برآورد ارزش اقتصادی آب در تولید محصول گندم در شهرستان گرگان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.

2 استادیار گروه اقتصادکشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.

چکیده

قیمت­گذاری آب یکی از مهم­ترین ابزارهای اقتصادی برای مدیریت تقاضای روز افزون آب در بخش کشاورزی است. در این راستا، هدف این مطالعه، تعیین ارزش اقتصادی آب کشاورزی از دید تقاضاکنندگان با استفاده از رهیافت تابع تولید در مزارع گندم شهرستان گرگان در سال زراعی 93-1392 می­باشد. در این مطالعه، برای تعیین ارزش اقتصادی آب، توابع انعطاف­پذیر و انعطاف­ناپذیر مورد­ استفاده قرار گرفت. پس از برآورد این توابع، به منظور انتخاب بهترین شکل تابع تولید گندم، از فرض های کلاسیک و آزمون­های اقتصاد سنجی استفاده شد، بر اساس نتایج، تابع کاب-داگلاس به عنوان تابع تولید برتر انتخاب و ارزش اقتصادی آب معادل 5/1564 ریال به ازای هر متر مکعب برآورد گردید. همچنین قدر مطلق کشش خود قیمتی تقاضای آب برای گندم 28/1 برآورد گردید و بزرگتر از یک بودن مقدار این کشش نشان می­دهد که سیاست­های قیمتی می­توانند عامل مهمی در کنترل مصرف غیر بهینه این نهاده با ارزش باشند. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Estimating the Economic Value of Water in Wheat Production in Gorgan County

نویسندگان [English]

  • z g 1
  • f e 2
  • a k 2
چکیده [English]

Water pricing is one of the most important economic tools for increasing water demand management in the agricultural sector. In this regard, the purpose of this study, was to determine the economic value of agricultural water from the perspective of demand by using production function approach in wheat for Gorgan County, in 2012-13. In this study, flexible and inflexible functions were used. After estimating these functions, Cobb-Douglas function was chosen as the best production function. Water economic value calculated for wheat crop was 1564.5 Rials per cubic meter. Also, the price elasticity of demand for these products was calculated. According to the results, the absolute price elasticity of water demand for wheat was estimated at 1.28, which is larger than unity and shows that price policies can be an important factor in the control of non-optimized consumption of this valuable input.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Shadow price
  • Production Function
  • Own-price elasticity of demand
  • Cobb–Douglas function

مراجع

  1. احسانی م. حیاتی ب. دشتی ق. قهرمان زاده م. و حسین زاد ج. 1391. برآورد ارزش اقتصادی آب در تولید جو در شبکه آبیاری دشت قزوین. نشریه دانش آب و خاک. 22 (1): 200-187
  2. احسانی م.حیاتی ب. و عادلی م. 1389. برآورد ارزش اقتصادی آب در تولید محصول ذرت دانه­ای مطالعه موردی بخش مرکزی شهرستان البرز استان قزوین. اقتصاد کشاورزی و توسعه. 18 (72): 94-75
  3. پاکروان م. و مهرابی بشر آبادی ح. 1389. تعیین ارزش اقتصادی و تابع تقاضای آب در تولید چغندرقند استان کرمان. مجله پژوهش آب ایران. 4 (6): 90-83
  4. چیذری ا. شرزه­ای غ. و کرامت زاده ع. 1384. تعیین ارزش اقتصادی آب با رهیافت برنامه­ریزی آرمانی مطالعه موردی: سد بارزو شیروان. مجله تحقیقات اقتصادی.(71): 66-39
  5. حسین زاد ج. و سلامی ح. 1383. انتخاب تابع تولید برای برآورد ارزش اقتصادی آب کشاورزی مطالعه موردی تولید گندم. اقتصاد کشاورزی و توسعه. 12 (48): 71-53
  6. حسین زاد ج. سلامی ح. و صدر ک. 1383. برآورد ارزش اقتصادی آب در تولید محصولات زراعی با استفاده از توابع تولید انعطاف پذیر مطالعه موردی: دشت مراغه-بناب. دانش کشاورزی. 172:  15-1
  7. خواجه روشنائی ن. دانشور کاخکی م. و محتشمی برزادران غ. 1389. تعیین ارزش اقتصادی آب در روش تابع تولید با بکارگیری مدل­های کلاسیک و آنتروپی مطالعه موردی گندم در شهرستان مشهد. نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی علوم و صنایع کشاورزی. 24 (1): 119-113
  8. دبرتین د. ال 1376. اقتصاد تولید کشاورزی. ترجمه موسی نژاد م. و نجارزاده ر. مؤسسه تحقیقات اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس.
  9. دهقانپور ح. و شیخ زین الدین ا. 1392. تعیین ارزش اقتصادی آب کشاورزی در دشت یزد-اردکان استان یزد. اقتصاد کشاورزی و توسعه. 21 (82): 68-45
  10. سلطانی غ. و زیبایی م. 1375. نرخگذاری آب کشاورزی. مجله آب و توسعه. ویژه نخستین گردهمایی علمی کاربردی اقتصاد آب. 14:21-12
  11. صنوبر ن. 1375. قیمت گذاری آب: مطالعه موردی سد علویان در آذربایجان شرقی. مجموعه مقالات پوستری نخستین گردهمایی علمی کاربردی آب: 71-65.
  12. گجراتی د. 1383. مبانی اقتصاد سنجی. ترجمه حمید ابریشمی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 
  13. وزارت جهاد کشاورزی، مرکز آمار و اطلاعات ، 1394.

 

  1. Abernethy, C.L., H. Sally, K. Lon Sway and C. Maman (2000), Farmer based financing of operations in the Niger valley irrigation schemes, Research report 37, Colombo, Sir Lanka: International Water Management Institute, Available at :http://www.cgiar.org/iwmi/pubs/pub037/report37.pdf.
  2. Boswrth, B., G. Cornish, C. Perry and F.V. Steenburgen (2002), Water changing in irrigated agriculture, HR Wallingford publication, report OD, 145.
  3. Greene, B. & Kennedy, P. (1990). A guide to econometrics, MIT Press, Cambridge.
  4. Henderson J. M. and Quandt R. E. 1980. Microeconomic theory a Mathematical approach. Third Edition.
  5. Medellin-Azuara, J., Harou, J. J. & Howitt, R. E. (2010). Estimating economic value of agricultural water under changing conditions and the effects of spatial aggregation. Science of the Total Environment, 408(23): 5639-5648.
  6. Rogrers, P., Silva, R. D. & Bhatia, R. (2002). Water is an economic good: How to use price to promote equality, efficiency and sustainability, Water Policy, 4: 1-17.
  7. Tanveer Chowdhury, N. (2013). Marginal product of irrigation expenses in Bangladesh. Water Resources and Economics, 4: 38–51.
پژوهش آب در کشاورزی
دوره 30، شماره 4
دی 1395
صفحه 457-466

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار