مسعود محمدی؛ کامران داوری؛ بیژن قهرمان؛ حسین انصاری؛ امیر حقوردی
چکیده
مدلهای شبیهسازی رشد گیاه از جمله مدل AquaCrop برای پیشبینی اثرات آب و شوری بر روی عملکرد دانه، زیست توده و کارایی مصرف آب گیاهان مختلفی توسعه یافتهاند. این مدلها برای مناطق مختلف با استفاده از دادههای اندازهگیری شده در مزرعه واسنجی و صحتسنجی میشوند. این مطالعه به منظور اعتبار سنجی مدل AquaCropتحت تنش همزمان شوری و ...
بیشتر
مدلهای شبیهسازی رشد گیاه از جمله مدل AquaCrop برای پیشبینی اثرات آب و شوری بر روی عملکرد دانه، زیست توده و کارایی مصرف آب گیاهان مختلفی توسعه یافتهاند. این مدلها برای مناطق مختلف با استفاده از دادههای اندازهگیری شده در مزرعه واسنجی و صحتسنجی میشوند. این مطالعه به منظور اعتبار سنجی مدل AquaCropتحت تنش همزمان شوری و کمآبی، در دو سال زراعی 89-1388 و 90-1389 بر روی گندم بهاره در مشهد اجرا گردید. از دادههای زراعی سال اول برای واسنجی مدل و دادههای زراعی سال دوم برای صحتسنجی مدل استفاده شدند. مقادیر متوسط ریشه دوم میانگین مربعات خطای نرمال شده (NRMSE)، حداکثر خطای نرمال شده (NME)، شاخص سازگاری(d)، ضریب باقیمانده (CRM) و ضریب تعیین (R2) در دو حالت واسنجی و صحتسنجی (در دو سال) برای عملکرد دانه به ترتیب 3/۱۳ درصد، 1/۳۶ درصد، 95/۰، ۰۷۲/0- و 87/۰ و برای زیست توده به ترتیب ۵۹/12 درصد، 46/۳۴ درصد، 92/۰، ۰۵۷/0 و 77/۰ بدست آمد. همچنین مقادیر متوسط NRMSE، ME، dو CRM برای رطوبت خاک به ترتیب 84/۱۱ درصد، 72/۲۵ درصد، 93/۰و ۰۳۲/0 و برای شوری خاک به ترتیب 25/۲۶ درصد، 5/۵۸ درصد، 91/۰و ۱۲/0- بدست آمد. نتایج نشان داد که عملکرد محصول، زیست توده، کارایی مصرف آب، شاخص برداشت، رطوبت و شوری نیمرخ خاک برای گندم در شرایط شوری و کمآبی به خوبی شبیهسازی شدند هر چند که دقت مدل در شبیهسازی شاخص برداشت و شوری نیمرخ خاک کمتر از سایر پارامترها بود. تحلیل حساسیت نشان داد که مدل نسبت به ضریب گیاهی مربوط به تعرق (KC-Tr)، بهرهوری آب نرمال شده (WP*)، شاخص برداشت (HIO)، رطوبت در ظرفیت زراعی، شرایط اولیه رطوبت خاک و دمای هوا حساستر از سایر پارامترهاست. هر چند دقت پیشبینی مدل با افزایش تنشهای شوری و خشکی کمی کاهش یافت اماAquaCrop میتواند مدلی ارزشمند برای شبیهسازی عملکرد گندم بهاره و شبیهسازی رطوبت و شوری در منطقه مشهد باشد. زیرا مدل به پارامترهای ورودی کم نیاز دارد که به آسانی قابل دسترس هستند و یا قابل جمعآوری میباشند.