نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• جلیل کرمان نژاد ¹
• الهام قنبری عدیوی ²

¹ دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان

² استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه شهرکرد

چکیده

یکی از مهم­ترین عوامل طراحی و استفاده از این روش آبیاری قطره­ای زیرسطحی، تعیین پیاز رطوبتی تحت تاثیر بافت خاک و مشخصات قطره چکان­ها می­باشد. به­منظور بررسی توزیع رطوبت و شوری خاک و تعیین بهترین عمق نصب لوله آبده و فاصله قطره­چکان­های آن، خاکی با بافت سنگین (رسی­سیلتی)، در مزرعه نیشکر تحت آبیاری قطره­ای زیرسطحی با یک ردیف لوله قطره‌چکان­دار موردبررسی قرار گرفت. در این آزمایش از لوله­های قطره­چکان­دار با دبی ۲/۱ لیتر در ساعت استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه عمق نصب لوله آبده (۱۵، ۲۰، ۳۰ سانتی‌متر) و دو فاصله قطره‌چکان­ها (۵۰ و ۶۰ سانتی‌متر) در سه تکرار انجام‌شد. بیشترین توسعه عرضی و عمقی رطوبت به ترتیب برابر 60 (هر سمت لوله آبده) و 90 سانتی‌متر در تیمار عمق نصب لوله 20 سانتی­متری مشاهده شد. نتایج نشان داد، شوری خاک در لایه 30-0 سانتی‌متری در طول دوره اندازه­گیری (یک سال) روندی افزایشی و در عمق­های 60-30 و 90-60 در این دوره روندی کاهشی داشته همچنین به ازای یک دوره مشخص با افزایش فاصله افقی از لوله آبده مقادیر شوری خاک افزایش داشته است. بیش­ترین میزان شوری در تیمار مربوط به فاصله 50 سانتی­متر بین قطره­چکان­ها روی لوله آبده و در نقطه­ای با فاصله افقی 60 سانتی­متر از لوله آبده در لایه با عمق 15 سانتی­متری از سطح، معادل 13 دسی‌زیمینس بر متر بدست آمد. هم­چنین به منظور تخمین رطوبت، روابطی بین فاصله از لوله و مقدار رطوبت خاک در دو جهت افقی و قائم ارائه گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که این روابط در جهت افقی و قائم عمکرد قابل قبولی دارند. درنهایت بهترین عمق نصب لوله آبده و فاصله قطره‌چکان­های آن با توجه به گسترش پیاز رطوبتی و توسعه شوری در خاک به ترتیب معادل 20 و 50 سانتی‌متر به‌دست‌آمد.

کلیدواژه‌ها

• بافت خاک
• پیاز رطوبتی
• لوله آبده

عنوان مقاله [English]

Distribution of Moisture and Salinity in Subsurface Drip Irrigation of Sugarcane

نویسندگان [English]

• Jalil kermannezhad ¹
• Elham Ghanbari ²

¹ Water Engineering,faculty of Agriculture .Lorestan university

² Assistant Professor, Water Engineering Department, Shahrekord University, Shahrekord, Iran.

چکیده [English]

One of the most important design factors in using subsurface drip irrigation method is determining the moisture distribution for the soil texture and the characteristics of drippers. In this study, the distribution of moisture and salinity in a heavy textured soil (silty-clay) was investigated under subsurface drip irrigation of a sugar can plantation. The results were used to determine the best installation depth for drip pipe and distance of drippers on it in two-row cane crop cultivation. The experiments were carried out at a discharge rate of 1.2 liters per hour, three depths of drip pipe (15, 20, 30 cm), and two drippers spacing (50 and 60 cm), in three replicates. The soil moisture content was between the field capacity and the permanent wilting point, with maximum moisture advance of 60 cm horizontal and 90 cm vertical from drip pipe in all treatments. During the investigation period, soil salinity in the 0-30 cm layer was increasing, while at depths of 30-60 cm and 60-90 cm, a decreasing rate was observed. Generally, soil salinity increased with distance from drip pipe. The highest soil salinity in the different (13 dS/m) treatments was related to dripper spacing of 50 cm and at a point with a horizontal distance of 60 cm from the drip pipe at a depth of 15 cm. Also, to estimate the amount of soil moisture, some relations between distance from the pipe and moisture content were developed in two directions i.e. horizontal and vertical. It was shown that these relations have acceptable results in horizontal and vertical directions. Finally, the best depth of installation of the drip pipe and its drippers spacing were obtained as 20 cm and 50 cm, respectively, by considering the expansion of the wetted bulb and the development of salinity in the soil.

کلیدواژه‌ها [English]

• Drip pipe
• Soil texture
• Wetted bulb