مهدی رضاییخرمنانی؛ مهدی اکبری؛ مهدی کوچک زاده
چکیده
این پژوهش برای بررسی کارایی سامانه آبیاری فتیلهای در کشت گلخانهای گیاه گوجهفرنگی و مقایسه آن با سامانه آبیاری قطرهای بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی (CRD)، شامل تیمارهای آبیاری در پنج سطح (آبیاری قطرهای و آبیاری فتیلهای با قطرهای یک، سه، چهار و پنج سانتیمتر) و دو بستر کشت ("کوکوپیت، خاک، کود، پرلیت" و "خاک، ...
بیشتر
این پژوهش برای بررسی کارایی سامانه آبیاری فتیلهای در کشت گلخانهای گیاه گوجهفرنگی و مقایسه آن با سامانه آبیاری قطرهای بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی (CRD)، شامل تیمارهای آبیاری در پنج سطح (آبیاری قطرهای و آبیاری فتیلهای با قطرهای یک، سه، چهار و پنج سانتیمتر) و دو بستر کشت ("کوکوپیت، خاک، کود، پرلیت" و "خاک، شن، کود") در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه تربیت مدرس در سال ۱400-۱399 انجام شد. کمترین حجم مصرف آب در طول دوره رشد در آبیاری فتیلهای با قطر فتیله یک سانتیمتر، 29/25 لیتر در بوته و بیشترین حجم مصرف آب در آبیاری قطرهای و فتیلهای با قطر فتیله پنج سانتیمتر بهترتیب 36 و 37/5 لیتر در بوته بود. این نتایج نشان دهنده اختلاف 19% و 4% در میزان مصرف آب بین تیمار آبیاری فتیلهای با قطر یک سانتیمتر و پنج سانتیمتر با آبیاری قطرهای است. میزان مصرف آب در سامانه آبیاری قطرهای نسبت به متوسط سامانه آبیاری فتیلهای به میزان شش درصد بیشتر بود. همچنین قطر فتیله در آبیاری فتیلهای تأثیر معنیداری بر میزان مصرف آب داشت، بهطوریکه اختلاف بین تیمارهای آبیاری فتیلهای (کمترین و بیشترین میزان مصرف آب) در قطرهای یک و پنج سانتیمتر به 28% رسید. آبیاری فتیلهای با قطر سه سانتیمتر در بستر کشت "خاک، ماسه، کود" با 700 گرم در بوته، بیشترین عملکرد میوه گوجهفرنگی را به خود اختصاص داد. عملکرد میوه در بستر "خاک، ماسه، کود" نسبت به بستر"کوکوپیت، خاک، پرلیت، کود" نیز 59% افزایش بافت. بیشترین بهرهوری آب در آبیاری فتیلهای با قطر سه سانتیمتر، 11/19 و کمترین بهرهوری آب در تیمار آبیاری قطرهای 9/06 کیلوگرم بر مترمکعب آب به دست آمد که دارای اختلاف 24% است. میزان مصرف آب در بستر کشت “خاک، شن، کود” نسبت به بستر کشت “کوکوپیت، خاک، کود، پرلیت” 21% کاهش یافت و موجب افزایش 100% بهرهوری آب در بستر“خاک، شن، کود” شد. در آبیاری فتیلهای، به علت اینکه همواره آب در دسترس بوده، گیاه با تنش آبی مواجه نشد و این نتایج حاکی از آن است که سامانه آبیاری فتیلهای با بهبود رشد گیاه موجب افزایش میزان تولید محصول تر و خشک و بهرهوری فیزیکی آب گوجهفرنگی شد. اگرچه در این تحقیق تجزیهوتحلیل اقتصادی انجامنشده است ولی محصول بیشتر همراه با مصرف آب کمتر در سامانه آبیاری فتیلهای، درآمد بیشتری برای بهرهبردار خواهد داشت و میتواند دلیل قابل قبولی برای استفاده از این روش آبیاری باشد.