نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• یوسف هاشمی نژاد ¹
• محمود غلامی ²
• ولی سلطانی ³

¹ عضو هیئت علمی مرکز ملی تحقیقات شوری؛

² کارشناس ارشد مرکز ملی تحقیقات شوری؛

³ کارشناس ارشد مرکز ملی تحقیقات شوری

چکیده

      در شرایط آبیاری با آبهای شور توزیع املاح در منطقه ریشه، علاوه بر برهمکنشهای شیمیایی محلول خاک، وابسته به کسر آبشویی و همچنین الگوی برداشت آب محصول می باشد. به منظور بررسی اثر کسر آبشویی بر توزیع املاح منطقه ریشه یونجه یک آزمایش لایسیمتری (لایسیمترهای استوانه‌ای با قطر داخلی 40 و ارتفاع 180 سانتیمتر) به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه سطح شوری آب آبیاری (3، 7 و 13 دسی زیمنس بر متر) و سه سطح کسر آبشویی ( 12، 25 و 50 درصد) و با چهار تکرار اجرا شد. بعد از پر کردن و اطمینان از صحت روش مورد استفاده، ستونهای خاک تا زمان کاهش شوری آب زهکش تا حد 3 دسی زیمنس بر متر آبشویی شدند و سپس مورد کشت یونجه رقم یزدی قرار گرفتند. برای تنظیم سطح شوری آب آبیاری از آب شور طبیعی مزرعه تحقیقات شوری صدوق با شوری 14 دسی زیمنس بر متر استفاده شد که با نسبتهای مختلف با آب شرب مخلوط می‌شد. میزان آب مورد نیاز گیاه با در نظر گرفتن کسر آبشویی در هر آبیاری به طور دقیق توزین شده و در اختیار گیاه قرار گرفت. پس از 48 ساعت میزان آب زهکش شده از انتهای ستون بار دیگر توزین می شد که در آن کیفیت زهکش خروجی نیز اندازه‌گیری می‌شد. حداقل تعداد آبیاری مورد نیاز برای حصول شرایط ماندگار 12 دور آبیاری بود که با افزایش سطح شوری آب و نیز کاهش کسر آبشویی بر تعداد آن اضافه می شد. به طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد که اعمال یک کسر آبشویی مشخص منجر به کاهش شوری خاک بیش از آن مقداری می شود که مدلی مانند واتسویت پیش بینی می‌کند. بنابراین در این شرایط می‌توان با اعمال کسر آبشویی کمتر نیز به متوسط شوری مورد نظر دست یافت که خود از جنبه مصرف بهینه آب به خصوص در شرایط شور که آبیاری با آبهای با شوری بیشتر می باشد، بسیار قابل توجه است.

کلیدواژه‌ها

• شوری آب
• کسر آبشویی
• لایسیمتر وزنی
• یونجه

عنوان مقاله [English]

Evaluation of WatSuit Model for Prediction of Alfalfa's Root Zone Salt Distribution Pattern

نویسندگان [English]

• y h ¹
• m gholami ²
• v soltani ³

چکیده [English]

When irrigating with saline water, salt distribution pattern within the root zone is affected by leaching fraction and crop water uptake pattern, in addition to the chemical interactions of soil solution. In order to evaluate leaching requirement and sensitivity of alfalfa to salinity, a lysimetric study (cylindrical lysimeters with internal diameters of 40cm and height of 180 cm) was conducted in completely randomized design with 3 levels of irrigation water salinity (3, 7 and 13 dS/m) and 3 levels of leaching fractions (12%, 25%, and 50 %) as a factorial experiment with 4 replications. After packing, soil columns were leached until drainage water salinity reached 3 dS/m and, then, were sown with alfalfa (Yazdi cultivar). To prepare different irrigation water salinity, natural saline water from Sadouq Salinity Research Field with salinity level of 14 dS/m was blended with tap water in different ratios. The amount of applied water was based on crop water consumption in addition to leaching fraction which was carefully weighed. The collected drain water was weighed again after 48 hr in which drain water quality was measured too. The least required irrigation cycles to reach steady state conditions was 12 cycles which increased with increasing salinity level and decreasing leaching fraction. Generally, results showed that implementation of a defined leaching fraction can reduce soil salinity more than WatSuit predictions. Therefore, soil salinity control at a desired level can be obtained with less leaching fraction level. This is especially important for optimum water utilization under saline conditions when irrigation is linked to application of more salts.  

کلیدواژه‌ها [English]

• Lysimeter
• Soil solution
• Leaching fraction
• Steady state conditions