تأثیر مقادیر مختلف آبیاری و کود نیتروژن بر عملکرد پیاز و بهره‌وری مصرف آب در سه روش آبیاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، گروه مهندسی آب دانشکده آب و خاک دانشگاه زابل.

چکیده

به‌منظوربررسیتأثیرسطوحمختلف آبیاری،کود نیتروژن و روش­های آبیاریبرعملکرد واجزایعملکردپیاز،آزمایشیبهصورتاسپلیتپلات (کرت­های خرد­شده)فاکتوریل در قالبطرحبلوککاملتصادفی با 48 تیماردرسهتکراروبهمدتدوسالدر مزرعه تحقیقاتی شهرستان زهک اجرا گردید. روش آبیاری به عنوان تیمار اصلی و ترکیب مقدار کود نیتروژن و آب آبیاری به عنوان تیمار فرعی در نظر گرفته شد. تیمارهای کودی شامل چهار سطح کود نیتروژن از منبع اوره (130، 5/97، 65 و 5/32 کیلوگرم در هکتار) بود. کشت پیاز به­صورت نشایی در سال­های 1394 و 1395 و آبیاری به­صورت آبیاری­سطحی، آبیاری قطره­ای سطحی و آبیاری قطره­ای­زیرسطحی انجام شد. بیشترین مقدار عملکرد و بهره­وری مصرف آب آبیاری در سیستم آبیاری­قطره­ای زیرسطحی( 42/28تن­در­هکتار و 19/5کیلوگرم­بر­متر­مکعب­در­هکتار) و کمترین آن در روش آبیاری­سطحی (19 تن­در­هکتار و 33/2 کیلوگرم­بر­متر­مکعب­در­هکتار) به­دست آمد. کاهش مقدار کود نیتروژن به کمتر از 100٪ باعث کاهش عملکرد سوخ و کارآیی مصرف آب آبیاری گردید. بیشترین عملکرد و بهره­وری مصرف آب آبیاری در تیمار 100٪ کود نیتروژن(59/31 تن­در­هکتار و 75/4 کیلوگرم­بر­متر­مکعب­در­هکتار) و کمترین آن در تیمار 25٪ کود نیتروژن(12/16 تن­در­هکتار و 67/2 کیلوگرم­بر­متر­مکعب­در­هکتار) حاصل شد. اثر مقدار آب آبیاری بر عملکرد سوخ پیاز و بهره­وری مصرف آب آبیاری نشان داد که با کاهش آب آبیاری به کمتر از نیاز آبی گیاه، عملکرد کاهش و بهره­وری افزایش یافت اما از این نظر بین تیمار 100٪ نیاز­آبی­گیاه و تیمار 75٪ نیاز­آبی­گیاه اختلاف معنی­دار مشاهده نشد. بنابراین با توجه به نتایج به­دست آمده و با توجه به کمبود آب در منطقه می­توان آبیاری این گیاه را با 75٪ نیاز­آبی گیاه انجام داد بدون آن­که تأثیر معنی­دار در میزان عملکرد تولید شده داشته باشد. بهترین تیمار برای استفاده از کود نیتروژن همان استفاده 100٪ از کود نیتروژن به­خصوص در شرایط تنش آبی می­باشد. با توجه به پتاسیل بالای تولید در آبیاری ­قطره­ای­ زیرسطحی و کاهش تبخیر و تعرق در آن، می­توان از این روش آبیاری برای کاشت پیاز در منطقه استفاده نمود و با درنظرگرفتنآلودگیآب­های­زیر­زمینیبه­دلیل مصرفبی­رویهکود­هاینیتروژنوجلوگیری ازتجمعنیتراتدرسوخ­ها،به­نظرمی­رسد استفادهازآبیاریقطره­ایمدیریتمصرفکودهاینیتروژنرابهبود می­دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Different Levels of Irrigation and Nitrogen Fertilizer on Onion Yield and Water Use Efficiency in Three Irrigation Methods

نویسنده [English]

  • halime piri
Assistant Professor, Department of Water Engineering Department of Water and Soil, Zabol University, Iran.
چکیده [English]

 
In order to study the effects of different levels of irrigation, nitrogen fertilizer, and irrigation methods on yield and yield components of onions, a factorial split plot experiment was conducted in a randomized complete block design with three replications for two years at a research farm in Zahak, Iran. Fertilizer treatments were included four levels of nitrogen fertilizer of from urea fertilizer (130, 97.5, 65 and 32.5 kg/ha). Onion seedlings were planted in 2014 and 2015 and irrigation was carried out in the form of surface gravity irrigation, surface drip irrigation and subsurface drip irrigation. The highest yield and water productivity were obtained in the subsurface drip irrigation system (28.42 ton/ha and 5.9 kg/m3/ha) and the least in surface irrigation (19 ton/ha and 33.3 kg/m3/ha). Reducing the amount of nitrogen fertilizer to less than plant requirement reduced the yield of bulbs and the efficiency of onions. The highest yield and water productivity were observed in 100% nitrogen application (31.59 ton/ha and 4.75 kg/m3/ha) and the lowest was in 25% nitrogen fertilizer treatment (16.12 ton/ha and 2.67 kg/m3/ha).The effect of irrigation water on the yield of onion tubers and its efficiency showed that decreasing the depth of irrigation water to values lower than the water requirement of the plant decreases yield and efficiency, but, no significant effect was observed between treatments 100% and 75% of the plant water requirement. Therefore, according to the results, due to the lack of water in the region, irrigation of this plant can be done with 75% of the plant water requirement, without a significant effect on the yield. Also, due to the high production potential in subsurface drip irrigation and reduction of evapotranspiration, this irrigation method could be used for onions in the region. The best treatment for nitrogen fertilizer use is the 100% nitrogen fertilizer requirement, especially in water tension. Considering the contamination of subsurface waters due to the excessive use of nitrogen fertilizers and the prevention of nitrate accumulation in the bulbs, it seems that using drip irrigation improves nitrogen fertilizer management.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Water Productivity
  • Onion bulb
  • Subsurface drip irrigation

مراجع

  1. افشارمنش، غ ر. و م. خدادادی. 1385. بررسی اثر تراکم بوته و مقادیر کود نیتروژن بر عملکرد پیاز خوراکی در منطقه جیرفت. مجله پژوهش و سازندگی، 72: 103-94.
  2. امین­پور، ر. و ف. موسوی. 1385. اثر رژیم­های آبیاری و اندازه پیاز­مادری بر خصوصیات کمی و کیفی بذر پیاز (رقم تگزاس­ارلی­گراند 502) . مجله علوم­کشاورزی و منابع­طبیعی، 13(2): 9-1.
  3. باغانی، ج. 1391. بررسی اثر روش­های آبیاری بر عملکرو و خصوصیات زراعی ارقام پیاز خوراکی. مجله آب و خاک، 26(2):259-251.
  4. بایبوردی،ا. ملکوتی، م.ج. و س. سماوات. 1384. بررسی تأثیر منابع و مقادیر مختلف نیتروژن بر خواص کمی و کیفی دو رقم پیاز. مجله علوم خاک و آب، 19(2): 193-182.
  5. دانشور، م.ح. 1379.  پرورش­سبزی. انتشارات دانشگاه شهید­چمران اهواز 461 صفحه.
  6. رستگار، ج. و ج. باغانی. 1391. اثر روش­های مختلف آبیاری بر­روی عملکرد سوخ ارقام پیاز. مجله به­زراعی نهال و بذر، 28(2):223-209.
  7. طاهری، م. عباسی، م. دانشی، ن. و ن.ع. ابراهیمی­پاک. 1394. بررسی اثر دورهای مختلف آبیاری و روش­های کاشت بر عملکرد پیاز. مجله پژوهش آب در کشاورزی، 29(1): 19-12.
  8. موسوی­فضل، س ح.، اخیانی، ا. و س.ا. عطاردی. 1396. اثر آب آبیاری و کود پتاسیم بر عملکرد سورگوم علوفه­ای با هدف تعیین تابع تولید آب کود (رقم پگاه). مجله علوم و مهندسی آبیاری، 4(1-1):97-83.
  9. هوشمند، ع. سالاری،ا. و ا. جعفرنژاد. 1396. تأثیر تنش­های آبی و نیتروژن در مراحل مختلف رشد بر تجمع ماده خشک درگیاه ذرت رقم سینگل­کراس 40. مجله علوم و مهندسی آبیاری، ویژه­نامه بهار، 40(1-1):226-212.
  10. Abbat, P.E., J.L. Dardanelli, M.G. Canatarero, M. Melchiori, and E. Suero. 2004. Climate and water availability effects on water use efficiency in wheat. Crop Sci. 44: 474-483.
  11. Al-Moshileh, A. M. 2007. Effects of Planting date and irrigation water level on onion (Allium cepa L.) production under central Saudi Arabian conditions. Scientific Journal of King Faisal University (Basic and Applied Scientific) 8 (1): 1428H.
  12. Bagali, A. N., Patil, H. B., Guled, M. B., and Patil, V. 2012. Effect of scheduling of drip irrigation on growth, yield and water use efficiency of onion (Allium cepa L.). Karnataka Journal of Agricultural Science 25(1): 116-119.
  13. Biswas, S.K., P.K. Sarker, A. K. M, Mazharulislam, M.A. Bhuyan and B.C. Kundu. 2003. Effect of irrigation on onion production. Pakistan Journal Biology Science, 6(20): 1725-1728.
  14. Enciso, J., Wiedenfeld, B., Jifon., J, Nelson., Sh. 2009. Onion yield and quality response to two irrigation scheduling strategies. Scientia Horticulturae, 120 :301-305.
  15. Farooqi, A. A. and Kh. Bssreeramu. 2004. Cultivation of spice crops. Universities Press (India). pp: 128-148.
  16. Garrity, DP. Watts, DG. Sullivan, CY. and JR. Gilley. 1983. Moisture deficits and grain-sorghum performance vapotranspiration yield relationships.Agronomy. 74: 815-820. Food and Agricultural Organization of the United Nations. 2012. FAOSTAT (Statistics Database). On-line Information Service.
  17. Gebregwergis, F., Kebede, W., and A. Yibekal. 2015.Effect of Irrigation Depth and Nitrogen Levels on Growth and Bulb Yield of Onion (Allium cepa L.) at Algae, Central Rift Valley of Ethiopia. International Journal of Life Sciences. Vol. 5 No. 3. 2016. Pp. 152-162.
  18. Hanson, B., and May, D. 2004. Effects of subsurface drip irrigation on processing tomato yield, water table depth, soil salinity and profitability. Agricultural Water Management 68: 1-17.
  19. Halvorson, A. D., Bartolo, M. E., Reule, C. A., and Schweissing, A. B. 2008. Nitrogen effects on onion yield under drip and furrow irrigation. Agronomy Journal
  20. 100: 1062-1069.
  21. Hassan M.S. 2001. Effects of frequency of irrigation and fertilizer nitrogen on yield and quality of onion (A. cepa) in the arid tropics, ISHS Act Horticulture African Symposium on Horticultural crops, 143(8).
  22. Human J.J. 2001. The influence of different irrigation scheduling methods on the Leaf Area Index, Leaf Area Duration and bulb formation of long season onion, ISHS Acta Horticulture: Symposium of Scheduling of irrigation for Vegetable Crops under field condition, 278 (1).
  23. Kumar, S., M. Imtiyaz and A. Kumar. 2007. Effect of differential soil moisture and nutrient regimes on postharvest attributes of onion (Allium cepa L.). Horticultural Sciences, 112: 121-129.
  24. Mohamed, M. and K. Ashok. 2014. Growth, yield and water Use effeciency of forage sorghum as affected by NPK fertilizer and deficit irrigation. American Journal of Plant Sciences, 5: 2134-2140.
  25. Mozumder , S.N., Moniruzzaman, M. and G. M. A. Halim. 2007. Effect of N, K and S on the yield and storability of transplanted onion (Allium cepa L.) in the hilly region. Journal of Agricultural and Rural Development, 5(1 and 2): 58-63.
  26. Nasreen, M. M. Haque, M. A. Hossain and A. T. M. Farid. 2007. Nutrient Uptake and Yield of Onion as Influenced by Nitrogen and Sulphur Fertilization. Bangladesh Journal Agricultural Research, 32(3): 413-420.
  27. Pelter, G.Q., R. Mittelstadt, B.G. Leib and C.A. Redulla. 2004. Effects of water stress at specific growth stages on onion bulb yield and quality. Agr. Water Manag. 68:107-115.
  28. Rastegar, J., Baghani, J., and Shojaat, Z. 2007. Effects of irrigation system (drip, furrow and basin irrigation system) on quality, quantity and storing of onion cultivars. Pp. 25. In: Proceedings of the 5th Iranian Horticultural Science Congress of Iran. (In Persian).
  29. Reddy, K.C. and K.M. Reddy. 2005. Differential levels of vermin-compost and nitrogen on growth and yield in onion (Allium cepa L.) - radish (Raphanus sativus L.) cropping system. Journal of Research Angrau, 33(1): 11-17.
  30. Rouhani, N., Yang, H., Sichani, S., Afiouni, M., Mousavi, F. and Kamkar Haghighi, A. 2008. Assessing the food production and virtual water trade according to available water resources in Iran. J. Agri. Sci. Technol. 46:1-22.
  31. Shock, C. C., Flock, R., Feibert, E., Shock, C. A., Jensen, L., and Klauzer, J. 2005. Drip irrigation guide for onion growers in the treasure valley. Sustainable Agriculture Techniques. EM 8901:1-6. Available: http://extension.oregonstate.edu/catalog/pdf/em/em8901.pdf/, accessed on 25 July, 2012.
  32. Yenus Ousman. 2013. Effects of irrigation and nitrogen levels on bulb yield, nitrogen uptake and water use efficiency of shallot (Allium cepa var. ascalonicum baker). African Journal of Agricultural Research, 8(37):4637-4643.
  33. Zegada-Lizarazu W and M. Iijima .2005. Deep root water uptake ability and water use efficiency of pearl millet in comparison to other millet species. Plant Production Science. 8: 454-460.
پژوهش آب در کشاورزی
دوره 32، شماره 2
تیر 1397
صفحه 187-200

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار