آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
منصور اسمعیلی؛ محمد رضا داداشی؛ محمد تقی فیض بخش؛ کامی کابوسی؛ فاطمه شیخ
چکیده
بهمنظور ارزیابی اثرات کمآبیاری بر عملکرد و بهره وری آب ذرت دانه ای در شرایط آب و هوایی گرگان، آزمایشی بهصورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در ایستگاه عراقی محله گرگان در سال 1400 انجام شد. عامل اصلی کمآبیاری در چهار سطح (100% (شاهد)، 75%، 50% و 25% نیاز آبی) بر اساس نمونهبرداری خاک برای تعیین ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی اثرات کمآبیاری بر عملکرد و بهره وری آب ذرت دانه ای در شرایط آب و هوایی گرگان، آزمایشی بهصورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در ایستگاه عراقی محله گرگان در سال 1400 انجام شد. عامل اصلی کمآبیاری در چهار سطح (100% (شاهد)، 75%، 50% و 25% نیاز آبی) بر اساس نمونهبرداری خاک برای تعیین رطوبت و آبیاری با روش قطرهای (نوار تیپ) انجام شد و عامل فرعی چهار رقم ذرت (SC703،SC704، ZP548،BK50 ) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که عامل کمآبیاری بر صفات مورد بررسی به‌جز تعداد ردیف در بلال در سطح یک درصد معنیدار بود. نیز، اثر ارقام روی همه صفات (تعداد ردیف در بلال، روز تا بلالدهی، ارتفاع بوته، تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه، طول بلال، وزن خشک ساقه و برگ، وزن خشک چوب بلال، عملکرد دانه، بهرهوری مصرف آب و پرولین برگ) در سطح یک درصد معنیدار شد. همچنین، برهمکنش کم آبیاری و ارقام بر صفات تعداد ردیف طولی دانه، وزن هزار دانه و عملکرد دانه اثر معنیدار داشت. بالاترین عملکرد دانه (7722 کیلوگرم در هکتار) در تیمار شاهد مشاهده شد و عملکرد دانه تیمارهای 75%، 50% و 25% نسبت به تیمار شاهد به ترتیب 6/8%، 52/4% و 82% کاهش داشت. هیبرید ZP548 بیشترین عملکرد دانه (5576 کیلوگرم در هکتار) را داشت و بیشترین میزان پرولین از تیمار 25% نیاز آبی (9/91 میکرومول بر گرم) به دست آمد. بیشترین بهره وری مصرف آب در تیمار 75% نیاز آبی (1/07 کیلوگرم بر متر مکعب) مشاهده شد. با توجه به میانگین کاهش آب مصرفی (2258 متر مکعب در هکتار) در این تیمار، آبیاری بر اساس 75% نیاز آبی و کشت رقم ZP548 در منطقه گرگان توصیه می‌گردد.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
صابر جمالی؛ حسین انصاری؛ عباس صفری‌زاده ثانی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر متقابل آب مغناطیسی و کمآبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی همیشه بهار، آزمایشی گلدانی بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1398 با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای پژوهش شامل چهار سطح آبیاری (100 %، 85 %، 70% و 55 % ظرفیت زراعی) و دو نوع آب (آب معمولی ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر متقابل آب مغناطیسی و کمآبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی همیشه بهار، آزمایشی گلدانی بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1398 با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای پژوهش شامل چهار سطح آبیاری (100 %، 85 %، 70% و 55 % ظرفیت زراعی) و دو نوع آب (آب معمولی و آب مغناطیسی) بود. نتایج نشان داد که اثر سطوح مختلف آبیاری بر تمامی صفات (به‌جز بهرهوری فیزیکی آب که در سطح 5% معنیدار بود) در سطح احتمال 1 % معنیدار شد و اثر آب مغناطیسی نیز بر روی وزن خشک شاخه جانبی و گل، تعداد گل و بهرهوری فیزیکی آب در سطح احتمال 1 % و بر وزن خشک ساقه گل‌دار و برگ؛ تعداد برگ و شاخه جانبی در سطح احتمال 5% معنیدار شد. اثر متقابل تیمارها نیز بر تعداد برگ در سطح احتمال 1 % و بر وزن خشک ریشه، گل و ساقه گل‌دار در سطح احتمال 5% معنیدار شد. بیشترین میزان وزن خشک برگ و ساقه گل‌دار، تعداد گل، تعداد برگ و شاخه جانبی، ارتفاع و بهرهوری فیزیکی مصرف آب در تیمار آبیاری به میزان 100 % ظرفیت زراعی و به ترتیب با1/77 و 0/37 گرم در بوته، هفت و شش عدد، 18/4 سانتیمتر و 0/186 کیلوگرم در مترمکعب مشاهده شد. همچنین کاهش 15%، 30% و 45% میزان آب آبیاری سبب کاهش صفت تعداد گل (25/7%، 32/8%، و 54/3%) و بهرهوری فیزیکی مصرف آب (18/8%، 21/5% و 24/2%) شد. بیشترین میزان وزن خشک گل، ریشه و شاخه جانبی به ترتیب با 0/29، 0/5 و 0/74 گرم در بوته در تیمار آبیاری مغناطیسی به میزان ظرفیت زراعی مشاهده شد. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، اعمال میدان مغناطیسی 0/6 تسلا در شرایط تنش آبی، سبب بهبود عملکرد گل و بهرهوری مصرف آب شده و تیمار آبیاری بهینه این گیاه در شرایط گلدانی آبیاری مغناطیسی به میزان ظرفیت زراعی است. به‌هرحال برای کاربرد این تنش‌ها در سطح مزرعه، نیاز به پژوهشهای بیشتری است.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
مهدی اکبری؛ فریبرز عباسی؛ ابوالفضل ناصری؛ محمدعلی شاهرخ نیا؛ محمد خرمیان؛ مسعود فرزام نیا؛ مجید کرامتی طرقی؛ آذرخش عزیزی؛ محمد عباسی؛ اسحق زارع مهرانی؛ حسن خسروی؛ اسماعیل مقبلی دامنه؛ محمد مهدی نخجوانی مقدم؛ نادر عباسی؛ جواد باغانی
چکیده
در این تحقیق حجم آب آبیاری، عملکرد و بهرهوری آب پیاز در شرایط مدیریت کشاورزان در 190 مزرعه در قطب‌های تولید پیاز کشور شامل آذربایجان شرقی، اصفهان، خوزستان، زنجان، جنوب کرمان، فارس، خراسان، خراسان شمالی و هرمزگان در سال زراعی 1400-1399 اندازهگیری شد. میانگین حجم آب آبیاری، عملکرد، بهرهوری آب آبیاری وبهرهوری آب کاربردی در استانهای ...
بیشتر
در این تحقیق حجم آب آبیاری، عملکرد و بهرهوری آب پیاز در شرایط مدیریت کشاورزان در 190 مزرعه در قطب‌های تولید پیاز کشور شامل آذربایجان شرقی، اصفهان، خوزستان، زنجان، جنوب کرمان، فارس، خراسان، خراسان شمالی و هرمزگان در سال زراعی 1400-1399 اندازهگیری شد. میانگین حجم آب آبیاری، عملکرد، بهرهوری آب آبیاری وبهرهوری آب کاربردی در استانهای منتخب در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. میانگین حجم آب آبیاری در استانهای منتخب بهترتیب 9502، 13273، 9740، 16588، 9618، 13880، 11998، 8438 و 7057 با میانگین وزنی 10823 مترمکعب در هکتار بدست آمد. عملکرد پیاز نیز در استانهای مذکور بین 20 تا بیش از 90 با میانگین وزنی 49/98تن بر هکتار اندازهگیری شد. بهرهوری آب آبیاری در مزارع منتخب کشور بین3/13تا 6/30 با میانگین وزنی4/93 کیلوگرم برمترمکعب به دست آمد، میانگین وزنی بهرهوری آب کاربردی 4/50 کیلوگرم برمترمکعب بود. میانگین وزنی نیاز خالص آبی در کشور به روش فائو پن‌من-مانتیث با استفاده از دادههای هواشناسی سال تحقیق و سند ملی آب بهترتیب 8834 و 6972 مترمکعب بر هکتار به دست آمد. میانگین حجم آب مزارع پیاز در مناطق مورد مطالعه در سه روش آبیاری سطحی، بارانی و قطرهای نواری بهترتیب برابر 11453، 12740 و 10317 مترمکعب در هکتار بود که تفاوت آنها در سطح احتمال پنج درصد معنیدار است. با تغییر روش آبیاری از سطحی به قطرهای نواری، حجم آب آبیاری 10 درصد کاهش و بهرهوری آب کاربردی مزارع پیاز 35 درصد افزایش یافت. همچنین کشت نشایی در مقایسه با کشت بذری موجب 14/7 درصد کاهش حجم آب آبیاری و 16/7 درصد افزایش در بهرهوری آب شد. با توجه به نتایج این تحقیق، کاربرد توأمان کشت نشایی و استفاده از آبیاری قطرهای نواری در مزارع پیاز پیشنهاد میشود.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
فرزین پرچمی عراقی؛ فریبرز عباسی؛ کرامت اخوان
چکیده
در پژوهش حاضر، با انجام اندازه‌گیری‌های صحرایی در فصل زراعی 1400-1399، آب کاربردی فصلی و بهرهوری فیزیکی و اقتصادی آب سویا در 37 مزرعه با مدیریت زارعین (با سامانه آبیاری شیاری/نواری) در دشت مغان، استان اردبیل ارزیابی شد. در فصل زراعی این پژوهش، میانگین نیاز آبی خالص سویا در مزارع مزبور 542 میلیمتر (بین 431 تا 691 میلیمتر) و میانگین 10 ساله ...
بیشتر
در پژوهش حاضر، با انجام اندازه‌گیری‌های صحرایی در فصل زراعی 1400-1399، آب کاربردی فصلی و بهرهوری فیزیکی و اقتصادی آب سویا در 37 مزرعه با مدیریت زارعین (با سامانه آبیاری شیاری/نواری) در دشت مغان، استان اردبیل ارزیابی شد. در فصل زراعی این پژوهش، میانگین نیاز آبی خالص سویا در مزارع مزبور 542 میلیمتر (بین 431 تا 691 میلیمتر) و میانگین 10 ساله آن 543 میلیمتر (442 تا 671 میلیمتر) بود. میانگین کل آب کاربردی (مجموع بارش موثر فصلی و آب آبیاری) در مزارع مزبور 6554 مترمکعب در هکتار (5005 تا 10009 مترمکعب در هکتار) و میانگین عملکرد دانه سویا 2/90 تن در هکتار (2/05 تا 4/12 تن در هکتار) بهدست آمد. میانگین کل آب کاربردی در کشت بهاره سویا (7906 مترمکعب در هکتار) به‌طور معـنی‌داری (P < 0.01) بیشتر از مقدار نظیر آن برای کشت تابستانه (6390 مترمکعب در هکتار) بود. نمایه‌های بهرهوری مجموع آب آبیاری و بارش موثر (WPI+Pe) و بهرهوری اقتصادی آب آبیاری (WP$) در مزارع مطالعاتی بهترتیب، با میانگین 24/0 کیلوگرم در مترمکعب و 33/19 هزار ریال در مترمکعب، بین 0/18 تا 0/30 کیلوگرم در مترمکعب و 15/21 تا 62/40 هزار ریال در مترمکعب متغیر بود. عملکرد دانه سویا در بخش عمده مزارع مطالعاتی (70% مزارع) فراتر از حداقل عملکرد قابل انتظار دانه سویا در کشت آبی (2/5 تن در هکتار) بود. نتایج نشان داد با اعمال پنج و سه نوبت آبیاری بهترتیب، برای سویای بهاره و تابستانه، سطح مطلوبی از عملکرد و نمایه‌های بهرهوری آب دست یافتنی است. میانگین نمایه راندمان کاربرد آب طی مراحل رشد سویا در مزارع مزبور در دامنه 50% تا 82% قرار داشت.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
رضا محمدی کیا؛ علی اشرف صدرالدینی؛ امیرحسین ناظمی؛ رضا دلیر حسن نیا؛ اژدر عُنّابی میلانی
چکیده
هدف این پژوهش بررسی امکان تعیین ضریب گیاهی چغندرقند با استفاده از پوشش گیاهی مستخرج از تصاویر رقومی در مدیریتهای مختلف آبیاری بود. ضریب گیاهی و پوشش گیاهی متغیرهایی بودند که در طول دوره رشد و هر 10 روز یکبار به صورت مستقیم و به ترتیب با روش بیلان آبی و پردازش تصویر اندازه گیری شدند. در این مطالعه، ضریب گیاهی چغندرقند در ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی امکان تعیین ضریب گیاهی چغندرقند با استفاده از پوشش گیاهی مستخرج از تصاویر رقومی در مدیریتهای مختلف آبیاری بود. ضریب گیاهی و پوشش گیاهی متغیرهایی بودند که در طول دوره رشد و هر 10 روز یکبار به صورت مستقیم و به ترتیب با روش بیلان آبی و پردازش تصویر اندازه گیری شدند. در این مطالعه، ضریب گیاهی چغندرقند در سه مدیریت آبیاری با بیشینه تخلیه مجاز 40%، 60% و 80% با استفاده از معادله رگرسیونی آن با پوشش گیاهی که در شرایط پتانسیل مدلسازی شده بود برآورد شد و با میانگین دادههای اندازه گیریشده در دو سال اعتبارسنجی شد. نتایج اعتبارسنجی داده ها نشان داد که در مدیریت های آبیاری با بیشینه تخلیه مجاز 40% و 60% ، ضرایب گیاهی برآوردشده توافق خوبی با مقادیر اندازه گیری شده داشتند. در مدیریت آبیاری با بیشینه تخلیه مجاز 40% ضریب تبیین (R2)، ریشه دوم میانگین مربعات خطای نرمال شده (NRMSE)، و ضریب کارایی مدل (EF) به ترتیب 0/95، 0/11 و 0/95 و در مدیریت آبیاری با بیشینه تخلیه مجاز 60% مقدار این ضرایب به ترتیب 0/9، 0/13 و 0/85 به دست آمد. نتایج ارزیابی مدل، کارایی استفاده از این روش را برای تعیین ضریب گیاهی چغندرقند در دامنه تغییرات رطوبتی بین ظرفیت زراعی تا بیشینه تخلیه مجاز 60% تائید کرد. در مدیریت آبیاری با بیشینه تخلیه مجاز 80%، ضریب تبیین (R2)، ریشه دوم میانگین مربعات خطای نرمال شده (NRMSE)، و ضریب کارایی مدل (EF) به ترتیب به 0/49، 0/37 و 0/63 کاهش یافت که نشاندهنده کارایی ضعیف مدل در شرایط تنش خشکی شدید بود. روش پیشنهادی از یک فناوری پردازش تصاویر رقومی برای شناسایی پوشش گیاهی استفاده می‌کند و از مزایایی مانند جمع آوری آسان و سریع داده ها، دقت بیشتر و هزینه کمتر، امکان تهیه تصویر به تعداد دلخواه و عدم نیاز به داده های هواشناسی برخوردار است، بنابراین میتوان رشد گیاه و تغییرات ضریب گیاهی را در طول دوره رشد بررسی کرد.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
رضا سعیدی
چکیده
در برنامهریزی آبیاری، اجزاءِ تبخیر- تعرق شامل نیاز آبی واقعی گیاه (تعرق) و تلفات آب (تبخیر) نقش دارند. در این پژوهش، برای مدیریت کمآبیاری، مقادیر اجزاءِ تبخیر- تعرق ذرت در شرایط تنش آبی شبیه‌سازی شد. تنش آبی از طریق کاهش آب خاک نسبت به حد آب سهل‌الوصول اعمال شد. تیمارها شامل تخلیه مجاز آب خاک در چهار سطح (I0) 40%، (I1) 55%، (I2) 70% و (I3) 85% ...
بیشتر
در برنامهریزی آبیاری، اجزاءِ تبخیر- تعرق شامل نیاز آبی واقعی گیاه (تعرق) و تلفات آب (تبخیر) نقش دارند. در این پژوهش، برای مدیریت کمآبیاری، مقادیر اجزاءِ تبخیر- تعرق ذرت در شرایط تنش آبی شبیه‌سازی شد. تنش آبی از طریق کاهش آب خاک نسبت به حد آب سهل‌الوصول اعمال شد. تیمارها شامل تخلیه مجاز آب خاک در چهار سطح (I0) 40%، (I1) 55%، (I2) 70% و (I3) 85% از کل آب قابل استفاده خاک بود. مقادیر تبخیر- تعرق ذرت و اجزاءِ آن (مقدار تبخیر و مقدار تعرق به‌طور جداگانه)، در بستر کشت مینی‌لایسیمتر اندازهگیری شد. جمع مقادیر تبخیر- تعرق، جزء تعرق و جزء تبخیر (در کل دوره رشد ذرت) بهترتیب برابر با 443، 319 و 124 میلیمتر (I0)، 401، 282 و 119 میلیمتر (I1)، 303، 211 و 92 میلیمتر (I2) و 201، 127 و 74 میلیمتر (I3) بود. کمبود آب خاک باعث کاهش مقدار تبخیر- تعرق و اجزاءِ آن نسبت به حالت رایج در منطقه (تیمار I0) شد. کاهش تلفات تبخیر از نکات مطلوب در این شیوه کمآبیاری (دور آبیاری بلند) بود. برای شبیه‌سازی مقادیر تعرق و تبخیر، از دادههای تبخیر- تعرق (در تیمار I0)، ضرایب تنش تبخیر- تعرق (Ks) و حساسیت مرحله رشد گیاه (Kpi) و کاربرد توابع خطی، نمایی، لگاریتمی، درجه دوم و توانی، بهعنوان مدل‌های رگرسیونی استفاده شد. با استفاده از دادههای واقعی، ضرایب مجهول در توابع توسط نرم‌افزار SPSS برآورد شد و مدل‌های رگرسیونی ایجاد شد. آماره‌های ارزیابی مدل‌ها نشان دادند که تابع خطی با ضریب تبیین (R2) 0/91 و تابع درجه دوم با ضریب تبیین (R2) 0/874، بهترتیب، مدل‌های بهینه برای برآورد مقدار تعرق و تبخیر در شرایط تنش آبی بوده‌اند. از طریق برآورد جداگانه اجزاءِ تبخیر- تعرق ذرت، میتوان نیاز آبی واقعی گیاه و تلفات تبخیر را دقیقتر برآورد کرد. در این‌صورت معیار مناسبی برای برنامهریزی آبیاری و محاسبه راندمان مصرف آب در دست خواهد بود.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
علی مرشدی؛ حسین جعفری؛ اژدر عُنّابی میلانی
چکیده
این پژوهش با هدف برآورد تبخیر- تعرق واقعی گیاه گندم با استفاده از الگوریتم سبال و مقایسه آن با دادههای اندازهگیری شده از لایسیمتر، در دو منطقه مطالعاتی تبریز و کرج در سه سال زراعی (1396 تا پایان سال زراعی 1399) اجرا شد. مقدار تبخیر- تعرق واقعی گندم در طول دوره رشد به دو روش الف: استفاده از ماهواره لندست 8 در قالب الگوریتم توازن انرژی برای ...
بیشتر
این پژوهش با هدف برآورد تبخیر- تعرق واقعی گیاه گندم با استفاده از الگوریتم سبال و مقایسه آن با دادههای اندازهگیری شده از لایسیمتر، در دو منطقه مطالعاتی تبریز و کرج در سه سال زراعی (1396 تا پایان سال زراعی 1399) اجرا شد. مقدار تبخیر- تعرق واقعی گندم در طول دوره رشد به دو روش الف: استفاده از ماهواره لندست 8 در قالب الگوریتم توازن انرژی برای سطح (سبال، SEBAL) و ب: استفاده از لایسیمتر زهکشدار، محاسبه و یافته‌ها مقایسه شدند. با توجه به اینکه الگوریتم سبال، تبخیر- تعرق گیاهان را در شرایط واقعی و لایسیمترها تبخیر- تعرق را در شرایط پتانسیل (بدون تنش رطوبتی و دارای پوشش کامل در سطح زمین) ارائه می‌دهند، برای جلوگیری از بروز خطا، در روش استفاده از فناوری سنجش از دور، از تبخیر- تعرق واقعی در پیکسل‌هایی استفاده شد که که دارای شرایط رطوبتی مشابه یا نزدیک به شرایط استاندارد در لایسیمتر بودند (طبق تعریف پیکسل سرد در الگوریتم سبال). همبستگی مقدار تبخیر- تعرق واقعی بدست آمده از الگوریتم سبال و لایسیمتر، نسبت مناسبی داشت به‌طوری‌که در منطقه‌های مطالعاتی کرج و تبریز ضریب تبیین (R2) به ترتیب 0/73 و 0/65 بدست آمد. افزون بر این، مقایسه دادههای تبخیر- تعرق واقعی گندم نسبت به لایسیمتر با استفاده از پارامترهای آماری دیگر مانند NRMSE، RMSE، MAE و MBE نشان داد که در دو منطقه مزبور، نتایج به نسبت خوب بود، ولی مقدار تبخیر- تعرق واقعی برآورد شده توسط سبال در بیشتر موارد، بیش از مقدار تبخیر- تعرق اندازهگیری شده توسط لایسیمتر بود. در مجموع، با توجه به مزایای بیشتری که الگوریتم سبال دارد، پیشنهاد میشود برای سطح وسیع از این فناوری برای برآورد تبخیر- تعرق واقعی گیاه گندم استفاده شود.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
حسن اصولی؛ احمد کریمی؛ حسین شیرانی
چکیده
افزودن بقایای آلی به صورت بیوچار به خاک با هدف بهسازی آن، رهیافت جدیدی در مدیریت بقایای آلی است. در پژوهشهای قبلی، بیشترین تمرکز محققان به مقدار بیوچار اضافه‌شده به خاک بوده است. این تحقیق با هدف بررسی ویژگی‌های بیوچارهای تهیه‌شده از منابع مختلف (کاه گندم، ورمی کمپوست و چوب درخت زردآلو) و اثرات مقادیر و اندازه ذرات آن بیوچارها ...
بیشتر
افزودن بقایای آلی به صورت بیوچار به خاک با هدف بهسازی آن، رهیافت جدیدی در مدیریت بقایای آلی است. در پژوهشهای قبلی، بیشترین تمرکز محققان به مقدار بیوچار اضافه‌شده به خاک بوده است. این تحقیق با هدف بررسی ویژگی‌های بیوچارهای تهیه‌شده از منابع مختلف (کاه گندم، ورمی کمپوست و چوب درخت زردآلو) و اثرات مقادیر و اندازه ذرات آن بیوچارها بر عملکرد و کارایی مصرف آب (WUE) گندم انجام شد. در آزمایشی فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، اثر سه بیوچار مذکور در مقادیر 0/5٪ (R1)، 1/5% (R2) و 3% (R3) وزنی با اندازه ذرات 0/5≥ (S1)، 1-0/5 (S2) و 2-1 (S3) میلیمتر در دو سال زراعی متوالی بررسی شد. بیوچارهای مورد مطالعه فقط در سال اول تا عمق 15-0 سانتیمتر به خاک اضافه شدند. در هر تکرار یک کرت شاهد هم در نظر گرفته شد. اثرات متقابل فاکتورهای آزمایش (به‌جز اثر سال در مقدار بیوچار) بر عملکرد و کارایی مصرف آب معنیدار بود. مقایسه میانگین عملکرد و کارایی مصرف آب در هر نوع بیوچار نشان داد که در سال اول و دوم، تیمار بیوچار کاه گندم در مقدار R3و اندازه ذرات S2، بیشترین عملکرد به ترتیب 5200 و 6664 کیلوگرم در هکتار و کارایی مصرف آب به ترتیب 1/6 و 2/1 کیلوگرم بر مترمکعب را داشت. در سال اول، در تیمارهای بیوچار ورمی کمپوست، بیشترین عملکرد (4517 کیلوگرم در هکتار) و کارآیی مصرف آب (1/4 کیلوگرم در مترمکعب) در مقدار R2 با اندازه ذرات S3 مشاهده گردید. در همان سال، در بین تیمارهای بیوچار چوب درخت زردآلو، تیمار با مقدارR3 با اندازه ذرات S3بیشترین عملکرد (3871 کیلوگرم در هکتار) و کارایی مصرف آب (1/2 کیلوگرم بر مترمکعب) را داشت. در سال دوم، در تیمار بیوچار ورمی کمپوست، بیشترین عملکرد (6615 کیلوگرم در هکتار) و کارایی مصرف آب ( 2/04 کیلوگرم بر مترمکعب) در مقدار R3 با اندازه ذرات S2 و در بیوچار چوب درخت زردآلو، بیشترین عملکرد (5263 کیلوگرم در هکتار) و کارایی مصرف آب ( 1/6 کیلوگرم بر مترمکعب) در مقدار R2 با اندازه ذرات S3 آن بیوچار مشاهده شد. در بین تمام تیمارهای مورد مطالعه، بیشترین عملکرد و کارایی مصرف آب (در هر دو سال) در بیوچار گندم با مقدار R3و با اندازه ذرات بیوچار S2 مشاهده شد. نتایج نشان داد که علاوه بر نوع بیوچار، اثر متقابل مقدار و اندازه ذرات بیوچار، اثر تعیین کنندهای در افزایش میزان عملکرد و کارایی مصرف آب داشت.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
مهسا رحیمی پول؛ داود اکبری نودهی؛ رضا اسدی؛ علی باقری؛ فضل شیردل شهمیری
چکیده
با توجه به اهمیت کشت برنج، به ویژه در استان مازندران، ضروری است که برنامهریزی دقیقی برای استفاده بهینه از منابع آبی موجود در استان در بخش کشاورزی صورت گیرد تا تقاضای آب برای تولید برنج کاهش یابد. به این منظور، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار با چهار تیمار (روی رقم طارم هاشمی) طی سال زراعی 1399 در معاونت موسسه تحقیقات ...
بیشتر
با توجه به اهمیت کشت برنج، به ویژه در استان مازندران، ضروری است که برنامهریزی دقیقی برای استفاده بهینه از منابع آبی موجود در استان در بخش کشاورزی صورت گیرد تا تقاضای آب برای تولید برنج کاهش یابد. به این منظور، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار با چهار تیمار (روی رقم طارم هاشمی) طی سال زراعی 1399 در معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور-در آمل اجرا شد. تیمارها شامل کشت رایج با آبیاری غرقابی (T1)، کشت رایج با آبیاری قطرهای (T2)، کشت نشایی در بستر گلخراب نشده با آبیاری قطرهای (T3) و کشت مستقیم بذر در بستر خشک با آبیاری قطرهای (T4) بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس دادهها نشان داد اثر روشهای کشت و آبیاری بر ارتفاع بوته، عملکرد، آب مصرفی، آب آبیاری، بهرهوری آب مصرفی و بهرهوری آب آبیاری موثر بوده و از نظر آماری در سطح %1 و %5 معنیدار بود. بیشترین و کمترین مقدار عملکرد بهترتیب متعلق به تیمارهای T1 و T4 با 4079 و 2876 کیلوگرم در هکتار بود. بیشترین بهرهوری آب مصرفی متعلق به تیمار T2 با 0/61 کیلوگرم در مترمکعب بود که با کشت رایج با آبیاری غرقابی (T1) اختلاف معنیداری نداشت. کمترین مقدار بهرهوری آب مصرفی نیز با 0/45 کیلوگرم در مترمکعب متعلق به تیمار T4 بود. بیشترین و کمترین مقدار بهرهوری آب آبیاری بهترتیب متعلق به تیمارهای T2 و T1 با 0/67 و 0/52 کیلوگرم در مترمکعب بود. بر اساس نتایج حاصل از این آزمایش، تیمار کشت رایج با آبیاری قطرهای کاهش عملکرد قابل توجهای نسبت به تیمار کشت رایج با آبیاری غرقابی نداشت و با صرفهجویی در مصرف آب میزان بهرهوری آب را افزایش داد؛ ازین رو تیمار کشت رایج با آبیاری قطرهای بهعنوان بهترین تیمار در این پژوهش شناخته شد.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
نوراله جلالی کوتنایی؛ علی شاهنظری؛ میرخالق ضیاء تباراحمدی؛ مجتبی خوش روش؛ مجتبی رضایی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات مدیریت آبیاری بر روی مقدار آب مورد نیاز مزرعه برنج و ضریب‌گیاهی در کشت اول دو رقم هاشمی و کوهسار در شرایط مزرعه در شهرستان محمودآباد در استان مازندران بود. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در دو سال زراعی 96-1395 و 97-1396 انجامشد. مقدار آب مورد نیاز مزرعه (از نشاءکاری تا برداشت) و ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات مدیریت آبیاری بر روی مقدار آب مورد نیاز مزرعه برنج و ضریب‌گیاهی در کشت اول دو رقم هاشمی و کوهسار در شرایط مزرعه در شهرستان محمودآباد در استان مازندران بود. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در دو سال زراعی 96-1395 و 97-1396 انجامشد. مقدار آب مورد نیاز مزرعه (از نشاءکاری تا برداشت) و ضریب‌گیاهی این دو رقم در دو سامانه کشت سنتی غرقابی و مدیریت کشت فشرده برنج مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در کشت نخست، مقدار میانگین دوساله آب مورد نیاز مزرعه برای رقم های کوهسار و هاشمی در سامانهی مدیریت کشت فشردهی برنج به ترتیب 534 و 556 و برای سامانهی سنتی غرقابی 623 و 632 میلیمتر بود. مقدار آب مورد نیاز مزرعه در کشت سنتی غرقابی نیز به میزان 13/1% در سامانهی مدیریت کشت فشردهی برنج کاهش یافت. مقادیر ضریب‌گیاهی بر پایهی تبخیر- تعرق مرجع از روش تشتک تبخیر برای فازهای سه‌گانهی رویشی، زایشی و رسیدن، برای سامانهی سنتی غرقاب در کشت اول برای رقم کوهسار به ترتیب از راست به چپ برابر با (1/14-1/129 -0/92) و هاشمی (1/18-1/32-0/92) بهدست آمد. طبق نتایج بهدست آمده میتوان دریافت که به‌کارگیری سامانهی کشت فشردهی برنج باعث صرفهجویی قابل ملاحظه‌ای در مصرف آب شالیزار میشود. لذا با توجه به کمبود آب در کشور، میتوان از این روش به عنوان یکی از راهکارهای سازگاری با کمآبی در مناطق برنج‌خیز بهره برد.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
الیاس استادی؛ عباس خاشعی سیوکی؛ امیر سالاری
چکیده
ضرورت افزایش بهرهوری اقتصادی کشاورزی و افزایش تقاضای جهانی برای مصرف گیاهان دارویی و همچنین کم بودن نیاز آبی این گیاهان باعث تغییر الگوی کشت به نفع گیاهان دارویی شده است. با توجه به مشخص نبودن نیاز آبی گیاه دارویی سیاهدانه در منطقه خشک بیرجند، این تحقیق با هدف تعیین ضرایب گیاهی (Kc) مراحل مختلف رشد و همچنین تعیین نیاز آبی (ETc) این ...
بیشتر
ضرورت افزایش بهرهوری اقتصادی کشاورزی و افزایش تقاضای جهانی برای مصرف گیاهان دارویی و همچنین کم بودن نیاز آبی این گیاهان باعث تغییر الگوی کشت به نفع گیاهان دارویی شده است. با توجه به مشخص نبودن نیاز آبی گیاه دارویی سیاهدانه در منطقه خشک بیرجند، این تحقیق با هدف تعیین ضرایب گیاهی (Kc) مراحل مختلف رشد و همچنین تعیین نیاز آبی (ETc) این گیاه در سال 1397 اجرا شد. بهمنظور اجرای طرح از سه عدد میکرولایسیمتر وزنی با قطر 20 و ارتفاع 16 سانتیمتر در سه تکرار استفاده شد. تبخیر و تعرق روزانه واقعی به روش بیلان آب در میکرولایسیمترها برآورد شد و تبخیر و تعرق مرجع با استفاده از گیاه چمن 12 سانتیمتری (گیاه مرجع) محاسبه گردید .نتایج نشان داد که در مرحله ابتدایی میزان تبخیر و تعرق پایین بود، در مراحل توسعه روند افزایشی داشت، در مرحله میانی به حداکثر مقدار خود رسید و در مرحله انتهایی رشد گیاه بهعلت فرآیند پیری میزان تبخیر و تعرق به حداقل مقدار کاهش یافت. مقدار تبخیر و تعرق مرجع برابر با ۱۴۳۹ میلیمتر، میانگین نیاز آبی سیاهدانه برابر با 670 میلیمتر و مقدار ضرایب گیاهی در مراحل مختلف اولیه، توسعه، میانی و انتهایی بهترتیب برابر با 0/39، 0/53، 0/59 و 0/28 بدست آمد. نتیجهگیری کلی تحقیق این است که با استفاده از مقادیر ضرایب گیاهی و نیاز آبی بدست آمده میتوان نسبت به کشت برنامهریزی شده این محصول با حداکثر بهرهوری آب در منطقه خشک بیرجند اقدام نمود.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
یاسر حسینی
چکیده
خیار (Cucumis sativus L) یکی از مهم‌ترین تولیدات گلخانه‌ای در ایران و جهان محسوب میشود. خیار محصول فصل گرم معتدل بوده و به تغییرات رطوبت خاک بسیار حساس است. بهمنظور مدلسازی تأثیر اختلاط خاک با خاک‌اره بر عملکرد خیار گلخانه‌ای در شرایط تیمارهای رطوبتی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل ...
بیشتر
خیار (Cucumis sativus L) یکی از مهم‌ترین تولیدات گلخانه‌ای در ایران و جهان محسوب میشود. خیار محصول فصل گرم معتدل بوده و به تغییرات رطوبت خاک بسیار حساس است. بهمنظور مدلسازی تأثیر اختلاط خاک با خاک‌اره بر عملکرد خیار گلخانه‌ای در شرایط تیمارهای رطوبتی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل نمونه بدون خاک اره (شاهد) و ترکیب 5%، 10%، 20% و 40% خاک اره بود و رژیم‌های رطوبتی در دو سطح 45% و 65% ظرفیت زراعی و سطح بدون تنش منظور گردید. با استفاده از روش سطح پاسخ، نتایج نشان داد که بهترین مدل عملکرد براساس متغیرهای درصد خاک‌اره و میزان رطوبت، مدل درجه دو با ضریب تبیین 0/85 است. همچنین تأثیر میزان سطوح رطوبت در دسترس بر عملکرد به صورت خطی بوده و در مقابل تأثیر عامل درصد خاک‌اره بر عملکرد به صورت تابع درجه دو است. نیز، بیشترین عملکرد با فرض کمترین رطوبت در دسترس و کمترین درصد اختلاط خاک‌اره، برابر 86/6 (تن بر هکتار) با درجه مقبولیت[1] برابر 0/6، در تیمار 13/7% خاک‌اره و 43/6% تخلیه رطوبتی بهدست آمد. بیشترین عملکرد با فرض کمترین رطوبت در دسترس و تغییر میزان خاک‌اره بین صفر تا 40%، برابر 93/6 (تن بر هکتار) با درجه مقبولیت 0/8، در تیمار 27/6% خاک‌اره و 47% تخلیه رطوبتی بهدست آمد. نتایج نشان داد که با کاهش رطوبت در دسترس و همچنین در یک رژیم رطوبتی مشخص با افزایش میزان خاک‌اره، شاخصهای ریشه، به غیر از طول ریشه اصلی، روندی افزایشی داشت. همچنین در هر یک از تیمارهای رطوبتی، روند افزایشی عملکرد با افزایش میزان خاک‌اره مشاهده گردید. بنابراین، با توجه به تأثیر غیرخطی متغیرهای رژیم رطوبتی و میزان اختلاط خاک‌اره بر عملکرد خیار گلخانه‌ای، برای رسیدن به بهترین عملکرد، می‌بایست نسبت مناسب اختلاط آن برای هر خاک تعیین شود.
[1] -Desirability
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
رضا سعیدی
چکیده
تعیین حساسیت درون فصلی تبخیر-تعرق ذرت نسبت به تنش‌های محیطی، اثر مهمی بر مدلسازی دقیقتر عملکرد محصول می‌گذارد. در این پژوهش، اثر تنش‌های خشکی و شوری بر تبخیر-تعرق نسبی (در مراحل اولیه، توسعه، میانی و پایانی رشد) و عملکرد نسبی ذرت در مزرعهای با خاک لومی شنی بررسی شد. تیمارهای شوری از طریق آب دارای هدایت الکتریکی 0/5، 2/1، 3/5 و ...
بیشتر
تعیین حساسیت درون فصلی تبخیر-تعرق ذرت نسبت به تنش‌های محیطی، اثر مهمی بر مدلسازی دقیقتر عملکرد محصول می‌گذارد. در این پژوهش، اثر تنش‌های خشکی و شوری بر تبخیر-تعرق نسبی (در مراحل اولیه، توسعه، میانی و پایانی رشد) و عملکرد نسبی ذرت در مزرعهای با خاک لومی شنی بررسی شد. تیمارهای شوری از طریق آب دارای هدایت الکتریکی 0/5، 2/1، 3/5 و 5/7 دسی زیمنس بر متر اِعمال شد. تیمارهای خشکی نیز شامل چهار سطح آبیاری بر اساس (I0) 100%، (I1) 80%، (I2) 60% و (I3) 40% نیاز آبی گیاه ذرت در نظر گرفته شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و با سه تکرار انجام شد. مقدار تبخیر-تعرق نسبی ذرت در مراحل اولیه، توسعه، میانی و پایانی رشد به ترتیب بین 100- 63/5%، 100- 62/6%، 100- 55/2% و 100- 66/4% برآورد شد. مقدار عملکرد نسبی ذرت نیز در تیمارهای I0S0 تا I3S3 بین 100- 42/6% محاسبه شد. نتایج نشان داد تنش‌های شوری و خشکی باعث کاهش تبخیر-تعرق و عملکرد ذرت شد و همچنین در مراحل حساس رشد، تبخیر-تعرق با شیب بیشتری کاهش یافت. اعمال تنش‌های مذکور در مراحل حساس رشد باعث اختلال در گلدهی و میوه دهی ذرت شد. در این پژوهش با استفاده از مدل‌های جمع‌پذیر بلنک، استوارت، سینگ و مدل‌های ضرب‌پذیر جنسن، رائو و مینهاس، عملکرد نسبی ذرت مدلسازی شد. نتایج نشان داد، مدل استوارت با ضرایب حساسیت (در چهار مرحله رشد) برابر با 0/227، 0/416، 0/604، 0/14 و مدل جنسن با ضرایب حساسیت 0/301، 0/41، 0/608، 0/147 بهعنوان مدل‌های بهینه انتخاب شدند. اما مدل‌های رائو، بلنک، سینگ و مینهاس در اولویت‌های بعدی قرار گرفتند. بنابراین در شرایط تنش‌های شوری و خشکی، عملکرد نسبی ذرت بر اساس مقدار تبخیر-تعرق آن در مراحل رشد مدلسازی شد.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
علی عبدزادگوهری
چکیده
شناخت ارقام مناسب و مدیریت صحیح آبیاری از عواملی است که در رشد و عملکرد گیاه بادامزمینی از اهمیت ویژه برخوردار میباشد. پژوهش حاضر به صورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در سالهای 1397و 1398 در استان گیلان اجرا شد. تیمار اصلی شامل دو روش آبیاری قطرهای و جویچهای، و تیمار فرعی ...
بیشتر
شناخت ارقام مناسب و مدیریت صحیح آبیاری از عواملی است که در رشد و عملکرد گیاه بادامزمینی از اهمیت ویژه برخوردار میباشد. پژوهش حاضر به صورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در سالهای 1397و 1398 در استان گیلان اجرا شد. تیمار اصلی شامل دو روش آبیاری قطرهای و جویچهای، و تیمار فرعی شامل تأمین 125%، 100%، 75%، 50%و 25% نیاز آبی، و تیمار فرعیفرعی، دو رقم بادامزمینی گیل و جنوبی بود. نتایج پژوهش در طی سالهای مورد مطالعه نشان داد که اثر روش آبیاری بر عملکرد دانه در سطح 5 درصد و اثر تأمین نیاز آبی گیاه بر تمام صفتهای اندازهگیری شده، در سطح یک درصد معنیدار بود. بیشترین میزان عملکرد دانه در سال 1397 و 1398 در رقم گیل با تأمین 100% نیاز آبی گیاه به ترتیب با میانگین 3221 و 3161 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. میزان عملکرد دانه در طی دو سال، در روش آبیاری قطرهای (با میانگین 1808 و 1803 کیلوگرم در هکتار) نسبت به روش جویچهای (با میانگین 1753 و 1754 کیلوگرم در هکتار) به ترتیب با افزایش 1/3% و 8/2% همراه بود. همبستگی بین صفات، اثر مثبت و معنیداری را بین عملکرد دانه با صفات تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته و وزن صددانه نشان داد. بر اساس نتایج بهدست آمده، برای کشت بادامزمینی در منطقه مورد مطالعه، رقم گیل با آبیاری قطرهای و تأمین 100 درصد نیاز آبی (5481 مترمکعب در هکتار در این پژوهش)، پیشنهاد میشود.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
محمد علی غلامی سفیدکوهی؛ زهرا باقری خلیلی؛ محمد امین قلعه نوی
چکیده
به منظور مدیریت بهینه و مناسب بر منابع آبی استانهای شمالی کشور، اندازهگیری مقدار تبخیر-تعرق واقعی گیاه برنج از اهمیت بالایی برخوردار است. این پژوهش در سال زراعی 98-1397 در اراضی شالیزاری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری برای اندازهگیری تبخیر-تعرق واقعی و ضریب گیاهی دو رقم برنج (هاشمی و شیرودی) با استفاده از شش عدد لایسیمتر ...
بیشتر
به منظور مدیریت بهینه و مناسب بر منابع آبی استانهای شمالی کشور، اندازهگیری مقدار تبخیر-تعرق واقعی گیاه برنج از اهمیت بالایی برخوردار است. این پژوهش در سال زراعی 98-1397 در اراضی شالیزاری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری برای اندازهگیری تبخیر-تعرق واقعی و ضریب گیاهی دو رقم برنج (هاشمی و شیرودی) با استفاده از شش عدد لایسیمتر زهکشدار طراحی و احداث شد. پس از کشت برنج در درون لایسیمترها، ، مقادیر بارندگی، آب آبیاری و نشت عمقی در دورههای پنج روزه اندازهگیری شد. نتایج بدست آمده از لایسمترها نشان از تفاوت مقادیر نیاز آبی و نفوذ عمقی در دوره رشد (از مرحله نشا تا برداشت) در ارقام هاشمی و شیرودی داشت به‌طوری‌که میزان نیاز آبی این ارقام در طول دوره رشد بهترتیب 351 و 397 میلیمتر و نفوذ عمقی در این ارقام بهترتیب 48 و 97 میلیمتر بدست آمد. همچنین با مقایسه تبخیر-تعرق واقعی اندازهگیری شده در لایسیمتر و تبخیر-تعرق مرجع محاسباتی 14 روش غیرمستقیم، ضرایب گیاهی برای ارقام هاشمی و شیرودی حاصل شد. ضرایب گیاهی استخراج شده در این پژوهش با در نظر گرفتن رقم و روش برآورد تبخیرتعرق مرجع، بین 73/0 تا 12/1 برای مرحله ابتدایی، 83/0 تا 41/1 برای مرحله میانی و 64/0 تا 15/1 برای مرحله انتهایی متغیر بود. همچنین متوسط درصد خطای تخمین(PE) ضریب گیاهی در مقایسه با ضریب گیاهی توصیه شده توسط فائو به ترتیب طی مراحل ابتدایی، میانی و انتهایی 11%، 11% و 8% در رقم هاشمی و 15%، 23% و 16% در رقم شیرودی بدست آمد که ضرورت استخراج ضرایب گیاهی ارقام مختلف برنج را بر مبنای شرایط محلی، نشان می داد. ضرایب حاصل از این پژوهش میتواند برای برآورد نیاز آبی ارقام هاشمی و شیرودی بر پایه روشهای غیر مستقیم در طراحی پروژههای آبی و برنامهریزی تحویل آب در شبکه آبیاری و زهکشی در منطقه پژوهش استفاده شود.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
فاطمه کیخایی؛ قاسم زارعی؛ ناصر گنجی خرم دل؛ صادق صادقی
چکیده
یکی از راهکارهای کاهش تلفات آب در کشاورزی، برنامهریزی صحیح آبیاری است که اساس آن را برآورد دقیق نیازآبی گیاهان تشکیل می‌دهد. به‌منظورتعیین نیاز آبی سه رقم گل رز،تحقیقیبه‌مدتیک سال در گلخانه‌ای هیدروپونیک مجهز به سیستم آبیاری قطره ای در شهرستان اراک و با استفاده از لایسیمترهای زهکشدار انجام شد. میزانتبخیر -تعرقمرجع بااستفادهازیک ...
بیشتر
یکی از راهکارهای کاهش تلفات آب در کشاورزی، برنامهریزی صحیح آبیاری است که اساس آن را برآورد دقیق نیازآبی گیاهان تشکیل می‌دهد. به‌منظورتعیین نیاز آبی سه رقم گل رز،تحقیقیبه‌مدتیک سال در گلخانه‌ای هیدروپونیک مجهز به سیستم آبیاری قطره ای در شهرستان اراک و با استفاده از لایسیمترهای زهکشدار انجام شد. میزانتبخیر -تعرقمرجع بااستفادهازیک میکرولایسیمترزهکشدار دارای کشت چمن،برای محاسبه نیاز آبی از روش بیلان آبی استفاده شد. نتایجنشاندادکهمقدارکلتبخیر- تعرقمرجعدر گلخانهطییک سالانجامپژوهش،1608میلیمتربود.همچنینمقدارکلتبخیر-تعرقرز رقم آتشی دراین دورهرشد1423میلیمتر، رقم لب صورتی1480میلیمتر و رقم سفید، 1313 میلیمترو متوسط تبخیر-تعرق ارقام رز در طول سال برابر 8/3 میلیمتر در روز بدست آمد. با توجه به چند ساله بودن بوتههای رز، ضریب‌گیاهی دارای مراحل چهارگانه نبود و مقدارضریبگیاهی ارقام رز در هردهه بین 7/0 تا 96/0 تغییر نمود و متوسط ضریب گیاهی ارقام رز در طول سال برابر 81/0 بدست آمد. همچنین متوسط مقدار آب مصرفی ارقام رز در طول یک سال برابر 20573 مترمکعب در هکتار به ازای تراکم کشت75000 بوته رز در هکتار بدست آمد.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
سعید قوامسعیدی نوقابی؛ علی شهیدی؛ حسین حمامی
چکیده
تعیین نیاز آبی گیاه در برنامهریزی آبیاری و در نتیجه مدیریت درست آب در بخش کشاورزی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این رابطه، از روش بیلان آبی به کمک لایسیمترها استفاده میشود. از این رو، پژوهشی با هدف تعیین نیاز آبی گیاه شاهدانه (Cannabis sativa L.)در سال 1396 در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند صورت گرفت. بدین منظور از شش عدد لایسیمتر وزنی ...
بیشتر
تعیین نیاز آبی گیاه در برنامهریزی آبیاری و در نتیجه مدیریت درست آب در بخش کشاورزی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این رابطه، از روش بیلان آبی به کمک لایسیمترها استفاده میشود. از این رو، پژوهشی با هدف تعیین نیاز آبی گیاه شاهدانه (Cannabis sativa L.)در سال 1396 در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند صورت گرفت. بدین منظور از شش عدد لایسیمتر وزنی استفاده شد و نیاز آبی شاهدانه با معادله بیلان آب محاسبه گردید که سه لایسیمتر به محاسبه تبخیر-تعرق پتانسیل گیاه مرجع (چمن معمول برای فضای سبز با ارتفاع 12 سانتیمتر) اختصاص یافت و در سه لایسیمتر دیگر گیاه شاهدانه کشت شد. بر اساس نتایج بدست آمده از معادله بیلان آب، میزان تبخیر-تعرق پتانسیل گیاه مرجع و تبخیر-تعرق پتانسیل شاهدانه بهترتیب برابر 6/899 و 89/688 میلیمتر بود. طول مراحل مختلف رشد گیاه شامل مراحل ابتدایی، توسعه، میانی و انتهایی بهترتیب برابر 30، 55، 75 و 20 روز بدست آمد. همچنین مقادیر ضریب گیاهی شاهدانه در مراحل چهارگانه رشد گیاه بهترتیب برابر 28/0، 68/0، 01/1 و 54/0 بدست آمد. این مقادیر برای برآورد نیاز آبی و مدیریت آبیاری گیاه شاهدانه توصیه میشوند.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
اکبر محمدی؛ محمدحسین نجفی مود؛ عباس خاشعی سیوکی؛ علی شهیدی
چکیده
ضریب گیاهی یکی از فاکتورهای بسیار مهم در برنامه ریزی های آبیاری و تخصیص بهینه منابع آب به گیاهان به حساب می آید. ضریب گیاهی از طریق نسبت تبخیر و تعرق واقعی ( ) به تبخیر و تعرق پتانسیل گیاه مرجع ( ) بدست میآید. این تحقیق به منظور تعیین ضرایب گیاهی گیاه گل نرگس که از جمله گیاهان زینتی مهم میباشد، به مدت یک فصل زراعی در دانشکده ...
بیشتر
ضریب گیاهی یکی از فاکتورهای بسیار مهم در برنامه ریزی های آبیاری و تخصیص بهینه منابع آب به گیاهان به حساب می آید. ضریب گیاهی از طریق نسبت تبخیر و تعرق واقعی ( ) به تبخیر و تعرق پتانسیل گیاه مرجع ( ) بدست میآید. این تحقیق به منظور تعیین ضرایب گیاهی گیاه گل نرگس که از جمله گیاهان زینتی مهم میباشد، به مدت یک فصل زراعی در دانشکده کشاورزی بیرجند طی سال 1396 با استفاده از میکرو لایسیمتر نیاز آبی گل نرگس به روش بیلان آب اجرا گردید. برای محاسبه تبخیر- تعرق مرجع نیز از چمن مورد استفاده برای فضای سبز با ارتفاع 12 سانتیمتر(چمن داخل میکرو لایسیمتر) به عنوان گیاه مرجع استفاده شد. ضریب تعرق گیاهی پایه مطابق با مراحل ابتدایی، مرحله توسعه، مرحله رشد میانی، و انتهای مرحله پایانی رشد گل نرگس به ترتیب 42/0، 85/0، 86/0 و 74/0 و ضرایب تبخیر از سطح خاک به ترتیب برابر 49/0، 28/0، 25/0 و 22/0 به دست آمد. درنهایت مقادیر مربوط به ضرایب گیاهی گل نرگس در مراحل مختلف رشد شامل مرحله ابتدایی، توسعه، میانی و مرحله انتهایی، به ترتیب برابر 91/0، 13/1، 11/1 و 96/0 به دست آمد. با استفاده از مقادیر به دست آمده برای ضریب گیاهی گل نرگس، برآورد نیاز آبی و مدیریت آبیاری این گیاه امکانپذیر خواهد بود.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
ابرهیم شریفی عاشورآبادی؛ حسن روحی پور؛ مریم جبلی؛ مریم مکی‌زاده تفتی؛ بهروز نادری
چکیده
بهمنظور تعیین تبخیر-تعرق و ضریب گیاهی آویشن دنایی(Celak.Thymus daenensis) آزمایشی در سال 1395 با استفاده از روشهای لایسیمتری (روش مستقیم) و محاسباتی انجام شد. در روش مستقیم، ازلایسیمترهای زهکشدار با سازه‌های زیرزمینی واقع درایستگاه تحقیقات البرز کرج استفاده شد. هر کدام از لایسیمترها، به قطر 9/0 مترو ارتفاع 28/1 متر بود که در ...
بیشتر
بهمنظور تعیین تبخیر-تعرق و ضریب گیاهی آویشن دنایی(Celak.Thymus daenensis) آزمایشی در سال 1395 با استفاده از روشهای لایسیمتری (روش مستقیم) و محاسباتی انجام شد. در روش مستقیم، ازلایسیمترهای زهکشدار با سازه‌های زیرزمینی واقع درایستگاه تحقیقات البرز کرج استفاده شد. هر کدام از لایسیمترها، به قطر 9/0 مترو ارتفاع 28/1 متر بود که در آنها یک نشاء از آویشن دنایی کشت شد. در این مجموعه، دو لایسیمتراصلی انتخاب و آبیاری آنها در حد ظرفیت زراعی تنظیم شد. در دو طرف هر کدام از آنها، لایسیمترهای مشابه‌‌ای بهعنوان حاشیه قرارداشت.در طول دوره آزمایش، آب ورودی و خروجی لایسیمترها و ویژگی‌های آویشن شامل وزن خشک اندام هوایی، میزان تبخیر- تعرق و کارایی مصرف آب در آویشن اندازه گیری شد. بهمنظور برآورد تبخیر- تعرق گیاه مرجع چمن، از روشهای محاسباتی بلانی‌کریدل فائو و روش استاندارد پنمن‌مانتیث فائو استفاده شد. ضریب گیاهی آویشن در طول دوره رشد، از نسبت تبخیر-تعرق آویشن به تبخیر- تعرق گیاه مرجع چمن( بر پایه روش پنمن‌مانتیث فائو) بدست آمد. طبق نتایج بدست آمده، مقدار تبخیر-تعرق تجمعی گیاه مرجع به روشهای بلانی‌کریدل فائو وپنمن‌مانتیث فائو بهترتیب 715 و 637 میلیمتر بود. در لایسیمترها نیز مقدار تبخیر- تعرق آویشن دنایی تا ابتدای گلدهی برابر 100 میلیمتر،تا ابتدای تولید بذر معادل 455 میلیمتر و تا انتهای مرحله بذردهی برابر 622 میلیمتر تعیین شد.ضریب گیاهی آویشن در مراحل چهارگانه ابتدایی(Initial)، توسعه(Development)، میانی (Mid-season) و انتهایی (Late-season)رشد بهترتیب 33/0، 65/0، 20/1 و 99/0 و کارایی مصرف آب 4/0 گرم‌برلیتر برآورد شد. با تعیین ضریب گیاهی و نیازآبی آویشن دنایی، ضمن کمک به طراحی سیستم‌های هوشمند و آبیاری مکانیزه، امکان برنامهریزی و مدیریت آبیاری در طول دوره رشد گیاه نیز فراهم خواهد شد.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
حسین بیرامی؛ محمدحسن رحیمیان؛ فرهاد دهقانی
چکیده
منابع آب و خاک کشور محدود میباشد و استفاده بهینه از منابع آب در بخش کشاورزی مستلزم برآورد هرچه دقیقتر میزان آب مورد نیاز گیاهان مختلف در شرایط متفاوت میباشد. این تحقیق بهمنظور تخمینتبخیر و تعرق، نیاز آبی وضریب گیاهی دو گونه سالیکورنیا در شرایط لایسیمتری بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی انجام گردید. ...
بیشتر
منابع آب و خاک کشور محدود میباشد و استفاده بهینه از منابع آب در بخش کشاورزی مستلزم برآورد هرچه دقیقتر میزان آب مورد نیاز گیاهان مختلف در شرایط متفاوت میباشد. این تحقیق بهمنظور تخمینتبخیر و تعرق، نیاز آبی وضریب گیاهی دو گونه سالیکورنیا در شرایط لایسیمتری بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی انجام گردید. تیمارهای آزمایش شامل دو گونه مختلف سالیکورنیا (S. bigeloviiو S. persica) و دو سطح مختلف شوری آب آبیاری (8 و 25 دسی زیمنس بر متر) در سه تکرار بود. تبخیر و تعرق واقعی گیاه(ETa) و تبخیر و تعرق مرجع (ETo) و ضرایب گیاهی (Kc) سالیکورنیا در سه مرحله رشد برآورد شدند. نتایج نشان داد که افزایش شوری از 8 به 25 دسی زیمنس بر متر در هر دو گونه موجب تغییر معنیدار عملکرد (وزن دانه و وزن کل اندام هوایی) در سطح آماری یک درصد شد. میزان آب مصرفی در فصل رشد در تیمارها و تکرارهای مختلف بین 28679 تا 33304 مترمکعب بر هکتار متفاوت بود. مقدار ضریب گیاهی در شوری 8 دسی زیمنس بر متر در گونه بیگلووی در ابتدا، میانه و انتهای فصل بهترتیب 18/1، 55/1 و 42/1 و در شوری 25 دسی زیمنس بر متر بهترتیب برابر 06/1، 37/1 و 26/1 بود. مقدار ضریب گیاهی در شوری 8 دسی زیمنس بر متر در گونه پرسیکا در ابتدا و میانه و انتهای فصل بهترتیب 37/1، 58/1 و 10/1 و در شوری 25 دسی زیمنس بر متر بهترتیب برابر 15/1، 38/1 و 27/1 بود. علاوه بر این شاخص کارایی مصرف آب سالیکورنیا (WUE) در تیمارهای مختلف بین 21/0 تا 38/0 کیلوگرم بر مترمکعب متغیر بود.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
صابر جمالی؛ حسین انصاری؛ عباس صفری‌زاده ثانی
چکیده
گیاه دارویینعنا فلفلی (Mentha piperita L.)برایاهدافداروسازی و مصارف صنایع غذایی استفاده میشود. به‌دلیل توانایی تولید و ذخیره اسانس،کشت این گیاه از لحاظ اقتصادی دارای اهمیت است. این پژوهش با هدف بررسی اثر تنش‌های آبی و آب مغناطیسی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی نعنا فلفلی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در ...
بیشتر
گیاه دارویینعنا فلفلی (Mentha piperita L.)برایاهدافداروسازی و مصارف صنایع غذایی استفاده میشود. به‌دلیل توانایی تولید و ذخیره اسانس،کشت این گیاه از لحاظ اقتصادی دارای اهمیت است. این پژوهش با هدف بررسی اثر تنش‌های آبی و آب مغناطیسی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی نعنا فلفلی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 98-1397 انجام شد. پژوهش مذکور بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی بر پایهی کشت گلدانی با سه تکرار اجرا گردید. در این پژوهش سطوح آبیاری شامل چهار سطح آبیاری (100%، 85%، 70% و 55% نیاز آبی گیاه) و میدان مغناطیسی شامل سه سطح (صفر، 3/0 و 6/0 تسلا) بود. نتایج نشان داد که کاهش 15%، 30% و 45% میزان آب آبیاری مورد نیاز گیاه منجر به کاهش 2/11%، 1/15% و 5/36% وزن تر اندام هوایی شد. همچنین نتایج نشان داد که استفاده از آب مغناطیسی (3/0 تسلا) در شرایط کمآبیاری (85%، 70% و 55% نیاز آبی) سبب بهبود عملکرد خشک گیاه بهمیزان 5/19%، 7/24% و 4/66% شد. به‌طور کلی استفاده از آب مغناطیسی در شرایط تنش آبی منجر به بهبود رشد گیاه شد و نسبت به تیمار شاهد در شرایط کمآبیاری، عملکرد خشک و تر اندام هوایی را در گیاه دارویی نعنا فلفلی بهبود بخشید.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
محمد خالدی علمداری؛ ابوالفضل مجنونی هریس
چکیده
میزان بارش سالانه و مهمتر از آن توزیع زمانی بارش، از اصلیترین عوامل تعیین کننده عملکرد در شرایط دیم محسوب میشوند. بنابراین ارائه شاخصهایی از بارش که ارتباط مفهومی معنیداری با نوسانات عملکرد داشته باشد، ضروری به نظر میرسد. در این بررسی، ارتباط بین شاخصهای یکنواختی بارش با عملکرد گندم دیم در تبریز در یک بازه زمانی ...
بیشتر
میزان بارش سالانه و مهمتر از آن توزیع زمانی بارش، از اصلیترین عوامل تعیین کننده عملکرد در شرایط دیم محسوب میشوند. بنابراین ارائه شاخصهایی از بارش که ارتباط مفهومی معنیداری با نوسانات عملکرد داشته باشد، ضروری به نظر میرسد. در این بررسی، ارتباط بین شاخصهای یکنواختی بارش با عملکرد گندم دیم در تبریز در یک بازه زمانی 19 ساله مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین، به منظور بررسی دقیقتر اثر بارشها، از شاخص زمان – بارش مؤثر (RTI[M1] ) استفاده شد که قابلیت بررسی اثر تغییرات توأم دو عامل زمان و مقدار بارش را بر نوسانات عملکرد محصول دارد. نتایج به دست آمده نشان داد که همبستگی بین عملکرد گندم و شیب خط یکنواختی (نسبت بارش تجمعی بر طول دوره رشد) در سطح یک درصد معنیدار بود درحالی که بین شاخص ناهمواری توزیع و عملکرد همبستگی معنیداری وجود نداشت. همچنین، بر اساس نتایج بهدست آمده، اولین رویداد بارش مؤثر، به عنوان مؤثرترین رویداد بارش بر میزان عملکرد گندم دیم است. بهنظر میرسد عدم کفایت بارشهای مؤثر بهاره که به عنوان یکی از دلایل اصلی پایین بودن عملکرد اراضی دیم نیز مطرح است، مانع از تبیین اثر مثبت بارشهای انتهای فصل رشد بر عملکرد شده است. لذا توصیه میشود بهمنظور ارزیابی دقیقتر اثر بارشهای نوبتی و شاخص زمان-بارش مؤثر بر عملکرد، یک نوبت آبیاری تکمیلی در مرحله پر شدن دانه انجام شود و اثر آن بر شاخصهای مورد مطالعه و در نهایت عملکرد بررسی شود.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
غلامحسین همایونی؛ نیما احمدی؛ محمود روزبان
چکیده
به منظور بررسی اثرات کاربرد خارجی سالیسیلیک اسید بر بهبود تحمل به خشکی گل پریوش(Catharanthus roseus L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. در این آزمایش، اثرات سالیسیلیک اسید در غلظتهای 0، 5/0، 1 و 5/1 میلیمولار، روی گیاهان آبیاری شده بر اساس سطوح 30%، 60% و 100% (شاهد) ظرفیت زراعی گلدان، ارزیابی شد. روش کاربرد سالیسیلیک ...
بیشتر
به منظور بررسی اثرات کاربرد خارجی سالیسیلیک اسید بر بهبود تحمل به خشکی گل پریوش(Catharanthus roseus L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. در این آزمایش، اثرات سالیسیلیک اسید در غلظتهای 0، 5/0، 1 و 5/1 میلیمولار، روی گیاهان آبیاری شده بر اساس سطوح 30%، 60% و 100% (شاهد) ظرفیت زراعی گلدان، ارزیابی شد. روش کاربرد سالیسیلیک اسید به صورت سه بار اسپری برگی با فواصل زمانی سه روز یکبار بود و اعمال تیمارهای آبیاری به مدت چهار هفته روی گیاهان به طول انجامید. براساس نتایج بدستآمده،تاثیرمثبت سالیسیلیک اسیددرشرایط کمآبیاری شدید (آبیاری بر اساس 30 درصد ظرفیت گلدان) کاملامعنیدار بود. به طوریکه بیشترین تعداد گل در این سطح آبیاری، در اثر کاربرد برگی 5/0 تا 1 میلی مولار سالیسیلیک اسید حاصل گردید. همچنین، بالاترین وزن تازه تکگل و نیزتعدادشاخههای فرعی درتیمارکم آبیاری شدید،دراثرمحلولپاشی 5/0 میلیمولارسالیسیلیک اسید بدست آمد. ضمن آنکه کاربرد سالیسیلیک اسیددرهمه سطوح به طورمعنیداری قطرگل را بهبود بخشیدکه جملگی میتوانندتاثیربهسزایی در جلوه این گیاه در شرایط کمآبیاری شدیدداشته باشد. در مجموع با توجه به مقرون به صرفه بودن، در دسترس بودن، و سهولت استفاده از سالیسیلیک اسید، کاربرد برگی 5/0 میلیمولار بر لیتر سالیسیلیک اسید، به عنوان تیماربرگزیده این آزمایش به منظور بهبود تحمل به خشکی پریوش درشرایط کم آبیاری شدیدتوصیه میشود.