اثر تنش های همزمان شوری و خشکی بر عملکرد گوجه فرنگی در کشت بدون خاک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مهندسی آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد.

2 دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد.

3 استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه فردوسی مشهد.

4 استاد گروه مهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد.

5 استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه اراک.

چکیده

بیشتر مناطق کشور با افت کمی و کیفی منابع آب کشاورزی روبرو هستند. به دلیل گسترش روزافزون کشتهای گلخانه­ای و اهمیت محصول گوجه فرنگی، برای ارزیابی اثر همزمان تنش های شوری و خشکی بر رشد و عملکرد گیاه گوجه فرنگی رقم اورینت (Lycopersiconesculentum Mill. Cv. Oriental) آزمایشی با چهار سطح آبیاری (آبیاری  به میزان 125%، 100%، 75% و 50% نیاز آبی) و شش سطح شوری (1/0 به عنوان تیمار شاهد، 3/1، 3، 5 ، 7 و 9 دسی زیمنس بر متر) به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و با سه تکرار در کشت بدون خاک گلخانه ای انجام شد. عملکرد و شاخص های کمی و کیفی عملکرد در طول آزمایش اندازه گیری شدند. مطابق انتظار مشاهده شد که شوری محلول غذایی و تنش خشکی اثر کاهشی معنی دار بر عملکرد و شاخص های رشدی گیاه دارند. توابع مختلف تولید (خطی ساده، نمایی، کاپ داگلاس، درجه دوم) بر روی داده های عملکرد برازش داده شد، مشخص شد که تابع تولید خطی ساده تابع تولید بهینه می باشد. بیشترین مقدار کارایی مصرف آب مربوط به تیمارS1W4با حدود 6/34 کیلوگرم بر مترمکعب و کمترین مقدار آن مربوط به تیمارS5W1با حدود 4/6 کیلوگرم بر مترمکعب می باشد. منحنی های هم محصول نشان میدهند که با افزایش مقدار آبیاری، می توان از آب های با سطح شوری بالاتر بدون تغییر در عملکرد گوجه فرنگی گلخانه ای استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Combined Salinity and Water Stress on Tomato Yield in Soilless Culture

نویسندگان [English]

  • a f 1
  • h a 2
  • m k 3
  • a a 4
  • m m 5
چکیده [English]

Almost all districts of the country are experiencing quantitative and qualitative decline of agricultural water resources. Considering the extensive expansion of greenhouse cultivation and importance of tomato production, and in order to evaluate the combined effect of salinity and drought stress on growth and yield of tomato plant (Lycopersiconesculentum Mill. Cv. Oriental), four levels of irrigation (125% ETc, 100% ETc, 75% ETc and 50% ETc) and six levels of salinity (0.1, 1.3, 3, 5, 7 and 9 dS/m) were factorially combined in a completely randomized design with 3 replication in a greenhouse soilless culture. Yield and its indexes were measured during the crop growing season. As expected, results indicated that salinity of the nutrient solution and drought stress had significant negative effects on yield and growth indexes of plant. Yield data were fitted on different production functions (simple linear, logarithmic linear, quadratic, and transcendental). The results indicated that the simple linear form was the optimum form. The S1W4 treatment (EC= 0.1 dS/m, and 50% ETc) with 34.6 kg/m3 and S5W1 treatment (EC= 7 dS/m, and 125% ETc) with 6.4 kg/m3 had the highest and lowest water use efficiency, respectively. The iso-yield curves showed that by increasing irrigation water amounts, water with higher salinity can be applied without changing the yield.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Deficit Irrigation
  • Nutrient solution
  • Growth indexes