آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
محمد خالدی علمداری؛ ابوالفضل مجنونی هریس
چکیده
میزان بارش سالانه و مهمتر از آن توزیع زمانی بارش، از اصلیترین عوامل تعیین کننده عملکرد در شرایط دیم محسوب میشوند. بنابراین ارائه شاخصهایی از بارش که ارتباط مفهومی معنیداری با نوسانات عملکرد داشته باشد، ضروری به نظر میرسد. در این بررسی، ارتباط بین شاخصهای یکنواختی بارش با عملکرد گندم دیم در تبریز در یک بازه زمانی ...
بیشتر
میزان بارش سالانه و مهمتر از آن توزیع زمانی بارش، از اصلیترین عوامل تعیین کننده عملکرد در شرایط دیم محسوب میشوند. بنابراین ارائه شاخصهایی از بارش که ارتباط مفهومی معنیداری با نوسانات عملکرد داشته باشد، ضروری به نظر میرسد. در این بررسی، ارتباط بین شاخصهای یکنواختی بارش با عملکرد گندم دیم در تبریز در یک بازه زمانی 19 ساله مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین، به منظور بررسی دقیقتر اثر بارشها، از شاخص زمان – بارش مؤثر (RTI[M1] ) استفاده شد که قابلیت بررسی اثر تغییرات توأم دو عامل زمان و مقدار بارش را بر نوسانات عملکرد محصول دارد. نتایج به دست آمده نشان داد که همبستگی بین عملکرد گندم و شیب خط یکنواختی (نسبت بارش تجمعی بر طول دوره رشد) در سطح یک درصد معنیدار بود درحالی که بین شاخص ناهمواری توزیع و عملکرد همبستگی معنیداری وجود نداشت. همچنین، بر اساس نتایج بهدست آمده، اولین رویداد بارش مؤثر، به عنوان مؤثرترین رویداد بارش بر میزان عملکرد گندم دیم است. بهنظر میرسد عدم کفایت بارشهای مؤثر بهاره که به عنوان یکی از دلایل اصلی پایین بودن عملکرد اراضی دیم نیز مطرح است، مانع از تبیین اثر مثبت بارشهای انتهای فصل رشد بر عملکرد شده است. لذا توصیه میشود بهمنظور ارزیابی دقیقتر اثر بارشهای نوبتی و شاخص زمان-بارش مؤثر بر عملکرد، یک نوبت آبیاری تکمیلی در مرحله پر شدن دانه انجام شود و اثر آن بر شاخصهای مورد مطالعه و در نهایت عملکرد بررسی شود.