آبهای نامتعارف، آلودگی،آب شور
غلامحسن رنجبر؛ فرهاد دهقانی؛ آرش علاءالدین؛ ولی سلطانی گردفرامرزی؛ سردار کشتکار
چکیده
کمبود منابع آب باعث شده است که تولید گونه‌های گیاهی متحمل به شوری مورد توجه قرار گیرد. این پژوهش به منظور بررسی تاثیر شوری آب آبیاری بر عملکرد علوفه، ارتفاع گیاه و میزان خاکستر شاخساره سالیکورنیا،گونه بیگلووی (Salicornia bigelovii)، اکوتیپ بوشهر (S. sinus persica) و اکوتیپ‌های مرکزی، ارومیه و گرگان (گونه S. persica) گیاه سالیکورنیا تحت آبیاری با آب خلیج ...
بیشتر
کمبود منابع آب باعث شده است که تولید گونه‌های گیاهی متحمل به شوری مورد توجه قرار گیرد. این پژوهش به منظور بررسی تاثیر شوری آب آبیاری بر عملکرد علوفه، ارتفاع گیاه و میزان خاکستر شاخساره سالیکورنیا،گونه بیگلووی (Salicornia bigelovii)، اکوتیپ بوشهر (S. sinus persica) و اکوتیپ‌های مرکزی، ارومیه و گرگان (گونه S. persica) گیاه سالیکورنیا تحت آبیاری با آب خلیج فارس (60 دسی‌زیمنس بر متر) و آب شور زیرزمینی (20 دسی‌زیمنس بر متر)، بترتیب در شرایط استان‌های بوشهر و یزد در سال 99-1398 انجام شد. نتایج نشان داد که بین گونه‌ها و اکوتیپ‌های مورد بررسی از نظر وزن تر و خشک علوفه در هر دو شرایط اختلاف معنیدار وجود داشت. در هر دو شرایط، بیشترین میزان وزن تر و خشک علوفه مربوط به اکوتیپ بوشهر و کمترین آن در شرایط استان یزد مربوط به گونه بیگلووی و در شرایط استان بوشهر مربوط به اکوتیپ‌های گرگان و ارومیه بود. میزان علوفه تر تولیدی اکوتیپ بوشهر در شرایط استان‌های بوشهر و یزد به ترتیب در حدود 9333 و 22940 گرم در متر مربع بود. بطورکلی، ارتفاع گیاه تحت آبیاری با آب دریا از 0/23 تا 35/5 سانتی‌متر در استان بوشهر و از 56/5 تا 78/0سانتی‌متر تحت شرایط آب شور زیر زمینی استان یزد متفاوت بود. متوسط میزان خاکستر شاخساره در شرایط استان بوشهر و یزد بدون توجه به گونه و اکوتیپ به ترتیب 53/83% و 47/76% بود. بر اساس نتایج این مطالعه، اکوتیپ بوشهر می‌تواند به عنوان واریته برتر برای کاشت و تولید علوفه در نوار ساحلی جنوب در نظر گرفته شود. در شرایط استان یزد با توجه به کیفیت بهتر آب، همه گونه‌ها و اکوتیپ‌ها عملکرد علوفه بالایی تولید کردند. اگرچه با توجه به نیاز آبی بالای سالیکورنیا، کاشت این گیاه در مناطق خشک به ویژه مناطق مرکزی کشور، توصیه نمی‌گردد.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
حسین بیرامی؛ محمدحسن رحیمیان؛ فرهاد دهقانی
چکیده
منابع آب و خاک کشور محدود میباشد و استفاده بهینه از منابع آب در بخش کشاورزی مستلزم برآورد هرچه دقیقتر میزان آب مورد نیاز گیاهان مختلف در شرایط متفاوت میباشد. این تحقیق به‌منظور تخمینتبخیر و تعرق، نیاز آبی وضریب گیاهی دو گونه سالیکورنیا در شرایط لایسیمتری بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی انجام گردید. ...
بیشتر
منابع آب و خاک کشور محدود میباشد و استفاده بهینه از منابع آب در بخش کشاورزی مستلزم برآورد هرچه دقیقتر میزان آب مورد نیاز گیاهان مختلف در شرایط متفاوت میباشد. این تحقیق به‌منظور تخمینتبخیر و تعرق، نیاز آبی وضریب گیاهی دو گونه سالیکورنیا در شرایط لایسیمتری بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی انجام گردید. تیمارهای آزمایش شامل دو گونه مختلف سالیکورنیا (S. bigeloviiو S. persica) و دو سطح مختلف شوری آب آبیاری (8 و 25 دسی زیمنس بر متر) در سه تکرار بود. تبخیر و تعرق واقعی گیاه(ETa) و تبخیر و تعرق مرجع (ETo) و ضرایب گیاهی (Kc) سالیکورنیا در سه مرحله رشد برآورد شدند. نتایج نشان داد که افزایش شوری از 8 به 25 دسی زیمنس بر متر در هر دو گونه موجب تغییر معنیدار عملکرد (وزن دانه و وزن کل اندام هوایی) در سطح آماری یک درصد شد. میزان آب مصرفی در فصل رشد در تیمارها و تکرارهای مختلف بین 28679 تا 33304 مترمکعب بر هکتار متفاوت بود. مقدار ضریب گیاهی در شوری 8 دسی زیمنس بر متر در گونه بیگلووی در ابتدا، میانه و انتهای فصل بهترتیب 18/1، 55/1 و 42/1 و در شوری 25 دسی زیمنس بر متر بهترتیب برابر 06/1، 37/1 و 26/1 بود. مقدار ضریب گیاهی در شوری 8 دسی زیمنس بر متر در گونه پرسیکا در ابتدا و میانه و انتهای فصل بهترتیب 37/1، 58/1 و 10/1 و در شوری 25 دسی زیمنس بر متر بهترتیب برابر 15/1، 38/1 و 27/1 بود. علاوه بر این شاخص کارایی مصرف آب سالیکورنیا (WUE) در تیمارهای مختلف بین 21/0 تا 38/0 کیلوگرم بر مترمکعب متغیر بود.
فرهاد دهقانی؛ رسول راهنمایی؛ محمد جعفر ملکوتی؛ سعید سعادت
چکیده
کلسیم و منیزیم دو عنصر ضروری برای رشد گیاهان و از عناصر اصلی در تمام سامانه‌های طبیعی هستند. نسبت کلسیم به منیزیم یکی از پارامتر‌های مهم در ارزیابی کیفیت آبهای آبیاری است. کاهش این نسبت به مقادیر کوچکتر از یک، بویژه در شرایط شور، بر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک اثر منفی داشته و با بر هم زدن توازن تغذیه‌ای، باعث کاهش عملکرد گیاهان ...
بیشتر
کلسیم و منیزیم دو عنصر ضروری برای رشد گیاهان و از عناصر اصلی در تمام سامانه‌های طبیعی هستند. نسبت کلسیم به منیزیم یکی از پارامتر‌های مهم در ارزیابی کیفیت آبهای آبیاری است. کاهش این نسبت به مقادیر کوچکتر از یک، بویژه در شرایط شور، بر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک اثر منفی داشته و با بر هم زدن توازن تغذیه‌ای، باعث کاهش عملکرد گیاهان می‌شود. خشکسالی‌های مکرر و بهره برداری زیاد از منابع آبهای زیرزمینی موجب افت شدید سطح آب و کیفیت آن، از جمله افزایش شدید شوری و در برخی موارد افزایش نسبی غلظت یون منیزیم شده است. به منظور بررسی پراکنش و تغییرات این نسبت در آبهای آبیاری مناطق مختلف کشور، نتایج تجزیه بیش از 6200 نمونه از آبهای آبیاری 11 استان کشور مورد بررسی قرار گرفت. بررسی این داده‌ها نشان داد که حدود 55 درصد از آبهای مورد بررسی، دارای نسبت کلسیم به منیزیم کوچکتر از یک می‌باشند. همچنین، داده‌ها نشان داد که افزایش شوری با غلظت یون‌های کلسیم و منیزیم همبستگی دارد، لیکن با نسبت آن‌ها رابطه‌ای ندارد. روابط همبستگی بین داده‌ها نیز نشان داد که بیشترین همبستگی بین شوری و غلظت سدیم ( R2= 0.87) مشاهده می‌شود و 60 درصد از تغییرات غلظت Ca و Mg در آب آبیاری را می‌توان با بررسی تغیرات شوری پیش بینی نمود، ولی بین شوری و نسبت Ca/Mg همبستگی مشاهده نشد. کاربرد این گونه آب‌ها بتدریج موجب افزایش منیزیم تبادلی و در نتیجه کاهش کیفیت (تخریب خاکدانه ها و کاهش نفوذپذیری) خاک‌ها و مشکلات تغذیه‌ای گیاهان می‌شود. از این نظر، ارزیابی دقیقتر این آب‌ها و بررسی اثر آن‌ها روی خاک و گیاهان از نظر اقتصادی و دارای اهمیت بسزایی است.