نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
2 دانشیار، گروه زراعت، پژوهشکده ژنتیک و زیستفناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی.
3 عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات برنج کشور – معاونت مازندران (آمل).
4 کارشناس ارشد گروه زراعت، پژوهشکده ژنتیک و زیستفناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی.
چکیده
به منظور مقایسه وبررسیامکانکاربرد روشهای مختلف آبیاریدرمقایسهباروشسنتی وارزیابیروشهایمختلفآبیاریپژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار با دو فاکتور آبیاری در چهار سطح و رقم در دو سطح در مزرعه تحقیقاتی معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور (آمل) در سال 1390 به اجرا درآمد. تیمارها شامل روشهای مختلف آبیاری شامل تناوب خشکی و رطوبت (AWD)،کشت نیمهخشک (SDC)، ترکیب آب کمعمق با تناوب خشکی و رطوبت (SWD)، روش سنتی یا غرقابی (TI) و دو رقم بومی (طارم محلی) و اصلاحشده ( فجر) بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس دادهها نشان داد که ارقام مورد استفاده و همچنین روشهای مختلف آبیاری از نظر مصرف آب تفاوت کاملاٌ معنیداری داشتند. با این وجود برهمکنش بین روشهای مختلف آبیاری و ارقام، معنیدار نبود. بر اساس نتایج، تیمار مدیریت SDC با مصرف آب 5/4042 متر مکعب در هکتار (حدود 55 درصد صرفهجویی در مصرف آب)، بهرهوری آب آبیاری (WPi) 68/1 کیلوگرم بر متر مکعب و بهرهوری آب آبیاری+ بارش (WPi+w) 38/1 کیلوگرم بر متر مکعب، در مقایسه با دیگر روشهای آبیاری (به ویژه آبیاری سنتی) بیشترین کارآیی را داشته است. بنابراین بر اساس نتایج حاصل از این آزمایش، کاهش ارتفاع آب در سطح مزرعه در روشهای مختلف آبیاری موجب کاهش قابل ملاحظه عملکرد شلتوک نگردید، بنابراین میتوان یکی از روشهای کمآبیاری (SDC، AWD و SWD) را به ترتیب اولویت در آبیاری برنج در شرایط مشابه این پژوهش بهکار گرفت.
عنوان مقاله [English]
Effect of Different Irrigation Methods on Rice Water Productivity
نویسندگان [English]
- n s 1
- h p 2
- r a 3
- y m 4
چکیده [English]
In order to evaluate the possibility and compare different irrigation methods in rice
cultivation, an experiment was conducted in factorial based randomized complete block
design at Rice Research Institute of Iran, Mazandaran (Amol), during 2011. Treatments were
different irrigation regimes including alternate wet and drying (AWD), semi-dry cultivation
(SDC), combining shallow water depth with wetting and drying (SWD) and traditional
irrigation (TI); and two different cultivars, namely, Tarom and Fajr, as local and improved
cultivars, respectively. Results of ANOVA indicated that different cultivars and irrigation
methods were significantly different in terms of irrigation and total water productivity. SDC
with 4042.5 m3ha-1 (nearly 54 percent water saving), irrigation water productivity of WPI=
1.68 kg m-3, and total water productivity of WPI+R=1.38 kg m-3 showed better performance as
compared to the other irrigation regimes, especially compared to the traditional management
(TI). In conclusion, regarding the better performance in water productivity, advanced
irrigation methods (SDC, AWD and SWD, respectively) could be recommended for further
investigations.