اثر مقادیر آب در روش قطره‌ای نواری بر عملکرد کمی وکیفی دو رقم کلزا در بهبهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 محقق ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان و دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی دانشکده آب و خاک دانشگاه زابل.

2 دانشیار دانشکده آب و خاک دانشگاه زابل.

چکیده

این آزمایش به منظور بررسی تأثیر میزان آب در روش آبیاری قطره­ای نواری بر عملکرد، اجزای عملکرد دانه، عملکرد روغن، درصد روغن دانه و کارآیی مصرف آب دانه در دو سال زراعی 89-1388 و90-1389 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان اجرا گردید. آزمایش به صورت کرت‌های یک‌بار خرد شده در قالب بلوک­های کامل تصادفی، با 4 تکرار اجرا شد. متغیر  اصلی شامل مقدار آب در آبیاری قطره­ای نواری در چهار سطح50%، 75%، 100% و 125% نیازآبی و متغیر فرعی شامل دو رقم هیبرید Hyola 401 و رقم RGS003  بود. نتایج نشانداد اثر آبیاری روی عملکرد دانه و اجزای آن و کارآیی مصرف آب دانه، در سطح 1% معنی­دار بود. تفاوت بین رقم‌ها از نظر عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد دانه در کپسول و کارآیی مصرف آب دانه در سطح 1% معنی‌دار بوده و رقم Hyola 401 از رقم دیگر برتر بود. بالاترین عملکرد دانه به میزان 3161 و 3053 کیلوگرم در هکتار به ترتیب از تیمارهای 125% و100% نیاز آبی به­دست آمد، اما تیمار 100% نیاز آبی گیاه کلزا با توجه به مصرف آب کمتر، برتر می­باشد. کارآیی مصرف آب در تیمار برتر (رقم Hyola 401 با 100% نیاز آبی) برابر 81/0 کیلوگرم برمترمکعب بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of the Amount of Water in Tape Drip Irrigation on Quality and Quantity of Yield of Two Canola Varieties in Behbahan Region

نویسندگان [English]

  • N. Salamati 1
  • M. Delbari 2
چکیده [English]

This study was performed to investigate the effect of different levels of irrigation water applied in tape drip irrigation on yield, seed yield components, oil yield, seed oil percent, and seed water use efficiency (WUE) of two canola varieties in Behbahan Agriculture Research Station in 2009 and 2010 seasons. The experiment was performed in split plots as a randomized complete block design with 4 replications. The main factor was the different levels of irrigation water (50%, 75%, 100%, and 125% of water requirement) in tape drip irrigation and the sub factors were two canola varieties including hybrid Hyola 401 and RGS003. The results showed that the effect of different irrigation water amounts on seed yield and its components and the seed WUE was statistically significant at 1% level. The effect of canola variety on seed yield, seed thousand weight, the number of seed in capsule and seed WUE was significant at 1% level and the best variety was hybrid Hyola 401. The highest seed yield was found for the treatments 125% water requirement (3161 kg/ha) and 100% water requirement (3053 Kg/ha), respectively. However, the treatment of 100% water requirement was the best treatment as it consumed less water. The WUE in the best treatment i.e. canola hybrid Hyola 401 with 100% water requirement, was 0.81 kg/m3.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Oil yield
  • Seed water use efficiency
  • Water requirement
  1. آبسالان، ش.، ر.پورآذر، ع. ر.جعفری‌نژادی، ف.خضرزاده، ی.خواجه‌زاده، ا. م.دانائی، ا. دهقان، ع.دهقانی، ع.راهنما، س.سلیم‌پور، م. ر.سیّداحمدی، م.شهربانونژاد، ع. ر.عبّاسی، غ. ر. قدرتی، ژ.کریمی‌نژاد، ا.کمالی، م.گوشه، آ.ماکنالی، ک.میرزاشاهی. 1386. دستورالعمل فنی زراعت کلزا. نشریة شمارة 163 حوزة ترویج و نظام بهره‌برداری سازمان جهاد کشاورزی خوزستان. 15 صفحه.
  2. احمدی، م. ر. و ف.جاوید‌فر. 1377. تغذیه گیاه روغنی کلزا (ترجمه). شرکت توسعه دانه‌های روغنی. سمینار علمی طرح ملی آبیاری تحت فشار و توسعه پایدار. 583 تا590.
  3. آمارنامه کشاورزی 1390. جلد اول: محصولات زراعی. سال زراعی 89-1388، وزارت جهادکشاورزی، معاونت برنامه­ریزی و اقتصادی. دفتر آمار و فن­آوری اطلاعات. صفحه 61.
  4. خیرابی، ج.، ع. ر.توکلی، م. ر.انتصاری، و ع. ر.سلامت. 1375. دستورالعمل‌های کم‌آبیاری. نشریة شمارة 2. گروه‌کار آب مورد نیاز گیاهان و مدیریت محصولات زراعی. کمیتة ملی آبیاری و زه‌کشی. 218 صفحه.
  5. سیدان، م و ع.قدمی فیروزآبادی. 1381. بررسی عملکرد سیستمهای آبیاری و معرفی بهترین گزینه ها به منظور افزایش راندمان آبیاری. سمینار علمی طرح ملی آبیاری تحت فشار و توسعه پایدار.  583 تا590.
  6. شیرانی‌راد، ا. ح.، و م. ر.احمدی. 1374. اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر صفات زراعی دو رقم کلزای پاییزه در منطقه کرج. نشریه نهال و بذر. جلد 11 . شماره 2. 9 تا 21.
  7. ضیاء تباراحمدی، م خ. 1371. ترجمه فصل 7 از بخش 15 دستورالعمل مهندسی ملی اداره حفاظت خاک امریکا. انتشارات دانشگاه مازندران، 399 صفحه.
  8. عزیزی، م. سلطانی، ا. خاوری­خراسانی، س. 1379. کلزا (فیزیولوژی، زراعت، به­نژادی و تکنولوژی زیستی).
  9. علیزاده، ا. 1380. اصول و عملیات آبیاری قطره‌ای. انتشارات دانشگاه امام رضا (ع). 450 صفحه.
  10. طرفی ک.، ع. ر.کیهانی و ع.شهیدی. 1385. تجربة استفاده از روش آبیاری قطره‌ای Tape در اراضی کشاورزی اندیمشک. 1385. مجموعه مقالات همایش ملی شبکه‌های آبیاری و زهکشی. دانشگاه شهید چمران اهواز. 997 تا 1005.
  11. فرشی،ع .شریعتی، م. ر.جاراللهی، م.قائمی، م.شهابی‌‌فر، و م.تولائی. 1376. برآورد آب مورد نیاز گیاهان عمده زراعی و باغی کشور. نشر آموزش کشاورزی . 900 صفحه.
  12. قدمی فیروزآبادی، ع. 1385. مقایسة راندمان کاربرد آب در سیستم‌های آبیاری تحت‌فشار (استان همدان). مجموعه مقالات همایش ملی شبکه‌های آبیاری و زهکشی. دانشگاه شهید چمران اهواز. 1031 تا 1037.
  13. قدمی فیروزآبادی، ع. و ح.مظاهری‌‌لقب. 1386. تأثیر دو روش آبیاری تیپ و نشتی بر عملکرد و کارایی مصرف آب ارقام کلزا. سمینار علمی طرح ملی آبیاری تحت فشار و توسعه پایدار.  583 تا590.
  14. گوشه، م.، م.صارمی، و ژ. وزیری. 1385. تعیین دور و عمق مناسب آبیاری کلزا به روش تشت تبخیر در استان خوزستان. مجله علوم خاک و آب. جلد 20. شماره 1 . 164 تا 171.
  15. Bauder, J. W. 2003. The right strategy for irrigation your canola crop. Online service of Montana University.
  16. Gary S, David R. Bryla A, Charles G. Cook b. 2001. Vegetative production of kenaf and canola under irrigation in central California USDA -ARS Water Management Research Laboratory, 9611 S. Ri6erbend, Parlier, CA 93648, USA Received 27 July 2001; accepted 4 December 2001
  17. Hall, D. 1999. Water use in cropping systems. Crop Updates. Deparment of Agriculture  Western Australia.
  18. Hohm, R. 2000. Irrigation management of canola. Cooperative Expention University of Alberta. Canada.
  19. D. C. 1997. Water use and yield of canola under dryland conditions in the Central Great Plains. Jornal of product Agricultural. Vol. 10. No. 2. 307-313.
  20. Thomas, P. 2002. Canola water requirement. Online discussion group. Canada.
  21. Effects The amount of water of tape tube irrigation on qualitative and quantitative yield of two canola varieties in Behbahan region.