تعیین میزان تبخیر و تعرق و ضریب گیاهی خار‌مریم در دشت بیرجند

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم و مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند.

2 استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند.

3 عضو هیات علمی گروه مهندسی آب دانشگاه بیرجند

چکیده

آب یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده توسعه کشاورزی به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک است. یکی از مهم‌ترین داده‌ها برای مدیریت آب، مقدار آب مورد نیاز گیاهان است. در این رابطه، با اندازه‌گیری ورودی‌ها و خروجی‌ها، از روش بیلان آبی به‌‌کمک لایسیمترها استفاده می‌شود. در این پژوهش، به‌‌‌منظور تعیین نیاز آبی گیاه خارمریم(Silybum marianum L.)به‌عنوان یک گیاه دارویی مهم، آزمایشی به‌مدت یک سال زراعی در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال 1397 انجام شد. در این رابطه، از شش عدد لایسیمتر وزنی استفاده شد که سه لایسیمتر به محاسبه تبخیر-تعرق پتانسیل گیاه مرجع (چمن) اختصاص یافت و در سه لایسیمتر دیگر گیاه خارمریم کشت شد. بر اساس نتایج بدست آمده، میزان تبخیر-تعرق پتانسیل و تبخیر-تعرق واقعی به‌ترتیب برابر 5/1179 و 2/920 میلی‌متر در طی 177 روز دوره رشد گیاه خارمریم برآورد شد. طول مراحل مختلف رشد گیاه شامل مراحل ابتدایی، توسعه، میانی و انتهایی به‌ترتیب برابر 22، 35، 70 و 50 روز بدست آمد. میانگین ضریب گیاهی در مراحل چهارگانه رشد گیاه به‌ترتیب برابر 34/0، 69/0، 93/0 و 77/0 حاصل شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Determination of Evapotranspiration and Crop Coefficient of Milk Thistle in Birjand Plain

نویسندگان [English]

  • Saeed Ghavam 1
  • Hossin Homami 2
  • Abbas Khashei 3
1 MSc Graduate, Department of Water Science and Engineering, Faculty of Agriculture, University of Birjand.
2 Assistant Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, University of Birjand.
3 Associate Professor, Department of Water Science and Engineering, Faculty of Agriculture, University of Birjand.
چکیده [English]

Water is one of the most important factors that limit agricultural development, especially in arid and semiarid regions around the world. One of the important data for water management is the amount of water requirement of different plants. In this regard, by measuring water input and output in lysimeters and using water balance equation, crop water use is determined. In this study, to determine crop coefficients of Milk thistle, as a valuable medicinal herb, a 1-year lysimetric experiment was conducted in Faculty of Agriculture, Birjand University, during the growing season of 2018. To conduct this project, six weighing lysimeters were used. To determine potential evapotranspiration as a reference crop, grass was grown in three lysimeters and, in three other lysimeters, Milk thistle (Silybum marianum L.) was planted. Based on the results, the reference crop evapotranspiration and actual evapotranspiration of the plant were equal to, respectively, 1179.5 and 920.2 mm, during the growing period of 177 days. The length of different stages of plant growth, including the initial, development, middle, and end stages was 22, 35, 70, and 50 days, respectively. Finally, based on the FAO method, the crop coefficient (KC) curve was drawn and the average of crop coefficient at each of four stages of plant growth was determined as 0.34, 0.69, 0.93, and 0.77, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Reference crop evapotranspiration
  • Water Balance
  • Water Requirement
  • Weighing Lysimeter
  1. ریحانی، ن. و خاشعی سیوکی، ع. 1394. برآورد ضریب گیاهی زیره سبز در مراحل مختلف رشد به روش لایسیمتری در منطقه بیرجند. نشریه آب و خاک، 29 (5): 1056-1047.
  2. سهرابی، س.، قرخلو، ج. و راشد محصل، م.ح. 1396. تهاجم گیاهی و علف‌های هرز مهاجم ایران. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. 195 صفحه.
  3. سعیدی‌نیا، م.، ترنیان، ف.‌ا.، حسینیان، س.‌ح. و نصرالهی، ع‌.ح. 1397. برآورد میزان تبخیر و تعرقو ضریب گیاهی دو گونه بابونه و زیره سبز در منطقه خرم‌آباد. نشریه مدیریت آب و آبیاری، 8 (1): 175-165.
  4. شریفی عاشور‌آبادی، ا.، روحی‌پور، ح.، عصاره، م.ح. و لباسچی، م.ح. 1390. تعیین نیاز آبی گیاه دارویی بومادران (Achillea millefolium L.) با استفاده از لایسیمتر. نشریه تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 28 (3): 492-484.
  5. صابری، ا.، رضایی، ف. و خاشعی سیوکی، ع. 1396. برآورد ضریب گیاهی اجغون (Trachyspermum ammi) در مراحل مختلف رشد به روش لایسیمتری در منطقه بیرجند. نشریه پژوهش آب در کشاورزی، 31 (3): 398-389.
  6. صارمی، م.، فرهادی، ب.، ملکی، ع. و فراستی، م. 1394. تعیین ضرایب گیاهی و نیاز آبی عدس به روش بیلان آبی (مطالعه موردی: خرم‌آباد). نشریه پژوهش‌های حبوبات ایران، 6 (2): 98-87.
  7. علیزاده، ا. 1392. رابطه آب و خاک و گیاه. انتشارات دانشگاه امام رضا (ع)، چاپ ششم، مشهد، ایران، 326 صفحه.
  8. علیزاده، ا. 1389. اصول هیدرولوژی کاربردی. انتشارات دانشگاه امام رضا (ع)، چاپ بیست و هشتم، مشهد، ایران، 866 صفحه.
  9. قمرنیا، ه.، امیری، س. و خرمی‌وفا، م. 1393. برآورد نیاز آبی و ضرایب گیاهی یک‌جزئی و دو‌جزئی رزماری (Rosmarinus officinalis L.) در اقلیم نیمه‌خشک. نشریه مدیریت آب و آبیاری، 4 (1): 43-33.
  10. قوام‌سعیدی نوقابی، س.، خاشعی سیوکی، ع. و حمامی، ح. 1398. برآورد ضریب گیاهی چای ترش (Hibiscus sabdariffa L.) در مراحل مختلف رشد به روش لایسیمتری در منطقه بیرجند. نشریه آب و خاک، 33 (1): 11-1.
  11. کیانی، م.، قیصری، م.، مصطفی‌زاده‌فرد، ب.، مجیدی، م.ح. و لندی، اسماعیل. 1393. تعیین نیاز آبی و ضریب گیاهی روزانه دو واریته آفتاب‌گردان یوروفلور و سیرنا تحت مدیریت آبیاری قطره‌ای- نورای. نشریه علوم آب و خاک، 18 (67): 300-289.
  12. مظفریان، و. 1390. رده‌بندی گیاهی (جلد دوم)، دولپه‌ای‌ها. شرکت چاپ و نشر بین الملل (وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی). 620 صفحه.
  13. محمد‌پور وشوایی، ر.، رمرودی، م. و فاخری، ب‌.ع. 1396. اثر تنش خشکی و تلقیح کود‌های زیستی بر ویژگی‌های کمی و کیفی ماریتیغال (Silybum marianum L.). نشریه بوم شناسی کشاورزی، 9 (1): 41-39.
  14. نورالهی، م.، حسن‌لی، ع.م.، قنبریان، غ.ع. و تقوایی، م. 1395. برآورد ضریب گیاهی (Kc) گیاهان دارویی رزماری، اسطوخودوس و ماریتیغال (خار مریم) با استفاده از بیلان آبی. نشریه آبیاری و زهکشی ایران، 10 (1): 127-117.
  15. هاشمی‌نسب، فریده السادات.، موسوی بایگی، م.، علیزاده، ا. و بختیاری، ب. 1393. برآورد ضرایب گیاهی و نیاز آبی گیاه دارویی همیشه بهار (Calendula officinalis L.) در اقلیم نیمه‌خشک کرمان. نشریه هواشناسی کشاورزی، 2 (2): 69-62.
  16. یزدانی بیوکی، ر. و عبادی، م.ت. 1397. دستور‌‌العمل تولید گیاه دارویی خارمریم، محصولی متحمل به شوری. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، موسسه تحقیقات ملی شوری.
    1. Allen, R.G., Pereira, L.S., Raes, D., and Smith, M. 1998. Crop evapotranspiration-Guidelines for computing crop water requirements. FAO Irrigation and Drainage Paper No 56. Rome, Italy, 300 p.
    2. Hassanli, A.M., and Pezzaniti, D. 2013. Crop Irrigation scheduling in South Australia, A case study. Water Journal, 40(4): 92–97.
    3. Karkanis, A., Bilalis, D., and Efthimiadou, A. 2011. Cultivation of milk thistle (Silybum marianum L. Gaertn.), a medicinal weed. Industrial Crops and Products, 34(1): 825-830.
    4. Khan, M.A., Abbasi, B.H., Ahmed, N., and Ali, H. 2013. Effects of light regimes on in vitro seed germination and silymarin content in Silybum marianum. Industrial Crops and Products, 46: 105-110.
    5. Ko, J., Piccinni, G., Marek, T., and Howell, T. 2009. Determination of growth-stage-specific crop coefficient (Kc) of cotton and wheat. Agricultural Water Management, 96: 1691-1697.
    6. Paredes, P., D’Agostino, D., Assif, M., Todorovic, M., and Pereira, L.S. 2018. Assessing potato transpiration, yield and water productivity under various water regimes and planting dates using the FAO dual Kc approach. Agricultural Water Management, 195: 11-24.
    7. Pistocchi, C.H., Guidi, W., Piccioni, E. and Bonari, E. 2009. Water requirements of poplar and willow vegetation filters grown in lysimeter under Mediterranean conditions: results of second rotation. Desalination, 246: 137–146.
    8. Platonov, A., Nikitchenko, N.V., Onuchak, L.A., Aratyunov, Y.I., Kurkin, V.A., and Smirnov, P.V. 2010. Subcritical water extraction of biologically active substances from Milk Thistle seed (Silybum marianum L.). Russian Journal of Physical Chemistry, 4: 1211-1216.
    9. Soto, C., Pérez, J., García, V., Uría, E., Vadillo, M., and Raya, L. 2010. Effect of silymarin on kidneys of rats suffering from alloxan-induced diabetes mellitus. Phytomedicine, 17(14): 1090-1094.