شناسایی نیازهای آموزشی بهره برداران سیستم های کلاسیک آبیاری تحت فشار استان گلستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار و عضو هیات علمی گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 M.Sc. Jihad of Agriculture, Golestan Province

3 دانشیار و عضو هیات علمی گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه تهران؛

چکیده

بهینه­سازی و مدیریت منابع آبی و ارتقاء کارایی آبیاری بدون آموزش بهره برداران امکان پذیر نیست. در عین حال شناسایی نیازهای آموزشی بهره برداران، گام نخست در طراحی آموزش هایی است که با هدف بهینه­سازی، مدیریت و ارتقاء کارایی آبیاری در سیستم های کلاسیک آبیاری تحت فشار به اجرا در می آید. این تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی و  با هدف بررسی نیازهای آموزشی بهره برداران سیستم کلاسیک آبیاری تحت فشار استان گلستان در سال 1390 به اجرا در آمد.  منطقه جغرافیایی تحقیق نه شهرستان گرگان، گنبد کاووس، کلاله، مینودشت، علی آباد، کردکوی، آق قلا، بندر ترکمن و بندرگز در استان گلستان بود و نمونه تحقیق 84  نفر از بهره برداران سیستم کلاسیک آبیاری تحت فشار بودند که با روش نمونه گیری تصادفی متناسب انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه بود که برای تعیین روایی آن از نظرات پنج نفر از اعضای هیئت علمی موسسات تحقیقاتی و 10 نفر از مسئولین و دست اندر کاران پروژه های آبیاری تحت فشار و ترویج استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد بیشترین نیازهای آموزشی بهره برداران در زمینه نگهداری سیستم شامل آموزش مراقبت و نگهداری پمپ و نحوه صحیح جدا سازی قطعات سیستم بود. همچنین بین سن، میزان تحصیلات، سابقه کار و متغیر وابسته نیازهای آموزشی سیستم کلاسیک همبستگی معنی داری وجود داشت. تدوین محتوای دوره های آموزشی سیستم های کلاسیک آبیاری تحت فشار با توجه نیازهای آموزشی بهره برداران از جمله پیشنهادهای این مطالعه بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Educational Needs of Operators and Beneficiaries of Classical Pressurized Irrigation Systems in Golestan Province

نویسندگان [English]

  • Mohammadreza Mahboobi 1
  • Hossinali Nkhaey 2
  • Ahmad Rezvanfar 3
  • Hamid Movahed Mohammadi 3
1 Associate Prof., Department of Agricultural Extension and Education, Faculty of Agricultural Management, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Iran;
2 کارشناس ارشد سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان؛
3 Associate Prof., Dept. of Agricultural Extension and Education, Tehran University;
چکیده [English]

Optimizing the management of water resources and improving irrigation efficiency is not possible without the beneficiaries' education. Also, identifying the educational needs of the beneficiaries is the first step in designing the educational programs that are to be executed for optimizing management of water resources and improving irrigation efficiency. This study investigated the educational needs of beneficiaries of classical pressurized irrigation systems (CPIS) in Golestan province. The geographical region of study covered Gorgan, Gonbad, Kalaleh, Minoodasht, Ali Abad, Kordkuy, Aqqala, Bandar Turkmen, and Bandar Gaz in Golestan province. The study included 84 CPIS beneficiaries who were chosen randomly. Research tool was a questionnaire, and to determine the validity of questionnaire, 5 faculty members of research institutions and centers and several officials involved in irrigation projects and agricultural extension were consulted. The results showed that the most important educational needs of the beneficiaries included pump maintenance, shifting and replacement of irrigation laterals during operation of the system, connecting pumping system to the regulating valve, restoring the pump discharge pressure and flow rate, distributing of soluble fertilizers through the system, removing the notches in the main and secondary pipes and care and maintenance of pump. Also, there was a significant correlation between age, educational level and experience, irrigated acreage of the beneficiaries before installing the system, water extraction rates and educational needs of beneficiaries of CPIS. This study calls attention to preparation of educational courses on classical irrigation systems with emphasis on educational needs of the operators and beneficiaries. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Irrigation management
  • Pump operation
  • Pump maintenance
  • Questionnaire
  • Training programs