نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

2 استاد گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

3 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

چکیده

گیاه دارویینعنا فلفلی (Mentha piperita L.)برایاهدافداروسازی و مصارف صنایع غذایی استفاده می‌شود. به‌دلیل توانایی تولید و ذخیره اسانس،کشت این گیاه از لحاظ اقتصادی دارای اهمیت است. این پژوهش با هدف بررسی اثر تنش‌های آبی و آب مغناطیسی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی نعنا فلفلی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 98-1397 انجام شد. پژوهش مذکور به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی بر پایه‌ی کشت گلدانی با سه تکرار اجرا گردید. در این پژوهش سطوح آبیاری شامل چهار سطح آبیاری (100%، 85%، 70% و 55% نیاز آبی گیاه) و میدان مغناطیسی شامل سه سطح (صفر، 3/0 و 6/0 تسلا) بود. نتایج نشان داد که کاهش 15%، 30% و 45% میزان آب آبیاری مورد نیاز گیاه منجر به کاهش 2/11%، 1/15% و 5/36% وزن تر اندام هوایی شد. همچنین نتایج نشان داد که استفاده از آب مغناطیسی (3/0 تسلا) در شرایط کم‌آبیاری (85%، 70% و 55% نیاز آبی) سبب بهبود عملکرد خشک گیاه به‌میزان 5/19%، 7/24% و 4/66% شد. به‌طور کلی استفاده از آب مغناطیسی در شرایط تنش آبی منجر به بهبود رشد گیاه شد و نسبت به تیمار شاهد در شرایط کم‌آبیاری، عملکرد خشک و تر اندام هوایی را در گیاه دارویی نعنا فلفلی بهبود بخشید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Effects of Different Irrigation Levels and Magnetized Water on Growth and Yield of Peppermint (Mentha piperita L.)

نویسندگان [English]

  • Saber Jamali 1
  • Hossein Ansari 2
  • Abbas Safarizadeh-sani 3

1 PhD candidate, Department of Water Engineering, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.

2 Professor of Water Engineering Department, Ferdowsi University of Mashhad

3 M.Sc. student, Water Engineering Department, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.

چکیده [English]

Peppermint (Mentha piperita L.) is used for medicinal and food purposes. Its cultivation has economic importance, due to its ability to produce and store essential oil. This research was conducted to study the effect of deficit irrigation and magnetized water on yield and yield components of peppermint in the experimental research greenhouse of Ferdowsi University of Mashhad, during 2018-19. We used a factorial experiment based on the completely randomized design with 3 replications. Irrigation levels consisted of 4 levels (100%, 85%, 70%, and 55% of plant water requirements) and magnetic field factors consisted of 3 levels (0, 0.3, and 0.6 teslas). The result showed that decrease of the water requirement by 15%, 30%, and 45% resulted in reduction of shoot fresh weights by 11.2%, 15.1%, and 36.5%, respectively. However, irrigation with magnetized water (0.3 teslas) under deficit irrigation levels (85%, 70%, and 55% of plant water requirements) resulted in the increase of shoot dry weights by 19.5%, 24.7%, and 66.4%, respectively. In general, the use of magnetic water under water stress enhanced plant growth and improved dry and wet shoot yield in peppermint compared to the control treatment under deficit irrigation conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Deficit irrigation
  • Magnetic field
  • Physical water productivity
  • Production functions
  • Water stress
  1. احمدی، پ. 1389 . تأثیر میدان مغناطیسی بر روی آب و کاربردهای زراعی آب مغناطیسی. اولین کنفرانس بین‌المللی مدلسازی گیاه، آب، خاک و هوا، مرکز بین‌المللی علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی دانشگاه باهنر کرمان. کرمان. ایران.
  2. احمدی، م.، قاسم‌نژاد، ع.، صادقی ماهونک، ع. و رضایی اصل، ع. 1393. اثر آب مغناطیسی بر عملکرد و اجزای عملکرد استویا. اولین همایش ملی گیاهان دارویی، طب سنتی و کشاورزی ارگانیک. دانشکده شهید مفتح. همدان. ایران
  3. بانژاد، ح.، مکاری قهرودی، ا.، اثنی عشری، م. و لیاقت، ع. 1392. بررسی اثر متقابل آب مغناطیسی و شوری بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه ریحان. آبیاری و زهکشی ایران. 7(2): 178-183.
  4. پیری، ح.، انصاری، ح. و پارسا، م. 1397. تعیین تابع تولید آب- شوری- عملکرد با در نظر گرفتن زمان برداشت علوفه و ارزیابی شاخص‌های تولید در ذرت خوشه‌ای. مهندسی منابع آب. 11(3): 15-26.
  5. جمالی، ص. 1395. بررسی اثر توام سطوح مختلف شوری و کم‌آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه کینوا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی. دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
  6. چیت‌ساز، م.، نجات‌زاده، ف. و ولیزادگان، ا. 1395. تأثیر آبیاری و تغذیه روی بر رشد و میزان عملکرد اسانس گیاه دارویی نعناع فلفلی. تازه‌های بیوتکنولوژی سلولی-مولکولی. 23: 39-46.
  7. حداد، ر.، رستمی‌نیا، ب. و اصغری، ب. 1395. بررسی تاثیر رژیم‌های رطوبتی بر روی گیاه نعنا فلفلی. سومین کنفرانس ملی علوم زیستی ایران. مرکز پژوهشی زمین کاو. تهران. ایران.
  8. درگاهی، ی.، اصغری، ع.، شکرپور، م. و رسول‌زاده، ع. 1391. اثرتنشکم‌آبیبرخصوصیاتمورفولوژیکریشهدرارقامکنجد. مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی 5(4): 172-151.
  9. رضایی‌نژاد، ع،. فیضیان، م. و سپهوند، ک. 1392. تأثیر تنش کم‌آبی بر رشد، عملکرد، میزان و ترکیب‌های اسانس شمعدانی معطر. فن‌آوری تولیدات گیاهی، دوره 5 (1): 83-94.
  10. سودایی‌زاده، ح. و منصوری، ف. 1393. اثر تنش خشکی بر تجمع ماده خشک، غلظت عناصر غذایی و قندهای محلول در گیاه دارویی مریم گلی لوله‌ای. دوفصلنامهعلمی- پژوهشیخشکبوم 4(1).
  11. شکرانی، ف.، پیرزاد، ع.، زردشتی، م. و درویشی، ر. 1390 . اثر قطع آبیاری و مقادیر مختلف نیتروکسین برروی عملکرد واجزای عملکرد دانه در گیاه همیشه بهار. همایش ملی تغییر اقلیم و تاثیر آن بر کشاورزی و محیط زیست، ارومیه،آذربایجان غربی. ایران.
  12. شهریاری، س. 1390. بررسی اثر رژیم‌های مختلف آبیاری و انواع خاکپوش بر خصوصیات رویشی، میزان، عملکرد و اجزاء اسانس نعناء فلفلی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده کشاورزی. دانشگاه فردوسی مشهد.
  13. صادقی‌پور، ا. و آقایی، پ. 1393. بررسی اثر تنش خشکی و کاربرد آب مغناطیسی بر عملکرد و اجزای عملکرد ماش. پژوهش‌های به‌زراعی. 6(1): 79-86.
  14. ضرابی، م.م.، مفاخری، س. و کاویانی، ع. 1396. مقایسه اثر آبیاری با آب معمولی و مغناطیسی بر خصوصیات مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه ذرت تحت شرایط تنش خشکی. فیزیولوژی گیاهان زراعی. 35: 39-53.
  15. علیزاده، ا. 1390. رابطه آب خاک و گیاه. انتشارات آستان قدس رضوی. 376 صفحه.
  16. علیزاده، ح.ع. و عباسی، ف. 1395. بهینه سازی مصرف آب و کود در کودآبیاری ذرت دانه ای. پژوهش آب در کشاورزی. 30(4): 445-455.
  17. فروزنده، م.، سیروس‌مهر، ع.، قنبری، ا.، اصغری‌پور، م.ر. و خمری، ع. 1390. تأثیر سطوح تنش خشکی و کمپوست زباله شهری بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی نعناع فلفلی. پژوهش‌های زراعی ایران. 9(4): 670-677.
  18. قدمی فیروزآبادی، ع.، خوش‌روش، م.، شیرازی، پ. و زارع ابیانه، ح. 1395. اثر آبیاری با آب مغناطیسی بر عملکرد دانه و بیوماس گیاه سویا رقمDPXدر شرایط کم آبیاری و شوری آب. پژوهش آب در کشاورزی. 30(1): 131-143.
  19. گرگینی شبانکاره، ح.، اصغری پور، م. ر. و فاخری، ب. 1394. ارزیابی تأثیر کودهای زیستی بر رشد و اسانس باردشبویه تحت تیمار کم‌آبی. مجله اکوفیزیولوژی گیاهی. 23: 194-185.
  20. گرگینی شبانکاره، ح. و خراسانی‌نژاد، س. 1396. اثر کاربرد سطوح مختلف ورمی‌کمپوست بر برخی ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیکی و اسانس گیاه دارویی نعناع فلفلی تحت رژیم‌های کم‌آبی. تولید گیاهان زراعی. 10(4): 59-74.
  21. نیرپور دیزج، آ. 1396. بررسی تأثیر آب مغناطیسی بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی و عملکرد اسانس گیاه دارویی مرزه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده کشاورزی. دانشگاه تبریز.
  22. نیکبخت، ج.، خنده‌رویان، م. و توکلی زانیانی، ا. 1390 . مغناطیسی کردن آب راه کاری نوین و مؤثر برای استفاده از آب‌های غیر متعارف در آبیاری. دومین کنفرانس ملی پژوهش‌های کاربردی منابع آب ایران، زنجان. ایران.
  23. نیکبخت، ج، خنده‌رویان، م.، توکلی، ا. و طاهری. م. 1392. اثر کم‌آبیاری با آب مغناطیسی بر عملکرد و بهره‌وری مصرف آب ذرت. پژوهش آب در کشاورزی. 27(4): 551-563.
  24. هاشم‌آبادی، د. 1394. تغییر فعالیت آنزیم سوپراکسیداز دیسموتاز و پراکسیداز تحت تاثیر انواع آب و دور آب در گیاه زینتی پروانش. علوم باغبانی ایران. 48: 49-59.
    1. Algozari, H. 2006. Effect of magnetizing of water and fertilizers on the some chemical parameters of soil and growth of maize. M.Sc. Thesis, University of Baghdad. Iraq and Signaling. New-York. USA Elsevier.
    2. Allen R.G., Preira L.S., Raes D., and Smith M. 1998. Crop evapotranspiration guidelines for computing crop water requirement. FAO Irrigation and Drainage paper, NO.56, Rome, Italy. 301 p.
    3. Belyavskaya, N. A. 2004. Biological effects due to weak magnetic field on plants.Advances in Space Research. 34: 1566-1574.
    4. Azooz, M.M. and M.M. Youssef. 2010. Evaluation of heat shock and salicylic acid treatments as inducers of drought stress tolerance in hassawi wheat. American Journal of Plant Physiology. 5 (2): 56-70.
    5. Duarte Diaz, C.E., Riquenes, J.A., Sotolongo, B., Portuondo, M.A., Quintana, E.O., and Perez, R. 1997. Effects of magnetic treatment of irrigation water on the tomato crop. Journal of Horticultural Science Abstracts. 69: 494.
    6. Hozayn, M., and Abdul, Qados, A.M.S., 2010 a. Irrigation with magnetized water enhances growth, chemical constituent and yield of chickpea (Cicer arietinum L.). Agriculture and Biology Journal of North America. 32: 2151-7525.
    7. Hozayn, M. and Abdul Qados, A.M.S. 2010 b. Magnetic water application for improving wheat (Triticum aestivum L.) crop production, Agriculture and Biology Journal of North America. 1: 677-682.
    8. Kolenc Z., Vodnik D., Mandelc S., Javornik B., Kastelec D., and Čerenak A. 2016. Hop (Humulus lupulus L.) response mechanisms in drought stress: Proteomic analysis with physiology. Plant physiology and biochemistry, 105: 67-78.
    9. Majd, A., and Shabrangi, A. 2009. Effect of seed pretreatment by magnetic fields onseed germination and ontogeny growth of agricultural plants. Progress in Electromagnetic Research Symposium, Beijing, China, March 23-27.
    10. Nashir, S. H. 2008. The effect of magnetic water on growth of chickpea. Engineering and Technology, 26(9): 16-20.
    11. Omidbaigi, R., A. Hassani. and F. Sefidkon. 2003. Essential oil content and composition of sweet Basil (Ocimum basilicum) at different irrigation regimes. Journal of Essential Oil Bearing Plants, 6: 104-108
    12. Ozturk A., Unlukara A., Ipek A., and Gurbuz B. 2004. Effects of salt stress and water deficit on plant growth andessential oil content of lemon balm (Mellisa officinalis L.). Pakistan journal of botany, 36(4):787-792.
    13. Ran, C., Hongwei, Y., Jinsong, H. and Wanpeng, Z. 2009. The effects of magnetic fields on water molecular hydrogen bonds. Journal of Molecular Structure, 938: 15-19.
    14. Song, H. 2005. Effects of VAM on host plant in condition of drought stress and its mechanisms Electronic Journal of Biology., 1(3): 44-48.
    15. Yasmeen R., and Siddiqui Z.S. 2018. Ameliorative effects of Trichoderma harzianum on monocot crops under hydroponic saline environment. Acta Physiologiae Plantarum, 40(1): 4.