نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• عبدالحمید محبی
• مجید علی حوری

مربی پژوهشی مؤسسه تحقیقات خرما و میوه‌های گرمسیری کشور

چکیده

بحران کم آبی در مناطق مختلف کشور و کاهش کیفیت و شور شدن منابع خاک و آب موجب شده است تا سطح وسیعی از اراضی کشاورزی در معرض نابودی قرار گیرد. با توجه به این محدودیت‌ها، افزایش تولید محصول به ازای واحد حجم آب مصرفی نیازمند برنامه‏ریزی دقیق‌تر برای انتخاب روش مناسب آبیاری جهت استفاده بهینه از منابع آب موجود در بخش کشاورزی است. بدین منظور این آزمایش طی چهار سال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی حاجی آباد هرمزگان در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تیمار آبیاری شامل روش آبیاری سطحی و قطره‏ای با میزان آب معادل 75 و 100 درصد تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد به رغم مصرف مقادیر متفاوت آب در تیمارهای آبیاری، اختلاف معنی‌داری در عملکرد میوه و صفات رویشی شامل تعداد برگ، تعداد برگ‌چه، محیط تنه و سطح سایه­انداز وجود نداشت. علت احتمالی این موضوع می‌تواند برآورد بیشتر نیاز آبی نخل در روش تشت تبخیر از نیاز واقعی آن باشد. اما بین مقدار بهره­وری آب در تیمارهای آبیاری اختلاف معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد وجود داشت. بیش‌ترین و کمترین مقدار بهره‌وری آب به ترتیب از تیمار آبیاری قطره‌ای با میزان آب معادل 75% و تیمار آبیاری سطحی با میزان آب معادل 100% تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A به دست آمد. بنابراین آبیاری با روش قطره‌ای و به عمق معادل 75% تبخیر تجمعی از تشت کلاس A برای آبیاری نخلستان‌ها توصیه گردید.

کلیدواژه‌ها

• آبیاری قطره‌ای
• آبیاری سطحی
• کم آبیاری

عنوان مقاله [English]

Effects of Irrigation Methods on Water Productivity, Yield and Growth Characteristics of Pyarom Date Palm

نویسندگان [English]

• Abdolhamid Mohebi
• Majid Alihouri

چکیده [English]

In recent years, larg parts of agricultural lands in the country have been at the risk of degradation because of quantative and qualitative limitations of water resources and soil salinization. Therefore, to increase plant yield per unit of consumed water, proper planning and selection of adaptable irrigation method for optimum use of the limited water resources is necessary. This study was carried out  in randomized complete blocks design with four treatments and three replications at Haji Abad Agricultural Research Station during  four years. The treatments of irrigation included surface (basin) and drip irrigation with irrigation depth equal to 75% and 100% net irrigation requirement based on cumulative evaporation from class A pan. The results showed that effects of irrigation treatments on fruit yield, leaf number, leaflet number, trunk perimeter, and plant canopy area were not significant, probably because the applied water based on pan evaporation was more than the actual plant water requirement. But, there was significant difference between water productivity, at 1% probability level. The maximum and minimum water productivity values were obtained in drip irrigation with irrigation depth equal to 75%  and in the basin irrigation with a depth equal to 100% of the cumulative evaporation from the class A pan, respectively. The drip irrigation treatment with irrigation depth of 75% of cumulative evaporation from the class A pan is recommendable for  date palm plantations.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Drip irrigation
• Basin irrigation
• Deficit irrigation