نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• عزت اله عباسی ¹
• حسین دهقانی سانیج ²

¹ دکترای آبیاری، رئیس گروه آب و خاک و صنایع دفتر ارزیابی عملکرد وزارت جهاد کشاورزی؛

² استادیار پژوهش، دیسیپلین آبیاری و زهکشی، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی؛

چکیده

      تعیین تبخیر - تعرق واقعی عاملی مهم در آبیاری دقیق، برنامه ریزی آبیاری و بهره وری آب به حساب می آید. این پژوهش به منظور بررسی اثر الگوی روش محاسبه تبخیر - تعرق گیاهی بر برنامه ریزی آبیاری و آب مصرفی درختان زردآلو (رقم آیباتان) بر اساس داده‌های هواشناسی روزانه در مقایسه با داده‌های بلند مدت انجام شد. طرح به مدت دو سال در منطقه کرج در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تیمار(₁I، ₂I و ₃I) و سه بلوک در چهار تکرار اجرا شد. تبخیر ‌- تعرق در تیمار اول (₁I) بر مبنای داده‌های روزانه هواشناسی اندازه گیری شده با استفاده از دستگاه هواشناسی METOSµ، در تیمار دوم (₂I) بر مبنای داده های بلند مدت هواشناسی (دوره 10 ساله) و تیمار سوم به عنوان شاهد (₃I) تعیین شد. میزان کارآیی مصرف آب در تیمار ₁I برابر 3/33 کیلوگرم بر مترمکعب آب مصرفی بدست آمد که در تیمار های ₂I و ₃I به ترتیب 1/99 و 1/29 حاصل شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تفاوت معنی‌داری در سطح یک درصد بین تیمار‌ها و بلوک‌های مختلف از نظر میزان عملکرد و کارآیی مصرف آب وجود دارد. همچنین، مقایسه میانگین های عملکرد و کارآیی مصرف آب که با استفاده از آزمون دانکن، نشان داد بین میزان عملکرد و کارآیی مصرف آب در تیمار ₁I با دو تیمار دیگر تفاوت معنی‌داری در سطح یک درصد وجود دارد. همچنین، نتایج نمایانگر آن است در سیستم آبیاری قطره ای حداکثر عملکرد درخت زردآلو در شرایطی حاصل می‌شود که نیاز آبی محصول بر اساس اطلاعات روزانه برآورد شود و موجب افزایش عملکرد و کارآیی مصرف آب به ترتیب  13 و 67 درصد نسبت به آمار بلند‌مدت می شود. ضرورت برنامه ریزی برای کاربرد داده های واقعی هواشناسی روزانه در مدیریت آبیاری توصیه و نتیجه گیری شد.

کلیدواژه‌ها

• آبیاری قطره ای
• تبخیر - تعرق
• داده‌های هواشناسی
• عملکرد
• قطره چکان

عنوان مقاله [English]

Precision Irrigation and Its Impact on Water Use Efficiency of Apricot

نویسندگان [English]

• Ezatollah Abbasi ¹
• Hossein Dehghanisanich ²

¹ PhD in Irrigation, Head of Soil, Water, and Industries Group, Bureau of Performance Assessment, Ministry of Jihad-e Agriculture;

² Research Assistant Prof., PhD, Irrigation and Drainage Research Department, Agricultural Engineering Research Institute;

چکیده [English]

Accurate determination of crop evapotranspiration (ETc) is an important factor in precision irrigation, irrigation planning, and water productivity. The present research aimed to study the impact of the meteorological data based (daily and long period) for calculation of ETc on apricot (Aybatan variety), irrigation planning and consumptive water. The study was conducted in Karaj region for two years based on randomized blocks design where three irrigation treatments (I₁, I₂, I₃) were applied and each treatment consisted of three blocks with four replications. In I₁, daily evapotranspiration was calculated based on daily weather data collected by using a µMETOS weather station system. In I₂, calculation was based on long-term climatic data, and in I₃, irrigation was based on farmers’ practices and was used as the control. According to the results, water use efficiency (WUE) was 3.33 kg/m³ in I₁ and 1.99 and 1.29 kg/m³ in I₂ and I₃, respectively. Variance analysis results indicated that there was significant difference (at one percent level) in yield and WUE between the treatments and different blocks. Accordingly, comparison of the average yield and WUE by Duncan´s test indicated significant difference (at one percent level) between yield and water use efficiency of I₁ and the other treatments. Indeed, in drip irrigation method, the maximum yield of apricot occurred where crop water requirement was based on daily weather data and resulted in 13% and 67% increase in, respectively, yield and WUE compared to long period weather data. It was concluded that applying real time weather data for planning irrigation management and scheduling was recommendable.          

کلیدواژه‌ها [English]

• Drip Irrigation
• Evapotranspiration
• Meteorological Data
• Yield
• Dripper