجرای سیاست" ( با قیمت گازوییل 7900 ریالی و قیمت برق 550 ریالی)، تعدیل یارانه استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد سهم هزینه آب‌بها به ترتیب از چهار و 12 درصد "قبل از اجرای سیاست" به رقم 42 (حذف کامل یارانه گازوییل) و 84 درصد (حذف کامل یارانه‌ی برق) افزایش یافت. در نتیجه، در اثر این افزایش، قیمت تمام شده گندم از 2120 به 4420 (حذف کامل یارانه گازوییل) و 16890 ریال (حذف کامل برق) افزایش نشان داد. لذا پیشنهاد می‌گردد در اجرای سیاست هدفمندی یارانه‌ها محتاطانه و کارشناسانه صورت گیرد.

کلیدواژه‌ها

• هدفمندی یارانه‌ها
• تکنیک حسابداری صنعتی تعدیل یافته
• رهیافت دلفی

عنوان مقاله [English]

Impact of Elimination of Energy Carriers Subsidy on Cost Share of Water and Wheat Finished Price in Golestan Province

نویسندگان [English]

• Simindokht Ghasaemian ¹
• Ali Darijani ²
• حسینی Hossini ³

چکیده [English]

The high consumption of gas oil and electricity in utilization of water resources and the high share of agricultural water in the total water consumption of the county is one of the most important economic problems in agricultural sector. The aim of this study was to determine the effect of price changes of energy carriers (electricity and gas oil) on each cubic meter of water used in agriculture, the cost share of energy carriers (gas oil and electricity), water share, and cost of wheat production in Golestan province. To this end, using techniques of adjusted industrial cost accounting and Delphi approach, in three scenarios of "before the plan" (165 Rial/liter for gas oil and 20 Rial/unit for electric power), "during the plan" (1500 and 3500 Rial/liter gas oil and 140 Rial for unit of electrical power), and " complete elimination" (7900 Rial/liter for gas oil and 550 Rial/unit electrical power). The results showed that share of water cost would change from 4 and 12 percent "before  the plan" to 42 percent (complete elimination of gas oil subsidy) and 84 percent (complete elimination of electric power subsidy). Implementation of the plan would increase the unit cost of wheat from 2120 Rial to 4420 Rial (complete elimination of gas oil subsidy) and 16890 Rial (complete elimination of electric power subsidy), respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

• Adjusted industrial cost accounting
• Delphi approach
• Targeted subsidy
• Water share