نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• بیژن حقیقتی ¹
• سعید برومند نسب ²
• عبدعلی ناصری ²

¹ دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.

² استاد گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.

چکیده

بحران آب و افزایش جمعیت، توجه جدی به بهره­وری آب و ارتقای آن را ضروری می­نماید. لذا کاربرد شیوه­های جدید آبیاری و اعمال مدیریت کم­آبیاری راهکاری مناسب برای استفاده بهینه از منابع آب موجود می­باشد.به‌منظور بررسی اثر مدیریت­های مختلف کم­آبیاری در دو روش آبیاریجویچه­ای و قطره­ای نواری بر بهره­وری آب و عملکرد سیب­زمینی، آزمایشی در سال 1392 به‌صورت اسپلیت- اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی اجرا شد. تیمارهای مورد آزمایش در این تحقیق شامل دو روش آبیاری جویچه­ای و قطره­اینواری در کرت­های اصلی، دو رقم سیب­زمینیدر کرت‌های فرعی و تیمارهای مدیریت کم­آبیاری در چهار سطح آبیاری به میزان تأمین 100، 80 و 65 درصد کمبود رطوبت خاک و آبیاری بخشی ناحیهریشهدر کرت­های فرعی­فرعی قرار گرفتند. اثر مدیریت­های کم‌آبیاری بر عملکرد غده، درصد ماده خشک، وزن مخصوص غده‌ها، تعداد غده در بوته،بهره­وری آب و درصد اندازهغده­های تولیدی در سطح یک درصد معنی­دار بود. آبیاری قطره­اینواری در مقایسه با آبیاریجویچه­ای منجر به کاهش 40 درصدی میزان آب مصرفی و به ترتیب باعث افزایش 10 درصدی عملکرد و 43 درصدی بهره­وری آب و 40 درصدی بهره­وری اقتصادی آب گردید. بیشترین بهره­وری اقتصادی آب برابر 24/73  هزار ریال بر مترمکعب مربوط به تیمار آبیاری بخشی ناحیه ریشهبود.بنابراین با توجه به محدودیت منابع برای استفاده بهینه از آب، روش آبیاری قطره­ای نواری و مدیریت کم­آبیاری بخشیمنطقه ریشه بسیار سودمند و قابل توصیه می­باشد.

کلیدواژه‌ها

• آبیاری بخشی ریشه
• آب مصرفی
• بهره‌وری اقتصادی آب

عنوان مقاله [English]

Effect of Different Deficit Irrigation Managements in Furrow and Tape Drip Methods on Potato Yield and Water Productivity

نویسندگان [English]

• B H ¹
• S B ²
• A N ²

چکیده [English]

The water crisis and the increase in population necessitate improvement of efficiency of water use. Application of new methods of irrigation and irrigation management is a way to optimize the use of available water resources. In order to study effect of different deficit irrigation managements of potato in furrow and tape drip irrigation methods on water use productivity and yield of potato, an experiment was performed at Chahar Mahal va Bakhtiari Research Farm of Agricultural and Natural Resources Research Center in 2013. The experiment was based on randomized complete blocks with split-split plot design with three replications. The furrow and tape drip irrigation  methods were  allocated to the main plots, while the two potato cultivars were in the sub-plots and four deficit irrigation managements including FI(100%), RDI₈₀(80%), RDI₆₅(65%) of available water depletion (AWD), and partial root-zone drying (PRD) during full growth period were in the secondary sub-plots. Analysis of variance showed that there were significant (P≤0.01) differences between deficit irrigation managements for tubers yield, tubers percentage of dry matter, number of tuber per plant and water productivity. Drip irrigation in comparison with furrow irrigation resulted in reduction of irrigation water amount (40%), increase in yield (10%), agronomic water productivity (43%), and economical water productivity (40%). The highest economical water productivity (73240 Rials/m³) belonged to partial root-zone drying (PRD). Due to the limitation of water resources, the best suggestion for optimizing water use is using tape irrigation and deficit irrigation  management through partial root-zone drying (PRD) for producing potato.

کلیدواژه‌ها [English]

• Partial root-zone drying
• Economical water productivity