نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1
دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی، دانشکده آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران.
2
دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران.
3
استاد پژوهش بخش تحقیقات فنی و مهندسی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج، گرگان، ایران.
4
استادیار پژوهش گروه تحقیقات اقتصادی و اجتماعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش، گرگان، ایران
5
استادیار بخش زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران
چکیده
کارآیی استفاده از انرژی یکی از مهمترین عوامل برای کشاورزی پایدار است. در این پژوهش، در شهرستان گرگان استان گلستان، میزان ورودی و خروجی انرژی و پتانسیل گرمایش جهانی [1](GWP) در روشهای تولیدی کشت نشایی و کشت مستقیم برنج در سامانه های آبیاری بارانی، غرقابی و قطرهای بررسی شد. با توجه به نتایج، میانگین انرژی ورودی و خروجی برای سامانه های مختلف آبیاری در تیمار نشا گلخراب بیشتر از تیمارهای دیگر بود و بیشترین میزان انرژی ورودی و خروجی مربوط به سامانه آبیاری قطرهای بهترتیب برابر36366 و 249971 مگاژول در هکتار بود. بیشترین سهم انرژی مصرفی در سامانههای مختلف آبیاری و کشت متعلق به نهاده آب آبیاری و کودهای شیمیایی بود. همچنین، نتایج نشان داد که شاخص کارایی انرژی برای تیمارهای مختلف بین7/35-5/05 کیلوگرم برمگاژول بود. کارایی انرژی برای سامانههای آبیاری تحتفشار در روش نشا غیرگلخراب و برای سامانههای آبیاری غرقابی در روش نشا گلخراب بیشتر بود. همچنین، بهرهوری انرژی تیمارهای مختلف بین 0/24-0/1 کیلوگرم بر مگاژول بود. با توجه به نتایج مقایسه میانگین، بهرهوری انرژی تیمارهای نشا گلخراب و نشا غیرگلخراب با هم اختلاف معنیداری نداشته و بیشتر از تیمارهای خشکهبذری بود. مقادیر انرژی ویژه و خالص انرژی برای تیمارهای مختلف بهترتیب بین 10/2-4/29 مگاژول بر کیلوگرم و 213825-112785 مگاژول بر هکتار بود. تیمار نشا گلخراب برای تمام سامانه های آبیاری بیشترین پتانسیل گرمایش جهانی را داشت. در کشت برنج، بیشترین سهم در پتانسیل گرمایش جهانی مربوط به استفاده از کود نیتروژن، سوخت و ادوات و ماشین آلات بود. نتایج مقایسه میانگین پتانسیل گرمایش جهانی در واحد سطح، وزن، انرژی ورودی و انرژی خروجی نشان داد که سامانه های آبیاری تحتفشار با شیوه کشت نشا غیرگلخراب (به دلیل مصرف نهاده کمتر و عملکرد مشابه با کشت نشا گلخراب) میتوانند روش مناسبی برای کشت برنج و کاهش مصرف انرژی و پتانسیل گرمایش جهانی آن باشند.
[1] - Global warming potential
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Energy Flow and Global Warming Potential in Direct Seeded and Transplantation of Rice under Different Irrigation Systems
نویسندگان [English]
-
Seyede Tayyebeh Hosseini
1
-
Hossein Sharifan
2
-
َAlireza Kiani
3
-
Noormohammad Abyar
4
-
mohammad taghi Feyzbakhsh
5
1
PhD Student of Irrigation and Drainage, Department of Water and Soil,Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran.
2
Associate Professor, Department of water Engineering, faculty of Water and Soil, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran.
3
Professor of agricultural engineering department, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and education Center, AREEO, Gorgan, Iran.
4
Assistant Professor at Socio-Economic Research Group of Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Gorgan, Iran.
5
Assistant Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan, Iran
چکیده [English]
Energy efficiency is one of the most important factors for sustainable agriculture. This study explored the energy consumption and global warming potential for puddled transplanted (PTR), un-puddled transplanted, and direct-seeded rice (Oryza sativa L.) (DSR) production systems under sprinkler, flood, and drip irrigation systems in Gorgan City fields, Golestan Province, Iran. According to the results, the average energy input and output for different irrigation systems in puddled transplanted treatment was higher than the other treatments, while the highest input and output energy was related to drip irrigation system (36366 and 249971 MJ.h-1). The highest energy consumption in different irrigation and cultivation systems was related to water and nitrogen fertilizer. The results also showed that energy use efficiency for different systems ranged from 5.05 to 7.35 kg.MJ-1. Energy use efficiency for pressurized irrigation systems was higher in puddled transplanted treatment and for flood irrigation systems was higher in un-puddled transplanted treatment. Also, the energy productivities of different treatments were between 0.1 to 0.24 kg.MJ-1, while the mean energy efficiencies of PTR and un-puddled transplanted treatments did not differ significantly and were more than DSR treatment. The specific energy and net energy for different treatments ranged from 4.29 to 10.2 MJkg-1 and 112784 to 213825 MJ.ha-1, respectively. The puddled transplanted treatment had the highest GWP for all irrigation systems. The largest share of GWP in rice cultivation was related to the use of nitrogen fertilizers, fuels, and machinery. The results of mean comparison of GWP per unit area, weight, input energy, and output energy showed that modern pressurized irrigation systems with un-puddled transplanted cultivation method (due to less input and a yield similar to PTR) can be a suitable method for rice cultivation to reduce energy consumption and global warming potential.
کلیدواژهها [English]
-
Energy productivity
-
Input-output energy
-
puddled transplanted rice