ارزیابی اثر تنش خشکی بر جوانه‌زنی، رشد و عملکرد میوه بامیه (Abelmoschus esculentus)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علمی کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 مربی گروه علمی کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

این پژوهش به منظور بررسی اثر تنش خشکی در مرحله جوانه­زنی، رشد و عملکرد میوه بامیه در آزمایشگاه و مزرعه انجام شد. این تحقیق در مرحله آزمایشگاهبه صورت فاکتوریل دو عاملی بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه کشاورزی دانشگاه پیام نور خوزستان اجرا شد. عامل اول آماده­سازی بذر (شامل تیمار شاهد و آماده سازی بذر با استفاده از آب و نیترات پتاسیم) و عامل دوم تنش خشکی (شامل پتانسیل­های ماتریک 3/0-، 6/0-، 9/0- و 2/1- مگاپاسکال) بود. نتایج نشان داد که بیشترین درصد جوانه­زنی بذر بامیه در شرایط بدون تنش و با پیش­تیمار آبی بود. با افزایش شدت تنش درصد جوانه­زنی بذر بامیه کاهش یافت به طوری که در تیمار بدون آماده­سازی، با کاهش پتاسیل ماتریک از اولین به سومین سطح درصد جوانه­زنی در شرایط تنش خشکی، 3/72 درصد کاهش یافت. همچنین نتایج نشان داد که تیمار بذر با آب، در شرایط تنش خشکی و غیر تنش خشکی باعث بهبود درصد جوانه­زنی شد. آزمایش مرحله مزرعه­ای در سال زراعی 95-1394 در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمار دور آبیاری بر مبنای زمان لازم برای 70، 100، 130 و 160 میلی­متر تبخیر از تشت تبخیر اعمال گردید. نتایج آزمایش مزرعه­ای نشان داد که افزایش دور آبیاری، تجمع ماده خشک، شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته، تعداد میوه در بوته، عملکرد بیولوژیک و عملکرد میوه بامیه را کاهش داد به طوری که افزایش فاصله آبیاری از سطح اول به سطوح دوم، سوم و چهارم به ترتیب 9%، 26% و 31 درصد عملکرد میوه را کاهش داد. لذا برای تولید بهینه محصول بامیه، گیاه نباید در طول دوره رشد با تنش خشکی مواجه گردد و دور آبیاری 70 میلی­متر تبخیر تجمعی از تشت تبخیر توصیه می­شود. با این حال، با توجه به اینکه در سطح دوم آبیاری درصد کاهش عملکرد چشمگیر نبود، ممکن است با توجه به مسائل اقتصادی مزرعه بتوان سطح دوم آبیاری را نیز توصیه نمود که این موضوع به تحقیقات بیشتر نیاز دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of the Effect of Drought on Germination, Growth, and Fruit Yield of Okra (Abelmoschus esculentus)

نویسندگان [English]

  • h e 1
  • a a 2
1 Associate Professor, Department of Agriculture, Payame Noor University, Tehran, Iran.
2 Instructor, Department of Agriculture, Payame Noor University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

This research was carried out to evaluate the effect of drought on germination, growth, and fruit yield of okra in laboratory and field. Laboratory experiment was conducted as a two-factor factorial in agricultural laboratory of Khuzestan Payame Noor University based on completely randomized design in three replications. The first factor was seed priming (including control and seed priming with water and KNO3) and the second factor was drought stress (matric potentials of -0.3, -0.6, -0.9 and -1.2 MPa). Results indicated that the highest germination percentage was observed under no-stress and hydro priming conditions. Seed germination was decreased with increase in stress, where in control treatment i.e. without hydro priming, increasing drought stress from the first to third level resulted in 72.3 percent reduction in germination percentage. Hydro priming improved seed germination under drought stress and no-stress conditions. The field experiment was carried out during 2015-16 growing season based on RCBD in three replications. The irrigation intervals treatment was based on 70, 100, 130 and 160 mm evaporation from pan. İncreasing irrigation intervals reduced dry matter accumulation, leaf area index, plant height, friut number per plant, and biological and fruit yield of okra. Increasing irrigation interval from the firt level to the second, third, and fourth levels decreased fruit yield up to 9%, 26%, and 31 percent, respectively. Therefore, for optimum yied, okra should experience no drought stress during growth and friut formation. Thus, irrigation after 70 mm evaporation from evaporation pan can be advisable as an irrigation interval for okra. However, since friut yield reduction in the second level of irrigation interval was not considerable and considering economic issues, it may be possible to suggest this irrigation inerval, but it requires more research work. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dry matter accumulation
  • Evaporation pan
  • Limited irigation
  • Seed priming
  • Irrigation interval

مراجع

  1. اسکندری، ح. 1388. تأثیر آبیاری محدود بر صفات زراعی فیزیولوژیک و کیفیت محصول ارقام کنجد. پایام نامه دکتری. دانشکده کشاورزی. دانشگاه تبریز.
  2. ترابیان، ع.، و، ر، صفاری و ع، ا، مقصودی مود. 1394. تأثیر آبیاری با پساب بر عملکرد و کیفیت بامیه. نشریه تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی. شماره 15: 45-37.
  3. ریاضی، ا. و شریف­زاده، ف. 1388. اریابی جوانه­زنی بذرهای پرایم شده ارزن در پاسخ به دمای پایین. علوم گیاهان زراعی ایران. جلد 40. شماره 2: 66-53.
  4. عزیزی، م. و م، چهرازی. 1390. اثر پرایمینگ بر جوانه­زنی و رشد گیاهچه بامیه. مجموعه مقالات هفتمین همایش ملی علوم باغبانی، اصفهان، ایران.
  5. کوچکی، ع.، ا، زند.، م، بنایان اول.، پ، رضوانی مقدم.، ع، دامغانی.، م، جامی الاحمدی. و س. ر، وصال. 1384. اکوفیزیولوژی گیاهی (جلد اول، ترجمه). انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
  6. میری، خ. 1385. اثر تاریخ کاشت و تراکم بر عملکرد و اجزای عملکرد بامیه در ایرانشهر. نهال و بذر. جلد22. شماره 3: 3: 379-369.
  7. یاری، پ.، ا، ح، کشتکار. و ع، سپهری. 1393. بررسی تأثیر تنش رطوبتی بر رشد و عملکرد گلرنگ بهاره. فناوری تولیدات گیاهی. شماره 2: 117-101.
  8. Abd El-Kader, A.A., S.M. Shaaban and M.S. Abd El-Fattah. 2010. Effect of irrigation levels and organic compost on okra plants (Abelmoschus esculentus L.) grown in sandy calcareous soil. Agric. Biol. J. North Am. 1 (3): 225–231.
  9. Adekiya, A.O., T.M. Agbede., C.M. Aboyeji and O. Dunsin. 2017. Response of okra and soil properties to different mulch materials in different cropping seasons. Sci. Hort. 217: 209-216.
  10. Akinola, J.O., A. Larbi., G. O. Farinu and A. A. Odunsi. 2000. Seed treatment methods and duration effects on germination of wild sunflower. Exp. Agric. 36: 63–69.
  11. Altaf, R., Hussain, K. and Maryam, U. 2015. Effect of different levels of drought on growth, morphology and photosynthetic pigments of lady finger. World. J. Agric. Sci. 11(4), 198-201.
  12. Anyaoha, C.O., U. Orkpeh and T.A. Fariyike. 2015. The effects of drought stress on flowering and fruit formation of five okra genotyes in south-west Nigeria. Continental. J. Agric. Sci. 9: 28-33.
  13. Baghizadeh, A., M, Ghorbanli., H.M, Rezaie and H. Mozafari. 2009. Evaluation of interaction effect of drought stress with ascorbate and salicylic acid on some of physiological and biochemical parameters in okra. Res. J. Biol. Sci. 4(4): 380-387.
  14. Caseiro, R., M. A. Bennett and J. Marcos-Filho. 2004.  Comparison of three priming techniques for onion seed lots differing in initial seed quality. Seed. Sci. Technol. 32: 365–375.
  15. Demir. I and H. A. Van De Venter. 1999. The effect of priming treatments on the performance of watermelon (Citrillus lanatus) seeds under temperature and osmotic stress. Seed. Sci. Technol. 27: 871–875.
  16. Farinde, A.J., O.K. Owolarafe and O.I. Ogungbemi. 2007. An overview of production, processing, marketing and utilization of okra in Egbedore Local Government Area of Osun State, Nigeria.  Int. J. Agric. Eng 7: 1–17.
  17. Ghannad, M., H. Madani and H.H. Darvishi. 2014. Responses of okra crop to sowing time, irrigation interval and sowing methods in Shahrood region. Int. J. Agric. Crop. Sci. 7 (10): 676–682.
  18. Ghassemi-Golezani, K and R. A. Mardfar. 2008. Effects of limited irrigation on growth and grain yield of common bean. J. Plant. Sci. 3: 230-235.
  19. Hessini, K., J. Pablo Martinez, M. Gandour, A. Albouchi, A. Soltani and C. Abdelly, 2009. Effect of water stress on growth, osmotic adjustment, cell wall elasticity and water-use efficiency in Spartina alterniflora. Environ. Exp. Bot., 67: 312–319.
  20. ISTA. 2003. International Seed Testing Association, ISTA Handbook on Seedling Evaluation, 3rd ed.
  21. Jeffries, R.A. and D. K. Mackerron. 2008. Response of potato genotypes to drought. 2. Leaf area index, growth and yield. Annual. Applied. Bio. 122: 105-112.
  22. Kennan, V and C. Gencoglan. 2004. The effect of water deficit on yield and yield components of sugar beet. Turkish. J. Agric. Forest. 28: 163-172.
  23. Kusvuran, S. 2012. Infuence of drought stress on growth ion accumulation and antioxidative enzymes in okra genotypes. Int. J. Agric. Biol. 14: 401-406.
  24. Mehra, V., J. Tripathi  and  A. A. Powel. 2003. Aerated hydration treatment improves the response of Brassica juncea and Brassica campestris seeds to stress during germination. Seed. Sci. Technol. 31: 57–70.
  25. Michel, B. E and M. R. Kaufman.1973. The osmotic potential of polyethylene glycol carbowax 6000 compared with manitol as a suppressant of cucumber hypocotyls elongation. Plant. physiol. 45: 507 – 509.
  26. Murillo-Amador, B., R. Lopez-Aguilar., C. Kaya., J. Larrinaga-Mayoral and A. Flores-Hernandez, A. 2002. Comparative effects of NaCl and polyethylene glycol on germination, emergence and seedling growth of cowpea. J. Agron. Crop. Sci. 188: 235–247.
  27. Nakaune, M., A. Hanada., Y. G. Yin., C. Matsukura., S. Yamaguchi and H. Ezura. 2012. Molecular and physiological dissection of enhanced seed germination using short-term low-concentration salt seed priming in tomato. Plant. Physiol. Biochem. 52: 28-37.
  28. Pravisya, P and K.M. Jayaram. 2015. Priming of okra seeds with liquid phosphobacterium: an approach to mitigate drought stress. Tropic. Plant. Res. 2(3): 276-281.
  29. Raahman, I., S. Ali., I. Rahman., M. Adnan., M. Ibrahim., N. Saleem and A. Khan. 2016. Effect of seed priming on growth parameters of okra. Applied. Biol. 5: 165-171.
  30. Rajpar, I., Y. M. Khanif and A. A. Memon. 2006. Effect of seed priming on growth and yield of wheat (Triticum aestivum L.) under non-saline conditions. Int. J. Agric. Res. 1: 259-264.
  31. Sankar, B., C. Abdul Jaleel, P. Manivannan, A. Kishorekumar, R. Somasundaram and R. Panneerselvan, 2007. Drought-induced biochemical modifications and proline metabolism in Abelmoschus Esculentus (L.) Moench. Acta. Bot. Croatica, 66: 43–56.
  32. Sharma, A.D., S.V.S. Rathore., K. Srinivasan and R.K. Tyagi. 2014. Comparison of various seed priming methods for seed germination, seedling vigour and fruit yield in okra. Sci. Hort. 165: 75-81.
  33. Stone, P.J., D. R. Wilson., P. Jamieson and R. N. Gillespie. 2001. Water deficit effects on corn: Canopy development. J. Agron. 52: 115-126.
  34. Thornton, J.M. and A. A. Powell. 1992. Short term aerated hydration for the improved of seed quality on Brassica oleracea. Seed. Sci. Res. 2: 41–49.
پژوهش آب در کشاورزی
دوره 31، شماره 3
مهر 1396
صفحه 377-388

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار