فراتحلیل اثربخشی کودآبیاری سطحی و قطره‌ای بر شاخص‌های عملکرد محصول و بهره‌وری آب و کود

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

2 دانشیار، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشگاه تهران

3 استاد، مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

4 استادیار، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

چکیده

رشد سریع علم و انتشار نتایج مختلف در یک موضوع خاص باعث سردرگمی محققان در حوزه­های مختلف شده است. امروزه بررسی و جمع­بندی نتایج مطالعات مختلف در یک حوزه خاص، ضروری به نظر می­آید. فراتحلیل به عنوان روشی ساختارمند و با استفاده از روش­های آماری به تجمیع نتایج مطالعات یک موضوع می­پردازد. در این پژوهش به منظور ارزیابی اثربخشی کودآبیاری سطحی و قطره­ای بر شاخص­های عملکرد محصول، بهره­وری کود، و بهره­وری آب از رهیافت فراتحلیل استفاده شد. به این منظور مقالات هشت پایگاه اطلاعاتی استخراج شد. پس از بررسی آن­ها، 21 مطالعه شرایط ورود به فراتحلیل را دارا بودند. تلفیق یافته­ها نشان داد که عملیات کودآبیاری در هر دو روش سطحی و قطره­ای سبب افزایش معنی‌دار شاخص­های عملکرد محصول، بهره­وری کود و آب مورد استفاده شد. اندازه اثرات به دست آمده از تلفیق نتایج برای عملکرد محصول در روش­های کودآبیاری سطحی و قطره­ای نسبت به آبیاری سطحی با کوددهی به روش سنتی به ترتیب برابر 1/32 و 1/25 شد. در بهره­وری کود، اندازه اثر به دست آمده برای کودآبیاری سطحی نسبت به آبیاری سطحی با کوددهی به روش سنتی برابر 2/12 و برای کودآبیاری قطره­ای برابر 1/43 و اندازه اثر بهره­وری آب برای کودآبیاری سطحی و قطره­ای نسبت به آبیاری سطحی با روش کوددهی سنتی برابر 1/24 و 1/74 شد. بنابراین، کودآبیاری در هر دو روش سطحی و قطره­ای سبب ارتقای عملکرد محصول، بهره­وری آب، و بهره­وری کود می­شود. با توجه به آن‌که نتایج این مطالعه از داده‌های کمّی مطالعات اولیه استخراج شده است، برای رسیدن به قطعیت بیشتر پیشنهاد می‌شود مطالعات بیشتری توسط فراتحلیل مورد بررسی قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Meta-Analysis of Surface and Drip Fertigation Effectiveness on Crop Yield, Fertilizer, and Water Productivity

نویسندگان [English]

  • Reza Delbaz 1
  • Hamed Ebrahimian 2
  • Fariborz Abbasi 3
  • Arezoo Nazi Ghameshlou 4
1 Department of Irrigation and Reclamation Engineering, College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran.
2 Associate professor, University of Tehran
3 Agricultural Engineering Research Institue, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
4 Department of Irrigation & Reclamation Engineering Faculty of Agronomy Engineering & Technology College of Agriculture & Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran.
چکیده [English]

The explosive growth of science and the dissemination of various results have confused researchers in various fields. Simple surveys and reviews of results collected in a specific area seem necessary. Meta-analysis as a structured method and using statistical methods aggregate the results of studies on a subject. In this study, in order to assess the surface and drip fertigation based on crop yield and water and fertilizer productivity, a meta-analysis approach was used. For this purpose, studies of eight databases were recruited, and, after reviewing them, 21 studies had the conditions to enter the meta-analysis. Combined results showed that both surface and drip fertigation methods significantly increased the indicators of crop yield and water and fertilizer productivity. Measuring the effect size of the results for crop yield in surface and drip fertigation methods compared to surface irrigation with traditional fertilization method was equal to 1.32 and 1.25, respectively. The effect size of water productivity for surface and drip fertigation compared to surface irrigation with traditional fertilization methods was 1.24 and 1.74. These values were 2.12 and 1.43, respectively, in terms of fertilizer productivity. Therefore, both surface and drip fertigation methods increase crop yield and water and fertilizer productivity. The results of this study are derived from the quantitative data of preliminary studies, to achieve higher accuracy, it is suggested that further studies be examined by meta-analysis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Systematic review
  • Irrigation
  • Effect size
  • Fertilizer application

مراجع

  1. ابراهیمیان، ح. 1398. شیمابیاری. انتشارات دانشگاه تهران. 176 صفحه.
  2. رستم­زاده، .ا.، گلچین، ا. و محمدی، ج. 1392. تأثیر منابع و مقادیر مختلف نیتروژن بر راندمان مصرف نیتروژن و عملکرد خیار سبز. مجله دانش آب و خاک، جلد23، شماره 1، صفحه­های 15 تا
  3. رضایی، ح. لطفی، پ. یگانه مرکید، ز. 1389. کودآبیاری، مزایا و تأثیر آن درکشاورزی پایدار. اولین همایش کشاورزی پایدار و تولید محصول سالم، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، اصفهان.
  4. عباسی، ف.، فیزیک خاک پیشرفته. انتشارات دانشگاه تهران. 320 صفحه، چاپ پنجم.
  5. عباسی، ف. شینی دشتگل، ع. سلامتی، ن. 1394. ارتقای بهره‌وری آب و کارایی مصرف کود در کودآبیاری جویچه ای نیشکر. نشریه آب و خاک، جلد 29، شماره 4، صفحه­های 933 تا
  6. علیزاده، ح. لیاقت، ع. عباسی، ف. 1388. بررسی اثر کودآبیاری جویچه­ای بر کارایی مصرف کود و آب، عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه­ای. نشریه آب و خاک، جلد 23، شماره 4، صفحه­های 137 تا
  7. کوچکی، ع. نصیری محلاتی، م. بخشائی، س. داوری، آ. 1396. فراتحلیل مصرف کود شیمیایی نیتروژن در تولید غلات در ایران. بوم شناسی کشاورزی، جلد 9، شماره 2، صفحه­های 296 تا
  8. محسنی، ا. میرسید حسینی، ح. عباسی، ف. 1390. مقایسه کودآبیاری با کوددهی سطحی بر کارآیی مصرف آب، کود، عملکرد، اجزای عملکرد ذرت و تلفات نیترات. نشریه آب و خاک، جلد 26، 5، صفحه­های 1181 تا
  9. Antille, D. L. 2017. Effect of fertigation on crop and soil established to cotton (Gossypium hirsutum L.) under furrow and overhead irrigation. In 2017 ASABE Annual International Meeting (p. 1). American Society of Agricultural and Biological Engineers.
  10. Anureet, K., Sudeep, S., Sekhon, K. S., and Sidhu, B. S. 2012. Response of Bt cotton to nitrogen under drip and check basin method of irrigation under Punjab conditions. Research on Crops, 13(2): 708-710.
  11. Badr, M. A., Abou Hussein, S. D., El-Tohamy, W. A., and Gruda, N. 2010. Nutrient uptake and yield of tomato under various methods of fertilizer application and levels of fertigation in arid lands. Gesunde Pflanzen, 62(1): 11-19.
  12. Bai, S., Kang, Y., and Wan, S. 2020. Drip fertigation regimes for winter wheat in the North China Plain. Agricultural Water Management, 228: 105885.
  13. Borenstein, M., Hedges, L., Higgins, J. and Rothstein, H. 2005.Comprehensive Meta-analysis Version 2. Englewood NJ Biostat.
  14. Borenstein, M., Hedges, L. V., Higgins, J. P., and Rothstein, H. R. 2011. Introduction to meta-analysis. John Wiley & Sons.
  15. Ebrahimian, H., Keshavarz, M. R., and Playán Jubillar, E. 2014. Surface fertigation: a review, gaps and needs. Spanish Journal of Agricultural Research, 12(3): 820-837.
  16. Granberry, D.M.,Harrison,K.A.,and Kelley,  T. 2000. Drip Irrigation.  Cooperative extension service university of Georgia, USA.
  17. Glass, G. V. 1976. Primary, secondary, and meta-analysis of research. Educational researcher, 5(10), 3-8.
  18. Good, A.G., Sherawat, A.K., and Muench, D.G. 2004. Can less yield more? Is reducing nutrient input into the environment compatible with maintaining crop production? Trends in Plant Science 9: 597-605.
  19. Haddaway NR, Macura B, Whaley P, and Pullin AS. 2017. ROSES flow diagram for systematic reviews. Version 1.0.
  20. Halitligil, M. B., Onaran, H., Munsuz, N., Kislal, H., Akin, A., Unlenen, A. L. ... and Kutuk, C. 2003. Drip irrigation and Fertigation of Potato under Light-textured soils of Cappadocia Region. In Environmental Protection against Radioactive Pollution. Springer, Dordrecht. 219-224.
  21. Hedges, L.V., Gurevitch, J. and Curtis, P.S., 1999. The meta‐analysis of response ratios in experimental ecology. Ecology, 80(4): 1150-1156.
  22. Ialongo, C. 2016. Understanding the effect size and its measures. Biochemia medica, 26(2): 150-163.
  23. Jain, N. K., Meena, H. N., Bhaduri, D., and Yadav, R. S. 2018. Drip fertigation and irrigation interval effects on growth, productivity, nutrient, and water economy in summer peanut. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 49(19): 2406-2417.
  24. Janat, M., and Somi, G. 2001. Performance of cotton crop grown under surface irrigation and drip fertigation. II. Field water-use efficiency and dry matter distribution. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 32(19-20): 3063-3076.
  25. Janat, M. 2007. Efficiency of nitrogen fertilizer for potato under fertigation utilizing a nitrogen tracer technique. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 38(17-18): 2401-2422.
  26. Janat, M. Response of cotton to irrigation methods and nitrogen fertilization: yield components, water‐use efficiency, nitrogen uptake, and recovery. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 39(15-16), 2282-2302.
  27. Li, H., Mei, X., Wang, J., Huang, F., Hao, W., and Li, B. 2021. Drip fertigation significantly increased crop yield, water productivity and nitrogen use efficiency with respect to traditional irrigation and fertilization practices: A meta-analysis in China. Agricultural Water Management, 244: 106534.
  28. Linquist, B. A., Liu, L., van Kessel, C., and van Groenigen, K. J. 2013. Enhanced efficiency nitrogen fertilizers for rice systems: Meta-analysis of yield and nitrogen uptake. Field Crops Research, 154: 246-254.
  29. Maisiri, N., Senzanje, A., Rockstrom, J., and Twomlow, S. J. 2005. On farm evaluation of the effect of low cost drip irrigation on water and crop productivity compared to conventional surface irrigation system. Physics and Chemistry of the Earth, parts A/B/C, 30(11-16): 783-791.
  30. Mohammadi, A., Besharat, S., and Abbasi, F. 2019. Effects of irrigation and fertilization management on reducing nitrogen losses and increasing corn yield under furrow irrigation. Agricultural Water Management, 213: 1116-1129.
  31. Rosenberg, M.S., Garrett, K.A., Su, Z. and Bowden, R.L. 2004. Meta-analysis in plant pathology: synthesizing research results. Phytopathology, 94(9): 1013-1017.
  32. Rotundo, J.L. and Westgate, M.E., 2009. Meta-analysis of environmental effects on soybean seed composition. Field Crops Research. 110(2): 147-156.
  33. Rumpel, J., Kaniszewski, S., and Dyśko, J. 2004. Effect of drip irrigation and fertilization timing and rate on yield of onion. Journal of vegetable crop production, 9(2): 65-73.
  34. Singh, K., Brar, A. S., and Singh, H. P. 2018. Drip fertigation improves water and nitrogen use efficiency of Bt cotton. Journal of Soil and Water Conservation, 73(5): 549-557.
  35. Sinha, I., Buttar, G. S., and Brar, A. S. 2017. Drip irrigation and fertigation improve economics, water and energy productivity of spring sunflower (Helianthus annuus L.) in Indian Punjab. Agricultural Water Management, 185: 58-64.
  36. Soni, J. K., and Raja, N. A. 2017. Performance of groundnut (Arachis hypogaea L) under drip and micro sprinkler fertigation system. Vegetos, 30(2): 43-48.
  37. Soni, J. K., Raja, N. A., and Kumar, V. 2019. Improving productivity of groundnut (Arachis hypogaea L.) under drip and micro sprinkler fertigation system. Legume Research, 42(1): 90-95.
  38. Tanaskovik, V., Cukaliev, O., Romić, D., and Ondrašek, G. 2011. The influence of drip fertigation on water use efficiency in tomato crop production. Agriculturae Conspectus Scientificus, 76(1): 57-63.
  39. Valkama, E., Uusitalo, R., Ylivainio, K., Virkajärvi, P., and Turtola, E. 2009. Phosphorus fertilization: A meta-analysis of 80 years of research in Finland. Agriculture, Ecosystems and Environment. 130(3-4):75-85.
  40. Wu, D., Xu, X., Chen, Y., Shao, H., Sokolowski, E., and Mi, G. 2019. Effect of different drip fertigation methods on maize yield, nutrient and water productivity in two-soils in Northeast China. Agricultural Water Management, 213: 200-211.
  41. Xiang Y, Zhang F, Rashad M. 2015. Effects of different irrigation and fertilization strategies on yield and water use efficiency of maize in Nile delta. Trans. Chin. Soc. Agric. Mach 46:116-26.
پژوهش آب در کشاورزی
دوره 35، شماره 2
جلد 35 شماره 2 سال 1400
شهریور 1400
صفحه 139-149

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار