طراحی آب، آبیاری تحت فشار، شبکه های آبیاری زهکشی
محمود فضلی؛ احمد زارع؛ عبدالرضا سیاهپوش؛ الهام الهی فرد
چکیده
بهمنظور بررسی اثر سامانههای مختلف آبیاری و تیمارهای مختلف کنترل علفهایهرز، آزمایشی بهصورت کرتهای خرده شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1399 در موسسه تحقیقات و آموزش توسعه نیشکر خوزستان انجام گرفت. پنج سامانه آبیاری، شامل آبیاری قطرهای سطحی (I0)، دو نوع آبیاری قطرهای زیرسطحی با قطرهچکانهایی ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر سامانههای مختلف آبیاری و تیمارهای مختلف کنترل علفهایهرز، آزمایشی بهصورت کرتهای خرده شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1399 در موسسه تحقیقات و آموزش توسعه نیشکر خوزستان انجام گرفت. پنج سامانه آبیاری، شامل آبیاری قطرهای سطحی (I0)، دو نوع آبیاری قطرهای زیرسطحی با قطرهچکانهایی با دبی 2/3 و 3/6 لیتر بر ساعت و فواصل 50 و 60 سانتیمتری از یکدیگر (به ترتیب، I1 و I2)، آبیاری بارانی خطی (سامانه ماشین آبیاری با آبپاشهای لپا I3) و آبیاری سطحی جویچهای (روش آبیاری مرسوم، I4) بهعنوان کرت اصلی و تیمارهای علفهایهرز شامل تداخل در تمام دوره (W0)، کنترل یا وجین در تمام دوره (W1) و کولتیواسیون (W2) بود. بالاترین و پایینترین سطح میانگین عملکرد نی (بهترتیب، 167و 117 تن بر هکتار) و عملکرد شکر (بهترتیب، 18/24 و 12/40تن بر هکتار) بهترتیب، در تیمارهای آبیاری I3 و I4 مشاهده شد. میانگین عملکرد نی و شکر در تیمار W0 بهطور معنیداری کمتر از تیمارهای W1 و W2بود (با اختلاف 18/34 و18/78 درصدی برای عملکرد نی و 17/84و 18/58 درصدی برای عملکرد شکر). صفات کیفی مطالعاتی، شامل بریکس، درصد ساکارز شربت، درصد خلوص شربت تحت تاثیر تیمارهای روش آبیاری و کنترل علفهای هرز قرار نگرفت. وزن خشک کل علفهای هرز در تیمارهای آبیاری I0 تا I4 در شرایط تیمارW0 بهترتیب 90، 78، 47، 43 و 173 گرم بر مترمربع و برای تیمار W2 بهترتیب، 30، 23، 16، 15 و 40 گرم بر مترمربع بود. نتایج این پژوهش نشان داد که در شرایط منطقه مطالعاتی، انتخاب سامانه آبیاری مناسب (سامانه آبیاری بارانی و آبیاری قطرهای زیرسطحی) در ترکیب با کاربرد کولتیواسیون در بازرویی اول (راتون اول)، علاوه بر کاهش آب کاربردی فصلی، میتواند بهعنوان ابزاری مفید برای کاهش رقابت علفهای هرز در کشت نیشکر توصیه گردد.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
فرزین پرچمی عراقی؛ فریبرز عباسی؛ کرامت اخوان
چکیده
در پژوهش حاضر، با انجام اندازهگیریهای صحرایی در فصل زراعی 1400-1399، آب کاربردی فصلی و بهرهوری فیزیکی و اقتصادی آب سویا در 37 مزرعه با مدیریت زارعین (با سامانه آبیاری شیاری/نواری) در دشت مغان، استان اردبیل ارزیابی شد. در فصل زراعی این پژوهش، میانگین نیاز آبی خالص سویا در مزارع مزبور 542 میلیمتر (بین 431 تا 691 میلیمتر) و میانگین 10 ساله ...
بیشتر
در پژوهش حاضر، با انجام اندازهگیریهای صحرایی در فصل زراعی 1400-1399، آب کاربردی فصلی و بهرهوری فیزیکی و اقتصادی آب سویا در 37 مزرعه با مدیریت زارعین (با سامانه آبیاری شیاری/نواری) در دشت مغان، استان اردبیل ارزیابی شد. در فصل زراعی این پژوهش، میانگین نیاز آبی خالص سویا در مزارع مزبور 542 میلیمتر (بین 431 تا 691 میلیمتر) و میانگین 10 ساله آن 543 میلیمتر (442 تا 671 میلیمتر) بود. میانگین کل آب کاربردی (مجموع بارش موثر فصلی و آب آبیاری) در مزارع مزبور 6554 مترمکعب در هکتار (5005 تا 10009 مترمکعب در هکتار) و میانگین عملکرد دانه سویا 2/90 تن در هکتار (2/05 تا 4/12 تن در هکتار) بهدست آمد. میانگین کل آب کاربردی در کشت بهاره سویا (7906 مترمکعب در هکتار) بهطور معـنیداری (P < 0.01) بیشتر از مقدار نظیر آن برای کشت تابستانه (6390 مترمکعب در هکتار) بود. نمایههای بهرهوری مجموع آب آبیاری و بارش موثر (WPI+Pe) و بهرهوری اقتصادی آب آبیاری (WP$) در مزارع مطالعاتی بهترتیب، با میانگین 24/0 کیلوگرم در مترمکعب و 33/19 هزار ریال در مترمکعب، بین 0/18 تا 0/30 کیلوگرم در مترمکعب و 15/21 تا 62/40 هزار ریال در مترمکعب متغیر بود. عملکرد دانه سویا در بخش عمده مزارع مطالعاتی (70% مزارع) فراتر از حداقل عملکرد قابل انتظار دانه سویا در کشت آبی (2/5 تن در هکتار) بود. نتایج نشان داد با اعمال پنج و سه نوبت آبیاری بهترتیب، برای سویای بهاره و تابستانه، سطح مطلوبی از عملکرد و نمایههای بهرهوری آب دست یافتنی است. میانگین نمایه راندمان کاربرد آب طی مراحل رشد سویا در مزارع مزبور در دامنه 50% تا 82% قرار داشت.
محمد حسین بناکار؛ سید علی محمد چراغی؛ مهدی کریمی زارچی؛ محمدحسن رحیمیان
چکیده
با توجه به کمبود منابع آب متعارف و افزایش شوری منابع آب و خاک، استفاده از گیاهان شورپسند برای تولید علوفه و امنیت غذایی از اهمیت ویژهای برخوردار است. بهمنظور مقایسه عملکرد علوفه برخی گونههای شورپسند در روشهای مختلف آبیاری (قطرهای، بابلر، جویچهای)، پژوهشی در مزرعه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری واقع در شهرستان صدوق ...
بیشتر
با توجه به کمبود منابع آب متعارف و افزایش شوری منابع آب و خاک، استفاده از گیاهان شورپسند برای تولید علوفه و امنیت غذایی از اهمیت ویژهای برخوردار است. بهمنظور مقایسه عملکرد علوفه برخی گونههای شورپسند در روشهای مختلف آبیاری (قطرهای، بابلر، جویچهای)، پژوهشی در مزرعه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری واقع در شهرستان صدوق استان یزد طی سه سال متوالی انجام شد. این آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک تصادفی در سه تکرار انجام شد، بطوریکه سیستمهای مختلف آبیاری در پلاتهای اصلی و گونههای گیاهی شورپسند (Atriplex halimus، A. lentiformis، A. canesence، A. nummulariaو Kochia indica) در پلاتهای فرعی قرار گرفتند. آبیاری با آب شور dS.m-114 انجام گردید و پس از اینکه گیاهان به رشد کافی رسیدند، هر سه تا چهار ماه یک بار برداشت شده، عملکرد و اجزاء عملکرد علوفه و نیز کارآیی مصرف آب در روشهای مختلف آبیاری اندازهگیری شد. صرف نظر از روش آبیاری، گونه A. canesenceو سپس A.halimusبه ترتیب با تولید 48/7 و 28/3 تن در هکتار علوفه خشک، بیشترین میزان علوفه را در بین گونههای مورد مطالعه تولید کردند که اختلاف آنها با یکدیگر و با سایر گونهها در سطح پنج درصد معنیدار بود. در روش آبیاری جویچهای، بیشترین و کمترین مقدار کارآیی مصرف آب به ترتیب متعلق به گونههای A. canesenceو K. indicaبود. در روشهای آبیاری بابلر و قطرهای نیز گونه A. canesenceبیشترین مقدار کارآیی مصرف آب را داشت. بر اساس نتایج، بالاترین مقدار کارآیی مصرف آب (kg/m326/2) از گونه A. canesenceدر آبیاری به روش بابلر و پایینترین مقدار (kg/m3 07/0) از گونه K. indicaدر آبیاری به روش قطرهای به دست آمد. بنابراین، با در نظر گرفتن صرفه اقتصادی و سهولت بهرهبرداری از سامانه آبیاری، بر اساس نتایج این تحقیق، گونه A. canesenceبا عملکرد علوفه خشک 73/7 تن در هکتار با آبیاری به روش جویچهای و 81/8 تن در هکتار با آبیاری به روش بابلر به عنوان گونه برتر برای تولید علوفه در شرایط شور توصیه میشود. تکرار آزمایش با تعیین آب مورد نیاز هر گیاه بر اساس تبخیر و تعرق یا تغییرات رطوبت خاک به نتیجهگیری کمک خواهد کرد.
امیرحسین ناظمی؛ محمدامین پرندین؛ علی اشرف صدرالدینی؛ هوشنگ قمرنیا
چکیده
برای بررسی تاثیر آبیاری موجی بر عملکرد ذرتدانهای در منطقه اسلامآبادغرب و همچنین تعیین بهره وری آب و راندمان کاربرد آب، آزمایشی در اطراف ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان اسلام آباد غرب انجام شد. طرح آماری مربوط به پژوهش، بلوک کامل تصادقی با چهار تیمار و در سه تکرار (بصورت تجزیه مرکب طی دو سال زراعی 1395 و 1396 بود. تیمارها ...
بیشتر
برای بررسی تاثیر آبیاری موجی بر عملکرد ذرتدانهای در منطقه اسلامآبادغرب و همچنین تعیین بهره وری آب و راندمان کاربرد آب، آزمایشی در اطراف ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان اسلام آباد غرب انجام شد. طرح آماری مربوط به پژوهش، بلوک کامل تصادقی با چهار تیمار و در سه تکرار (بصورت تجزیه مرکب طی دو سال زراعی 1395 و 1396 بود. تیمارها نیز به روش آبیاری پیوسته(C)، روش آبیاری موجی با نسبت قطع و وصل جریان یک به 1(S1-1)، روش آبیاری موجی با نسبت قطع و وصل جریان دو به 1(S1-2) و روش آبیاری موجی با نسبت قطع و وصل جریان 3به 1 (S1-3) و در سه تکرار بود. برای کاشت از ذرت با رقم سینگل کراس 704 استفاده شد. مقایسه تیمارهای مختلف با درنظر گرفتن 8 پارامتر وزن کل بلالها، طول بلال ، وزن دانه بلالها، وزن هزار دانه، رطوبت و پارامترهای کیفی مقدار چربی، نشاسته و پروتئین، تجزیه واریانس (Anova) انجام شد. نتایج نشان داد در سالهای 1395 و 1396، در مقایسه با آبیاری پیوسته (C)، آبیاری موجی S1-1بترتیب 8/10% و 4/10% و آبیاری موجی S1-2، بترتیب 4/10% و 5/10% و آبیاری موجی S1-3، بترتیب 11% و 5/10% صرفه جوئی در مصرف آب داشت. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد کلیه پارامترهای عملکرد در بین تیمارها طی سالهای مختلف در سطح 5% تفاوت معنیداری نداشت. همچنین نتایج نشان داد در خصوص بهره وری آب برای وزن کل و وزن دانههای بلالها، تیمارهای آبیاری موجی نسبت به تیمار آبیاری پیوسته برتر بوده و در آبیاری موجی بهره وری آب بر اساس وزن کل بلالها مقدار 69/0 کیلوگرم در مترمکعب و بر اساس وزن دانه مقدار 54/0کیلوگرم در مترمکعب بوده و بهره وری را نسبت به آبیاریپیوسته به ترتیب 07/0و 06/0 کیلوگرم در مترمکعب افزایش میدهد و این موُید برتری آبیاری موجی نسبت به آبیاری پیوسته است. راندمان کاربرد آب نیز بطور متوسط برای آبیاری پیوسته 3/32 درصد و برای آبیاری موجی 36 درصد بود که نسبت به آبیاری پیوسته حدود 7/3 درصد بیشتر بود. در مجموع نتایج تحقیق نشان داد آبیاری موجی با نسبت فرکانس یک به دو روش مناسب تری برای آبیاری میباشد.
علی اشرف صدرالدینی؛ محمدامین پرندین؛ امیرحسین ناظمی
چکیده
به منظور تعیین واکنش گیاه ذرتدانهای نسبت به استراتژی کمآبیاری و تأثیر آن بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرتدانهای در منطقه اسلامآبادغرب تحت آبیاری جویچهای و همچنین تعیین بهرهوری آب، پژوهشی در اطراف ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان اسلامآبادغرب انجام شد. طرح آماری پژوهش، بلوک کامل تصادفی (طرح آماری ...
بیشتر
به منظور تعیین واکنش گیاه ذرتدانهای نسبت به استراتژی کمآبیاری و تأثیر آن بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرتدانهای در منطقه اسلامآبادغرب تحت آبیاری جویچهای و همچنین تعیین بهرهوری آب، پژوهشی در اطراف ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان اسلامآبادغرب انجام شد. طرح آماری پژوهش، بلوک کامل تصادفی (طرح آماری تجزیه ساده سالانه و تجزیه مرکب دوساله) بود و برای دو سال زراعی 1395 و 1396 اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری به میزان 100% ، 75% ، 50% و 25% نیاز آبی به روش آبیاری جویچهای و در سه تکرار بود. برای کاشت ذرت از رقم سینگل کراس704 استفاده شد. مقایسه تیمارهای مختلف با درنظر گرفتن هفت پارامتر اجزای عملکرد با استفاده از تجزیه واریانس (ANOVA) انجام شد نتایج نشان داد که صفت وزن دانه بلال ها در تیمار 100 % نیازآبی نسبت به سایر تیمارها برتری معنیداری داشت و برای صفات وزن کل بلالها، طول بلالها، تعداد دانه در ردیف، تعداد ردیف بلالها، وزن چوب و وزن هزار دانه بلالها بین تیمارهای 100% نیازآبی و 75%نیازآبی تفاوت معنیداری وجود ندارد درحالی که دو تیمار دیگر در کلیه صفات با تیمارهای اول و دوم تفاوت معنیداری داشتند. در خصوص بهرهوری آب برای وزن کل و وزن دانه های بلال ها، تیمار 75% نیاز آبی نسبت به سایر تیمارهای برتر بود و با سایر تیمارها تفاوت معنیداری داشت. در تیمار آبیاری به میزان 75% نیازآبی، بهرهوری آب بر اساس وزن کل بلالها 8/0 کیلوگرم در مترمکعب و بر اساس وزن دانه بلالها 62/0کیلوگرم در مترمکعب بود و به ترتیب 17% و 13% نسبت به آبیاری کامل افزایش داشت. نتایج نشان داد بیشترین بهرهوری آب زمانی روی میدهد که آبیاری به میزان 71% تا 72% نیازآبی انجام شود و لذا برای افزایش بهرهوری آب بهتر است حدود30% از نیازآبی محاسبه شده را کاهش داد. لازم به ذکر است که کمآبیاری میتواند منجر به افزایش شوری (انباشت املاح آب) در خاک منطقه ریشه دوانی گیاه شود.
علی قدمی فیروزآبادی؛ مهرداد چایچی؛ سید محسن سیدان
چکیده
استفاده بهینه از آب با توجه به شرایط اقلیمی کشور و خشکسالیهای اخیر امری ضروری بهنظر میرسد. یکی از راهکارهای مهم و تاثیرگذار، بهرهگیری از سامانههای نوین آبیاری است. لذا این آزمایش در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان، با بهرهگیری از سیستمهای آبیاری تحت فشار، بصورت طرح کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل ...
بیشتر
استفاده بهینه از آب با توجه به شرایط اقلیمی کشور و خشکسالیهای اخیر امری ضروری بهنظر میرسد. یکی از راهکارهای مهم و تاثیرگذار، بهرهگیری از سامانههای نوین آبیاری است. لذا این آزمایش در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان، با بهرهگیری از سیستمهای آبیاری تحت فشار، بصورت طرح کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال 87-1386 و 88-1387 اجرا شد. کرتهای اصلی شامل سه نوع سامانه آبیاری، بارانی، قطرهای( تیپ) و جویچهای بود و کرتهای فرعی را ارقام گندم ( الوند، توس و دو لاین C-81-4و CD-5009 ) تشکیل دادند. نتایج نشان داد که عملکرد دانه در ژنوتیپهای مورد بررسی در سیستمهای متفاوت آبیاری علیرغم میزان متفاوت آب آبیاری مصرفی تفاوت معنیداری نداشتند. این در حالیست که اختلاف عملکرد بین روش تیپ و جویچهای حدود 1000 کیلوگرم در هکتار تعیین شد.تفاوت بین ژنوتیپها نیز از نظر عملکرد معنیدار نبود. مقدار بهرهوری مصرف آب آبیاری در روش آبیاری تیپ، بارانی و جویچهای ( بدون در نظر گرفتن بارندگی مؤثر ) بهترتیب 6/1، 1/1 و 69/0 کیلوگرم به ازای واحد آب مصرفی بود. بهعبارت دیگر، آبیاری تیپ باعث افزایش 132 و 45 درصدی کارآیی مصرف آب نسبت به روش جویچهای و بارانی گردید. ارزیابی اقتصادی نشان داد که استفاده از هر دو روش آبیاری بارانی و تیپ بجای روش جویچهای برای تمامی ارقام گندم مورد استفاده دارای توجیه اقتصادی است و روش آبیاری بارانی نسبت به تیپ از لحاظ اقتصادی ارجح بود.