نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• نوراله جلالی کوتنایی ¹
• علی‌ شاهنظری ²
• میرخالق ضیاء تباراحمدی ²
• مجتبی خوش روش ³
• مجتبی رضایی ⁴

¹ دانشجوی دکتری گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.

² استاد گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.

³ دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.

⁴ عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات ترویج و آموزش کشاورزی، رشت، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات مدیریت آبیاری بر روی مقدار آب مورد نیاز مزرعه برنج و ضریب‌گیاهی در کشت اول دو رقم هاشمی و کوهسار در شرایط مزرعه در شهرستان محمودآباد در استان مازندران بود. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در دو سال زراعی 96-1395 و 97-1396 انجام­شد. مقدار آب مورد نیاز مزرعه (از نشاءکاری تا برداشت) و ضریب‌گیاهی این دو رقم در دو سامانه کشت سنتی غرقابی و مدیریت کشت فشرده برنج مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در کشت نخست، مقدار میانگین دوساله آب مورد نیاز مزرعه برای رقم های کوهسار و هاشمی در سامانه­ی مدیریت کشت فشرده­ی برنج به ترتیب 534 و 556 و برای سامانه­ی سنتی غرقابی 623 و 632 میلی­متر بود. مقدار آب مورد نیاز مزرعه در کشت سنتی غرقابی نیز به میزان 13/1% در سامانه­ی مدیریت کشت فشرده­ی برنج کاهش یافت. مقادیر ضریب‌گیاهی بر پایه­ی تبخیر- تعرق مرجع از روش تشتک تبخیر برای فازهای سه‌گانه­ی رویشی، زایشی و رسیدن، برای سامانه­ی سنتی غرقاب در کشت اول برای رقم کوهسار به ترتیب از راست به چپ برابر با (1/14-1/129 -0/92) و هاشمی (1/18-1/32-0/92) به‌دست آمد. طبق نتایج به‌دست آمده می‌توان دریافت که به‌کارگیری سامانه­ی کشت فشرده­ی برنج باعث صرفه‌جویی قابل ملاحظه‌ای در مصرف آب شالیزار می‎شود. لذا با توجه به کمبود آب در کشور، می‌توان از این روش به عنوان یکی از راهکارهای سازگاری با کم­آبی در مناطق برنج‌خیز بهره برد.

کلیدواژه‌ها

• شالیزار
• تبخیر تعرق مرجع
• روش تشتک تبخیر
• کشت فشرده برنج
• کشت سنتی غرقاب

موضوعات

• آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث

عنوان مقاله [English]

Estimation of Water Requirement and Crop Coefficients of Rice Cultivars Kuhsar and Hashemi in Different Cultivation Systems

نویسندگان [English]

• Norollah Jalali ¹
• Ali Shahnazari ²
• MZ Ahamadi ²
• Mojtaba Khoshravesh ³
• Mojtaba Rezaie ⁴

¹ PhD Student, Water Engineering Department, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University.

² Professor, Water Engineering Department, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University.

³ Associate Professor, Water Engineering Department, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University

⁴ Research Instructor, Rice Research Institute of Iran, Rasht, Iran.

چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the effects of irrigation management on water requirement and crop coefficient of Hashemi and Kuhsar cultivars in the first crop. This experiment was carried out in Mahmoudabad District of Mazandaran Province in Iran in the form of factorial in a randomized complete block design, in two growing seasons of 2016-2018. The water requirements for the fields (from transplanting to harvest) and the crop coefficient of these two cultivars were studied in two systems of traditional flooding and system of rice intensification (SRI).  The results showed that, in the first crop, the two-year average water requirements of Kohsar and Hashemi in SRI were 534 and 556 mm and for the traditional flooding system 623 and 632 mm, respectively. The water required by the farm in traditional flooding decreased by 13.1% in the SRI. Based on reference evapotranspiration using pan evaporation method for the three stages of vegetative, reproductive, and maturing, crop coefficient values for the flooding system for Kuhsar were, respectively, 1.14, 1.29, and 0.92; and for Hashemi, they were 1.18, 1.32, and 0.92. According to the obtained results, SRI causes significant savings in paddy water consumption, therefore, it is suggested that, due to water shortage in the country, this method be used as one of the adaptation strategies in rice fields.

کلیدواژه‌ها [English]

• Paddy fields
• Reference evapotranspiration
• Pan Evaporation method
• Traditional rice cultivation