بررسی اثرات کاربرد هیدروژل و ورمی‌کمپوست بر کارایی مصرف آب گندم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

2 استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

3 عضو هیئت علمی گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

4 مدیر گروه علوم و مهندسی آب، مرکز آموزش عالی کاشمر، کاشمر، ایران

چکیده

دشت کاشمر در نواحی خشک کشور قرار دارد و وقوع خشکسالی­های متوالی اخیر نیز باعث شده که مدیریت مصرف آب مورد توجه جدی قرار گیرد. در این پژوهش، تاثیر چهار مقدار پلیمر سوپرجاذب A200(صفر (S0)، 1/0%(S1)، 2/0% (S2)و 3/0 (S3)درصد وزنی)، چهار مقدار ورمی­کمپوست (صفر(V0)، 7 (V1)، 10 (V2) و 15 (V3)تن در هکتار) و سه میزان آبیاری (60% (W1)، 80% (W2) و 100 (W3)درصد نیاز آبی) بر کارایی مصرف آب (آب آبیاری و بارندگی) و کارایی مصرف آب آبیاری گندم رقم الوند در مزرعه پژوهشی مرکز آموزش عالی کاشمر مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به‏صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و به­صورت گلدانی در تعداد 144 عدد گلدان انجام شد. نتایج نشان داد که بیش­ترین میزان کارایی مصرف آب و کارایی مصرف آب آبیاری در تیمار S3V3W3 به­ترتیب به­میزان 49/1 کیلوگرم بر مترمکعب در هکتار و 26/2 کیلوگرم بر مترمکعب در هکتار و کم­ترین میزان کارایی مصرف آب و کارایی مصرف آب آبیاری نیز در تیمار S0V0W1به­ترتیب به­میزان 03/1 کیلوگرم بر مترمکعب در هکتار و 56/1 کیلوگرم بر مترمکعب در هکتار به­دست آمد. کاربرد سوپرجاذب و ورمی­کمپوست سبب افزایش کارایی مصرف آب و کارایی مصرف آب آبیاری گندم شد. در شرایط این آزمایش، با توجهبه تجزیه واریانس، کاربرد ترکیب سوپرجاذب و ورمی‏کمپوست معنی­دار نیست؛ بنابراین، کاربرد ترکیب مقادیر سوپرجاذب و ورمی­کمپوست توصیه نمی­شود. همچنین، در کاربرد سوپرجاذب و ورمی‏کمپوست به صورت جداگانه، با توجه به مقایسه میانگین­ها در سطح پنج درصد معنی­داری، بهترین مقدار برای حصول حداکثر کارایی مصرف آب و کارایی مصرف آب آبیاری، 2/0 درصد وزنی سوپرجاذب یا 10 تن در هکتار ورمی­کمپوست است. با استفاده از حداکثر سوپرجاذب و ورمی­کمپوست (S3V3) با افزایش نیاز آبی از 60% به 80% و از 80 به 100، مقدار کارایی مصرف آب آبیاری به­ترتیب 5/6 % و 7/19 % افزایش یافت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effects of Hydrogel and Vermicompost on Water Use Efficiency of Wheat

نویسندگان [English]

  • Sajad Azimi 1
  • mojtaba khoshravesh 2
  • abdolah darzi 3
  • Meysam Abedinpour 4
1 MSc student of Irrigation and Drainage. Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University
2 Assistant Professor, Water Engineering Department, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University.
3 Assistant Professor, Water Engineering Department, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University.
4 Head of Water Eng., Department, Kashmar Higher Education Institute, Kashmar, Iran.
چکیده [English]

Kashmar plain is located in an arid region and recent consecutive drought events have attracted serious attention to water use management. In this research, the effects of four levels of super absorbent polymer A200 (0(V0), 0.1% (V1), 0.2% (V2) and 0.3% (V3) wt%), four levels of vermicompost (0(V0), 7(V1), 10(V2) and 15(V3) tons per hectare), and three levels of irrigation (60%(W1), 80%(W2) and 100%(W3) of water requirement) were evaluated on water use efficiency (Irrigation water and rain) (WUE) and irrigation water use (WUEi) of wheat. The study was conducted in research farm of Kashmar Higher Education Institute. Factorial experiment was performed using a completely randomized design with 144 pots. The results showed the highest WUE and WUEi in S3V3W3 treatment as 1.49 kg/m3/ha and 2.26 kg/m3/ha, respectively. The lowest WUE and WUEi were observed in S0V0W1 treatment and were 1.03 kg/m3/ha and 1.56 kg/m3/ha, respectively. Totally, it can be concluded that superabsorbent and vermicompost increased the WUE and WUEi. Under the conditions of this experiment, according to the analysis of variance, the combined application of superabsorbent and vermicompost was not significant. Also, according to the comparison of means at 5% significance level, in separate application of superabsorbent and vermicompost, the best value for achieving maximum WUE and WUEi is 0.2% (weight percent) superabsorbent or 10 ton/ha of vermicompost. By using the maximum superabsorbent and vermicompost and increasing water application from 60% to 80% and from 80% to 100%, WUEi increased by 6.5 percent and 19.7 percent, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wheat Alvand cultivar
  • Kashmar
  • Moisture super absorbents
  • Water stress

مراجع

  1. الهیاری، س. گلچین، ا. واعظی، ع ر. 1392. مطالعه تاثیر کاربرد سوپرجاذب آب بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم نخود تحت شرایط دیم، پژوهش­های تولید گیاهی، جلد 20، شماره 1، 140-125.
  2. باقری، ح. و افراسیاب، پ. 1394. مقایسه اثرات سوپر جاذب و ورمی کمپوست بر مقدار رطوبت ذخیره شده خاک در سطوح مختلف شوری آب آبیاری، نشریه پژوهش های حفاظت آب و خاک. دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، جلد 22، شماره 3، 191- 179.
  3. بهبهانی، س م ر. مشهدی، ر. رحیمی خوب، ع. نظری فر، م ه. 1388. بررسی تاثیر پلیمر سوپرجاذب استاکوسورب بر پیاز رطوبتی آبیاری قطره­ای و خصوصیات فیزیکی خاک، نشریه آبیاری و زهکشی ایران، سال 3، شماره 1، 100-91.
  4. حسام، م. و کلوئی، م. 1393. نگهداشت رطوبت خاک توسط سوپرجاذب و اثر آن بر عملکرد و کارایی مصرف آب گوجه­فرنگی، نشریه پژوهش­های حفاظت آب و خاک، جلد 21، شماره 2، 259-245.
  5. دراجی، س. گلچین، ا. و احمدی، ش. 1389. تاثیر سطوح مختلف یک پلیمر سوپرجاذب و شوری خاک بر ظرفیت نگهداشت آب در سه بافت شنی، لومی و رسی، نشریه آب و خاک. جلد 24، شماره 2، 316-306.
  6. درزی، م ت. قلاوند، ا. رجالی، ف. 1387. بررسی اثر کاربرد میکوریزا، ورمی کمپوست و کود فسفات زیستی بر گلدهی، عملکرد بیولوژیک و همزیستی ریشه، درگیاه دارویی رازیانه، مجله علوم زراعی ایران، جلد 10، شماره 1، 109-88.
  7. عابدی کوپایی، ج. و مسفروش، م. 1388. ارزیابی کاربرد پلیمر سوپرجاذب بر عملکرد، کارایی مصرف آب و ذخیره عناصر غذایی در خیار گلخانه ای، مجله آبیاری و زهکشی ایران، جلد 3، شماره 2، 111-100.
  8. فاضلی رستم­پور، م. ثقه­اسلامی، م ج. موسوی، س غ. 1390. اثر تنش آبی و پلیمر (سوپرجاذب A200) بر عملکرد و کارآیی مصرف آب ذرت (Zea mays L) در منطقه بیرجند، تنش­های محیطی در علوم زراعی، دوره 4، شماره 1، 19-11.
  9. کبیری، ک. ظهوریان­مهر، م ج. 1385. مطالعه رفتار تورمی هیدروژل­های سوپرجاذب کشاورزی در چرخه­های متوالی جذب-واجذب آب شور، دو ماهنامه انجمن علوم و مهندسی پلیمر ایران، شماره 28، 5-4.
  10. نجفی، ف. گلچین، ا. و محبی، م. 1392. تاثیر پلیمر سوپرجاذب آکوسورب و دور آبیاری بر عملکرد، کارایی مصرف آب و شاخص­های رشد خیار گلخانه­ای، نشریه علوم و فنون کشت­های گلخانه­ای، سال چهارم، شماره 15، 13-1.
  11. Helia, A.M., El-Amir, S., and Shawky, M.E. 1992. Effects of Acryhope and Agnastore polymers on water regime and porosity in sandy soil. Int. Agrophysics, 6: 19-25.
  12. Mahdavi Damghani, A., Deihim Fard, R., and Mirzaei Talar Poshti, R. 2007. Sustainable soils: role of organic matter in sustaining soil fertility Shahid Beheshti University. Pp: 91-95.
  13. Islam, M.R., Xue, X.Z., Mao, S., Ren, C.Z., Eneji, A.E., and Hu, Y.G. 2011. Effects of water saving super absorbent polymer on antioxidantenzyme activitie sand lipid peroxidation ino at (Avena sativa L.) under drought stress. J. Sci. Food Agric. 91: 4. 680-686.
  14. Karimi, A., and Naderi, M. 2007. Yield and water use efficiency of forage corn as influenced by super absorbent polymer application in soils with different textures. Agricultural Research, 7: 3. 187-198.
  15. Liyuan,Y., and Yan, S. 2013. Effects of super absorbent resin on leaf water use efficiency and yield in dry-land wheat. Advance Journal of Food Science and Technology, 5(6): 661-664.
  16. Roy, S., Arunachalam, K., Kumar Dutta, B., and Arunachalam, A. 2010. Effect of organic amendments of soil on growth and productivity of three common crop sviz.Zeamays, Phaseolus vulgaris andAbelmoschus esculentus. Applied Soil Ecology, 45(2): 78-84.
  17. Singh, H. 2012. Effect of hydrogel on growth, yield and water use efficiency in pearlmillet (Pennisetum glaucum) production. Forage Research, 38(1): 27-28.
پژوهش آب در کشاورزی
دوره 32، شماره 1
فروردین 1397
صفحه 29-40

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار