نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حمیدرضا جوانی ¹
• حسن اوجاقلو ²
• عبدالمجید لیاقت ³

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران؛

² دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران؛

³ استاد گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران؛

چکیده

اندازه­گیری مستقیم­ پارامترهای منحنی نگهداری آب خاک امری دشوار، حساس و پرهزینه می­باشد. یکی از روش­های غیر مستقیم در تخمین منحنی مشخصه آب خاک، مدل نیمه فیزیکی Arya و Paris است که با استفاده از اطلاعات منحنی دانه بندی، منحنی نگهداری آب خاک را  برآورد می­کند. در مدل یاد شده از یک ضریب تجربی به نام پارامتر مقیاس α، به منظور تخمین اندازه منافذ  با فرض کروی بودن ذرات خاک به شعاع استفاده می­شود. در این پژوهش، از اطلاعات منحنی دانه­بندی، منحنی نگهداری آب خاک، چگالی ظاهری و تخلخل 96 نمونه خاک، شامل چهار نوع بافت شنی، لوم شنی، شنی لوم و سیلتی لوم به منظور ارزیابی روش­های تخمین پارامتر مقیاس استفاده شد. پارامتر مقیاس به­دست آمده به روش خطی در بافت­های شنی و سیلتی لوم به ترتیب با مقادیر 1/34 و 1/25 و استفاده از مقدار ثابت پارامتر مقیاس توصیه شده توسط Arya و همکاران ، در نمونه خاک­های با بافت شن لومی و لوم شنی به ترتیب با مقادیر 1/37 و 1/46 نزدیکترین مقادیر را به مقادیر واقعی محاسبه شده ارائه دادند. نتایج بررسی تغییرات ضریب α در بافت و رطوبت­های مختلف نشان داد، رابطه معناداری بین میزان درصد شن و ضریب تجربی α وجود نداشته، درصورتی که با افزایش رطوبت مقدار ضریب فوق افزایش می­یافت، به­طوری که ضریب همبستگی بین تغییرات α با مقادیر رطوبت خاک  0/45 بدست آمد که در سطح 95 درصد معنی­دار می­باشد.

کلیدواژه‌ها

• پتانسیل مکش
• روش خطی
• روش لوجستیک
• منحنی دانه بندی خاک

عنوان مقاله [English]

Assessment of the Methods of Estimating Scaling Parameter in Arya-Paris Model for Predicting Soil Water Retention Curve

نویسندگان [English]

• Hamidreza Javani ¹
• Hassan Ojaghloo ²
• Abdolmajid Liaghat ³

چکیده [English]

Direct measurement of soil water retention curve parameters is hard, costly, and sensitive. One of the good indirect methods in prediction of soil water retention curve is Arya-Paris model, which uses the soil particle size distribution (PSD) data. The AP model estimates pore radius ( ri ) from the radius (Ri) of spherical particles by scaling pore with a parameter α. In this study, data from soil particle-size distribution, soil water retention curve, bulk density, and porosity of 96 different soils including sandy, loamy sand, sandy loam, and silty loam were used to help assessing methods of estimating the scale parameter. The values of scaling parameter obtained from the inverse method for the sandy, loamy sand, sandy loam, and silty loam were 1.32, 1.36, 1.45, and 1.23, respectively. Use of  the linear method for sandy and silty loam soils resulted in α values of 1.34 and 1.25, respectively, while, by using the constant method (recommended by Arya et al) for sandy loam and loamy sand, α values were1.37 and 1.46, respectively, which were the closest to the real calculated values. By studying the variations of α in different soil textures and moisture contents, it was noted that there was no significant relationship between α and the amount of sand in the soil. However, increase in the soil moisture increased the value of α while the correlation coefficient for α and soil moisture was calculated at 0.45.

کلیدواژه‌ها [English]

• Suction potential
• Linear method
• Logistic method
• Soil particle-size distribution