مقاله پژوهشی
کریم نوری؛ حشمت امیدی؛ حسنعلی نقدیبادی؛ حسین ترابی
چکیده
در مناطق خشک و نیمهخشک، شوری آب و خاک تولید محصولات زراعی را محدود مینماید. ارزیابی تحمل به شوری گیاهان دارویی به منظور کشت در مناطق شور از اهمیت ویژهای برخوردار است. به منظور بررسی تأثیر شوری آب و خاک بر عملکرد گیاه دارویی بابونه، آزمایشی گلخانهای با پنج سطح شوری شامل آب غیرشور، 3/5، 6/5، 9/5 و12/5 دسی زیمنس بر متر در سه تکرار در ...
بیشتر
در مناطق خشک و نیمهخشک، شوری آب و خاک تولید محصولات زراعی را محدود مینماید. ارزیابی تحمل به شوری گیاهان دارویی به منظور کشت در مناطق شور از اهمیت ویژهای برخوردار است. به منظور بررسی تأثیر شوری آب و خاک بر عملکرد گیاه دارویی بابونه، آزمایشی گلخانهای با پنج سطح شوری شامل آب غیرشور، 3/5، 6/5، 9/5 و12/5 دسی زیمنس بر متر در سه تکرار در گلخانه پژوهشی گروه زیست دانشگاه شاهد تهران، در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا گردید. در این پژوهش صفاتی از جمله، خصوصیات مرفولوژیکی، محتوی پرولین و پروتئین، میزان عناصر سدیم، پتاسیم، کلسیم و کلر گیاه و درصد اسانس و کامازولن بابونه مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد با افزایش شوری، پارامترهای رشدی گیاه بابونه به طور معنیداری کاهش یافتند. تغییرات میزان متابولیتهای ثانویه نیز نسبت به شاهد معنیدار بود به طوری که شوری اسانس را کاهش (35/23 درصد) و درصد کامازولن را افزایش (26/31) داد. با افزایش سطوح شوری، میزان یونهای سدیم ساقه (54/34 %) و ریشه(60%)، و همچنین کلر ساقه (68/42 %) و ریشه(76/19%) گیاه بابونه نسبت به شاهد افزایش یافت و باعث کاهش جذب عناصر پتاسیم و کلسیم در بابونه گردید. نتایج نشان داد که استفاده از گیاه دارویی نسبتا متحمل به شوری بابونه ، علاوه بر اصلاح و بهبود وضعیت خاکهای شور، میتواند از عملکرد کمی و کیفی نسبتا خوبی در این خاکها برخوردار گردد
مقاله پژوهشی
تکتم فکوری؛ حجت امامی؛ بیژن قهرمان
چکیده
تخمین نفوذ با استفاده از مدلهای فیزیکی و تجربی و یا برآورد غیرمستقیم آن به کمک ویژگیهای زودیافت خاک ضروری به نظر میرسد. هدف از این پژوهش، تخمین مقادیر نفوذ تجمعی آب به خاک با استفاده از دادههای توزیع اندازه ذرات و پارامتر شکل منحنی رطوبتی بود. مقادیر نفوذ تجمعی آب به خاک در سه کاربری زراعی، مرتع و باغ در شهرستان نیشابور واقع ...
بیشتر
تخمین نفوذ با استفاده از مدلهای فیزیکی و تجربی و یا برآورد غیرمستقیم آن به کمک ویژگیهای زودیافت خاک ضروری به نظر میرسد. هدف از این پژوهش، تخمین مقادیر نفوذ تجمعی آب به خاک با استفاده از دادههای توزیع اندازه ذرات و پارامتر شکل منحنی رطوبتی بود. مقادیر نفوذ تجمعی آب به خاک در سه کاربری زراعی، مرتع و باغ در شهرستان نیشابور واقع در خراسان رضوی به روش تک حلقه (بیرکن) در 5 نقطه با سه تکرار اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که استفاده از دادههای توزیع اندازه ذرات در برآورد پارمتر شکل منحنی رطوبتی و سپس برآورد نفوذ تجمعی آب به خاک در هر سه کاربری، سبب افزایش چشمگیر ضریب تبیین (R2) در مقایسه با مدل دو جزئی فیلیپ گردید. در کاربریهای مرتع و باغ جذر میانگین مربعات خطا (RMSE) حاصل از برازش معادله لاساباتری و همکاران در مقایسه با معادله دو جزئی فیلیپ کاهش بسیار زیادی داشت. بالعکس استفاده از روش میناسنی و مکبراتنی در هر سه کاربری، سبب کاهش آماره R2 نسبت به معادله دو جزئی فیلیپ شد. در کاربری زراعی کمترین و بیشترین مقدار RMSE به ترتیب از برازش معادله دو جزئی فیلیپ و روش میناسنی و مکبراتنی به دست آمد. با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش، استفاده از توزیع اندازه ذرات برای برآورد پارامتر شکل منحنی رطوبتی و سپس نفوذپذیری خاک توسط معادله لاساباتری و همکاران توصیه میگردد.
شهرام کریمی گوغری؛ رسول اسدی
چکیده
بهمنظور ارزیابی مدل SWAP، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار که در آن 4 سطح آبیاری (60، 80 و 100 درصد نیاز آبی و آبیاری بر اساس عرف منطقه) و 3 رقم (سینگل کراس 404، 700 و 704) بهترتیب بهعنوان فاکتور اصلی و فرعی در دو سال متوالی 1389 و 1390 در مزرعه آزمایشی حوپار استان کرمان انجام گردید. نتایج نشان داد که ضریب ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی مدل SWAP، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار که در آن 4 سطح آبیاری (60، 80 و 100 درصد نیاز آبی و آبیاری بر اساس عرف منطقه) و 3 رقم (سینگل کراس 404، 700 و 704) بهترتیب بهعنوان فاکتور اصلی و فرعی در دو سال متوالی 1389 و 1390 در مزرعه آزمایشی حوپار استان کرمان انجام گردید. نتایج نشان داد که ضریب همبستگی بین دادههای شبیهسازی شده و اندازهگیری شده عملکرد در دو سال آزمایش بهترتیب 0/99 و 0/998 و برای شاخص سطح برگ بهترتیب 0/86 و 0/87 میباشد. شبیهسازی مدل در برآورد عملکرد با توجه به مقادیر مختلف آب مصرفی و شوری آب، 4 دسیزیمنس بر متر، نشان داد که بیشترین عملکرد نسبی،77 درصد با مصرف آب 11000 مترمکعب در هکتار میباشد. همچنین بررسی شوریهای مختلف نیز میزان کاهش محصول را، به ازاء افزایش 2 دسیزیمنس بر متر سطح شوری، 7 درصد نشان داد. با توجه به شاخصهای آماری ارائه شده در تحقیق، مدل SWAP توانسته است پارامترهای اندازهگیری را به خوبی شبیهسازی کند. بنابراین از این مدل میتوان با دقت نسبتاً مناسبی در منطقه مورد مطالعه برای مدیریت آبیاری استفاده نمود.
مقاله پژوهشی
علیرضا علیپور؛ محمد حسن وکیلپور؛ رسول افشارتبار؛ مجتبی نیک زاد
چکیده
بروز خشکسالیهای پی در پی در کنار بحران مواد و انرژی در عصر حاضر، ضرورت توجه به کارایی مصرف منابع آب و ارتقای سطح بهرهوری را گوشزد می نماید. همچنین،در هنگام مصرف سایر نهادههای تولیدی ،ضرورت توجه به رابطه آنها با نهادهی آب و تاثیر متقابل آنها و لزوم لحاظ نمودن این تاثیرات،انجام تحقیقات را ضروری مینماید. در این مطالعه ...
بیشتر
بروز خشکسالیهای پی در پی در کنار بحران مواد و انرژی در عصر حاضر، ضرورت توجه به کارایی مصرف منابع آب و ارتقای سطح بهرهوری را گوشزد می نماید. همچنین،در هنگام مصرف سایر نهادههای تولیدی ،ضرورت توجه به رابطه آنها با نهادهی آب و تاثیر متقابل آنها و لزوم لحاظ نمودن این تاثیرات،انجام تحقیقات را ضروری مینماید. در این مطالعه از دیدگاه اقتصادی به مقولهی کارایی مصرف آب پرداخته شده است. از این رو، به منظور محاسبهی کارایی فنی تولید گندم و کارایی مصرف آب، رهیافت تحلیل پوششی دادهها مورد استفاده قرار گرفت. بدین منظور، از اطلاعات 150 بهرهبردار گندم منطقهی زرقان فارس در سال زراعی 90-1389 استفاده گردید. نتایج نشان داد که میانگین کارایی مصرف آب در منطقه بسیار پایین و در حدود %32 میباشد. همچنین، با توجه به نتایج حاصل از کاربرد آزمون تی برای مقایسهی کارایی مصرف آب در میان دو گروه کارا و ناکارا در استفاده از نهادهها مشخص گردید که کارایی مصرف آب در میان تولید کنندگان کارا در استفاده از نهادهها به شکل معناداری از کشاورزان ناکارا بیشتر میباشد. در پایان، توصیههای سیاستی به منظور افزایش کارایی مصرف آب در تولید محصول گندم در منطقه و به دنبال آن بهبود کارایی فنی ارائه گردیده است
مقاله پژوهشی
زکریا قادری؛ اردشیر هزارخانی
چکیده
در این مطالعه کیفیت هیدروشیمی آب زیرزمینی دشت چهاردولی قروه در غرب ایران بررسی شده است. 66 نمونه در منطقهای به وسعت 340 کیلومتر مربع گرفته شد و آزمایش تعیین غلظت یونهای اصلی، هدایت الکتریک(EC) و pH انجام شد. نقشه توزیع مکانی غلظت آنیونها و کاتیونها و به طبع آن هدایت الکتریکی(EC) نشان داده که تمرکز یونها در مرکز ...
بیشتر
در این مطالعه کیفیت هیدروشیمی آب زیرزمینی دشت چهاردولی قروه در غرب ایران بررسی شده است. 66 نمونه در منطقهای به وسعت 340 کیلومتر مربع گرفته شد و آزمایش تعیین غلظت یونهای اصلی، هدایت الکتریک(EC) و pH انجام شد. نقشه توزیع مکانی غلظت آنیونها و کاتیونها و به طبع آن هدایت الکتریکی(EC) نشان داده که تمرکز یونها در مرکز دشت بیشتر است. آب زیرزمینی دشت چهاردولی به علت غلظت بالای یونها در محدوده مناسبی برای شرب قرار نمی گیرد. از آب زیرزمینی منطقه برای کشاورزی استفاده میشود، لذا شاخص های مختلفی برای ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی جهت کشاورزی استفاده شد. دیاگرام USSL نشان داد که به جز 7 چاه بقیه چاه ها از کیفیت قابل قبولی برای مصارف کشاورزی برخوردار هستند. نوع غالب آب منطقه است که رایج ترین نوع آب شیرین در ایران است.
مقاله پژوهشی
مریم روستایی؛ تیمور سهرابی؛ علیرضا مساح بوانی؛ محمدصادق احدی
چکیده
این مطالعه به تحلیل ریسک عملکرد زیستتوده گیاه ذرت در دوره 2039-2010 میلادی در مزرعهای واقع در پاکدشت تحت تأثیر عدم قطعیت ناشی از مدلهای جفت شده جوی- اقیانوسی (AOGCM) پرداخته است. به این منظور سناریوهای تغییر اقلیم حاصل از 9 مدل AOGCM-AR4 تحت سناریوی انتشار A2 در دو دوره 2000-1971 و 2039-2010 برای منطقه مورد مطالعه محاسبه و با برازش تابع بتا وزندهی ...
بیشتر
این مطالعه به تحلیل ریسک عملکرد زیستتوده گیاه ذرت در دوره 2039-2010 میلادی در مزرعهای واقع در پاکدشت تحت تأثیر عدم قطعیت ناشی از مدلهای جفت شده جوی- اقیانوسی (AOGCM) پرداخته است. به این منظور سناریوهای تغییر اقلیم حاصل از 9 مدل AOGCM-AR4 تحت سناریوی انتشار A2 در دو دوره 2000-1971 و 2039-2010 برای منطقه مورد مطالعه محاسبه و با برازش تابع بتا وزندهی شدند. در ادامه با استفاده از روش مونت کارلو، 2000 نمونه از هر سناریو اقلیمی دما و بارش ماهانه منطقه تولید و مقادیر تغییرات دما و بارش مربوط به سطوح ریسک 25، 50 و 75 درصد استخراج شدند. مدل آماری LARS-WG برای ریزمقیاسنمایی دادهها در سطح مزرعه بکار برده شد. در مرحله آخر با معرفی مقادیر دما و بارش منطقه در سه سطح ریسک 25، 50 و 75 درصد در دوره 2039-2010 به مدل AquaCrop، مقادیر زیستتوده ذرت در دوره 2039-2010 شبیهسازی شدند. نتایج نشاندهنده روند نزولی زیستتوده، در تیمارهای آبیاری کامل و کمآبیاری بود، بطوریکه در سطح ریسک 50 درصد، 1/21 و 1/42 تن بر هکتار کاهش در زیستتوده به ترتیب در تیمارهای آبیاری کامل و کمآبیاری، پیشبینی شد.
مقاله پژوهشی
مهری صفاری
چکیده
افزایش جمعیت دنیا، نیاز بیشتر به آب و درنتیجه تولید فاضلاب بیشتر را سبب شده است. فاضلاب تصفیه شده، دربسیاری از کشورها در کشاورزی و فضای سبز کاربرد دارد. بدلیل داشتن عناصر غذائی متفاوت، فاضلاب تصفیه شده باعث افزایش محصولات کشاورزی شده و نیازبه مصرف کود را کاهش می دهد، اما غلظت بالای عناصر سنگین، در محصولات کشاورزی، که با فاضلاب ...
بیشتر
افزایش جمعیت دنیا، نیاز بیشتر به آب و درنتیجه تولید فاضلاب بیشتر را سبب شده است. فاضلاب تصفیه شده، دربسیاری از کشورها در کشاورزی و فضای سبز کاربرد دارد. بدلیل داشتن عناصر غذائی متفاوت، فاضلاب تصفیه شده باعث افزایش محصولات کشاورزی شده و نیازبه مصرف کود را کاهش می دهد، اما غلظت بالای عناصر سنگین، در محصولات کشاورزی، که با فاضلاب آبیاری شده اند باعث مسائل و نگرانیهای بهداشتی و نیز آلودگی این محصولات می شود. پسته یکی از مهمترین محصولات کشاورزی استان کرمان است و به آن «طلای سبز» اتلاق می شود. در این تحقیق پسته رقم اوحدی در اراضی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر- کرمان با فاضلاب تصفیه شده دانشگاه آبیاری شد و عناصر سنگینی که توسط جذب ریشه ای به سایر اندامها، بافتها و میوه درختان انتقال یافت تحت بررسی و ارزیابی قرار گرفت، تا احیانا مسائل بهداشتی و نگرانیهای احتمالی برای مصرف کنندگان پسته مورد توجه قرار گیرد.در این تحقیق سطح عناصر Pb ، Cu، Cd ، Zn در میوه های پسته آبیاری شده با فاضلاب بالاتر از حد مجازی است که ATSDR اعلام گردیده است. بنابراین یکی از راهکارهای مصرف فاضلاب در درختان پسته می تواند مخلوط کردن آن با آب آبیاری به نسبتهای متفاوتی باشد که در این تحقیق انجام شد.
مقاله پژوهشی
زینب یگانه؛ جواد بهمنش؛ حسین رضایی
چکیده
در کلیه سیستمهای آبیاری قطرهای برای تامین آب مورد نیاز گیاه، ایجاد فشار در سیستم لازم و ضروری است. افت فشار سیستم روی هزینهء تمام شده، بازده کاربردآب، یکنواختی توزیع و شرایط کاری سیستم تاثیر میگذارد. این تحقیق جهت ارزیابی سیستمهای آبیاری قطرهای در هفت باغ از باغات شهرستان مرند، انجام گرفت. در مطالعهء حاضر جهت ارزیابی ...
بیشتر
در کلیه سیستمهای آبیاری قطرهای برای تامین آب مورد نیاز گیاه، ایجاد فشار در سیستم لازم و ضروری است. افت فشار سیستم روی هزینهء تمام شده، بازده کاربردآب، یکنواختی توزیع و شرایط کاری سیستم تاثیر میگذارد. این تحقیق جهت ارزیابی سیستمهای آبیاری قطرهای در هفت باغ از باغات شهرستان مرند، انجام گرفت. در مطالعهء حاضر جهت ارزیابی سیستمها، روشهای مریام-کلر و تصادفی انتخاب گردیدند. آزمایشات کیفی آب در طرحهای انتخابی انجام شد. به منظور ارزیابی این سیستمها مقادیر کمی یکنواختی پخش آب، بازده پتانسیل ربع پائین ، بازده کاربرد ربع پایین و فاکتورهای موءثر بر این پارامترها محاسبه شدند. نتایج نشان داد که میانگین یکنواختی پخشآب، بازده پتانسیل ربع پایین و بازده کاربرد ربع پایین برای سیستمهای انتخابی بترتیب 95 ، 80 و 92 درصد بودند. با توجه به پارامترهای بدستآمده مشخص گردید که بالا بودن بازده و یکنواختی پخشآب، پائین بودن ضریب تغییرات ساخت، تغییرات کم دبی در قطرهچکانهای جبران کنندهء فشار و عدم گرفتگی خروجیها به علت عملکرد صحیح سیستم فیلتراسیون، طراحی و اجرای مناسب و کیفیت تجهیزات مورد استفاده بوده است. نتایج بررسیها نشان داد که طراحی هیدرولیکی سیستم ها قابل قبول میباشد. نتایج برای روشهای ارزیابی مشابه بودند. نتایج آزمایشات کیفی آب نشان داد که امکان رسوب کربنات و سولفات کلسیم در برخی از سیستمها با گذشت زمان وجود دارد. اسیدیته، سختی و مقدار املاح خارج از حد استاندارد نبوده و مشکلزا نبودند و غلظت آهن کمتر از حدی بود که منجر به گرفتگی شود.
مقاله پژوهشی
هرمز اسدی؛ علیرضا توکلی؛ شهرام اشرفی
چکیده
آبیاری محدود در زراعت دیم حتی در صورت اثربخشی آن، بایستی از جنبههای اقتصادی نیز مورد ارزیابی قرار گیرد تا بهترین مدیریت زراعی از لحاظ اقتصادی تعیین شود. اهداف مطالعه، تعیین میزان هزینه و درآمدهای تولید گندم دیم تحت مدیریتهای سنتی و برتر زراعی، تعیین قیمت آب آبیاری با نرخ تنزیل مناسب، اقتصادی و غیر اقتصادی بودن جایگزینی ...
بیشتر
آبیاری محدود در زراعت دیم حتی در صورت اثربخشی آن، بایستی از جنبههای اقتصادی نیز مورد ارزیابی قرار گیرد تا بهترین مدیریت زراعی از لحاظ اقتصادی تعیین شود. اهداف مطالعه، تعیین میزان هزینه و درآمدهای تولید گندم دیم تحت مدیریتهای سنتی و برتر زراعی، تعیین قیمت آب آبیاری با نرخ تنزیل مناسب، اقتصادی و غیر اقتصادی بودن جایگزینی تیمارها تحت مدیریتهای مختلف بوده است. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح مدیریت زراعی (سنتی و برتر) با سطوح مختلف آبیاری تکمیلی (دیم، تکآبیاری در زمان کاشت و تکآبیاری بهاره) در منطقه مرک استان کرمانشاه بوده است. آزمایشها در مزارع کشاورزان و با مشارکت آنها انجام و دادههای لازم جمعآوری شد. در این بررسی، جهت انتخاب مناسبترین تیمار آبیاری محدود و مدیریت زراعی مناسب در دو سال زراعی (85-1384 و 86-1385)، از تکنیک بودجهبندی جزیی و برای تعیین قیمت آب از روش اقتصاد مهندسی (فرمولهای سری یکنواخت) استفاده گردید. طبق نتایج به دست آمده، میانگین هزینه تولید در دو سال زراعی، تحت شرایط مدیریت مرسوم و اعمال مدیریت برتر زراعی در مزرعه انتخابی منطقه مرک، به ترتیب 1107/5 و 1567/5 هزار ریال در هکتار محاسبه شد. در منطقه مورد مطالعه، جایگزینی تیمار مدیریت برتر زراعی تحت شرایط تکآبیاری در بهار توسط سایر تیمارها غیر اقتصادی بوده است. زیرا در صورت جایگزینی سایر تیمارها به جای تیمار انتخابی در منطقه، میزان کاهش درآمد بیشتر از کاهش در مقدار هزینه خواهد شد. میانگین سود خالص این تیمار 5664 هزارریال محاسبه شد که بیشتر از سایر تیمارها می باشد. ارزش کنونی هزینه یکنواخت سالانه برای هزینههای سرمایهگذاری با نرخ تنزیل 7% حدود 24723/3 هزار ریال برآورد گردید. با در نظر گرفتن هزینههای جاری و حجم آب مصرفی به میزان 199584 متر مکعب، قیمت هر متر مکعب آب آبیاری در منطقه هدف 123/9 ریال محاسبه گردید.
مقاله پژوهشی
سمانه غلامی؛ ابراهیم امیری؛ علی عبدزاد گوهری
چکیده
به منظور ارزیابی کارآیی مصرف آب و عملکرد ذرت دانه ای سینگل کراس 704 تحت شرایط تیمارهای آبیاری و مقادیر کود نیتروژن در استان گیلان در سال 1389 آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در لاهیجان انجام گرفت. تیمارها شامل سه سطح آبیاری (دیم، دور آبیاری 6 روز و دور آبیاری 12 روز) به عنوان ...
بیشتر
به منظور ارزیابی کارآیی مصرف آب و عملکرد ذرت دانه ای سینگل کراس 704 تحت شرایط تیمارهای آبیاری و مقادیر کود نیتروژن در استان گیلان در سال 1389 آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در لاهیجان انجام گرفت. تیمارها شامل سه سطح آبیاری (دیم، دور آبیاری 6 روز و دور آبیاری 12 روز) به عنوان فاکتور اصلی و کود نیتروژن در پنج سطح شامل صفر (بدون مصرف کود نیتروژن)، 60، 120، 180 و 240 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و کارآیی مصرف آب تحت تاثیر تیمارهای آبیاری، کود نیتروژن و اثر متقابل این دو عامل در سطح احتمال 1 درصد معنی دار شدند. بیشترین کارآیی مصرف آب عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک به ترتیب به اثر متقابل کاربرد کودهای 240 و 180 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در شرایط بدون آبیاری با مقادیر 2/92 و 6/82 کیلوگرم بر مترمکعب بود. آبیاری به همراه افزایش کاربرد کود نیتروژن منجر به افزایش عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک گردید اما بین تیمارهای آبیاری 6 و 12 روز و تیمارهای کودهای 180 و 240 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در صفات ذکر شده تفاوت معنی داری مشاهده نشد. کمترین میزان عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک مربوط به اثر متقابل عدم استفاده از کود نیتروژن و آبیاری حاصل گردید. با افزایش مقدار آبیاری محتوای نسبی آب برگ افزایش و هدایت روزنه ای کاهش یافت و در تیمارهای بدون آبیاری و آبیاری بعد از 12 روز هدایت روزنه ای مقادیر پایین تری را نسبت به تیمار آبیاری بعد از 6 روز برخوردار بودند.
مقاله پژوهشی
حسین بابازاده؛ مهدی سرائی تبریزی
چکیده
پراکنش نامناسب زمانی و مکانی بارندگی و عدم مدیریت عرضه و تقاضای منابع آب در کشور به ویژه در مناطق بسیار کم آب و خشک مانند استان هرمزگان، مدیریت منابع آب را به خصوص در بخش کشاورزی با مشکلات جدی رو به رو ساخته است. در این وضعیت تجارت درون کشوری آب مجازی میتواند با صرف هزینههای کمتر بخش عمدهای از مشکلات را در بخش توزیع آب حل کند. نتایج ...
بیشتر
پراکنش نامناسب زمانی و مکانی بارندگی و عدم مدیریت عرضه و تقاضای منابع آب در کشور به ویژه در مناطق بسیار کم آب و خشک مانند استان هرمزگان، مدیریت منابع آب را به خصوص در بخش کشاورزی با مشکلات جدی رو به رو ساخته است. در این وضعیت تجارت درون کشوری آب مجازی میتواند با صرف هزینههای کمتر بخش عمدهای از مشکلات را در بخش توزیع آب حل کند. نتایج این تحقیق نشان داد که کل واردات و صادرات آب مجازی استان هرمزگان به ترتیب 1284/3 و 1131/1 میلیون مترمکعب در سال میباشد. سهم بخش زراعی، باغی و دامی از واردات آب مجازی بهترتیب 61/44%، 9/97% و 28/59% و همچنین از صادرات آب مجازی بهترتیب 35/32%، 59/18% و 5/5% بهدست آمد. تراز تجارت آب مجازی این استان برابر 142/5 میلیون مترمکعب است. همچنین شاخص کمآبی، شاخص شدت مصرف آب، شاخص وابستگی آب به واردات آب مجازی و شاخص خودکفایی آب به واردات آب مجازی استان هرمزگان به ترتیب برابر63%، 58%، 6/9% و 4/90% به دست آمد. یکی از مهمترین دلایل صادرات آب مجازی در استان هرمزگان تولید محصولات آببر مانند خرما، سبزیجات، صیفیجات میباشد. مهمترین منبع واردات آب مجازی به استان ناشی از وارد کردن برنج و گندم است. همچنین نتایج این تحقیق نشان داد که استان هرمزگان دارای پتانسیل نسبتاً کمی در استفاده از آب سبز بوده به طوریکه حدود 7/8 درصد تولیدات زراعی و باغی استان به وسیله آب سبز تولید میشوند. در نتیجه پیشنهاد میشود الگوی کشت استان هرمزگان به سمت استفاده بیشتر از آب سبز (مانند غلات و میوهها) و پرهیز از کاشت محصولات آببر تابستانه مانند ذرت و سیبزمینی تغییر جهت داده شود.
مقاله پژوهشی
اعظم برزوئی؛ محمد کافی؛ میراحمد موسوی شلمانی؛ علی خراسانی
چکیده
به منظور مطالعه شوری و نیتروژن بر عملکرد و راندمان مصرف کود نیتروژن، آزمایشی در دو سال زراعی 88-1387و 89-1388 در مزرعه تحقیقات شوری، دانشگاه فردوسی مشهد طراحی گردید. آزمایش به صورت کرت های یکبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح شوری شاهد ( dS/m3/1EC=)، dS/m5 و 10 به عنوان ...
بیشتر
به منظور مطالعه شوری و نیتروژن بر عملکرد و راندمان مصرف کود نیتروژن، آزمایشی در دو سال زراعی 88-1387و 89-1388 در مزرعه تحقیقات شوری، دانشگاه فردوسی مشهد طراحی گردید. آزمایش به صورت کرت های یکبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح شوری شاهد ( dS/m3/1EC=)، dS/m5 و 10 به عنوان عامل اصلی، سه سطح کود نیتروژن 50، 100 و kg.ha-1 150 و دو رقم گندمِ حساس (طوس) و متحمل به شوری (بم) که به صورت فاکتوریل به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. کود نیتروژنه به شکل سولفات آمونیوم و در سه مرحله تقسیط گردید. اعمال کود نشاندار 15N با غنای 8 اتم درصد (%8)، در سه تقسیط بطور هماهنگ با کرتهای غیر ایزوتوپی در سال دوم انجام گردید. نتایج نشان داد، در تیمار 5 و 10 dS/m با افزایش کود درصد نیتروژن مشتق شده از کود نشاندار (Ndff %) در دانه های گندم افزایش یافت. بیشترین و کمترین راندمان مصرف نیتروژن به ترتیب به تیمار های کودی 50 و kgN.ha-1 150اختصاص داشت. غلظت کلروفیل، پتاسیم و عملکرد دانه با افزایش شوری کاهش یافت و با بالا رفتن نیتروژن مصرفی از 50 به kgN.ha-1 150 بر میانگین صفات مذکور افزوده شد. غلظت سدیم با افزایش شوری و نیتروژن به ترتیب افزایش و کاهش یافت. این نتایج نشان داد که کاربرد مقادیری بالاتر از نیاز کودی در شرایط شور سبب افزایش جذب نیتروژن توسط گیاه می گردد و این امر شرایط را جهت تحمل شرایط شور بهبود می بخشد.