ORIGINAL_ARTICLE
تعیین بهرهوری آب و بهرهوری اقتصادی آبیاری درختان انجیر دیم استهبان
سطح وسیعی از باغهای استهبان فارس اختصاص به انجیر دیم دارد. بهدلیلخشکی سالهای اخیر،باغدارانبه آبیاریکه اغلب بیرویه بودهاقدام نمودهاند. در تحقیق حاضر با اندازهگیری دمای پوشش سبز گیاه، در تنشهای آبی مختلف اقدام به آبیاری گردید.تیمارهای مورد نظر در اینتحقیق عبارت بودند از انجام آبیاری در مقادیر مختلف شاخص تنش آبی 0، 2/0، 4/0، 6/0 ، 8/0. یک تیمار بدون آبیاری (دیم) نیز به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. آبیاری بهصورت دستیبا تانکرانجام گردید. تعداد دفعات آبیاری، میزان محصول و بهره وری مصرف آب تیمارهای مختلف اندازهگیری گردید. طرح آزمایشی در قالب بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام و مقایسهمیانگین دادههای بدست آمده با به کارگیریآزمون دانکن انجام شد. تجزیه و تحلیلهای اقتصادی نیز بر اساس تفاوت و نسبت درآمد به هزینه در دو سال 1396 و 1397 انجام گردید. نتایج آزمایش نشان داد که شاخص تنش آبی گیاه از6/0 بیشتر نگردید. با افزایش تعداد دفعات آبیاری تا آبیاری کامل، میزان محصول از 1/3 به 8/9 کیلوگرم درهر درخت افزایش نشان داد ولی بهرهوری مصرف آب آبیاری کاهش و از مقدار نامعلوم زیاد در تیمار دیم، به 65/0 کیلوگرم بر متر مکعب در تیمار بدون تنش رسید.در سالهای مورد بررسی با انجام یک مرتبه آبیاری میزان محصول و در نتیجه میزان سود خالص نسبت به تیمار دیم بهشدت افزایش داشت که در دو سال بهترتیب بهحدود 740000 ریال و 1190000 ریال بهازای هر درخت رسید. میزان سود بهدست آمده با انجام یک مرتبه آبیاری در دو سال مورد بررسی بهترتیب حدود 530000 و 990000 ریال بهازای هر مترمکعب آب بود که با افزایش تعداد دفعات آبیاری این سود کاهش یافت. نسبت درآمد به هزینه نیز در سالهای مورد بررسی از 10/1 و 46/1 در شرایط دیم به 21/2 و 89/2 در شرایط اعمال یک مرتبه آبیاری رسید. بنابراین با انجام یک نوبت آبیاری در اوایل مرداد ماه میتوان علاوه بر حفظ درختان انجیر دیم استهبان از خطر خشکیدگی، به سود اقتصادی قابل توجهی دست یافت و از آبیاری بیرویه نیز جلوگیری نمود.
https://wra.areeo.ac.ir/article_122588_8e81a47bb7ff1b556814bf874426b7d8.pdf
2020-09-22
317
335
10.22092/jwra.2020.124859.619
نسبت درآمد به هزینه
تنش آبی
دمای پوشش گیاه
محمدعلی
شاهرخ نیا
mashahrokh@yahoo.com
1
دانشیار پژوهشی، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
LEAD_AUTHOR
حمید
زارع
hamidzare777@gmail.com
2
استادیار پژوهشی، ایستگاه تحقیقات انجیر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، استهبان، ایران
AUTHOR
اسدی، ه.، زمانیان، غ. و توکلی، ع. 1394. بررسی اقتصادی تک آبیاری و تعیین هزینه تمام شده آب آبیاری در مزارع گندم دیم منطقه هنام، استان لرستان. مجله بوم شناسی گیاهان زراعی، جلد 11، شماره 2، 1-10.
1
پرهیزکاری، ا. و بدیع برزین، ح. 1396. تعیین ارزش اقتصادی آب و شبیه سازی رفتار کشاورزان منطقه تاکستان در کاهش منابع آب کشاورزی. نشریه پژوهش آب در کشاورزی، ب، جلد 31، شماره 1، 106-118.
2
پوران،ر.، راغفر، ح.، قاسمی، ع. و بزازان، ف. 1396. محاسبه ارزش اقتصادی آب مجازی با رویکرد حداکثر سازی بهره وری آب آبیاری. فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، سال 6، شماره 21، 189-212.
3
پیری، ح. و حیدری، م. 1396. برآورد تابع تقاضا و ارزش اقتصادی آب در تولید سورگوم علوفه ای در منطقه سیستان. تحقیقات اقتصاد کشاورزی، جلد 10، شماره 2، 121-134.
4
زارع، ح. (1386). بررسی اثرهای هرس بر کمیت و کیفیت انجیر خشک رقم سبز در شرایط دیم. علوم و فنون باغبانی ایران ، 8(1)، 12-1.
5
زارعی، ن.، مهرابی بشرآبادی، ح. و خسروی، م. 1393. برآورد ارزش اقتصادی آب در تولید سیب زمینی؛ مطالعه موردی: روستاهای استان های کردستان و همدان. فصلنامه راهبردهای توسعه روستایی، جلد 1، شماره 3، 19-32.
6
شاهرخ نیا، م.ع.، و کرمی، م.ج. (1396). بررسی اثر مقادیر مختلف آب آبیاری بر عملکرد انگور یاقوتی. مجله مهندسی آبیاری و آب، سال 7، شماره 28، 108-122.
7
شاهرخ نیا، م.ع.، جوکار، ل. و رخشنده رو، م. (1395). بررسی تنش آبی با استفاده از شاخص های دمای برگ و رطوبت خاک بر عملکرد و بهره وری مصرف آب گوجه فرنگی نشایی. مجله مهندسی آبیاری و آب، سال 7، شماره 26، 97-111.
8
شاهرخ نیا، م.ع. و رحیمی، ه. (1395). بررسی اقتصادی کم آبیاری ارقام گوجه فرنگی در کشت نشایی. نشریه پژوهش آب در کشاورزی، ب، جلد 30، شماره 4، 483-495.
9
عزیزی، ش.، توبه، ا.، رزمجو، ا.، همپایی، خ. و یقینی، ف. 1396. ارزیابی بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب مصرفی در الگوی کشت محصولات زراعی دیم (مطالعه موردی:دهستان انجیرلو)، سومین همایش ملی مدیریت آب در مزرعه، موسسه تحقیقات خاک و آب، کرج.
10
علیزاده دیزج، ا. و ابراهیمیان، ح. 1396. بررسی اثر آبیاری تکمیلی و تاریخ کاشت بر بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب مصرفی گیاهان گندم و جو در شرایط دیم ارومیه. مجله زراعت دیم ایران، دوره 6، شماره 2، 247-262.
11
فلاحی، ا.، خلیلیان، ص. و احمدیان، م. 1394. استخراج توابع تقاضا و تعیین ارزش اقتصادی آب در تولید محصولات عمده زراعی دشت سیدان-فاروق شهرستان مرودشت. اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال 23، شماره 90، 1-28.
12
گلزاری، ز.، اشراقی، ف. و کرامت زاده، ع. 1395. برآورد ارزش اقتصادی آب در تولید محصول گندم در شهرستان گرگان. نشریه پژوهش آب در کشاورزی، ب، جلد 30، شماره 4، 457-466.
13
محمودی، ا. و کریمی، ه. 1396. ارزش گذاری اقتصادی آب برای مزارع بزرگ و کوچک گندم(مطالعه موردی:شهرستان طبس). اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال 25، شماره 100، 1-19.
14
موسی وند، س. و غفاری، ح. 1394. برآورد ارزش اقتصادی آب در تولید محصول پیاز در حوزه آبریز زنجانرود. نشریه پژوهش آب در کشاورزی، ب، جلد 29، شماره 4، 547-557.
15
Abdolahipour, M., Kamgar-Haghighi, A.A., Sepaskhah, A.R. 2018. Time and amount of supplemental irrigation at different distances from tree trunks influence on soil water distribution, evaporation and evapotranspiration in rainfed fig orchards. Agricultural Water Management, 203, 322-332.
16
Al-Desouki, M., Abd El-Rahman, I., Sahar, A. 2009. Effect of some antitranspirants and supplementary irrigation on growth:yield and fruit quality of Sultani fig (Ficus carica) grown in the Egyptian western coastal zone under rainfed conditions. Res. J. Agric. Biol. Sci. 5, 899-908.
17
Anda, A., Soos, G., Menyhart, L., Kucserka, T., Simon, B. 2020. Yield features of two soybean varieties under different water supplies and field conditions. Field Crop Research, 245, (published online)
18
Baker, J.T., Mahan, J.R., Gitz, D.C., Lascano, R.J., Ephrath, J.E. 2013. Comparison of deficit irrigation scheduling methods that use canopy temperature measurements. Plant Biostems, 147(1), 40-49.
19
Colak, Y.B., Yazar, A. 2017. Evaluation of crop water stress index on Royal table grape variety under partial root drying and conventional deficit irrigation regimes in the Mediterranean Region. Scientia Horticulturae, 224, 384-394.
20
Cosic, M., Stricevic, R., Djurovic, N., Lipovac, A., Bogdan, I., and Pavlovic, M. 2018. Effect of irrigation regime and application of kaolin on canopy temperatures of sweet pepper and tomato. Scientia Horticulturae, 238, 23-31.
21
Erdem, Y., Sehirali, S., Erdem, T. and Kenar, D. 2006. Determination of crop water stress index for irrigation scheduling of Bean (Phaseolus vulgaris L.). Turk J. Agric. For., 30,195-202.
22
Erdem, Y., Erdem, T., Orta, H. and Okursoy, H. 2005. Irrigation scheduling for watermelon with crop water stress index (CWSI). J. Cent. Eur.Agr., 6, 449-460.
23
Gonita, N.K. and Tiwari, K.N. 2008. Development of crop water stress index of wheat crop for scheduling irrigation using infrared thermometry. Agricultural Water Management, 95, 1144-1152.
24
Honar, T., Sepaskhah, A.R. 2015. Effect of using potassium on increasing resistance of fig trees to drought. National Drought Research Institute, Shiraz, Iran, pp.113.
25
Idso, S.B. (1982). Non-water stressed base line: A key to measuring and interpreting plant water stress. Agric. Meteorol., 27, 59-70.
26
Idso, S.B., Jackson, R.D., Pinter, P.J., Reginato, R.J. and Hatfield, J.L. 1981. Normalizing the stress-degree day parameter for environmental variability, Agric. Meteorol., 24, 45-55.
27
Jafari, M., Abdolahipour-Haghighi, J., Zare, H. 2012. Mulching impact on plant growth and production of rainfed fig orchards under drought conditions. Journal of Food, Agriculture and Environmemt, 10 (1), 428-433.
28
Kamgar-Haghighi, A.A., Sepaskhah, A.R. 2015. Effects of different levels od supplementary irrigation and pruning times on rainfed fig trees in wet and dry years. National Drought Research Institute, Shiraz, Iran, pp.102.
29
Lebourgeois, V., Chopart, J.L., Begue, A., and Le Mezo, L. 2010. Towards using a thermal infrared index combined with water balance modeling to monitor sugarcane irrigation in a tropical environment. Agricultural Water Management, 97, 75-82.
30
Lobo, F.A., Oliva, M.A., Resende, M., Lopes, N.F., and Maestri, M. (2004). Infrared thermometry to schedule irrigation of common bean. Pesq. Agropec. Bras., 39, 113-121.
31
Misra, R.K., Fuentes, S. and Raine, S.R. (2006). Recent developments and strategies in the use of plant indicators for irrigation scheduling. Cooperative Research Centre for Irrigation Futures, University of Southern Queensland, Toowoomba, QLD 4350.
32
Oweis, T. 1997. Supplemental Irrigation: A highly efficient water-use practice. ICARDA.
33
Sepaskhah, A.R., and Kashefipour, S.M. (1995). Evapotranspiration and crop coefficient of sweet lime under drip irrigation. Agricultural Water Management, 27, 331-340.
34
Sepaskhah, A.R., and Kashefipour, S.M. (1994). Relationship between leaf water potential, CWSI, yield and fruit quality of sweet lime under drip irrigation. Agricultural Water Management, 25, 13-22.
35
Wang, D., and Gartung, J. 2010. Infrared canopy temperature of early-ripening peach trees under postharvest deficit irrigation. Agricultural Water Management, 97, 1787-1794.
36
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی فنی سامانههای آبیاری بارانی کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک در دشت اردبیل
به منظور آگاهی از وضعیت فنی سامانههای آبیاری و تعیین مقدار دستیابی به اهداف مرحله طراحی، نیاز به ارزیابی این سامانهها میباشد. در این پژوهش، تعداد 18 سامانه آبیاری بارانی کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک اجرا شده در نقاط مختلف دشت اردبیل، در تابستان سال 98 مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور از شاخصهای، ضریب یکنواختی کریستیانسن(CU)، یکنواختی توزیع(DU)، بازده پتانسیل کاربرد در ربع پایین(PELQ)، بازده واقعی کاربرد در ربع پایین (AELQ)، در دو مقیاس بلوک آزمایش و کل سامانه، استفاده شد. پس از اندازهگیریها و برداشت اطلاعات مورد نیاز،این شاخصها محاسبه شد. مقادیر متوسط شاخصها، برای بلوکها به ترتیب 46/83%، 96/74%، 93/68%و94/67% ، و برای سامانه به ترتیب32/82%،43/73%،71/65%و70/66% به دست آمد. علاوه بر آن، از شاخصهای تلفات تبخیر و بادبردگی(WDEL)، تلفات نفوذ عمقی (DP)و کفایت آبیاری(ADirr) نیز استفاده شد که مقدار شاخصها به ترتیب، 95/7%، 97/6% و 08/27% به دست آمد. نتایج بدست آمده و بررسیهای میدانی نشان دادند که مقادیر کم شاخصهای PELQ و AELQ متأثر از فاصله نامناسب آبپاشها، فشار کم اجرا نسبت به فشار طراحی، تغییرات فشار زیاد در سامانه و استفاده همزمان از تعداد زیاد آبپاش است. همچنین مدیریت نادرست در بهرهبرداری، توپوگرافیزمین و طول زیاد لولهها از عوامل تاثیرگذار در کاهش شاخصهای تعیین عملکرد واقعی سامانهها در دشت اردبیل هستند.از جمله راهکارهای پیشنهادی، بازنگری در طراحیها، در نظر گرفتن شیب زمین، تغییر در نوع آبپاشها و یا حتی تغییر روزنه آبپاشها، است.
https://wra.areeo.ac.ir/article_122585_aca754b9a340cc783fecb8605181bf2c.pdf
2020-09-22
335
373
10.22092/jwra.2020.342287.771
بازده پتانسیل کاربرد
ضریب یکنواختی کریستیانسن
طراحی سامانه آبیاری
مهران
محمدی
mehranmohammadi1109@gmail.com
1
دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
AUTHOR
جوانشیر
عزیزی مبصر
ja.mobaser22@gmail.com
2
استادیارگروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
LEAD_AUTHOR
مجید
رئوف
majidraoof2000@yahoo.co.uk
3
دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
AUTHOR
بهرامی م.، خواجهای ف.، دیندارلو ع. و دستورانی م. 1396. ارزیابی فنی سامانههای آبیاری بارانی اجرا شده در برخی از دشتهای استان فارس، نشریه پژوهشهای حفاظت آب و خاک، 24 (1): 311 تا 317.
1
برادران هزاوه، ف. 1385، ارزیابی فنی سامانه های آبیاری تحت فشار اجرا شده در شهرستان اراک. پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.
2
جعفری ع.، سلطانی ه.، رضوانی م. و قدمی فیروزآبادی ع. 1396. ارزیابی و مقایسه اقتصادی سامانههای آبیاری بارانی و قطرهای در زراعت سیبزمینی در استان همدان، نشریه پژوهش آب در کشاورزی، 31 (2): 196 تا 205.
3
رستمزاده ه.، اسدی ا. و جعفرزاده ج. 1394. بررسی سطح ایستابی آب زیرزمینی دشت اردبیل، نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، 2 (1): 31 تا 42.
4
رئوف م.، حسینی ی. و نظری گیگلو ف. 1397. ارزیابی سامانه کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک و مدلسازی تلفات تبخیر و بادبردگی در آبپاش مدل ADF25 در منطقه مغان، نشریه حفاظت منابع آب و خاک، 7 (4): 117 تا 133.
5
سالم ا. 1389. ارزیابی و مقایسه سامانه های آبیاری بارانی چرخدار و کلاسیک ثابت اجرا شده در دشت قروه، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران.
6
ضوابط و معیارهای فنی آبیاری تحت فشار، نشریه شماره 286، 1383، انتشارات سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور.
7
علیزاده ا. 1390. طراحی سامانههای آبیاری، دانشگاه امام رضا، مشهد.
8
فاریابی ا.، معروفپور ع. و قمرنیا ه. 1389. بررسی و ارزیابی سامانههای آّبیاری بارانی کلاسیک ثابت دشت دهگلان کردستان، مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، 14 (54): 1تا15.
9
قاسمزاده مجاوری، ف، 1377، ارزیابی سیستمهای آبیاری مزارع، آستان قدس رضوی.
10
قربانی ب. 1397. بررسی، مقایسه و شبیهسازی رواناب در خاکهای سبک و سنگین تحت شرایط آبیاری بارانی با ماشین تفنگی، فصلنامه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب، 8 (32): 145تا 155.
11
کاظمی س.، برومندنسب س. و ایزدپناه ز. 1398. ارزیابی فنی سامانههای آبیاری بارانی کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک (AMBOO,VYR155) در شهرستان اقلید- فارسی، نشریه علوم و مهندسی آبیاری، 42 (1): 181تا196.
12
مولایی ز. ، معروف پور ع.و ملکی ع. ۱۳۹۵، بررسی و ارزیابی فنی برخی سامانه های آبیاری بارانی کلاسیک ثابت دشت کوهدشت، مجله پژوهش آب ایران، ۱۰(21): ۱۲۵.
13
میخک بیرانوند ز.، برومند نسب س.، ایزد پناه ز. و ملکی ع.1393. بررسی بازده آبیاری سامانههای آبیاری بارانی در منطقه خرم آباد، نشریه مدیریت آب و آبیاری، 4 (2): 191تا 202.
14
وزیری، ژ؛ انتصاری، محمد؛ حیدری، نادر، 1387، تبخیر- تعرق گیاهان، کمیته ملی آبیاری زهکشی ایران.
15
نادری ن.، قدمی فیروزآبادی ع. و فرومدی م. 1397. ارزیابی فنی سامانههای مختلف آبیاری بارانی در شرایط مزرعه، نشریه پژوهش آب در کشاورزی، 32 (3): 429 تا 439.
16
Abshiro, F.K. and Singh, P., 2018. Evaluation of Irrigation Scheduling for Sprinkler Irrigation System under Existing Condition in Beles Sugar Development Project, Ethiopia. Irrigat Drainage Sys Eng, 7(208), p.2.
17
Cao, X., Zeng, W., Wu, M., Guo, X. and Wang, W., 2020. Hybrid analytical framework for regional agricultural water resource utilization and efficiency evaluation. Agricultural Water Management, 231, p.106027.
18
Dechmi, F., Playán, E., Cavero, J., Faci, J.M. and Martínez-Cob, A., 2003. Wind effects on solid set sprinkler irrigation depth and yield of maize (Zea mays). Irrigation Science, 22(2), pp.67-77.
19
Fang, Q., Zhang, X., Shao, L., Chen, S. and Sun, H., 2018. Assessing the performance of different irrigation systems on winter wheat under limited water supply. Agricultural Water Management, 196, pp.133-143.
20
Faryabi, A., Maroufpoor, E., Ghamarnia, H. and Yamin Moshrefi, G., 2020. Comparison of classical sprinkler and wheel move irrigation systems in Dehgolan plain, north‐west Iran. Irrigation and Drainage, 69(3), pp.352-362.
21
Keller, J. and Bliesner, R.D., 1990. Trickle irrigation planning factors. In Sprinkle and Trickle Irrigation (pp. 453-477). Springer US.
22
Keller, J. and Bliesner, R.D., 1990. Sprinkler and Trickle Irrigation Von Nostrand-Reinhold New York.
23
López-Mata, E., Tarjuelo, J.M., De Juan, J.A., Ballesteros, R. and Domínguez, A., 2010. Effect of irrigation uniformity on the profitability of crops. Agricultural Water Management, 98(1), pp.190-198.
24
Maroufpoor, S., Maroufpoor, E. and Khaledi, M., 2019. Effect of farmers’ management on movable sprinkler solid-set systems. Agricultural Water Management, 223, p.105691.
25
Merkley, G.P. and Allen, R.G., 2004. Sprinkle and trickle irrigation lectures. Biological and Irrigation Engineering Department. Utah State University Logan, Utah, 285p.
26
Merriam, J.L. and Keller, J., 1978. Farm irrigation system evaluation: A guide for management. Farm irrigation system evaluation: a guide for management.
27
Nair, S., Maas, S., Wang, C. and Mauget, S., 2013. Optimal field partitioning for centerpivot irrigated cotton in the Texas High Plains. Agronomy Journal, 105(1), pp.124-133.
28
Neissi, L., Albaji, M. and Nasab, S.B., 2020. Combination of GIS and AHP for site selection of pressurized irrigation systems in the Izeh plain, Iran. Agricultural Water Management, 231, p.106004.
29
Omran, E.S.E. and Negm, A.M. eds., 2020. Technological and Modern Irrigation Environment in Egypt: Best Management Practices & Evaluation. Springer Nature.
30
Saccon, P., 2018. Water for agriculture, irrigation management. Applied soil ecology, 123, pp.793-796.
31
Stambouli, T., Martínez-Cob, A., Faci, J.M., Howell, T. and Zapata, N., 2013. Sprinkler evaporation losses in alfalfa during solid-set sprinkler irrigation in semiarid areas. Irrigation Science, 31(5), pp.1075-1089.
32
Topak, R., Suheri, S., Ciftci, N. and Acar, B., 2005. Performance evaluation of sprinkler irrigation in a semi-arid area. Pakistan Journal of Biological Sciences, 8(1), pp.97-103.
33
Yan, H., Hui, X., Li, M. and Xu, Y., 2020. Development in sprinkler irrigation technology in China. Irrigation and Drainage.
34
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی اثرات استفاده از زهاب مزارع نیشکر جنوب خوزستان در کشت گیاه کینوا بر عملکرد محصول و تغییرات شوری و سدیمی خاک
< p dir="RTL">در استان خوزستان تولید زهاب حاصل از فعالیتهای مختلف به ویژه کشاورزی، یکی از مشکلات جدی است.کشت گیاهان مقاوم به شوری با استفاده از زهاب میتواند بهعنوان یک اقدام مناسب مورد توجه قرارگیرد. لذا تحقیقی بهمنظور بررسی امکان بازچرخانی زهاب مزارع نیشکر برای زراعت زمستانه کینوا با هدف تولید علوفه در سال زراعی 1398- 1397 واقع در مزرعه تحقیقاتی شرکت کشت وصنعت نیشکر میرزاکوچکخان در جنوب خوزستان انجام شد.این پژوهش بهصورت کرتهای یکبارخرد شده درقالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو عامل و سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی مدیریت کیفی آب آبیاری مشتمل بر استفاده از آب رودخانه کارون، زهاب مزارع نیشکر،و آبیاریتلفیقی-تناوبی (یک در میان آب کارون و زهاب) و عامل فرعی،چهار ژنوتیپ کینوا شامل گیزا1، تیتیکاکا، روزادا وکیو26 بود. در بررسی اثر متقابل نوع آب آبیاری با ژنوتیپ، نتایج نشان داد بیشترین زیست توده(بیوماس) بر حسب علوفه خشک مربوط به ژنوتیپ گیزا1 با تیمار آبیاری با آب کارون به میزان 6/3645 کیلوگرم در هکتار بود که از نظر آماری با زیست توده تولید شده ژنوتیپ روزادا با تیمار مدیریت آبیاری با زهاب بهمیزان 2620 کیلوگرم در هکتار در یک گروه بود. پایش شوری عصاره اشباع خاک و تغییرات درصد سدیم قابل تبادل خاک(ESp ) که با توجه به نسبت جذب سدیم (SAR) خاک بهدست آمد، نشان داد که در طول فصل رشد خاک مزرعه تا عمق یک متری برای دو تیمار آبیاری با آب کارون وآبیاری تلفیقی-تناوبی، در وضعیت غیرشور-غیرسدیمی بود. این در حالی است که خاک مزرعه قبل از کشت و تا عمق 25 سانتیمتری، وضعیتی شور (54/5 دسیزیمنس برمتر) و ازعمق 25 سانتیمتری به پایین غیرشور بود. درتیمار مدیریت آبیاری با زهاب، خاک تا لایه 25 سانتیمتری بهدلیل شوری آب و اثر مضاعف تبخیر ازسطح خاک، در وضعیت شور باقی ماند. اما از عمق 75 سانتیمتری خاک به پایین، شرایط خاک از شوری دو دسیزیمنس بر متر قبل از کشت، به وضعیت شور با سدیم قابل تبادل خاک 7% و شوری عصاره اشباع خاک چهار دسیزیمنس بر متر رسید. بر اساس این دادهها، در بازچرخانی زهاب کشاورزی ، برای حفظ بیلان نمک در خاک، آبشویی در پایان فصل کشت و انجام زهکشی برای خروج نمکها ضرورت دارد.
https://wra.areeo.ac.ir/article_122584_bdfa6737c205ef681d86430ee0643261.pdf
2020-09-22
337
354
گیاه شورزیست
آب نامتعارف
پایش شوریخاک
آبیاری تلفیقی-تناوبی
مدیریت آبیاری
علی
مختاران
alimokhtaran@gmail.com
1
استادیار پژوهشی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج
LEAD_AUTHOR
مهرزاد
طاوسی
tavoosimehr@yahoo.com
2
محقق بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی،
AUTHOR
پیمان
ورجاوند
pvarjavand@yahoo.com
3
بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان
AUTHOR
سالومه
سپهری صادقیان
sepehri_saloome@yahoo.com
4
عضو هیئت علمی بخش آبیاری و زهکشی مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
AUTHOR
باقری، م.1397. دستنامه زراعت کینوا. مؤسسه تحقیقات اصلاح وتهیه نهال و بذر، دفتر شبکه دانش و رسانههای ترویجی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، معاونت ترویج، نشر آموزش کشاورزی.
1
بینام. 1397.گزارش مطالعاتی مدیریت زهاب و استفاده مجدد از زهاب. معاونت طرح و توسعه شبکههای آبیاری و زهکشی سازمان آب و برق خوزستان، اهواز، ایران.
2
خلیلی، س. بستانی، ا. و باقری، م. 1398. اثر سطوح مختلف شوری آب آبیاری و فسفر بر برخی خصوصیات خاک و گیاه کینوا. نشریه پژوهشهای خاک (علوم خاک و آب)، الف، جلد 33، شماره 2.
3
جمالی، ص. و شریفان، ح. 1397. بررسی اثر سطوح مختلف شوری بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه کینوا رقم تیتیکاکا. نشریه پژوهشهای حفاظت آب و خاک، جلد بیست و پنجم، شماره 2، صفحات:266-251
4
سپهوند، ن. 1392. بررسی سازگاری، ویژگی های زراعی، فنولوژیکی و ارزش کیفی محصول گیاه کینوا در ایران. گزارش نهایی، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز اطلاعات و مدارک علمی و تحقیقاتی کشاورزی، شماره ثبت: 44026 .
5
عباسی، ف.، سهرابی، ف. و عباسی، ن. 1395. ارزیابی وضعیت راندمان آب آبیاری در ایران. مجله تحقیقات مهندسی سازههای آبیاری و زهکشی، جلد 17 شماره 67، صفحههای 128-113.
6
صالحی، م. و دهقانی، ف.1397. راهنمای کاشت، داشت و برداشت کینوا در شرایط شور. مرکز ملی تحقیقات شوری، دفتر شبکه دانش و رسانه های ترویجی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، معاونت ترویج، نشر آموزش کشاورزی.
7
طاوسی، م. و لطفعلی آینه، غ.ع.1396. کشت کینوا و نتایج تحقیقات مربوط به آن. مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، دفترشبکه دانش و رسانههای ترویجی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، معاونت ترویج، نشر آموزش کشاورزی.
8
طاوسی، م. و لطفعلی آینه، غ.ع. 1397. بررسی تاثیر سطوح مختلف شوری بر شاخصهای جوانهزنی ژنوتیپهای کینوا .پانزدهمین کنگره ملی علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران، کرج، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر.
9
طاوسی، م. لطفعلی آینه، غ.ع. و جوادزاده، م. 1397. مقایسه عملکرد و برخی شاخصهای فیزیولوژیکی وتحمل به شوری ژنوتیپهای کینوا درشرایط خاکهای شور ونیمه شور جنوب خوزستان. پانزدهمین کنگره ملی علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران، کرج، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر.
10
طاوسی.م.، کردونی.ع، مهدوی مجد. ج. 1398. بررسی امکان تولید بذر-علوفه از گیاه کینوا در فصول مختلف و تعیین ارزش غذایی آن. مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان.ص38-1
11
کردونی، ع.، طاوسی، م.، مهدوی مجد، ج.، طاهری دزفولی، ب. و عنافچه، ز. 1399. تعیین ارزش غذایی سه رقم کینوا (گیزا 1، روزادا وکیو102) در سه مرحله برداشت. نشریه تحقیقات کاربردی در علوم دامی. شناسنامه دیجیتال 10.22092/aasrj.2.2.342663.1199
12
ناصری، ا.، عباسی، ف. و اکبری، م. 1396. برآورد آب مصرفی در بخش کشاورزی به روش بیلان آب. مجله تحقیقات مهندسی سازههای آبیاری و زهکشی، جلد 18 شماره 68، صفحههای 32-17.
13
Algosaibi, A.M., El-Garawany, M.M., Badran, A.E., and Almadini, A.M. 2015. Effect of Irrigation Water Salinity on the Growth of Quinoa Plant Seedlings. J. Agric. Sci. 7: 8. 205.
14
FAO. 2002. Agricultural Drainage Water Management in Arid and Semi-Arid Areas, FAO Irrigation and Drainage Paper 61.
15
Koyro, H.W., and Eisa, S.S. 2008. Effect of salinity on composition, viability and germination of seeds of Chenopodium quinoa Willd. Plant and Soil. 302: 1-2. 79-90.
16
Jacobsen, S.E., Christiansen, J.L., and Rasmussen, J. 2010. Weed harrowing and inter-row hoeing in organic grown quinoa (Chenopodium quinoa Willd.). Outlook on Agriculture, 39: 3. 223-227.
17
Panuccio, M.R., S.E. Jacobsen, S.S. Akhtar and A. Muscolo. 2014. Effect of saline water on seed germination and early seedling growth of the halophyte quinoa. Oxford Journals, Science & Mathematics, AOB PLANTS, Volume 6.
18
Peterson, A. and K. Murphy. 2015. Tolerance of lowland quinoa cultivars to sodium chloride and sodium sulfate salinity. Crop Science. 55: 331-338.
19
Rao, N. K., K.U. Rahman and S. Ismail. 2013. Quinoa: prospects as an alternative crop for salt-affected areas. In: Proceedings (Book of Abstracts) of 3rd International Conference on: Neglected and Underutilized Species (NUS): for a Food-Secure Africa, 25-27.
20
Sezen, S. M., A. Yazar, S. Tekin, M. Yildiz. 2016. Use of drainage water for irrigation of quinoa in a Mediterranean environment. 2nd World Irrigation Forum (WIF2) 6-8 November 2016, Chiang Mai, Thailand.
21
Yazar, A., Incekaya C, Sezen S. M., & JacobsenS-E. 2015 Saline water irrigation of quinoa (Chenopodium quinoa) under Mediterranean conditions. Crop & Pasture Science. 66: 993–1002.
22
Yazar, A., S. Metin, B. Yeşim, İ. Çiğdem and T. Servet. 2017. Effect of Planting Times and Saline Irrigation of Quinoa Using Drainage Water on Yield and Yield Components under the Mediterranean Environmental Conditions. International Journal of Research in Agriculture and Forestry, vol. 4, no. 8, pp. 8-16.
23
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی اقتصادی استفاده از انرژی خورشیدی و انرژی شبکه سراسری برق در سامانههای آبیاری تحت فشار در کرج
پژوهش حاضر با هدف بررسی امکان استفاده از انرژی خورشید (سیستمهای فتوولتائیک) در مقایسه با انرژی شبکهسراسری در سه سامانه آبیاری قطرهای (تیپ)، بارانی سنترپیوت و بارانی کلاسیک ثابت بود که در سال 1396در استان البرز انجام گرفت. ابتدا دو محصول زراعی غالب در منطقه (گندم و ذرت علوفهای) مشخص شده و نیاز آبی این محصولات در شرایط منطقه تعیین شد. سپس انرژی مورد نیاز برای تامین توان لازم در هر کدام از سامانههای آبیاری با استفاده از برق سراسری کشور و برق خورشیدی مشخص شد. پس از آن تعداد پانلهای خورشیدی مورد نیاز برای تامین این مقدار انرژی و هزینه اولیه برای احداث سیستم خورشیدی و همچنین هزینههای لازم برای استفاده از برق شبکه بررسی شد. سپس با بررسی عملکرد محصولات در منطقه و ارزش اقتصادی آن، سودآوری محصولات تولیدی با استفاده از شاخصهای اقتصاد مهندسی در منطقه تعیین گردید. به منظور تعیین اختلاف میانگین هزینه و درآمد یا سود سامانهها از لحاظ آماری، از آزمون t استفاده شد. بررسی اقتصادی نشان داد در دوره تحلیل، در سیستم برق شبکه سراسری با سامانههای آبیاری بارانی کلاسیک ثابت، بارانی سنترپیوت و قطرهای (تیپ)، ارزش حال خالص بهترتیب 7/753 ، 3/770 و 2/1212 میلیون ریال و نسبت فایده به هزینه بهترتیب 64/1 ، 67/1 و 1/2 محاسبه شد. در سیستم برق خورشیدی با سامانههای آبیاری بارانی کلاسیک ثابت، بارانی سنترپیوت و قطرهای (تیپ)، ارزش حال خالص بهترتیب 6/322 ، 713 و 8/988 میلیون ریال و نسبت فایده به هزینه بهترتیب 2/1 ، 59/1 و 73/1 برآورد گردید. بنابراین، بر اساس شاخصهای سودآوری، کاربرد سامانه آبیاری قطرهای (تیپ) با استفاده از سیستم برق شبکه سراسری به عنوان تیمار برترانتخاب شد.
https://wra.areeo.ac.ir/article_122586_85c9af87f8e7ba4e176ab91af0491b6a.pdf
2020-09-22
375
387
10.22092/jwra.2020.343098.792
برق خورشیدی
سیستمهای فتوولتائیک
آبیاری قطرهای (تیپ)
بارانی سنترپیوت
بارانی کلاسیک ثابت
جواد
باغانی
baghani37@gmail.com
1
استادیار پژوهش تحقیقات آبیاری و زهکشی، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
LEAD_AUTHOR
هرمز
اسدی
hormoz.asadi3@gmail.com
2
استادیار پژوهش تحقیقات اقتصاد کشاورزی ، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
AUTHOR
باغانی، ج. 1396. امکانسنجی استفاده از انرژیهای نو در سامانه آبیاری تحت فشار. گزارش نهایی مصوب موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، 94 صفحه.
1
بای، ن. 1394. چشمانداز انرژی جهان در افق سالهای ۲۰۳۵ و ۲۰۴۰ در آیندهنگاری آژانس بینالمللی انرژی(IEA) . ماهنامه عصر کیمیاگری. شماره 42.
2
بینام. 1388. معیار کارایی و معیاری برای روشهای آبیاری تحت فشار، قوانین طراحی برای روشهای آبیاری محلی. شرکت خدمات مهندسی آب و خاک، جلد 4 چاپ اول، صفحه 173.
3
خمسه، م.، عالی، پ. و رجایی، م. 1392. طراحی و آزمایش پمپ خورشیدی فتوولتاییک برای سیستم آبیاری قطرهای. مجموعه مقالات دومین همایش ملی انرژی باد و خورشید، سوم اسفند، تهران.
4
خیاطیان یزدی، م.ص.، فرتاش، ک. و قربانی، ا. 1399. تحلیلی تطور تاریخی توسعه فناوری سامانههای خورشیدی فتوولتائیک در ایران: رویکردی نهادی. مدیریت بهبود، دوره 14، شماره 1 (پیاپی 47)، صفحه 30-1.
5
سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهرهوری انرژی برق، ساتبا، http://www.satba.gov.ir/fa/aboutorganization
6
سلطانی، غ.ر. 1387. اقتصاد مهندسی. انتشارات دانشگاه شیراز، چاپ یازدهم، 328 صفحه.
7
سهرابی، ت. و پایدار، ز. 1384. اصول طراحی سامانههای آبیاری. موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
8
علیزاده، ا. و کمالی، غ. 1387. نیاز آبی گیاهان در ایران. انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ دوم، مشهد، صفحه 228.
9
فرجی سبکبار، ح.، پاک طینت مهدی آبادی، ه. رحیمی کیان، ا و عشورنژاد، غ. 1392. تناسب سنجی اراضی به منظور احداث مزارع فتوولتاییک به کمک تلفیق سامانههای جمع ساده وزنی و استنتاج فازی در ایران.. پژوهشهای جغرافیای طبیعی. 45(4): 45-60.
10
فرقانی، ع. 1392. درآمدی بر تدوین نقشه راه نیروگاه خورشیدی در ایران. تهران، پژوهشکده توسعه تکنولوژی جهاد دانشگاهی، گروه پژوهشی مهندسی صنایع.
11
قدمی فیروزآبادی، ع.، چایچی، م. و سیدان، س. م. 1396. اثر سامانههای آبیاری بر عملکرد و بهرهوری آب سه ژنوتیپ گندم و ارزیابی اقتصادی آنها در همدان. نشریه پژوهش آب در کشاورزی. 31(2): 149-139.
12
کوهزاد، ع.، ایمانی و.، بابکی، ت. و مسعودی، ح. 1392. استفاده از انرژی خورشیدی جهت انتقال آب شرب. شانزدهمین همایش ملی بهداشت محیط ایران، چهارم اسفندماه، تهران.
13
نادری، ن.، قدمی فیروزآبادی، ع. و فرومدی، م.ص. 1397. ارزیابی سامانههای مختلف آبیاری بارانی در شرایط مزرعه. نشریه پژوهش آب در کشاورزی. 32(3): 439-429.
14
Ayers, R.S. and D.W. Westcot. 1994. Water Quality for Agriculture. Irrigation and Drainage Paper No. 29, FAO
15
Celik, A.N. 2006. Present status of photovoltaic energy in Turkey and life cycle techno- economic analysis of a grid-connected photovoltaic-house. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 10: 370-387.
16
Charabi, Y. and A. Gastli. 2011. PV site suitability analysis using GIS-based spatial fuzzy multi- criteria evaluation, Renewable Energy. 36(9): 2554-2561.
17
Djurdjevic, D.Z. 2011. Perspectives and assessment solar PV power engineering in the Republic of Serbia. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 15(5): 2431-2446.
18
Hamidat, A., Benyoucef, B. and Hartani, T. 2003. Small-scale irrigation with photovoltaic water pumping system in Sahara regions. Renew. Energy. 28, 1081-1096.
19
http://www.alborz-met.ir/
20
http://www.fao.org/news/story/en/item/1114618/icode/
21
Kabir, E., Kumar, P.,Kumar, S., Adelodun, A.A. and Kim, K.h. 2018. Solar energy: Potential and future prospects. Renewable and Sustainable Energy Reviews, Volume 82, Part 1, February 2018, Pages 894-900
22
Lui, B.L.S. 2005. Trial Use of Solar Power Automatic Irrigation System. Geo Report No. 194. Geotechnical Engineering Office. Civil Engineering and Development Department. Hong Kong.
23
Moral, F.J., López Rodríguez, F., Cuadros, F. and Ruiz Celma, A. 2009. Computer-assisted sizing of photovoltaic systems for drip irrigation of olive orchards in semi-arid climate. Spanish Journal of Agricultural Research, 7(3): 503-512.
24
Sampaio, P. and González, M. 2017. Photovoltaic solar energy: Conceptual framework. Renewable and Sustainable Energy Reviews, Volume 74, July 2017, Pages 590-601
25
Vick, B.D. and Almas, L.K. 2010. Developing wind and/or solar powered crop irrigation systems for the Great Plains. Applied Engineering in Agriculture, 27(2): 235-245.
26
ORIGINAL_ARTICLE
تعیین ضریب گیاهی و تبخیر- تعرق آویشن دنایی در شرایط استاندارد در کرج
بهمنظور تعیین تبخیر-تعرق و ضریب گیاهی آویشن دنایی(Celak.Thymus daenensis) آزمایشی در سال 1395 با استفاده از روشهای لایسیمتری (روش مستقیم) و محاسباتی انجام شد. در روش مستقیم، ازلایسیمترهای زهکشدار با سازههای زیرزمینی واقع درایستگاه تحقیقات البرز کرج استفاده شد. هر کدام از لایسیمترها، به قطر 9/0 مترو ارتفاع 28/1 متر بود که در آنها یک نشاء از آویشن دنایی کشت شد. در این مجموعه، دو لایسیمتراصلی انتخاب و آبیاری آنها در حد ظرفیت زراعی تنظیم شد. در دو طرف هر کدام از آنها، لایسیمترهای مشابهای بهعنوان حاشیه قرارداشت.در طول دوره آزمایش، آب ورودی و خروجی لایسیمترها و ویژگیهای آویشن شامل وزن خشک اندام هوایی، میزان تبخیر- تعرق و کارایی مصرف آب در آویشن اندازه گیری شد. بهمنظور برآورد تبخیر- تعرق گیاه مرجع چمن، از روشهای محاسباتی بلانیکریدل فائو و روش استاندارد پنمنمانتیث فائو استفاده شد. ضریب گیاهی آویشن در طول دوره رشد، از نسبت تبخیر-تعرق آویشن به تبخیر- تعرق گیاه مرجع چمن( بر پایه روش پنمنمانتیث فائو) بدست آمد. طبق نتایج بدست آمده، مقدار تبخیر-تعرق تجمعی گیاه مرجع به روشهای بلانیکریدل فائو وپنمنمانتیث فائو بهترتیب 715 و 637 میلیمتر بود. در لایسیمترها نیز مقدار تبخیر- تعرق آویشن دنایی تا ابتدای گلدهی برابر 100 میلیمتر،تا ابتدای تولید بذر معادل 455 میلیمتر و تا انتهای مرحله بذردهی برابر 622 میلیمتر تعیین شد.ضریب گیاهی آویشن در مراحل چهارگانه ابتدایی(Initial)، توسعه(Development)، میانی (Mid-season) و انتهایی (Late-season)رشد بهترتیب 33/0، 65/0، 20/1 و 99/0 و کارایی مصرف آب 4/0 گرمبرلیتر برآورد شد. با تعیین ضریب گیاهی و نیازآبی آویشن دنایی، ضمن کمک به طراحی سیستمهای هوشمند و آبیاری مکانیزه، امکان برنامهریزی و مدیریت آبیاری در طول دوره رشد گیاه نیز فراهم خواهد شد.
https://wra.areeo.ac.ir/article_122583_d7aa993ee5462e93dbbd262c2c18ec2f.pdf
2020-09-22
389
399
10.22092/jwra.2020.128010.710
گیاهان دارویی
نیازآبی
گیاه مرجع
بلینیکریدل
پنمنمانتیث
درجه روز رشد
ابرهیم
شریفی عاشورآبادی
sharifie2015@gmail.com
1
دانشیار بخش تحقیقات گیاهان دارویی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران/ ایران.
LEAD_AUTHOR
حسن
روحی پور
rouhi@rifr-ac.ir
2
- دانشیار بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران/ ایران.
AUTHOR
مریم
جبلی
rihan2000ir@yahoo.com
3
کارشناس ارشد بخش تحقیقات گیاهان دارویی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران/ ایران.
AUTHOR
مریم
مکیزاده تفتی
marytafti@yahoo.com
4
استادیار بخش تحقیقات گیاهان دارویی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران/ ایران.
AUTHOR
بهروز
نادری
bnadery@rifr-ac.ir
5
کارشناس بخش تحقیقات گیاهان دارویی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران/ ایران.
AUTHOR
بختیاری، ب.، خانجانی، م.ج.، علیزاده، ا. و کمالی، غ.، 1380. محاسبه تبخیر-تعرق روزانه گیاه مرجع و مقایسه آن مقدار با مقدار اندازهگیری شده توسط لایسیمتر الکترونیکی. مجموعه مقالات اولین کنفرانس ملی بررسی راهکارهای مقابله با بحران آب، دانشگاه زابل، 15 اسفند: 496-485.
1
پناهی، م.، 1378. ارزیابی چند روش محاسباتی برآورد تبخیر و تعرق پتانسیل. هفتمین سمینار سراسری آبیاری و کاهش تبخیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان، 12-10 اسفند: 34-21.
2
جمزاد، ز.، 1388. آویشنها و مرزههایایران. انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، 171صفحه.
3
جمزاد، ز.، 1391. فلور ایران، جلد 76، تیره نعناع. انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 1072 صفحه.
4
خورشیدی، ج. شکر پور، م. و ناظری، و. 1397. بررسی تأثیر تنش کم آبی بر عملکرد، اسانس و برخی از صفات فیزیولوژیک اکوتیپ های آویشن دنایی (Thymus daenensis subsp. daenensis) در منطقه کرج. مجله علوم باغبانی ایران، 49 (3): 624-613.
5
خورشیدی، ج. شکر پور، م. و ناظری، و. 1394. ارزیابی پاسخ به تنش کم آبی در اکوتیپ های مختلف آویشن دنایی (Thymusdaenensis subsp.daenensis) با استفاده از شاخص های تحمل تنش. مجله علوم باغبانی ایران. 46 (4): 573-563.
6
راد، م. ه.، مشکوه، م. ع.، سلطانی، م. و میر جلیلی، م. ر. 1390. تعیین نیاز ابی تاغ (Haloxylon aphyllum) به روش آزمایش های لایسیمتری. فصلنامه خشکبوم دوره 1، شماره 3: 23-14.
7
شریفی عاشورآبادی، ا.، روحی پور، ح.، عصاره م. ح.، لباسچی، م. ح.، عباس زاده، ب.، نادری، ب. و رضایی سرخوش، م. 1391. تعیین نیاز آبی بومادران (Achillea millefolium) با استفاده از لایسیمتر. فصلنامه تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، جلد 28 (3): 492-484.
8
شریفی عاشورآبادی، ا.، روحی پور، ح.، عصاره م. ح.، طباییعقدایی، س. ر.، لباسچی، م. ح. و نادری، ب. 1393. تعیین نیاز آبی گل محمدی (Rosa damascena Mill.) با استفاده از لایسیمتر. فصلنامه تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، جلد 30 (6): 931-923.
9
شریفی عاشورآبادی،ا.، جم زاد، ز.، لباسچی، م. ح.، اکبرینیا، ا.، صفایی، ل.، لارتی، م.، حبیبی، ر.، گریوانی، گ. م.، صفری، ص.، صمدی اصل، و. و مکی زاده تفتی، م. 1396.استفاده از شاخص حرارتی در پیش بینی مراحل فنولژیک رشد آویشن (Thymus) در رویشگاههای طبیعی. نشریه طبیعت ایران، جلد 2(6): 44-34.
10
صابری،ا.، رضایی، ف. و خاشعی سیوکی، ع. 1396. برآورد ضریب گیاهی اجغون (Trachyspermum ammi) در مراحل مختلف رشد به روش لایسیمتری در منطقه بیرجند. پژوهش آب در کشاورزی. جلد 31 (3): 398-389.
11
علیزاده، ا. 1384. رابطه آب و خاک و گیاه. انتشارات دانشگاه امام رضا، 470 صفحه.
12
علیحوری، م. 1396. تعیین نیازآبی و ضریب گیاهی خرما در مرحله رشد رویشی با استفاده از لایسیمتر. پژوهش آب در کشاورزی. جلد 31 (3): 340-329.
13
فرجزاده، ح.، سلیقه، م. و علیجانی، ب. 1395. کاربرد شاخص اقلیم حرارتی جهانی در ایران از منظر گردشگری. مجلةمخاطرات محیط طبیعی، سال پنجم، شماره هفتم: صفحه 137-117.
14
فرشی، ع.ا.، شریعتی، م.ر.، جارالهی، ر.، قائمی، م.ر.، شهابیفر، م. و تولایی، م.م.ش.، a1376. برآورد آب مورد نیاز گیاهان عمده زراعی و باغی کشور (جلد اول، گیاهان زراعی). نشر آموزش کشاورزی، وزارت جهاد کشاورزی، 900 صفحه.
15
فرشی، ع.ا.، شریعتی، م.ر.، جارالهی، ر.، قائمی، م.ر.، شهابیفر، م. و تولایی، م.م.ش.، b1376. برآورد آب مورد نیاز گیاهان عمده زراعی و باغی کشور (جلد دوم، گیاهان باغی). نشر آموزش کشاورزی، وزارت جهاد کشاورزی، 629 صفحه.
16
مرادی دهنوی، م. ر.، مردای، پ. و پورمیدانی، ع. 1394. بررسی اثر سطوح مختلف تنش خشکی بر صفات رویشی و عملکرد آویشن دنایی. سومین همایش ملی مباحث نوین در کشاورزی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه. 230-226.
17
مینایی، س. و مادح خاکسار، آ.، 1381. بررسی و نقدی بر روش و محاسبه نیاز آبی سند ملی آب استان خوزستان و ارائه پیشنهادات. یازدهمین سمینار کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران، کمیته ملی آبیاری و زهکشی، تهران، 26-25 آبان: 80-63.
18
وزیری، ژ، سلامت، ع.، انتصاری، م.، مسیحی، م.، حیدری، ن. و دهقانی سانیچ، ح. 1387. تبخیر-تعرق گیاهان (دستورالعمل محاسبه آب مورد نیاز گیاهان)، کارگروه استفاده پایدار از منابع آب برای تولید محصولات کشاورزی. کمیته ملی آب و کشاورزی ایران، نشریه شماره 122، 362 صفحه.
19
هاشمینیا، س.م.، 1378. تبخیر، تبخیر-تعرق و دادههای اقلیمی (ترجمه). انتشارات سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، 242 صفحه.
20
Abid, M., Haddad, M., Ben Khaled, A., Mansour, E., , Bachar1, K., Lacheheb, B., Ferchichi A. 2016. Water Relations and Gas Exchange in Alfalfa Leaves under Drought Conditions in Southern Tunisian Oases. Polish Journal of Environmental Studies. Vol. 25 ( 3): 917-924.
21
Allen, R.G., Pereira, L., Raes, D. and Smit. M., 1998. Crop Evapotranspiration Guidelines for computing crop water requirements. FAO Irrigation and Drainage Paper 56, FAO, Rome, Italy.
22
Allen, R.G., Smith, M., Pereira, L.S. and Perrier, A., 1994. An update for the calculation of reference evapotranspiration. ICID Bulletin, 43(2): 35-92.
23
Amatya, D.M., Skayys, R.W. and Greyory, J.D., 1995. Comparison of methods for estimating REF-Et. Journal of Irrigation and Drainage Engineering, 121(6): 427-435.
24
Behdani. M.A.. Nassiri Mahallati. M.. and Koocheki. A. 2008. Evaluation of birrigation manegement of saffron atagroecosystem scale in dry regions of Iran. Asian Journal of plant science 7(1): 22-25.
25
Clifton-Brown, J.C. and Lewandowski, I., 2000. Water use efficiency and biomass partitioning of three different miscanthus genotypes with limited and unlimited water supply. Annals of Botany, 86: 191-200.
26
Doorenbos, J. and Pruitt, W. O. 1975. Crop water requirements. Irrigation and Drainage Paper N. 24. F.A.O., Rome. Italy.
27
Jin, N., Ren, W., Tao, B., He, L., Ren, Q., Li, S., Yu, Q. 2018. Effects of water stress on water use efficiency of irrigated and rainfed wheat in the Loess Plateau, China. Science of theTotal Environment, 642:1-11.
28
Kaul. M..Hill. R.I.. and Walthall. C.2005. Artifical neural networks for corn and soybean yield prediction. Agricultural System 85: 1-18.
29
Ma, C.C., Gao, Y.B., Guo, H.Y. and Wang, J.L., 2004. Photosynthesis,transpiration and water use efficiency of Caragana microphylla, C. intermedia, and C. korshinskii. Photosynthetica, 42(1): 65-70.
30
Sadras. V.O., and Calvino. P.A. 2001. Quantification of grain yield response to soil depth in soybean. maize.sunflower. and wheat. Agronomy Journal 93: 577-583.
31
Smith, M., Allen, R.G., Monteith, J.L., Perrier, A., Santos Pereira, L. and Segeren, A., 1992. Report of the expert consultation on procedures for revision of FAO guidelines for prediction of crop water requirements. UN-FAO, Rome, Italy, 28-31 May, 45p.
32
Wua, F., Baoa, W., Lia, F. and Wua, N., 2008. Effects of drought stress and N supply on the growth, biomass partitioning and water use efficiency of Sophora davidii seedling. Environmental and Experimental Botany, 63(1-3): 248-255.
33
ORIGINAL_ARTICLE
برآورد نیاز آبی و ضریب گیاهی دو گونه سالیکورنیا در یزد
منابع آب و خاک کشور محدود میباشد و استفاده بهینه از منابع آب در بخش کشاورزی مستلزم برآورد هرچه دقیقتر میزان آب مورد نیاز گیاهان مختلف در شرایط متفاوت میباشد. این تحقیق بهمنظور تخمینتبخیر و تعرق، نیاز آبی وضریب گیاهی دو گونه سالیکورنیا در شرایط لایسیمتری بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی انجام گردید. تیمارهای آزمایش شامل دو گونه مختلف سالیکورنیا (S. bigeloviiو S. persica) و دو سطح مختلف شوری آب آبیاری (8 و 25 دسی زیمنس بر متر) در سه تکرار بود. تبخیر و تعرق واقعی گیاه(ETa) و تبخیر و تعرق مرجع (ETo) و ضرایب گیاهی (Kc) سالیکورنیا در سه مرحله رشد برآورد شدند. نتایج نشان داد که افزایش شوری از 8 به 25 دسی زیمنس بر متر در هر دو گونه موجب تغییر معنیدار عملکرد (وزن دانه و وزن کل اندام هوایی) در سطح آماری یک درصد شد. میزان آب مصرفی در فصل رشد در تیمارها و تکرارهای مختلف بین 28679 تا 33304 مترمکعب بر هکتار متفاوت بود. مقدار ضریب گیاهی در شوری 8 دسی زیمنس بر متر در گونه بیگلووی در ابتدا، میانه و انتهای فصل بهترتیب 18/1، 55/1 و 42/1 و در شوری 25 دسی زیمنس بر متر بهترتیب برابر 06/1، 37/1 و 26/1 بود. مقدار ضریب گیاهی در شوری 8 دسی زیمنس بر متر در گونه پرسیکا در ابتدا و میانه و انتهای فصل بهترتیب 37/1، 58/1 و 10/1 و در شوری 25 دسی زیمنس بر متر بهترتیب برابر 15/1، 38/1 و 27/1 بود. علاوه بر این شاخص کارایی مصرف آب سالیکورنیا (WUE) در تیمارهای مختلف بین 21/0 تا 38/0 کیلوگرم بر مترمکعب متغیر بود.
https://wra.areeo.ac.ir/article_122582_3708cd0c63069d3b35a8912c0683ec18.pdf
2020-09-22
401
414
10.22092/jwra.2020.342669.784
تبخیر و تعرق
آب شور
کارایی مصرف آب
گیاه شورزی
لایسیمتر
حسین
بیرامی
beyrami.h@hotmail.com
1
استادیار، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران
LEAD_AUTHOR
محمدحسن
رحیمیان
mhrahimian@gmail.com
2
استادیار، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران
AUTHOR
فرهاد
دهقانی
dehghany47@gmail.com
3
استادیار، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران
AUTHOR
بیرامی، ح. رحیمیان، م.ح. دهقانی، ف. رنجبر، غ.ح. هاشمینژاد، ی. 1398. تأثیر شوری آب آبیاری بر عملکرد و اجزاء عملکرد دو گونه سالیکورنیا (S. bigelovii و Salicornia persica). نشریه دانش کشاورزی و تولید پایدار. جلد 29، شماره 3. صفحات 113 تا 122.
1
رحیمیان، م.ح.، هاشمی نژاد، م.، هاشمی نژاد، ی. و بیرامی، ح. ۱۳۹۶. برآورد تبخیر و تعرق و نیاز آبی سالیکورنیا در نوار ساحلی جنوب کشور، اولین همایش ملی شورورزی، مرکز تحقیقات شوری، یزد، ایران.
2
رحیمیان، م.ح.، هاشمی نژاد، م.، هاشمینژاد، ی. و بیرامی، ح. 1397. ارزیابی نیاز آبی و آبشویی سالیکورنیا در سواحل جنوبی کشور. گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری. 180 صفحه.
3
رنجبر ، غ.ح. و پیرسته انوشه، هادی. 1397. تعیین آستانه تحمل به شوری گونه های سالیکورنیا با استفاده از آب خلیج فارس. نشریه خشک بوم. جلد 8، شماره 2. صفحات 103 تا 112.
4
صالحی، م.، دهقانی، ف.، و ابراهیمی، ن.ق.، 1396. تجربه موفق تکثیر بذر سالیکورنیا با منابع آب شور. نشریه آب و توسعه پایدار. جلد 4، شماره 1. صفحات 37 تا 46.
5
محمدی، ح.ر، اکبری، غ.ع.، خوش خلق سیما، ن.ا. و مرادی، ف. ۱۳۸۹. بررسی رشد ونمو وخواص کیفی روغن سالیکورنیا به عنوان یک گیاه شورزیست و متحمل به شوری آب دریا، همایش ملی دستاوردهای نوین در تولید گیاهان با منشاء روغنی، بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد.
6
Ahmad, S.T., Sima, N.A.K.K. and Mirzaei, H.H. 2012. Effects of sodium chlorideon physiological aspects of Salicornia Persica growth. Journal of Plant Nutrition. 36: 401–414.
7
Akhani, H., Ghobadnejhad, M. and Hashemi, S. 2003. Ecology, biogeography and pollen morphology of Bienertia cycloptera Bunge ex Boiss. (Chenopodiaceae), an enigmatic C4 plant without Kranz anatomy. Plant Biology. 5(2):167-78.
8
Akhani, H. 2007. Diversity, biogeography, and photosynthetic pathways of Argusia and Heliotropium (Boraginaceae) in South West Asia with an analysis of phytogeographical units. Botanical Journal of the Linnean Society. 155(3): 401-25.
9
Benes, S.E., Grattan, S.R. and Robinson, P.H. 2005. Cultivation of halophytes to reduce drainage volumes on the Westside San Joaquin Valley of California. Final report to the California State University Agricultural Research Initiative (ARI). Project #00-1-003. 18 Oct. 2005.
10
Akcin, T.A., Akcin, A. and Yalcın, E. 2017. Anatomical changes induced by salinity stress in Salicornia freitagii (Amaranthaceae). Brazilian Journal of Botany. 40(4): 1013-1018.
11
Fernandez, M.D., Gallardo, M., Bonachela, S., Orgaz, F. and Fereres, E. 2000. Crop coefficient of a pepper crop grown in plastic greenhouses in Almeria, Spain. ISHS Acta Horticulturae, 537: III International Symposium on Irrigation of Horticultural Crops.
12
Flowers, T.J., Hajibagheri, M.A. and Clipson, N.J.W. 1986. Halophytes. The Quarterly Review of Biology. 61: 313–337.
13
Flowers, T.J. and Yeo, A.R. 1995. Breeding for salinity resistance in crop plants: where next? Australian Journal of Plant Physiology. 22: 875–884.
14
Flowers, T.J. 2004. Improving crop salt tolerance. Journal of Experimental Botany. 55: 307–319.
15
Flowers, T.J. and Colmer, T.D. 2008. Salinity tolerance of halophytes. New Phytologists. 179: 945–963.
16
Flowers, T.J., Galal, H.K. and Bromham, L. 2010. Evolution of halophytes: multiple origins of salt tolerance in land plants. Functional Plant Biology. 37: 604–612.
17
Glenn, E., Miyamoto, S., Moore, D. and Brown, P. 1997. Water requirements for cultivating Salicornia bigelovii Torr. with seawater on sand in a coastal desert environment. Journal of Arid Environments. 36(4):711-730.
18
Glenn, E.P., Brown, J.J. and O’Leary, J.W. 1998. Irrigating crops with seawater. Scientific American. 279: 76–81.
19
Glenn, E.P., Brown, J.J. and Blumwald, E. 1999. Salt tolerance and crop potential of halophytes. Critical Reviews in Plant Sciences. 18: 227–255.
20
Grattan, S.R., Benes, S.E., Peters, D.W. and Diaz, F. 2008. Feasibility of irrigating pickleweed (Salicornia bigelovii Torr.) with hyper-saline drainage water. Journal of Environment Quality. 37: 149–156.
21
Orlovsky, N., Japakova, U., Zhang, H. and Volis, S. 2016. Effect of salinity on seed germination, growth and ion content in dimorphic seeds of Salicornia europaea L. (Chenopodiaceae). Plant Diversity. 38: 183-189.
22
Olson, M.E., Gaskin, J.F. and Ghahremani-Nejad, F. 2003. Stem anatomy is congruent with molecular phylogenies placing Hypericopsis persica in Frankenia (Frankeniaceae): comments on vasicentric tracheids. Taxon. 525-532.
23
Rozema, J. and Schat, H. 2013. Salt tolerance of halophytes, research questions reviewed in the perspective of saline agriculture. Environmental and Experimental Botany. 92: 83–95.
24
Singh, D., Buhmann, A. K., Flowers, T. J., Seal, C. E. and Papenbrock, J., 2014. Salicornia as a crop plant in temperate regions: selection of genetically characterized ecotypes and optimization of their cultivation conditions.Journal of AoB Plants. 6: 1-20.
25
Singh, A., Sharma, S. and Shah, M.T. 2018. Successful Cultivation of Salicornia brachiata – A Sea Asparagus Utilizing RO Reject Water: A Sustainable Solution. International Journal of Waste Resources. 8(1): 1-5.
26
Souza, M.M., Mendes, C.R., Doncato, K.B., Badiale-Furlong, E. and Costa, C.S.B. 2018. Growth, Phenolics, Photosynthetic Pigments, and Antioxidant Response of Two New Genotypes of Sea Asparagus (Salicornia neei Lag.) to Salinity under Greenhouse and Field Conditions. Agriculture. 8(7): 115-133.
27
Ventura, Y., Wuddineh, W.A., Myrzabayeva, M., Alikulov, Z., Khozin-Goldberg, I., Shpigel, M., Samocha, T.M. and Sagi, M. 2011a. Effect of seawater concentration on the productivity and nutritional value of annual Salicornia and perennial Sarcocornia halophytes as leafy vegetable crops. Scientia Horticulturae. 128: 189–196.
28
Ventura, Y., Wuddineh, W.A., Shpigel, M., Samocha, T.M., Klim, B.C., Cohen, S., Shemer, Z., Santos, R. and Sagi, M. 2011b. Effects of day length on flowering and yield production of Salicornia and Sarcocornia species. Scientia Horticulturae. 130: 510–516.
29
Ventura, Y. and Sagi, M. 2013. Halophyte crop cultivation: The case for Salicornia and Sarcocornia. Environmental and Experimental Botany. 92: 144-153.
30
ORIGINAL_ARTICLE
تأثیر غلظتهای مختلف سلنیوم بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی بالنگوی شهری در رژیمهای مختلف آبیاری
خشکی یکی از مهمترین محدودیتهای تولید کشاورزی در سراسر جهان است. سلنیوم از طریق افزایش میزان ترکیبات و آنزیمهای آنتیاکسیدانی نقش مهمی در تحمل گیاهان به تنشهای محیطی دارد. بهمنظور بررسی اثر سلنیوم بر خصوصیات مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی بالنگوی شهری تحت رژیمهای مختلف آبیاری، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه اجرا گردید. فاکتور اول شامل سطوح مختلف تنش خشکی (100%، 75%، 50% و 25% ظرفیت زراعی) و فاکتور دوم شامل غلظتهای مختلف سلنیوم (صفر، 5 و 10 میلیگرم بر لیتر سلنات سدیم) بود. براساس نتایج بهدست آمده، خشکی اثر منفی بر میزان وزن تر گیاه، وزن تر و خشک برگ، عملکرد بیولوژیکی و عملکرد بذر بالنگوی شهری داشت. اما، تحت تنش خشکی، محلولپاشی سلنیوم سبب افزایش معنیدار ارتفاع گیاه (2/32 سانتیمتر)، میزان پرولین (92/0 میلیگرم بر گرم وزن خشک) و فنول کل (82/0 میلیگرم بر گرم وزن خشک) شد. با افزایش غلظت سلنیوم ویژگیهای فیزیولوژیکی مورد مطالعهی (محتوی نسبی آب برگ (10/65 %) قند محلول کل (55/2 میلیگرم بر گرم وزن خشک)، پروتئین کل (289/0 میلیگرم بر گرم وزن خشک) و ظرفیت آنتیاکسیدانی (21/0 %) برگ بالنگوی شهری افزایش یافت. میزان غلظت 10 میلیگرم بر لیتر سلنات سدیم تأثیر مثبتی بر وزن تر گیاه و عملکرد بیولوژیکی بالنگوی شهری داشت که احتمالاً با نقش آنتیاکسیدانی سلنیوم همراه است. تحت شرایط تنش خشکی، سلنیوم میزان پرولین و فنول کل را افزایش داد که افزایش این اسمولیتهای سازگار نقش مهمی در تحمل بالنگوی شهری به خشکی داشت.
https://wra.areeo.ac.ir/article_122598_27c841ddb2ad4fb410b78ff8b8f541a2.pdf
2020-09-22
415
431
10.22092/jwra.2020.342710.785
سلنات سدیم
آنتیاکسیدان
تنش خشکی
فنول کل
پرولین
معصومه
عامریان
masoomehamerian@yahoo.com
1
استادیار، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
LEAD_AUTHOR
علیرضا
زبرجدی
zebarjadiali@yahoo.com
2
دانشیار، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
AUTHOR
جوانه السادات
محرابی
j.mehrabi2017@yahoo.com
3
کارشناسی تولیدات گیاهی-گیاهان دارویی و معطر، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع
AUTHOR
1. آزاد م، رستمی م، قبولی م و موحدی ز، 1397. برهمکنش تنش شوری و اسید سالیسیلیک بر صفات فیزیولوژیک بالنگو (Lallemantia iberica). مجله پژوهشهای گیاهی (مجله زیست شناسی ایران)، 2 (31): 13-1.
1
2. اردلانی ش، جلالی هندمند س، قبادی ما و عبدلی م، 1394. اثر تنش خشکی پس از گرده افشانی بر برخی صفات زراعی و فیزیولوژیک مرتبط با قدرت منبع در چهار ژنوتیپ گندم نان. تحقیقات غلات، 5(1): 65-45
2
3. داورینژاد غ ح، شیربانی س و زراعی م، 1394. اثر رژیمهای کم آبیاری روی برخی از خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی چهار رقم انجیر. نشریه علوم باغبانی (علوم و صنایع کشاورزی)، 29(4): 517-501.
3
4. محبی ش، بابالار م، زمانی ذ، عسکری سرچشمه م ع، 1398. تأثیر محلولپاشی تاج درخت با سدیم سلنات بر غنی سازی زیستی سلنیوم و حفظ کیفیت میوه سیب ’ استارکینگ دلیشس‘ در طول دوره انبارمانی. علوم باغبانی ایران،50(3): 514-501.
4
5. مصطفوی ر و جلیلیان ج، 1398. بررسی تغییرات عملکرد، خصوصیات فیزیولوژیک و کیفیت بالنگوی شهری (Lallemantia iberica) تحت تأثیر کودهای شیمیایی، زیستی-آلی و دفعات آبیاری. زراعت دیم ایران، 8(1): 19-1.
5
6. مظفری س، خراسانی نژاد س و گرگینی شبانکاره ح، 1395. اثر مقادیر آبیاری بر اساس درصد ظرفیت زراعی و کاربرد اسید هیومیک بر برخی (Portulaca oleracea L.) ویژگیهای مورفوفیزیولوژیکی گیاه دارویی خرفه. نشریه تولید گیاهان زراعی، 9(3): 175-153.
6
7. شیخی سنندجی د و پیرزاد ع ر. 1398. مطالعه پاسخ اکوفیزیولوژیک بالنگوی شهری (Lallemantia iberica L.) در شرایط دیم به کاربرد خارجی تنظیم کنندههای اسمزی. بوم شناسی کشاورزی، 11(3): 1105-1121.
7
8. شیخی سنندجی د و پیرزاد ع ر، 1398. ارزیابی محلولپاشی عناصر ریزمغذی روی و سیلیسیم بر خصوصیات زراعی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی بالنگوی شهری در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی. زراعت دیم، 8 (1): 21-42.
8
9. Ahanger MA, Tomar NS, Tittal M, Argal S and Agarwal RM, 2017. Plant growth under water/salt stress: ROS production; antioxidants and significance of added potassium under such conditions. Physiology and Molecular Biology of Plants 23(4): 731–744.
9
Ahmad R, Waraich E A, Nawaz F, Ashraf MY and Khalid M, 2016. Selenium (Se) improves drought tolerance in crop plants–a myth or fact? Journal of the Science of Food and Agriculture 96(2): 372-380.
10
Amanzadeh YN, Khosravi Dehaghi AR, Gohari HR, Monsef-Esfehani S.E and Sadat Ebrahimi SE, 2011. Antioxidant activity of essential oil of Lallemantia iberica in flowering stage and post-flowering stage. Tehran University of Medical Sciences. Research Journal of Biological Sciences 6(3): 114-117.
11
Bhatt RM and Srinivasa-Rao NK, 2005. Influence of pod load on response of okra to water stress. Indian Journal Plant Physiology10: 54-59.
12
Chu J, Yao Xand Zhang Z, 2010. Responses of wheat seedlings to exogenous selenium supply under cold stress. Biol. Biological Trace Element Research 136: 355–363.
13
Deepak SB, Thakur A, Singh S, Bakshi M and Bansal S, 2019. Changes in crop physiology under drought stress: A review. Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry 8(4): 1251-1253.
14
Degu HD, Ohta M, and Fujimura T, 2008. Drought tolerance of Eragrostis tef and development of roots. International Journal of Plant Sciences 169: 768–775.
15
Del Buono D, Ioli G, Nasini L and Proietti P, 2011. A comparative study on the inter-ference of two herbicides in wheat and Italian ryegrass and on their antioxidant activities and detoxification rates. Journal of Agricultural and Food Chemistry 59: 12109–12115.
16
Djanaguiraman M, Prasad PVV and Seppänen M, 2010. Selenium protects sorghum leaves from oxidative damage under high temperature stress by enhancing antioxidant defense system. Plant Physiology and Biochemistry 48: 999–1007.
17
Habibi G, 2013. Effect of drought stress and selenium spraying on photosynthesis and antioxidant activity of spring barley. Acta agriculturae Slovenica 101(1):31–39.
18
Hasanuzzaman M and Fujita M, 2011. Selenium pretreatment up-regulates the antioxidant defense and methylglyoxal detoxification system and confers enhanced tolerance to drought stress in rapeseed seedlings. Biological Trace Element Research 143: 1758–1776.
19
Hasanuzzaman M, Hossain MA and Fujita M, 2010. Selenium in higher plants: phys-iological role, antioxidant metabolism and abiotic stress tolerance. Journal of Plant Sciences 5: 354–375.
20
Hawrylak-Nowak B, 2009. Beneficial effects of exogenous selenium in cucumber seedlings subjected to salt stress. Biological Trace Element Research 132: 259–269.
21
Jaleel CA, Manivannan P, Lakshmanan GMA, Gomathinayagam M and Panneerselvam R, 2008. Alterations in morphological parameters and photosynthetic pigment responses of Catharanthusroseus under soil water deficits. Colloids Surf. B: Biointerfaces 61: 298-303.
22
Kuznetsov VV, Kholodova V, Kuznetsov VV and Yagodin B, 2003. Selenium Regulates the Water Status of Plants Exposed to Drought. Doklady Biological Sciences 390: 266–268.
23
Motesharezadeh B, Ghorbani S and Alikhani HA, 2019. The effect of selenium biofortification in alfalfa (Medicago sativa). Journal of Plant Nutrition. https://doi.org/10.1080/01904167.2019.1676900.
24
Motesharezadeh B, Ghorbani S, Alikhani HA, Fatemi R and Ma Q, 2020. Investigation of Different Selenium Sources and Supplying Methods for Selenium Enrichment of Basil vegetable (A Case Study under Calcareous and Non-Calcareous Soil Systems). Recent Patents on Food, Nutrition & Agriculture. DOI: 10.2174/2212798411666200611101032
25
Murphy LA, Reeves PG and Jones SS, 2014. Selenium and quality characteristics expressed in wheat breeding lines. Food Systemic Journal32: 52-63.
26
Nawaz F, Ashraf MY, Ahmad R and Waraich EA, 2013. Selenium (Se) seed priming induced growth and biochemical changes in wheat under water deficit conditions. Biological Trace Element Research 151: 284–293.
27
Paciolla C, Leonardis S and Dipierro S, 2011. Effects of selenite and selenate on the antioxidant systems in Senecio scandens L. Plant Biosystology 145: 253-259.
28
Paquin R and Lechasseur P, 1979. Observation sur une method de dosage de la proline libre Dans les extrats deplants. Canadian Journal of Botany 75: 1851-1854.
29
Rahimizadeh M, Habibi D, Madani H, Mohammadi GN, Mehraban A and Sabet AM, 2007. The effect of micronutrients on antioxidant enzymes metabolism in sunflower (Helianthus annus L.) under drought stress. Helia, 30(47): 167-174.
30
Safaryazdi A., Lahoti M and ganjali A, 2012. Effect of different concentrations of selenium on plant physiological characteristics of spinach (Spinacia oleraceae). Journal of Horticultural Science 26(3): 292-300.
31
Sajedi NA, Ardakani MR, Madani H, Naderi A and Miransari M, 2011. The effects of selenium and other micronutrients on the antioxidant activities and yield of corn (Zea mays L.) under drought stress. Physiology and Molecular Biology of Plants 17(3): 215-222.
32
Schonfeld MA, Johnson RC, Carwer BF and Mornhinweg DW, 1988. Water relations in winter wheat as drought resistance indicators. Crop Science 28: 526-531.
33
Seppänen MM, Kontturi J, Madrid J and Hartikainen H, 2015. Agronomic biofortification of wheat with selenium enrichment and its identification in Brassica seeds and meal. Plant Soil340: 501-510.
34
Singleton VL and Rossi JA, 1965. Colorimetry of total phenolics with phosphomolybdic-phosphotungstic acid reagents. American Journal of Enology Viticulture 16: 144–153.
35
Spadoni M, Voltaggio M, Carcea M, Coni E, Raggi A and Cubadda F, 2007. Bioaccessible selenium in Italian agricultural soils: comparison of biogeochemical and pedoclimatic variables. Science of Total Environment 376: 160–177.
36
Srivastava M, Ma LQ, Rathinasabapathi Band Srivastata P, 2009. Effects of selenium on arsenic uptake in arsenic hyperaccumulator Pteris vittata L. Bioresource Technology 100: 1115-1121.
37
Sun HW, Ha J, Liang SX and Kang WJ, 2010. Protective role of selenium on garlic growth under cadmium stress. Communications in Soil Science and Plant Analysis 41: 1195–1204.
38
Wang CQ, 2011. Water-stress mitigation by selenium in Trifolium repens L. Journal of Plant Nutrition and Soil Science 174(2): 276–282.
39
Yao X, Chu J and Wang G, 2009. Effects of selenium on wheat seedlings under drought stress. Biological Trace Element Research 130: 283–290.
40
13. Bradford MM, 1976. Rapid and sensitive method for the quantitation of microgram quantities of protein utilizing the principle of protein-dye binding. Analytical Biochemistry 72: 248-254.
41
15. D’Abrosca B, Pacifico S, Cefarelli G, Mastellone C and Fiorentino A, 2007. Limoncella apple, an Italian apple cultivar: phenolic and flavonoid contents and antioxidant activity. Food Chemistry 104: 1333-1337.
42
20. Du Y, Zhao Q, Chen L, Yao X, ZhangW, Zhang Band Xie F, 2020. Effect of drought stress on sugar metabolism in leaves and roots of soybean seedlings. Plant Physiology and Biochemistry 146: 1-12.
43
21. Elkelish AA, Soliman MH, Alhaithloul HA and El-Esawi MA, 2019. Selenium protects wheat seedlings against salt stress-mediated oxidative damage by up-regulating antioxidants and osmolytes metabolism. Plant Physiology and Biochemistry 137:144-153.
44
22. Guo CY, Wang XZ, Chen L, Ma LN and Wang RZ, 2015. Physiological and biochemical responses to saline-alkaline stress in two halophytic grass species with different photosynthetic pathways. Photosynthetica 53(1): 128–135.
45
27. Hemmati M, Delkhosh B, Shirani Rad AH and Noor Mohammadi G, 2019. Effect of the application of foliar selenium on canola cultivars as influenced by different irrigation regimes. Journal of Aricultural Sciences 25: 309-318.
46
28. Irigoyen JJ, Emerrich DW and Sanchez–Diaz M, 1992. Water stress induction changes in concentrations of praline and total sugars in nodulated alfalfa. Plant Physiology 84: 55–60.
47
31. Moreno-Galvan AE, Cortes-Patino S, Romero-Perdomo F, Uribe-Velez D, Bashan Y and Bonilla RR, 2020. Proline accumulation and glutathione reductase activity induced by drought-tolerant rhizobacteria as potential mechanisms to alleviate drought stress in Guinea grass. Applied Soil Ecology 147, 103367.
48
35. Nawaz F, Ahmad R, Ashraf MY, Waraich EA and Khan SZ, 2015. Effect of selenium foliar spray on physiological and biochemical processes and chemical constituents of wheat under drought stress. Ecotoxicology and Environmental Safety 113: 191–200.
49
50. Zhang Z, Gao S and Shan C, 2020. Effects of sodium selenite on the antioxidant capacity and the fruit yield and quality of strawberry under cadmium stress. Scientia Horticulturae 260: 108876.
50
ORIGINAL_ARTICLE
تاثیر سطوح مختلف آبیاری و آب مغناطیسی بر رشد و عملکرد گیاه دارویی نعنا فلفلی
گیاه دارویینعنا فلفلی (Mentha piperita L.)برایاهدافداروسازی و مصارف صنایع غذایی استفاده میشود. بهدلیل توانایی تولید و ذخیره اسانس،کشت این گیاه از لحاظ اقتصادی دارای اهمیت است. این پژوهش با هدف بررسی اثر تنشهای آبی و آب مغناطیسی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی نعنا فلفلی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 98-1397 انجام شد. پژوهش مذکور بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی بر پایهی کشت گلدانی با سه تکرار اجرا گردید. در این پژوهش سطوح آبیاری شامل چهار سطح آبیاری (100%، 85%، 70% و 55% نیاز آبی گیاه) و میدان مغناطیسی شامل سه سطح (صفر، 3/0 و 6/0 تسلا) بود. نتایج نشان داد که کاهش 15%، 30% و 45% میزان آب آبیاری مورد نیاز گیاه منجر به کاهش 2/11%، 1/15% و 5/36% وزن تر اندام هوایی شد. همچنین نتایج نشان داد که استفاده از آب مغناطیسی (3/0 تسلا) در شرایط کمآبیاری (85%، 70% و 55% نیاز آبی) سبب بهبود عملکرد خشک گیاه بهمیزان 5/19%، 7/24% و 4/66% شد. بهطور کلی استفاده از آب مغناطیسی در شرایط تنش آبی منجر به بهبود رشد گیاه شد و نسبت به تیمار شاهد در شرایط کمآبیاری، عملکرد خشک و تر اندام هوایی را در گیاه دارویی نعنا فلفلی بهبود بخشید.
https://wra.areeo.ac.ir/article_122587_602154c6607dea973ac0e918fd33de5f.pdf
2020-09-22
433
447
10.22092/jwra.2020.128470.728
بهرهوری فیزیکی آب
تابع تولید
تنش آبی
کمآبیاری
میدان مغناطیسی
صابر
جمالی
saber.jamali@mail.um.ac.ir
1
دانشجوی دکتری، گروه مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
LEAD_AUTHOR
حسین
انصاری
ansary@um.ac.ir
2
استاد گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
عباس
صفریزاده ثانی
abbas.safarizadehsani@mail.um.ac.ir
3
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
AUTHOR
احمدی، پ. 1389 . تأثیر میدان مغناطیسی بر روی آب و کاربردهای زراعی آب مغناطیسی. اولین کنفرانس بینالمللی مدلسازی گیاه، آب، خاک و هوا، مرکز بینالمللی علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی دانشگاه باهنر کرمان. کرمان. ایران.
1
احمدی، م.، قاسمنژاد، ع.، صادقی ماهونک، ع. و رضایی اصل، ع. 1393. اثر آب مغناطیسی بر عملکرد و اجزای عملکرد استویا. اولین همایش ملی گیاهان دارویی، طب سنتی و کشاورزی ارگانیک. دانشکده شهید مفتح. همدان. ایران
2
بانژاد، ح.، مکاری قهرودی، ا.، اثنی عشری، م. و لیاقت، ع. 1392. بررسی اثر متقابل آب مغناطیسی و شوری بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه ریحان. آبیاری و زهکشی ایران. 7(2): 178-183.
3
پیری، ح.، انصاری، ح. و پارسا، م. 1397. تعیین تابع تولید آب- شوری- عملکرد با در نظر گرفتن زمان برداشت علوفه و ارزیابی شاخصهای تولید در ذرت خوشهای. مهندسی منابع آب. 11(3): 15-26.
4
جمالی، ص. 1395. بررسی اثر توام سطوح مختلف شوری و کمآبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه کینوا. پایاننامه کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی. دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
5
چیتساز، م.، نجاتزاده، ف. و ولیزادگان، ا. 1395. تأثیر آبیاری و تغذیه روی بر رشد و میزان عملکرد اسانس گیاه دارویی نعناع فلفلی. تازههای بیوتکنولوژی سلولی-مولکولی. 23: 39-46.
6
حداد، ر.، رستمینیا، ب. و اصغری، ب. 1395. بررسی تاثیر رژیمهای رطوبتی بر روی گیاه نعنا فلفلی. سومین کنفرانس ملی علوم زیستی ایران. مرکز پژوهشی زمین کاو. تهران. ایران.
7
درگاهی، ی.، اصغری، ع.، شکرپور، م. و رسولزاده، ع. 1391. اثرتنشکمآبیبرخصوصیاتمورفولوژیکریشهدرارقامکنجد. مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی 5(4): 172-151.
8
رضایینژاد، ع،. فیضیان، م. و سپهوند، ک. 1392. تأثیر تنش کمآبی بر رشد، عملکرد، میزان و ترکیبهای اسانس شمعدانی معطر. فنآوری تولیدات گیاهی، دوره 5 (1): 83-94.
9
سوداییزاده، ح. و منصوری، ف. 1393. اثر تنش خشکی بر تجمع ماده خشک، غلظت عناصر غذایی و قندهای محلول در گیاه دارویی مریم گلی لولهای. دوفصلنامهعلمی- پژوهشیخشکبوم 4(1).
10
شکرانی، ف.، پیرزاد، ع.، زردشتی، م. و درویشی، ر. 1390 . اثر قطع آبیاری و مقادیر مختلف نیتروکسین برروی عملکرد واجزای عملکرد دانه در گیاه همیشه بهار. همایش ملی تغییر اقلیم و تاثیر آن بر کشاورزی و محیط زیست، ارومیه،آذربایجان غربی. ایران.
11
شهریاری، س. 1390. بررسی اثر رژیمهای مختلف آبیاری و انواع خاکپوش بر خصوصیات رویشی، میزان، عملکرد و اجزاء اسانس نعناء فلفلی. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشکده کشاورزی. دانشگاه فردوسی مشهد.
12
صادقیپور، ا. و آقایی، پ. 1393. بررسی اثر تنش خشکی و کاربرد آب مغناطیسی بر عملکرد و اجزای عملکرد ماش. پژوهشهای بهزراعی. 6(1): 79-86.
13
ضرابی، م.م.، مفاخری، س. و کاویانی، ع. 1396. مقایسه اثر آبیاری با آب معمولی و مغناطیسی بر خصوصیات مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه ذرت تحت شرایط تنش خشکی. فیزیولوژی گیاهان زراعی. 35: 39-53.
14
علیزاده، ا. 1390. رابطه آب خاک و گیاه. انتشارات آستان قدس رضوی. 376 صفحه.
15
علیزاده، ح.ع. و عباسی، ف. 1395. بهینه سازی مصرف آب و کود در کودآبیاری ذرت دانه ای. پژوهش آب در کشاورزی. 30(4): 445-455.
16
فروزنده، م.، سیروسمهر، ع.، قنبری، ا.، اصغریپور، م.ر. و خمری، ع. 1390. تأثیر سطوح تنش خشکی و کمپوست زباله شهری بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی نعناع فلفلی. پژوهشهای زراعی ایران. 9(4): 670-677.
17
قدمی فیروزآبادی، ع.، خوشروش، م.، شیرازی، پ. و زارع ابیانه، ح. 1395. اثر آبیاری با آب مغناطیسی بر عملکرد دانه و بیوماس گیاه سویا رقمDPXدر شرایط کم آبیاری و شوری آب. پژوهش آب در کشاورزی. 30(1): 131-143.
18
گرگینی شبانکاره، ح.، اصغری پور، م. ر. و فاخری، ب. 1394. ارزیابی تأثیر کودهای زیستی بر رشد و اسانس باردشبویه تحت تیمار کمآبی. مجله اکوفیزیولوژی گیاهی. 23: 194-185.
19
گرگینی شبانکاره، ح. و خراسانینژاد، س. 1396. اثر کاربرد سطوح مختلف ورمیکمپوست بر برخی ویژگیهای مورفوفیزیولوژیکی و اسانس گیاه دارویی نعناع فلفلی تحت رژیمهای کمآبی. تولید گیاهان زراعی. 10(4): 59-74.
20
نیرپور دیزج، آ. 1396. بررسی تأثیر آب مغناطیسی بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی و عملکرد اسانس گیاه دارویی مرزه. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشکده کشاورزی. دانشگاه تبریز.
21
نیکبخت، ج.، خندهرویان، م. و توکلی زانیانی، ا. 1390 . مغناطیسی کردن آب راه کاری نوین و مؤثر برای استفاده از آبهای غیر متعارف در آبیاری. دومین کنفرانس ملی پژوهشهای کاربردی منابع آب ایران، زنجان. ایران.
22
نیکبخت، ج، خندهرویان، م.، توکلی، ا. و طاهری. م. 1392. اثر کمآبیاری با آب مغناطیسی بر عملکرد و بهرهوری مصرف آب ذرت. پژوهش آب در کشاورزی. 27(4): 551-563.
23
هاشمآبادی، د. 1394. تغییر فعالیت آنزیم سوپراکسیداز دیسموتاز و پراکسیداز تحت تاثیر انواع آب و دور آب در گیاه زینتی پروانش. علوم باغبانی ایران. 48: 49-59.
24
Algozari, H. 2006. Effect of magnetizing of water and fertilizers on the some chemical parameters of soil and growth of maize. M.Sc. Thesis, University of Baghdad. Iraq and Signaling. New-York. USA Elsevier.
25
Allen R.G., Preira L.S., Raes D., and Smith M. 1998. Crop evapotranspiration guidelines for computing crop water requirement. FAO Irrigation and Drainage paper, NO.56, Rome, Italy. 301 p.
26
Belyavskaya, N. A. 2004. Biological effects due to weak magnetic field on plants.Advances in Space Research. 34: 1566-1574.
27
Azooz, M.M. and M.M. Youssef. 2010. Evaluation of heat shock and salicylic acid treatments as inducers of drought stress tolerance in hassawi wheat. American Journal of Plant Physiology. 5 (2): 56-70.
28
Duarte Diaz, C.E., Riquenes, J.A., Sotolongo, B., Portuondo, M.A., Quintana, E.O., and Perez, R. 1997. Effects of magnetic treatment of irrigation water on the tomato crop. Journal of Horticultural Science Abstracts. 69: 494.
29
Hozayn, M., and Abdul, Qados, A.M.S., 2010 a. Irrigation with magnetized water enhances growth, chemical constituent and yield of chickpea (Cicer arietinum L.). Agriculture and Biology Journal of North America. 32: 2151-7525.
30
Hozayn, M. and Abdul Qados, A.M.S. 2010 b. Magnetic water application for improving wheat (Triticum aestivum L.) crop production, Agriculture and Biology Journal of North America. 1: 677-682.
31
Kolenc Z., Vodnik D., Mandelc S., Javornik B., Kastelec D., and Čerenak A. 2016. Hop (Humulus lupulus L.) response mechanisms in drought stress: Proteomic analysis with physiology. Plant physiology and biochemistry, 105: 67-78.
32
Majd, A., and Shabrangi, A. 2009. Effect of seed pretreatment by magnetic fields onseed germination and ontogeny growth of agricultural plants. Progress in Electromagnetic Research Symposium, Beijing, China, March 23-27.
33
Nashir, S. H. 2008. The effect of magnetic water on growth of chickpea. Engineering and Technology, 26(9): 16-20.
34
Omidbaigi, R., A. Hassani. and F. Sefidkon. 2003. Essential oil content and composition of sweet Basil (Ocimum basilicum) at different irrigation regimes. Journal of Essential Oil Bearing Plants, 6: 104-108
35
Ozturk A., Unlukara A., Ipek A., and Gurbuz B. 2004. Effects of salt stress and water deficit on plant growth andessential oil content of lemon balm (Mellisa officinalis L.). Pakistan journal of botany, 36(4):787-792.
36
Ran, C., Hongwei, Y., Jinsong, H. and Wanpeng, Z. 2009. The effects of magnetic fields on water molecular hydrogen bonds. Journal of Molecular Structure, 938: 15-19.
37
Song, H. 2005. Effects of VAM on host plant in condition of drought stress and its mechanisms Electronic Journal of Biology., 1(3): 44-48.
38
Yasmeen R., and Siddiqui Z.S. 2018. Ameliorative effects of Trichoderma harzianum on monocot crops under hydroponic saline environment. Acta Physiologiae Plantarum, 40(1): 4.
39
ORIGINAL_ARTICLE
کاربرد شاخصهای یکنواختی بارش و زمان – بارش مؤثر برای برآورد عملکرد گندم دیم و نوسانات آن در اقلیم نیمهخشک تبریز
میزان بارش سالانه و مهمتر از آن توزیع زمانی بارش، از اصلیترین عوامل تعیین کننده عملکرد در شرایط دیم محسوب میشوند. بنابراین ارائه شاخصهایی از بارش که ارتباط مفهومی معنیداری با نوسانات عملکرد داشته باشد، ضروری به نظر میرسد. در این بررسی، ارتباط بین شاخصهای یکنواختی بارش با عملکرد گندم دیم در تبریز در یک بازه زمانی 19 ساله مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین، به منظور بررسی دقیقتر اثر بارشها، از شاخص زمان – بارش مؤثر (RTI[M1] ) استفاده شد که قابلیت بررسی اثر تغییرات توأم دو عامل زمان و مقدار بارش را بر نوسانات عملکرد محصول دارد. نتایج به دست آمده نشان داد که همبستگی بین عملکرد گندم و شیب خط یکنواختی (نسبت بارش تجمعی بر طول دوره رشد) در سطح یک درصد معنیدار بود درحالی که بین شاخص ناهمواری توزیع و عملکرد همبستگی معنیداری وجود نداشت. همچنین، بر اساس نتایج بهدست آمده، اولین رویداد بارش مؤثر، به عنوان مؤثرترین رویداد بارش بر میزان عملکرد گندم دیم است. بهنظر میرسد عدم کفایت بارشهای مؤثر بهاره که به عنوان یکی از دلایل اصلی پایین بودن عملکرد اراضی دیم نیز مطرح است، مانع از تبیین اثر مثبت بارشهای انتهای فصل رشد بر عملکرد شده است. لذا توصیه میشود بهمنظور ارزیابی دقیقتر اثر بارشهای نوبتی و شاخص زمان-بارش مؤثر بر عملکرد، یک نوبت آبیاری تکمیلی در مرحله پر شدن دانه انجام شود و اثر آن بر شاخصهای مورد مطالعه و در نهایت عملکرد بررسی شود.
https://wra.areeo.ac.ir/article_122403_06158815ecb5195fc36fe435d7db0d82.pdf
2020-09-22
449
461
10.22092/jwra.2020.342631.783
شاخص ناهمواری توزیع باران
بارش تجمعی
نوسان عملکرد
محمد
خالدی علمداری
m.khaledi.a@gmail.com
1
دانشجوی دکتری تخصصی آبیاری و زهکشی، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز.
LEAD_AUTHOR
ابوالفضل
مجنونی هریس
majnooni1979@yahoo.com
2
دانشیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و دانشگاه تبریز.
AUTHOR
بنایان اول، م.، اسدی، س.، صالحی، ح. و کوزهگران، س. 1396. ارزیابی رابطه بارش تجمعی و عملکرد گندم و جو با استفاده از شاخص یکنواختی در منطقه نیمهخشک مشهد. نشریه آبیاری و زهکشی ایران، جلد 11، شماره 4، صفحههای 636 تا 646.
1
سبزیپرور، ع. ا.، ترکمان، م. و مریانچی، ز. 1391. بررسی تأثیر شاخصها و متغیرهای هواشناسی کشاورزی در عملکرد بهینه گندم (مطالعه موردی: استان همدان). نشریه آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی)، جلد 26، شماره 6، صفحههای 1554 تا 1567.
2
سهرابی ملایوسف، س.، فاخریفرد، ا. و بزرگحداد، ا. 1391. بررسی تأثیر نوبتی بارشهای پاییز و زمستان بر عملکرد سالانه دیم با استفاده از شاخص زمان بارش (RTI). نشریه آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی)، جلد 26، شماره 1، صفحههای 75 تا 84.
3
شکوهی، م. و ثنائینژاد، س. ح. 1395. تأثیر دورههای بارندگی و شاخص SPI به عنوان شاخص تأمین رطوبتی بر عملکرد جو دیم (مطالعه موردی شهرستان تبریز). نشریه آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی)، جلد 30، شماره 1، صفحههای 210 تا 221.
4
فرمهینی فراهانی، م.، میرزاخانی، م. و ساجدی، ن. ع. 1392. اثر تنش کمآبی و کاربرد مواد جاذب رطوبت بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم پاییزه در اراک. نشریه یافتههای نوین کشاورزی، شماره 3، صفحههای 263 تا 274.
5
کمالی، غ. ع.، صدقیانیپور، ع. و صداقتکردار، ع. 1387. بررسی پتانسیل اقلیمی کشت گندم دیم در استان آذربایجانشرقی. مجله آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی)، جلد 22، شماره 2، صفحههای 467 تا 483.
6
محسنیموحد، س. ا. ا. و اکبری، م. 1390. اثر حذف آبیاری در مراحل مختلف رشد بر عملکرد گندم رقم الوند (مطالعه موردی: همدان). نشریه آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی)، جلد 25، شماره 6، صفحههای 1386 تا 1394.
7
مونسخواه، و. و مجنونیهریس، ا. 1396. تأثیر آبیاری تکمیلی گندم دیم بر شاخص رضایتمندی نیاز آبی در اقلیم نیمهخشک دشت تبریز. نشریه آبیاری و زهکشی ایران، جلد 11، شماره 6، صفحههای 1143 تا 1151.
8
نخجوانیمقدم، م. م.، قهرمان، ب.، داوری، ک.، علیزاده، ا.، دهقانی سانیج، ح. و توکلی، ع. ر. 1395. افزایش بهرهوری بارش برای گندم دیم در شرایط مدیریت برتر زراعی و آبیاری محدود در بالا دست حوضه کرخه. نشریه پژوهش آب در کشاورزی، جلد 30، شماره 3، صفحههای 301 تا 315.
9
هادی، م.، 1395. مطالعه تأثیر آبیاری تکمیلی و کاربرد سطوح مختلف پلیمر استاکوزورب بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم دیم. پایاننامه کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز.
10
هادی، م.، خالدی، م. و مجنونیهریس، ا. 1394. بررسی تغییرات و تحلیل حساسیت تبخیر-تعرق مرجع در منطقه شمالغرب ایران. سومین همایش بینالمللی پژوهشهای کاربردی در علوم کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
11
هادی، م.، جلیلی، س. و مجنونیهریس، ا. 1396. ارزیابی عملکرد گندم در شرایط دیم و آبی و بررسی امکان آبیاری تکمیلی گندم دیم با استفاده از آب ذخیره شده در کمآبیاری گندم آبی. نشریه آبیاری و زهکشی ایران، جلد 11، شماره 3، صفحههای 103 تا 411.
12
هادی، م.، مجنونیهریس، ا. و دلیرحسننیا، ر. 1396. بررسی ریسک کاشت و تعیین زمان مناسب آبیاری تکمیلی گندم دیم در دشت تبریز. نشریه دانش آب و خاک، جلد 27، شماره 2، صفحههای 307 تا 320.
13
Asseng, S., Turner N.C. and Keating, B.A. 2001. Analysis of water- and nitrogen-use efficiency of wheat in a Mediterranean climate. Plant Soil, 1: 127–143.
14
Ashraf, B., Yazdani R., Mousavi-Baygi, M. and Bannayan, M. 2014. Investigation of temporal and spatial climate variability and aridity of Iran. Theoretical and Applied Climatology, 118: 35-46.
15
Bannayan, M., Sanjani, S., Alizadeh, A., Sadeghi Lotfabadi, S., Mohammadian, A. 2010. Association between climate indices, aridity index, and rainfed crop yield in northeast of Iran. Field Crops Research, 118 (2), 105–114.
16
Barzegar, A.R., Asoodar, M.A., Khadish, A., Hashemi, A.M. and Herbert, S.J. 2003. Soil physical characteristics and chickpea yield responses to tillage treatments. Soil and Tillage Research, 71: 49–57.
17
He, Y., Wei, Y., Depauw, R., Qian, B., Lemke, R., Singh, A., Cuthbert, R., Mcconkey, B. and Wang, H. 2013. Spring wheat yield in the semiarid canadian prairies: Effects of precipitation timing and soil texture over recent 30 years. Field Crops Research, 149: 329-337.
18
Kar, G., Kumar, A. and Martha, M. 2007. Water use efficiency and crop coefficients of dry season oilseed crops. Agricultural Water Management, 87: 73–82.
19
Lopez, C., Banowetz, G., Peterson, J. and Kronstad, W. 2003. Dehydrin expression anddrought tolerance in seven wheat cultivars. Crop Science, 43: 577-582.
20
Monti, A., Venturi, G. 2007. A simple method to improve the estimation of the relationship between rainfall and crop yield. Agronomy for Sustainable Development, 27: 255 – 260.
21
Pala, M., Oweis, T., Benli, B., De Pauw, E., El Mourid, M., Karrou, M., Jamal, M. and Zencirci, N. 2011. Assessment of wheat yield gap in the Mediterranean: case studies from Morocco, Syria and Turkey. International Center for Agricultural Research in the Dry Areas (ICARDA), Aleppo, Syria. IV, 963-21.
22
Yang, J., Zhang, J., Wang, Z., Zhu, Q. and Liu, L., 2001. Water deficit-induced senescence and its relationship to the remobilization of pre-stored carbon in wheat during grain filling. Agronomy Journal, 93: 196-206.
23
ORIGINAL_ARTICLE
شناسایی موانع و حمایتهای موردنیاز برای مشارکت کشاورزان در طرح انتقال و توزیع آب به اراضی کشاورزی دشت سیستان
اینتحقیقبا هدف شناسایی موانع و حمایتهای موردنیاز برای مشارکت کشاورزان در طرح انتقال و توزیع آب به اراضی کشاورزی دشت سیستان انجام شد و در آن علاوه بر بکارگیری شیوههای کیفی جمعآوری اطلاعات همچون مشاهده و بررسی اسناد و مدارک مرتبط با طرح، از شیوهی کمی جمعآوری اطلاعات با کمک ابزار پرسشنامه استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه از طریق مصاحبه با برخی کارشناسان جهاد کشاورزی زابل و تیم تحقیق مورد تأیید قرار گرفت و پایایی پرسشنامه از طریق محاسبه آلفای کرونباخ برای موانع مشارکت و حمایتهای مورد نیاز کشاورزان برای مشارکت در طرح به ترتیب 887/0 و 973/0 به دست آمد و مورد تأیید قرار گرفت. جامعه آماری شامل کشاورزان دشت سیستان بود (6000N= )، که 360 نفر از آنان به عنوان نمونههای تحقیق انتخاب شدند. تحلیل عاملی موانع مشارکت کشاورزان در طرح انتقال آب، به استخراج چهار عامل با عنوان"اعتماد"، "اطلاعات و معلومات"، "ناکارآمدی و نقص" و "شرایط اقلیمی و خشکسالی" منجر شد که این عوامل 9/57% از واریانس کل متغیرها را تبیین کردند. همچنین تحلیل عاملی حمایتهای موردنیاز کشاورزان برای مشارکت درطرح انتقال آب، به استخراج سه عامل با عنوان "حمایت فنی ونهادی"، "حمایت عاطفی" و "حمایت حقوقی" منجر شد که این عوامل 3/67% از واریانس کل متغیرها را تبیین و به خود اختصاص دادند.
https://wra.areeo.ac.ir/article_122581_f3788e00582c71e38fe73d1fa8d0d26b.pdf
2020-09-22
463
479
10.22092/jwra.2020.341805.756
گروههای همآب
شرایط اقلیمی وخشکسالی
شیوههای کیفی جمعآوری اطلاعات
پرسشنامه
محمد رضا
محبوبی
mahboobi47@gmail.com
1
دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
LEAD_AUTHOR
مهدیه
بزی
bazzinazanin1992@gmail.com
2
دانش آموخته کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان..
AUTHOR
محمد شریف
شریف زاده
sharifsharifzadeh@gmail.com
3
دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
AUTHOR
جابر
پاریاب
pariabjaber@gmail.com
4
مربی گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه زابل.
AUTHOR
احمدی، ف.، نصیریانی، خ.، و پ.، اباذری. 1387. تکنیک دلفی: ابزاری در تحقیق. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 8 (1): 175-185.
1
افراخته، ح.، طهماسبی، ا.، عزیزپور، ف.، فتح الله طالقانی، د.، و ف.، عسکری بزایه. 1396. تحلیل نگرش کارشناسان به موانع و چالشهای انتقال مدیریت آبیاری به بهرهبرداران، پژوهشی بر مبنای روش کیو. پژوهش و برنامهریزی روستایی، 6 (1): 205-222.
2
ببران، ص و ن.، هنربخش. 1386. بحران وضعیت آب در ایران و جهان. راهبرد، 16 (48): 193-212.
3
بدیع برزین، ح.، هاشمی تبار، م.، و م.، حسینی. 1398. اثر روشهای قیمتگذاری و سهمیهبندی آب آبیاری بر الگوی کشت و تقاضای آب در دشت سیستان. پژوهش آب در کشاورزی، 33 (3): 463-479.
4
تجریشی، م و ا.، ابریشمچی. 1383. مدیریت تقاضای منابع آب در کشور. همایش روشهای پیشگیری از اتلاف منابع ملی، 19 خرداد، تهران.، 24-39.
5
حیدری, ن.، مامن پوش، ع. ر.، شاهرخ نیا، م. ع.، و م.، خرمیان. ۱۳۸۶. بررسی و ارزیابی پتانسیلها، تمایلات و موانع موجود در انتقال مدیریت و مشارکت آببران در شبکههای آبیاری و زهکشی، دومین کنفرانس ملّی تجربههای ساخت شبکههای آبیاری و زهکشی، ی آبان، کرج، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی وزارت جهاد کشاورزی.
6
جورابلو، م. و.، موسویجهرمی، ح.، و ر.، جعفرینیار. 1385. بررسی عوامل مؤثر در افزایش میزان جلب مشارکت کشاورزان گرمسار در مدیریت شبکه آبیاری و زهکشی دشت گرمسار. اولین همایش ملی مدیریت شبکههای آبیاری و زهکشی، 12 اردیبهشت، دانشگاه چمران. 1721 - 1724.
7
خورشیدی فر، ج. 1384. تشکلهای آببران، گذشته، حال و آینده. چهارمین کارگاه فنی مشارکت کشاورزان در مدیریت شبکههای آبیاری و زهکشی (اصول و روشهای کاربردی). هشت دی، کمیته ملی آبیاری و زهکشی، تهران، 68-74.
8
زارع ابیانه، ع. ا.، معروفی، ص.، قیامی، ف.، میرمسعودی، ش.، و آ.، کاظمی. 1392. تحلیل و پایش خشکسالی هواشناسی منطقه سیستان و بلوچستان. علوم و تکنولوژی محیط زیست، 15 (3): 49-61.
9
زارعی دستگردی، ز.، ایروانی، ه.، شعبانعلی فمی، ح.، و آ.، مختاری حصاری. 1386. تحلیل سازوکارهای بهبود مشارکت کشاورزان در مدیریت شبکه آبرسانی بخش جرقویه شهرستان اصفهان. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران،3 (2): 45 - 56 .
10
زرافشانی، ک.، شرفی، ل.، شریفی، م. ا .، بارانی، ش.، کرمی، ش.، رمضانی، م.، و ف.، رستمی. 1396. ارزشیابی کیفی شبکه آبیاری و زهکشی پایاب سد گاوشان در استان کرمانشاه. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی. 6 (1): 137-158.
11
ساداتمیرئی، م. ح و ع. ا.، فرشی. 1382. چگونگی مصرف و بهرهوری آب در بخش کشاورزی. مجموعه مقالات یازدهمین همایش کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران، 25 آبان، 213 - 203.
12
سلیمیکوچی، ج و پ.، ابراهیمی. 1396. تحلیل شبکه ذینفعان محلی و انسجام اجتماعی در مدیریت مشارکتی منابع آب مطالعه موردی حوزه آبخیز میان جنگل، شهرستان فسا. مجله علوم ومهندسی آبخیزداری ایران، ۱۱ (۳۷) : 57-63.
13
شهرکی، ا.، محمدی، ح.، و م.، احمدپور برازجانی. 1397. ارزیابی اقتصادی اثرات پروژۀ انتقال آب به دشت سیستان از طریق منابع آب چاه نیمهها بر بخش کشاورزی. مجموعه مقالات همایش ملی پیشرفت پایدار، رهیافت تاریخ، فرهنگ و تمدن دارالولایه سیستان، 20 اردیبهشت، زاهدان، 255-263.
14
عطایی، پ و ن.، ایزدی. 1393. تحلیل مسئولیتهای تشکلهای آببران و زمینهیابی موانع ایجاد آن از دیدگاه بهرهبرداران. پژوهش آب در کشاورزی. 28 (4): 737-748.
15
عربی، ر.، میرکزاده، ع. ا.، و ک.، زرافشانی. 1393. تحلیل عوامل پیشبرنده توسعه مدیریت مشارکتی آبیاری (مطالعه موردی: دهستان میاندربند). تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 45 (3): 573- 565.
16
مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری. 1398. بررسی ابعاد مغفول اجتماعی طرح انتقال آب با لوله به دشت سیستان. گزارش فعالیتهای مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری، تهران، 25 ص.
17
میرزایی، آ.، میردامادی، س.، حسینی، م.، و ا.، سجادی. 1393. تأثیر ابزارهای ترویجی و منابع اطلاعاتی بر مشارکت کشاورزان استان گلستان در تعاونیهای آببران. تعاون و کشاورزی، 22 (5): 127 - 143.
18
نجفی، ب و ر.، شیروانیان. 1385. بررسی موانع مشارکت آببران در مدیریت شبکههای آبیاری و زهکشی. روستا و توسعه، 9 (3): 53-71.
19
یزدانراد، م و ز.، مظلوم. 1388. بررسی عوامل مؤثر بر الگوی آب و بهینهسازی آن در بخش خانگی، (مطالعه موردی شهر مشهد). سومین همایش ملی آب و فاضلاب با رویکرد اصلاح الگوی مصرف، 4-5 اسفند، تهران، 1-9.
20
یعقوبی, ج و ف.، میری کرم. ۱۳۸۸. بررسی موانع مشارکت بهرهبرداران در مدیریت منابع آب. همایش ملی الگوهای توسعه پایدار در مدیریت آب، مشهد، 1-11.
21
Bodin, O., Crona, B., and H. Ernstson. 2006. Social networks in natural resources management, what’s there to learn from a structural perspective? Ecology and Society, 11 (2): 1-8.
22
Bolin, B. 2010. Spanning boundaries in an Arizona watershed partnership: information networks as tools for entrenchment or ties for collaboration? Journal of Ecology and Society, 15 (3): 22.
23
Dai, A. 2011. Drought under global warming: a review. Climate Change, 1(1): 54- 64.
24
Elsawah, S., Mclucas A., and J. Mazanov. 2013. Using a cognitive mapping approach to frame the perceptions of water users about managing water resources: a case study in the Australian Capital Territory. Water Resources Management, 27: 3441–3456
25
Hamdy, A. 2007. Irrigation management transfer: monitoring and evaluation, concepts and approaches. 4th Asian Conference and 10th International Seminar on Collaborative Irrigation Management, May 4-5, Tehran, 18p.
26
Heyd, H. and A. Neef. 2014. Participation of local people in water management: Evidence from the Maesa watershed, Northern Thailand, EPTD Discussion Paper No. 128, International Food policy Research Institute, Washington, USA. 60p.
27
Kadirbeyoglu, Z. and G. Ozertan. 2011. Users’ perceptions of water user associations: Evidence from three cases in Turkey. Working Paper 2011–1. Istanbul: Boğaziçi University Department of Economics. 1-29.
28
Khana, l. 2013. Water scarcity: factor fiction? Agricaltural wather management, 8910: 5-22.
29
Muñoz-Erickson , T. A., Cutts , B. B., Larson , E. K., Darby , K. J., Neff , M., Wutich, A., Prell, C., Hubacek, K., Quinn, C., and M. Reed. 2008. Who’s in the network? When stakeholders influence data analysis. Journal of Systemic Practice and Action Research, 21 (6): 443-458.
30
Stein, C., Ernstson, H., and J. Barron. 2011. A social network approach to analyzing water governance: The case of the Mkindo catchment, Tanzania. Physics and Chemistry of the Earth, 36 (14-15): 1085-1092.
31
ORIGINAL_ARTICLE
اثرات خشکسالی بر الگوی کشت زراعی و رفاه کشاورزان دشت مهیار جنوبی
منابع آب زیرزمینی در جهان تحت تأثیر تغییرات آب و هوایی قرار گرفته و در سالهای اخیر با وقوع خشکسالی حجم آن کاهش یافته است. بنابراین، برای تصمیمگیری بهنگام مدیران و برنامهریزان، پیشبینی و بررسی آثار اقتصادی خشکسالی امری ضروری به شمار میرود. از این رو، هدف این مطالعه بررسی آثار رفاهی خشکسالی روی بهرهبرداران آب زیرزمینی بود. با توجه به این رویکرد، مطالعه حاضر با رهیافت بازار آب زیرزمینی، آثار اقتصادی خشکسالی و تأثیر آن بر الگوی کشت دشت مهیار جنوبی و تغییرات رفاه اجتماعی را در سال زراعی 96- 1395 بررسی کرد. بدین منظور، برای مدلسازی از سه رهیافت تخمین رگرسیونی، برنامهریزی ریاضی مثبت و برنامهریزی پویا استفاده شد. نتایج نشان داد که در شرایط خشکسالی، سطح زیرکشت جو و گندم افزایش و سطح زیرکشت ذرت کاهش یافت. نتایج دیگر نشان داد که کاهش عرضه آب ناشی از خشکسالی موجب کاهش مازاد رفاه اجتماعی به مقدار 1020 میلیون ریال (به قیمت سال 1396) گردید و به ازای کاهش یک متر مکعب آب، رفاه به میزان 147 ریال کاهش یافت. از این رو پیشنهاد میشود که میزان رفاه از دست رفته کشاورزان ناشی از کاهش آب، معیاری برای تعیین میزان پرداختهای جبرانی شود.
https://wra.areeo.ac.ir/article_122636_2d94d19aeea9842ebda795e3c5bcdcf5.pdf
2020-09-22
481
494
10.22092/jwra.2020.343335.793
عرضه آب
تقاضای آب
برنامهریزی پویا
بازار آب
انیسه
جمی
anisejami@gmail.com
1
دانشآموخته کارشناسیارشد گروه اقتصادکشاورزی دانشگاه تربیتمدرس.
AUTHOR
حامد
نجفی علمدارلو
hamed_najafi@modares.ac.ir
2
دانشیار گروه اقتصادکشاورزی دانشگاه تربیتمدرس.
LEAD_AUTHOR
سیدابوالقاسم
مرتضوی
samortazavi@modares.ac.ir
3
استادیار گروه اقتصادکشاورزی دانشگاه تربیتمدرس.
AUTHOR
احمدی، الف.، ذوالفقاری ور، م.، نیکویی، ع. و درعلی، م. 1395. ارزیابی اقتصادی پیادهسازی بسترفنی بازار آب کشاورزی، مطالعه موردی: بخشی از شبکه آبیاری مهیار. تحقیقات منابع آب ایران. 2(3): 49-35.
1
اسدی، الف. کرامتزاده، ع. و اشراقی، ف. 1395. برآورد قیمت تمام شده آب چاههای کشاورزی شهرستان گرگان. چهارمین کنفرانس بین المللی ایدههای نوین در کشاورزی، محیط زیست و گردشگری.
2
بنیاسدی، م.، زارع مهرجردی، م.، مهرابیبشرآبادی، ح.، میرزایی خلیلآباد، ح.، رضاییاستخروئیه، ع. 1397. ارزیابی اثرهای جانبی رفاهی برداشت بیرویه از آبهای زیرزمینی (مطالعه موردی ذرتکاران دشت ارزوئیه کرمان). مجله تحقیقات اقتصادکشاورزی، 10(1): 65-86.
3
جعفری، س.ع. 1383. رویکرد بازار آب و الزامات آن. اقتصاد کشاورزی وتوسعه. 12(48).
4
حسنشاهی، م. 1390. تخمین تابع عرضه اقتصادی آب در بخش کشاورزی، مطالعه موردی شهرستان ارسنجان-فارس/ مجله مطالعات اقتصادی، 2(3): 81-94.
5
خلیلیان، ص. شمشادی، ک. مرتضوی، س. الف. و احمدیان، م. 1393. بررسی اثرات رفاهی ناشی از تغییر اقلیم بر روی محصول گندم در ایران. پژوهشهای اقتصاد و توسعه کشاورزی. جلد28(3): 292-300.
6
داورپناه، غ. 1383. بررسی اثر مواد جاذب رطوبت بر تأمین آب درختکاری در مناطق نیمه خشک. مجله آب و فاضلاب, 16(1):62-69.
7
سازمان آب منطقهای استان اصفهان. 1396. گزارشهای آماری.
8
سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان. 1396. گزارشهای آماری.
9
سیدان، م.، کهنسال، م.، قربانی، م. 1396. دستیابی به مسیر بهینه استحصال از منابع آب زیرزمینی با اعمال اثرات جانبی در دشت همدان بهار. پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیر، 8(15): 191-201.
10
صبوحی، م. و پرهیزکاری، الف. 1392. تحلیل اثرات اقتصادی و رفاهی تشکیل بازار آب آبیاری در استان قزوین. پژوهشهای اقتصاد و توسعه کشاورزی، 27(4): 338-350.
11
صبوحی، م.، سلطانی، غ.، زیبایی، م. 1386. ارزیابی تأثیر تغییرات قیمت آبیاری بر منافع اجتماعی و خصوصی با استفاده از برنامه ریاضی مثبت. علوم و فنون کشاورزی، 21(3): 53-71.
12
علیبلندی، م.، پروا، س.، گودرزی، م. 1395. بررسی ایجاد بازار آب بر روی رفاه کشاورزان با استفاده از روش برنامه ریزی مثبت ریاضی (PMP) مطالعه موردی: حوضه رودخانه تاجان و سد شهید رجایی. سومین کنفرانس مدیریت ایران، تهران.
13
فتحی، ف.، زیبایی، م. 1390. کاهش رفاه ناشی از افت سطح آبهای زیرزمینی در دشت فیروزآباد. اقتصاد و توسعه کشاورزی. 25(1): 10-19.
14
کرامتزاده، ع.، چیذری، الف. و شرزهای، غ. 1392. تحلیل تأثیرات اقتصادی و اجتماعی ایجاد و توسعه بازار آب در بخش کشاورزی، مطالعه موردی اراضی پایین دست سد شیرین دره بجنورد. مجله تحقیقات اقتصادی. 48(3): 128-107.
15
کیانی، غ. و باقری، الف. 1395. بررسی پیامدهای اقتصادی بازارهای محلی آب (بررسی موردی شهرستان اردبیل). پژوهش آب ایران.10(20): 165-171.
16
نوری، ح. 1396. ارزیابی روند مصرف منابع آب زیرزمینی و وضعیت کنونی آن در ایران. سامانههای سطوح آبگیر باران، ۵ (۲) :38-29.
17
نیکویی، ع. و نجفی، ب. 1390. آثار رفاهی برقراری بازار آب کشاورزی در ایران، مطالعه موردی شبکههای آبیاری اصفهان. اقتصادکشاورزی و توسعه. 19(76): 81-51.
18
یوسفی، ع.، حسنزاده، م.، کرامتزاده، ع. 1393. بررسی آثار رفاهی تخصیص بازاری منابع آب در اقتصاد ایران. تحقیقات منابع آب ایران، 10(1): 15-25.
19
American Meteorological Society, 2004. Statement on Meteorological Drought. Bulletin of the American Mathematical Society (85): 771-773.
20
Balali, H., Khalilian, S., Viaggi, D., Bartolini, F., and Ahmadian, M. 2011. Groundwater balance and conservation under different water pricing and agricultural policy scenarios: A case study of the Hamadan-Bahar plain. Ecological Economics, 70(5): 863-872.
21
Esteban, E. and Albiac, J. 2011. Groundwater and ecosystems damages: Questioning the Gisser–Sánchez effect. Ecological Economics, 70(11): 2062-2069.
22
Gleeson T., Wada Y., Bierkens M.F., and van Beek L. P. 2012. Water balance of global aquifers revealed by groundwater footprint. Nature, 488(7410), 197.
23
Gohar A.A., and Cashman A. 2016. A methodology to assess the impact of climate variability and change on water resources, food security and economic welfare. Agricultural Systems, 147:51-64.
24
Gómez-Limón J. A., and Martinez Y. 2006. Multi-criteria modelling of irrigation water market at basin level: A Spanish case study. European journal of operational research, 173(1):313-336.
25
Grafton R. Q., and Horne J. 2014. Water markets in the Murray-Darling basin. Agricultural Water Management, 145(C):61-71.
26
Heim Jr, R.R. 2002. A review of twentieth-century drought indices used in the United States. Bulletin of the American Meteorological Society, 83(8): 1149-1165.
27
Howitt, R. 1995. A Calibration Method for Agricultural Economic Production Model; Journal of Agricultural Economic, 46: 147-159.
28
Liu, X., Zhu, X., Pan, Y., Zhao, A. and Li, Y. 2015. Spatiotemporal changes of cold surges in Inner Mongolia between 1960 and 2012. Journal of Geographical Sciences, 25(3): 259-273
29
Maas A., Dozier A., Manning D. T., and Goemans C. 2017. Water storage in a changing environment: the impact of allocation institutions on value. Water Resources Research, 53(1):672-687.
30
Molden, D. 2007. Water for food, water for life: a comprehensive assessment of water management in agriculture.
31
Najafi Alamdarlo, H., Pourmozafar, H., and Vakilpoor, M. H. 2019. Improving demand technology and internalizing external effects in groundwater market framework, case study: Qazvin plain in Iran. Agricultural water management, 213, 164-173.
32
Rezaei A., and Mohammadi Z. 2017. Annual safe groundwater yield in a semiarid basin using combination of water balance equation and water table fluctuation. Journal of African Earth Sciences, 134, 241, 248.
33
Tallaksen L. M. and Van Lanen H.A. 2004. Hydrological drought: processes and estimation methods for streamflow and groundwater (Vol. 48). Elsevier.
34
Voss K.A., Famiglietti J.S., Lo M., Linage C., Rodell M., and Swenson S.C. 2013. Groundwater depletion in the Middle East from GRACE with implications for transboundary water management in the Tigris‐Euphrates‐Western Iran region. Water resources research, 49(2):904-914.
35
Wichelns D. 1999. Economic efficiency and irrigation water policy with an example from Egypt. International Journal of Water Resources Development, 15(4):543-560.
36
Wu, J., Zhou, L., Liu, M., Zhang, J., Leng, S. and Diao, C. 2013). Establishing and assessing the Integrated Surface Drought Index (ISDI) for agricultural drought monitoring in mid-eastern China. International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation, 23: 397-410.
37
Wu, J., Zhou, L., Mo, X., Zhou, H., Zhang, J. and Jia, R. (2015. Drought monitoring and analysis in China based on the Integrated Surface Drought Index (ISDI). International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation, 41: 23-33.
38
Zaveri E., Grogan D.S., Fisher-Vanden K., Frolking S., Lammers R.B., Wrenn D.H., and Nicholas R.E. 2016. Invisible water, visible impact: groundwater use and Indian agriculture under climate change. Environmental Research Letters, 11(8): 084005.
39
Zekri S., and Easter W. 2005. Estimating the potential gains from water markets: a case study from Tunisia. Agricultural Water Management, 72(3):161-175.
40
Zhang, R., Gao, H., Zhu, W., Hu, W. and Ye, R. 2015. Calculation of permissible load capacity and establishment of total amount control in the Wujin River Catchment—a tributary of Taihu Lake, China. Environmental Science and Pollution Research, 22(15): 11493-11503.
41
ORIGINAL_ARTICLE
اثرات کاربرد برگی سالیسیلیک اسید بر بهبود تحمل به خشکی گل پریوش
به منظور بررسی اثرات کاربرد خارجی سالیسیلیک اسید بر بهبود تحمل به خشکی گل پریوش(Catharanthus roseus L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. در این آزمایش، اثرات سالیسیلیک اسید در غلظتهای 0، 5/0، 1 و 5/1 میلیمولار، روی گیاهان آبیاری شده بر اساس سطوح 30%، 60% و 100% (شاهد) ظرفیت زراعی گلدان، ارزیابی شد. روش کاربرد سالیسیلیک اسید به صورت سه بار اسپری برگی با فواصل زمانی سه روز یکبار بود و اعمال تیمارهای آبیاری به مدت چهار هفته روی گیاهان به طول انجامید. براساس نتایج بدستآمده،تاثیرمثبت سالیسیلیک اسیددرشرایط کمآبیاری شدید (آبیاری بر اساس 30 درصد ظرفیت گلدان) کاملامعنیدار بود. به طوریکه بیشترین تعداد گل در این سطح آبیاری، در اثر کاربرد برگی 5/0 تا 1 میلی مولار سالیسیلیک اسید حاصل گردید. همچنین، بالاترین وزن تازه تکگل و نیزتعدادشاخههای فرعی درتیمارکم آبیاری شدید،دراثرمحلولپاشی 5/0 میلیمولارسالیسیلیک اسید بدست آمد. ضمن آنکه کاربرد سالیسیلیک اسیددرهمه سطوح به طورمعنیداری قطرگل را بهبود بخشیدکه جملگی میتوانندتاثیربهسزایی در جلوه این گیاه در شرایط کمآبیاری شدیدداشته باشد. در مجموع با توجه به مقرون به صرفه بودن، در دسترس بودن، و سهولت استفاده از سالیسیلیک اسید، کاربرد برگی 5/0 میلیمولار بر لیتر سالیسیلیک اسید، به عنوان تیماربرگزیده این آزمایش به منظور بهبود تحمل به خشکی پریوش درشرایط کم آبیاری شدیدتوصیه میشود.
https://wra.areeo.ac.ir/article_122404_44e787054ad28fe7b7dddd213ba3deaf.pdf
2020-09-22
495
503
10.22092/jwra.2020.101351.103
کمآبیاری
ظرفیت زراعی گلدان
کارایی مصرف آب
برگپاشی
غلامحسین
همایونی
hoseinhomauni@gmail.com
1
دانشآموخته کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس.
AUTHOR
نیما
احمدی
ahmadin@modares.ac.ir
2
دانشیار گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس.
LEAD_AUTHOR
محمود
روزبان
mroozban@ut.ac.ir
3
استادیار گروه باغبانی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران.
AUTHOR
امیری ده احمدی، ر.، رضوانی مقدم، پ و احیایی، ح.ر. 1391. تاثیر خشکی بر برخی خصوصیات مرفولوژیکی و عملکرد سه گیاه دارویی شوید، گشنیز و رازیانه در شرایط گلخانه. نشریه پژوهشهای زراعی ایران. 10: 116-124.
1
بالجانی، ر. و شکاری، ف. 1391. تاثیر پیش تیمار با سالیسیلیک اسید بر روابط شاخصهای رشد و عملکرد در گیاه گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) تحت شرایط خشکی آخر فصل. دانش کشاورزی و تولید پایدار. 89:1-103.
2
خزاعی، ح.، محمدآبادی، ع. و برزویی، ا. 1384. بررسی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک انواع ارزن در رژیمهای مختلف آبیاری. مجله پژوهشهای زراعی ایران. 3: 44-35.
3
حکمت شعار، ح. 1372. فیزیولوژی گیاهان در شرایط دشوار (ترجمه). انتشارات نیکنام. 251 ص.
4
سبحانی، ا و آخوندی میبدی، ح. 1379. بررسی مقاومت به شوری در یونجههای گرمسیری تحت شرایط محیطی. ششمین همایش گیاهان و منابع طبیعی. 274 ص.
5
کوچکی ، ع و نصیری محلاتی، م. 1371. اکولوژی گیاهان زراعی. انتشارات جهاد دانشگاهی. 291 ص.
6
مجد نصیری، ب. 1380. ارزیابی خصوصیات فنولوژیکی و فیزیولوژیکی رازیانه تابستانه تحت شرایط خشکی. مجله گیاهشناسی زیست محیطی. 68: 264-272.
7
وفابخش، ج.، نصیری محلاتی، م و کوچکی، ع. 1387. اثر خشکی برعملکرد وکارایی مصرف نور در ارقام کلزا .(Brassica napus) مجله پژوهشهای زراعی ایران شماره 6: 193-208.
8
Abd El-Mageed, T.A., Semida, W.M., Rady, M.M., 2017. Moringa leaf extract as biostimulant improves water use efficiency, physio-biochemical attributes of squash plants under deficit irrigation. Agricultural Water Management, 193, pp.46-54.
9
Bessembinder., J. J. E., Leffelaar P. A., Dhindwal, A. S., Ponsioen, T. C. 2005.Catharanthus roseus (L.) G. Don. An important drug: its applications and production. Pharmacie Globale.4: 98-110.
10
Cattivelli, L., Rizza, F., Badeck, F. W., Mazzucotelli, E., Mastrangelo, A. M., Cheruth, A., Ragupathi, S., Muthiah, G., Rajaram, P. 2008. Differential responses in water use efficiency in two varieties of Catharanthus roseus under drought stress. Plant Biol. Pathol. 331:42–47.
11
Chavan, V.M. 1961. Niger and Safflower. Indian Central Oilseeds Committee, Examiner Press. Bombay, India. 150 p.
12
Cheruth, A., Ragupathi, G., Beemarao, S., Muthiah, G., Rajaram, P. 2008. Differential responses in water use efficiency in two varieties of Catharanthus roseus under drought stress. Plant Biol. Pathol. 331:42–47.
13
Chyliński, W.K., Łukaszewska, A.J., Kutnik, K., 2007. Drought response of two bedding plants. Acta Physiologiae Plantarum, 29(5), p.399.
14
Dat, J.F., Lopez Delgado, H., Foyer, C. H., Scott, I. M. 1998. Parallel changes in H2O2 and catalase during thermo tolerance induced by salicylic acid or heat acclimation in mustard seedlings. Plant Physiol. 116:1351-1357.
15
Davies, P.J. 2005. Plant hormones: biosynthesis, signal transduction, action! Springer Science & Business Media.
16
Eraslan, F., Inal, A., Gunes, A., Alpaslan, M. 2007. Impact of exogenous salicylic acid on growth, antioxidant activity and physiology of carrot plants subjected to combined salinity and boron toxicity. Sci Hortic. 113:120–128.
17
Fardus, J., Abdul Matin,M.d., Hasanuzzaman, M.d., Hossain, S.D. Nath, Hossain, M.D. A., Rohman, M. and Hasanuzzaman, M. 2017. Exogenous salicylic acid-mediated physiological responses and improvement in yield by modulating antioxidant defense system of wheat under salinity. Not. Sci. Biol. 9(2): 219-232. DOI: 10.15835/nsb929998.
18
Garcia, M.G., Busso C.A., Polci, P., Garcia, L.N., Echenique, V. 2002. Water relation and leaf growth rate of three Agropyron genotypes under water stress. Biol. Cell. 26:309-317.
19
Hayat, S and A. Ahmad. 2007. Salicylic acid: A Plant Hormone. Springer. 401p.
20
Heilmeier, H., Wartinger, A., Erhard, M., Zimmerman R., Horn, R., Schulze, E. D. 2002. Soil drought increases leaf and whole-plant water use of Prunus dulcis grown in the Negev Desert. Oecologia. 130:329-336.
21
Junaid, A., Sheba Haque, K., Zahid Hameed, S., Zohra, F., Mehpara, M. 2010. Catharanthus roseus (L.) G. Don. An important drug: its applications and production. Pharmacie Globale. 4:1-16.
22
Kareem, F., Rihan, H. and Fuller, M. 2017. The effect of exogenous applications of salicylic acid and molybdenum on the tolerance of drought in wheat. Agri Res. Tech. Open Access J. 9(4).
23
Klessig, D. F. and J. Malamy. 1994. The salicylic acid signal in plants. Plant Mol. Biol. 26:1439-1458.
24
Lei, T., Feng, H., Sun, X., Dai, Q.L., Zhang, F., Liang, H.G., Lin, H.H. 2010. The alternative pathway in cucumber seedlings under low temperature stress was enhanced by salicylic acid. Plant Growth Regul. 60:35–42.
25
Metwally, A., Finkemeier, I., Georgi, M. K. Dietz, J. 2003. Salicylic acid alleviates the cadmium toxicity in barley seedlings. Plant Physiol. 32:272-281.
26
Niu, G. and D.S. Rodriguez. 2006. Impact of drought and temperature on growth and leaf gas exchange of six bedding plant under greenhouse conditions. HortScience. 41:1408-1411.
27
Pandey, R.K., Maranville, J.W., Admou, A. 2001. Tropical wheat response to irrigation and nitrogen in a Sahelian environment. I. Grain yield, yield components and water use efficiency. Eur. J. of Agr. 15:93-105.
28
Passioura, J. B. 1982. Water in the soil-plant-atmosphere continuum In: Lange, O.L. P. S. Nobel, C. B. Osmond and H. Ziegler (Eds) Physiological plant ecology II. (Encyclopedia of plant physiology, NS, vol 12B). Springer. Berlin Heidelberg New York. 5–33.
29
Raskin, K. 1992. Role of salicylic acid in plants. Annual Review Plant physiology and Plant Mol. Biol. 43:439-463.
30
Razmjoo, K., Heydarizadeh, P., Sabzalian, M.R. 2008. Effect of salinity and drought stresses on growth and essential oil content of (Matricaria chamomile). Int. J. Agric. Biol. 10:451–454.
31
Riaz, A., Younis, A., Riaz taj, A., Karim, A., Munir, S. Riaz, S. 2013. Effect of drought stress on growth and flowering of Marigold (Tagetes erecta L.). Pak. J. Bot. 45:123-131.
32
Sankar, B., Abdul Jaleel, C., Manivannan, P., Kishorekumar, A., Somasundaram, R., Panneerselvam, R. 2008. Relative efficacy of water use in five varieties of Abelmoschus esculentus (L.) Moench under water-limited conditions. Colloids and Surfaces B: Biointerfaces. 62:125-129.
33
Senaratna T., Touchell, D., Bunn, E., Dixon, K. 2000. Acetyl salicylic acid (Aspirin) and salicylic acid induce multiple stress tolerance in bean and tomato plants. Plant Growth Regul. 30:157-161.
34
Shakirova, F.M., Sakhabutdinova, A.R., Bezrukova M.V. Fatkhutdinova R.A., Fatkhutdinova, D.R. 2003. Changes in the hormonal status of wheat seedlings induced by salicylic acid and salinity, Plant Sci. 164:317-322.
35
Shams, J., N. Etemadi, A. Rezaei and P. Najafi. 2011. Investigation of drought stress on morphological traits of petunia (Petunia hybrida). Crop Sci. 58:140-145.
36
Sharma, A., Shahzad, B., Kumar, V., Kohli, S.k., Singh Sidhu, G., Bali, A.s., Handa, N., Kapoor, D., Bhardwaj,R. and Zheng, B. 2019. Phytohormones regulate accumulation of osmolytes under abiotic stress. Biomolecules: 9 (7), 285.
37
Stanhill, G. 1986. Water use efficiency. Adv. in Agron. 39: 53-85.
38
Tan, Y., Zongsuo, L., Shao, H.B., Du, F. 2006. Effect of water deficits on the activity of anti-oxidative enzymes and osmoregulation among three different genotypes of Radix astragali at seeding stage. Colloids Surf. B Biointerfaces. 49: 60-65.
39
Udayakumar, M., Devendra, R., Ramaswamy, G.S., Nageswara Rao, R.C.A., Roystephen, G.C., Gangadhara, A.I., Hussain, S. 1998. Measurement of transpiration efficiency under field conditions in grain legume crops, Plant Physiol. Biochem. 25: 67–75.
40
Yazdanpanah, S., Baghizadeh, A., Abbassi, F. 2011. The interaction between drought stress and salicylic and ascorbic acids on some biochemical characteristics of Satureja hortensis. Afr. J. Agri Res. 6:798- 803.
41