اثر سطح ایستابی کم عمق بر تأمین نیاز آبی،کارائی مصرف آب و عملکرد سه رقم گندم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مهندسی آب پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه؛

2 دانش آموخته دکتری گروه مهندسی آب، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

3 استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه؛

چکیده

در عصرحاضر محدودیت منابع و افزایش روزافزون جمعیت، ایجاب می­کند که از منابع محدود به نحو بهینه استفاده شود. در بسیاری از اراضی مناطق خشک و نیمه­خشک جهان، آب زیرزمینی کم عمق با کیفیت­های مختلف در دوره رشد گیاهان     می­تواند به عنوان یک منبع آبی رایگان و جایگزین آبیاری سطحی یا برای کمک به تأمین بخشی از نیاز آبی گیاه و مدیریت آب کشاورزی، مورد استفاده قرار گیرد. لذا در این پژوهش به بررسی اثر سطوح ایستابی کم­عمق 60، 80 و110 سانتی­متر بر تأمین نیاز آبی، کارائی مصرف آب وعملکرد ارقام مختلف گندم (بهار، کراس البرز و W33g)، در دو سال زراعی90-89 و 890-88 پرداخته شده است. آزمایش­ها در ایستگاه تحقیقاتی لایسیمتری شماره یک دانشگاه رازی در قالب طرح فاکتوریل و بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این آزمایش­ها، از 45 لایسیمتر از جنس پلی­اتیلن با ارتفاع 120 سانتی­متر و به قطر 30 سانتی متر که در سطح زمین با فاصله یک متری از یکدیگر ثابت شدند، استفاده شد. در هر دو سال انجام آزمایش، بیشترین مصرف آب زیرزمینی مربوط به عمق 60 سانتی­متر و کمترین مقدار مصرف مربوط به عمق 110 سانتی­متر بود. به طوری که متوسط مشارکت آب زیرزمینی برای ارقام مختلف در طی دو سال تکرار آزمایش­ها برای اعماق 60، 80 و 110 سانتی­متر به ترتیب برابر با 63%، 55% و 45% بدست آمد. همچنین در هر دو سال، رقم کراس البرز بین هر سه عمق سطح ایستابی از نظر کارایی مصرف آب فاقد اختلاف معنی­دار در سطح 1% شد. در مجموع عمق سطح ایستابی بهینه، 80 سانتی­متر بود که دارای کارائی مصرف آب بالاتر و در عین حال عملکرد مناسبی داشت. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Shallow Water Table on Water Requirement, Water Use Efficiency, and Yield of Three Wheat Cultivars

نویسندگان [English]

  • H GHAMARNIA 1
  • Milad farmanifard 2
  • SH SASANI 3
2 PhD, Department of Water Engineering, Razi University of Kermanshah, Iran.
چکیده [English]

Scarcity of water resources in spite of burgeoning population makes them important and necessitates optimum use of these resources. Shallow groundwater is a resource that has been ignored in irrigation management, while it is an available free source of water which can provide at least part of plants water requirement. Therefore, a two-year experiment was conducted in 2009-2011 to find the effect of shallow groundwater tables, at 60, 80, and 110 cm depth, on water requirement, water use efficiency (WUE) and yield of three wheat cultivars, namely, W33g, Cross Alborz,  and  Bahar. Experiments were performed at RaziUniversity lysimeter research station No1 as a randomized complete block factorial experiment with three replications. In these experiments, 45 tubular poly ethylene lysimeters with 1.20m height and 0.30m diameter were fixed in the ground with 1m distance from each other. The highest utilization of groundwater was found for the water table depth of 60 cm and the lowest was found for the 110 cm depth. The 2-year average contribution to different cultivars by groundwater in depths of 60, 80, and 110 cm was 63%, 55% and 45%, respectively. The results for Cross Alborz cultivar showed no significant difference (P<0.01) in WUE between the three water table depth treatments. Overall, the optimum WUE and yield was found at water table depth of 80 cm.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Water resource shortage
  • Lysimeter
  • Groundwater contribution
  • Cross Alborz wheat variety
  • Bahar wheat variety