نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.

2 دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.

3 استاد گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.

4 استادیارگروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.

چکیده

ریحان (Ocimumbasilicum L.) یکی از گیاهان مهم متعلق به تیره نعناع (Lamiaceae) است که به عنوان گیاه دارویی، ادویه­ای و همچنین به صورت سبزی تازه مورد استفاده قرار می­گیرد.اثرات کم آبیاری، بافت خاک و کود روی اجزای عملکرد گیاه ریحان رقم کشکنی لولو مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک­های کامل تصادفی با 18 تیمار و سه تکرار اجرا شد. کم آبیاری شامل سه مقدار آبیاری برابر %100I1=، %75I2= و %50I3= تبخیر-تعرق گیاه، بافت خاک شامل دو بافت سبک و متوسط و فاکتور کودی شامل سه سطح کود (شامل عناصر پر مصرف و کم مصرف) با غلظت کامل (F1)، 70 درصد غلظت کود (F2) و عدم استفاده از کود (F3) بود که روی هر گلدان اعمال شد. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که آبیاری اثر معنی­داری در سطح یک درصد روی ارتفاع بوته، سطح برگ، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه، وزن‌تر برگ ریحان داشته، در حالی که اثر بافت خاک و کود بر صفات مورد بررسی معنی­دار نشد. همچنین، اثر متقابل بافت خاک، کود و آبیاری روی پارامترهای اشاره شده در سطح یک درصد معنی­دار شد به ­طوری­که بیشترین مقدار ارتفاع بوته (42/31 سانتی­متر)، سطح برگ (21/109 سانتی­متر مربع)، وزن خشک برگ (97/0 گرم)، وزن خشک ساقه (24/2 گرم)، وزن‌تر برگ (12/5 گرم) در تیمار S1I1F3و کمترین آن نیز در تیمار S1I3F3 بدست آمد. همچنین، بیشترین مقدار وزن بذر در بوته (41/2 گرم)، تعداد بذر در بوته (3/1822)، وزن هزار دانه (447/1 گرم) و عملکرد دانه (13/42 گرم بر متر مربع) در تیمار با بافت خاک لومی، آبیاری کامل و تیمار کودی با غلظت 100 درصد (S2I1F1) حاصل شد که نشان دهنده تأثیر کود بر بهبود عملکرد ریحان است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Deficit Irrigation and Fertilization on Yield and Yield Components of Basil in Two Soil Textures

نویسندگان [English]

  • m n 1
  • h a 2
  • m a 3
  • a z 4

چکیده [English]

Basil (Ocimumbasilicum L.) is one of the important plants belonging to the genus
family Lamiaceae (Labiatae), which is used as herbs, spices, and as well as fresh
vegetables. The present study was conducted to investigate the interaction of
deficit irrigation, soil texture, and fertilization on yield components and vegetative
growth of basil variety Keshkeniluvelou, using a factorial experiment based on
randomized complete block design (RCBD) with 18 treatments and 3 replications.
Deficit irrigation treatments consisted of three levels of irrigation including
I1=100%, I2=75%, and I3=50% of ETc, and soil texture included sandy loam and
loamy soil. Also, 3 fertilizer treatments with 100 percent of the recommended rate
(including macro- and micronutrients) (F1), 70 percent (F2), and no fertilizer (F3)
were applied to each pot. The ANOVA results showed that effect of irrigation was
significant, soil texture and fertilizer were not significant, and interaction of soil
texture and fertilizer were significant on plant height, leaf area , leaf dry weight,
stem dry weight, and fresh weight of basil, respectively. The tallest plant height
(31.42cm), leaf area (109.21cm2), leaf dry weight (0.97 gr), stem dry weight
(2.24 gr), and fresh weight of leaf (5.12gr) was obtained in S1I1F3 treatment and
the lowest in the S1I3F3 treatment. Also, the highest seed weight per plant
(2.41gr), number of seeds per plant (1822.3), thousand seed weight (1.447gr), and
seed yield (42.13 gr/m2) were obtained in the treatment having loamy soil texture,
full irrigation, and 100% of the recommended fertilizer rate (S2I1F1), which
showed the effect of fertilizer on improving the yield of basil.

کلیدواژه‌ها [English]

  • essential oil
  • Leaf area
  • Seed weight per plant
  • Water use efficiency