اقتصاد، ارزش آب
معظم حسن پور اصیل؛ جمالعلی الفتی؛ محمدرضا خالدیان؛ زهراسادات نبوی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر مطالعه اثر کودآبیاری با سطوح مختلف مواد غذایی و رژیمهای آبیاری بر بهرهوری آب (نسبت عملکرد به حجم آب مصرفی حاوی مواد غذایی) در کشت سوسن گلخانهای است. آزمایش طی دو سال در دانشگاه گیلان انجام شد. در سال اول از بین چهار غلظت مختلف مواد غذایی بر حسب محلول کوئیک شامل S1، S2، S3و S4، غلطت مناسب مواد غذایی تعیین شد. نتایج ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر مطالعه اثر کودآبیاری با سطوح مختلف مواد غذایی و رژیمهای آبیاری بر بهرهوری آب (نسبت عملکرد به حجم آب مصرفی حاوی مواد غذایی) در کشت سوسن گلخانهای است. آزمایش طی دو سال در دانشگاه گیلان انجام شد. در سال اول از بین چهار غلظت مختلف مواد غذایی بر حسب محلول کوئیک شامل S1، S2، S3و S4، غلطت مناسب مواد غذایی تعیین شد. نتایج مقایسه میانگین دادهها نشان داد تیمار S1، (تیمار دارای بیشترین غلظت عناصر غذایی) بر بیشتر خصوصیات رویشی، زایشی و پس از برداشت گیاه سوسن اثر مثبتی داشت.در سال دوم با داشتن غلظت مناسب مواد غذایی و تهیه سه سطح مختلف از آن شامل S11، S12و S13، رژیمهای مختلف آبیاری بر حسب ظرفیت زراعی مدنظر قرار گرفت. چهار رژیم مختلف آبیاری بهمنظور تامین رطوبت خاک تا رسیدن به 70، 80، 90 و 100 درصد ظرفیت زراعی بهکار رفت. نتایج آزمایش دوم نیز نشان داد که استفاده از تیمارهای کم آبیاری 90، 80 و 70 درصد باعث افزایش بهرهوری آب شد و این بهرهوری بیشتر آب بر صفات رویشی و زایشی گیاه تأثیر سوء نداشت. بر اساس نتایج، اعمال تیمارهای کمآبیاری بر ویژگیهایی نظیر ماندگاری گل بریده معنیدار شد و با کاهش مصرف آب و افزایش غلظت محلول غذایی ماندگاری بیشتر شد. در مورد خصوصیات رویشی گیاه سوسن نیز دادهها نشان داد که صفاتی مانند وزنتر و خشک ریشه، برگ و گل بهطور مثبت با کاهش سطح آبیاری و افزایش محلول غذایی، تحت تأثیر قرار گرفت در حالیکه صفات ارتفاع گیاه و تعداد و وزن پیازچه دختری تحت تأثیر این تیمارها نبود. بیشترین مقدار بهرهوری آب حاوی مواد غذایی در تیمار سوم مواد غذایی و آبیاری در سطح 80 درصد ظرفیت زراعی و به میزان 57/21 کیلوگرم بر متر مکعب بهدست آمد.
پریا راشکی؛ حلیمه پیری؛ عیسی خمری
چکیده
در این تحقیق، اثر مقادیر مختلف آب آبیاری و کود پتاسیم بر چای ترش مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش درقالبطرح کرتهای یکبارخرد شده به صورت بلوک کامل تصادفی در سه تکرار با چهار تیمار آب آبیاری (I1 ، I2 ، I3و I4به ترتیب معادل 40%، 60%، 80% و 100% نیازآبیگیاه) سه سطح پتاسیم (K1، K2وK3 به ترتیب معادل 50%، 75% و 100% نیازکودی پتاسیم) بهعنوان کرت فرعی ...
بیشتر
در این تحقیق، اثر مقادیر مختلف آب آبیاری و کود پتاسیم بر چای ترش مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش درقالبطرح کرتهای یکبارخرد شده به صورت بلوک کامل تصادفی در سه تکرار با چهار تیمار آب آبیاری (I1 ، I2 ، I3و I4به ترتیب معادل 40%، 60%، 80% و 100% نیازآبیگیاه) سه سطح پتاسیم (K1، K2وK3 به ترتیب معادل 50%، 75% و 100% نیازکودی پتاسیم) بهعنوان کرت فرعی انجام شد. در پایان آزمایش، پارامترهای کمی شامل ارتفاع گیاه، وزن و تعداد کپسول، عملکرد خشک و کارآیی مصرف آب آبیاری اندازهگیری شد. همچنین، پارامترهای کیفی شامل مقدار آنتوسیانین، پروتئین و کربوهیدرات برای بررسی اثرات تنش آبی و کودی بر کیفیت چای ترش اندازهگیری شد. نتایج آزمایش نشان داد که اثرات ساده آب آبیاری و کود پتاسیم بر تمامی پارامترهای اندازهگیری شده در سطح احتمال 1% و 5% معنیدار گردید. بیشترین عملکرد از تیمارهای 100 % مصرف کود پتاسیم و 80 % نیاز آبی بهدست آمد. بیشترین بهرهوری آب آبیاری در تیمار 60 % نیاز آبی 100% مصرف کود پتاسیم بهدست آمد اما از این نظر بین تیمارهای 60% و 80% نیاز آبی گیاه تفاوت معنیدار حاصل نشد. از نظر کیفی، با کاهش مقدار آب آبیاری تا 60% نیاز آبی گیاه و کاهش مصرف کود پتاسیم، مقدار آنتوسیانین، درصد پروتئین و کربوهیدرات افزایش یافت. اما از این نظر بین تیمار 50% و 75% مصرف کود پتاسیم تفاوت معنیدار مشاهده نشد. بنابراینباتوجهبهوضعیتآبمنطقهوکاهشمنابع آبی،بهکاربردن80% نیازآبیباعث صرفهجویی در مصرف آب و مصرف 75% کود پتاسیم باعث افزایش کیفیت و تعدیل خسارات ناشی از تنش خشکی در چای ترش میگردد.
فرشاد خشائی؛ جواد بهمنش؛ وحید رضاوردی نژاد؛ نسرین آزاد
چکیده
امروزه روند استفاده از روش آبیاری قطرهای زیرسطحی در گیاهان ردیفی بهعلت افزایش کارایی آب و کود، رو به افزایش است. به منظور بررسی اثر مقدار آبیاری و تعداد تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و بهرهوری آب در گیاه ذرت، مطالعه مزرعهای در سال 1397 بهصورت کرتهای نواری خرد شده برپایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار ...
بیشتر
امروزه روند استفاده از روش آبیاری قطرهای زیرسطحی در گیاهان ردیفی بهعلت افزایش کارایی آب و کود، رو به افزایش است. به منظور بررسی اثر مقدار آبیاری و تعداد تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و بهرهوری آب در گیاه ذرت، مطالعه مزرعهای در سال 1397 بهصورت کرتهای نواری خرد شده برپایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه انجام شد. کرتهای اصلی این آزمایش شامل سه سطح آبیاری با میزان 100%، 75% و 50 درصد نیاز خالص آبیاری و کرتهای فرعی شامل سه تقسیط کود اوره بهصورت هفتگی، یک هفته در میان و سه مرحله در فصل رشد بود. بر اساس نتایج بدست آمده، اثر تیمار مقدار آبیاری و تعداد تقسیط کود بر عملکرد و اجزای عملکرد در سطح یک درصد معنیدار بود. همچنین اثر مقادیر آبیاری روی بهرهوری آب در سطح یک درصد معنیدار بود ولی اثر تیمار تعداد تقسیط کود بر بهرهوری آب معنیدار نشد. اثرات متقابل دو فاکتور نیز روی ارتفاع بوته و شاخص سطح برگ در سطح یک درصد معنیدار بود ولی روی عملکرد دانه، زیستتوده و بهرهوری آب معنیدار نشد.بیشترین عملکرد دانه و زیستتوده ذرت بهترتیب با 92/14 و 85/39 تن در هکتار در تیمار آبیاری کامل بدست آمد. همچنین مقدار عملکرد دانه و زیستتوده در تیمارهای سه تقسیط بهترتیب با 31/12 و 56/32 تن در هکتار نسبت به تیمارهای تقسیط هفتگی و یک هفته در میان، دارای بیشترین مقدار بود. بیشترین بهرهوری آب به میزان 98/2 کیلوگرم بر هکتار با اعمال کمآبیاری به میزان 75% نیاز آبی خالص گیاه بدست آمد. بهنظر میرسد اعمال کمآبیاری به میزان 75 درصد نیاز آبی ذرت به علت بهرهوری آب بالا در نواحی دارای مشکل کمبود منابع آب میتواند راهکار مناسبی برای صرفهجویی آب و رسیدن به بازده بیشتر باشد. همچنین تزریق کود با مقادیر بیشتر ولی دفعات کمتر و بهویژه در مراحل حساس رشد، میتواند راهکار موثرتری نسبت به کاربرد مقادیر کمتر ولی تعداد دفعات کود بیشتر باشد.
مهدی مکاری؛ هادی دهقان؛ میثم عابدین پور
چکیده
تنش شوری و خشکی از مشکلات تولید فراوردههای کشاورزی در بسیاری از نقاط دنیا و به ویژه مناطق خشک و نیمهخشک است. بر این اساس پژوهشی گلدانی به منظور بررسی اثر توأمان تنش شوری و خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد شلغم (رقم پرپل تاپ وایت گلاب) در منطقه کاشمر اجرا شد. این مطالعه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار شامل ...
بیشتر
تنش شوری و خشکی از مشکلات تولید فراوردههای کشاورزی در بسیاری از نقاط دنیا و به ویژه مناطق خشک و نیمهخشک است. بر این اساس پژوهشی گلدانی به منظور بررسی اثر توأمان تنش شوری و خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد شلغم (رقم پرپل تاپ وایت گلاب) در منطقه کاشمر اجرا شد. این مطالعه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار شامل دو فاکتور شوری و مقدار آب آبیاری اعمال شد. چهار سطح شوری آب آبیاری شامل (آب شرب) 7/0= S1، 4= S2، 8= S3و 12= S4دسیزیمنس بر متر و سه سطح مقدار آب آبیاری شامل آبیاری کامل (100% نیاز آبی)= W1، W175%= W2و W1 50%= W3بود که در یک خاک با بافت لومی شنی اعمال شدند. نتایج جدول تجزیه واریانس نشان داد که شوری، کمآبیاری و اثر متقابل آنها بر عملکرد بیولوژیک شلغم، وزن زیست توده تر اندام هوایی، وزن غده و وزن خشک برگها در سطح یک درصد معنیدار بود. تیمارهای W1S1و W2S1نسبت به سایر تیمارها عملکرد بیولوژیک بیشتری داشتند. در تمام سطوح شوری مشخص گردید که بین عملکرد بیولوژیک شلغم در سطوح آبیاری W1و W2تفاوت معنیداری وجود نداشت. با توجه به یافتههای این پژوهش میتوان گفت که حساسیت گیاه شلغم به تنش شوری بیشتر از تنش خشکی است. از طرفی نتایج این پژوهش نشان داد که بهترین سطح شوری برای رسیدن به بیشینه عملکرد بیولوژیک در گیاه شلغم همان سطح شوری S1 است. لذا بهترین تیمار قابل توصیه برای کاشت شلغم در منطقه مورد مطالعه تیمار W2S1میباشد.
مهدی فلاح؛ محمد شایان نژاد؛ محمدحسن رحیمیان
چکیده
پسته مهمترین محصول صادراتی بخش کشاورزی ایران است. این محصول، به دلیل ارزآوری، ایجاد اشتغال، ایجاد ارزش افزوده و همچنین تحمل در مقابل شوری و خشکی،بسیار با اهمیت است. هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل تبخیر و تعرق پتانسیل و واقعی پسته (ETc و ETa)، نیاز آبی ناخالص (IWR)و عمق یا حجم آب مصرفی پسته (AW)در چندین باغ منتخب واقع در منطقه بهادران در استان ...
بیشتر
پسته مهمترین محصول صادراتی بخش کشاورزی ایران است. این محصول، به دلیل ارزآوری، ایجاد اشتغال، ایجاد ارزش افزوده و همچنین تحمل در مقابل شوری و خشکی،بسیار با اهمیت است. هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل تبخیر و تعرق پتانسیل و واقعی پسته (ETc و ETa)، نیاز آبی ناخالص (IWR)و عمق یا حجم آب مصرفی پسته (AW)در چندین باغ منتخب واقع در منطقه بهادران در استان یزد بود. منطقه مطالعاتی یکی از محلهای پستهکاری استان یزد است. نتایج حاصله نشان داد که مجموع عمق ناخالص آب آبیاری سالانه در باغات انتخابی بین 823 تا 1600 میلیمتر متغیر (برابر با هیدرومدول 30/0 تا 57/0 لیتر بر ثانیه بر هکتار) است. این در حالی است که با توجه به شوری آب آبیاری و برای غلبه بر مشکلات تجمع املاح در خاک، هیدرومدول لازم برای تامین آب مورد نیاز پسته بین 6/0 تا بیشتر از 1 لیتر بر ثانیه بر هکتار متغیر خواهد بود که با توجه به وضعیت بحرانی منابع آبی دشت، امکان تامین آن عملاً غیرممکن است. همچنین با استفاده از الگوریتم توازن انرژی برای سطح (سبالSEBAL)، تبخیر و تعرق واقعی پسته در طول فصل رشد برابر با 556 میلیمتر برای کل منطقه مطالعاتی و 672 میلیمتر برای باغات منتخب برآورد شد. با توجه به مقایسههای صورت گرفته بین نیاز آبی پسته، تبخیر و تعرق واقعی و حجم آب مصرفی باغات منتخب، میتوان استراتژی کمآبیاری مدیریت شده درختان پسته برای منطقه مطالعاتی را توصیه کرد. بهینهسازی سیستمهای آبیاری سنتی، تغییر در نظام بهرهبرداری آب با هدف کاهش دور آبیاری، توجه به تغییرات مکانی نیاز آبی پسته در منطقه، آبشوئی املاح خاک در خارج از فصل و مدیریت زراعی درست در سطح باغ از راهکارهایی است که میتواند در غلبه بر مشکلات شوری و کمآبی مفید واقع شده و از افت محصول جلوگیری نماید.
زهرا سعادتی؛ معصومه دلبری؛ مهدی پناهی؛ ابراهیم امیری
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی اثرات مدیریت آبیاری روی خصوصیات رویشی، عملکرد و میزان قند چغندرقند (رقم منوژرم) و تعیین کارایی مصرف آب بود. آزمایش در منطقه الشتر واقع در استان لرستان در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی طی دو سال زراعی 1393 و 1394 انجام شد. در این تحقیق شش تیمار آبیاری شامل آبیاری کامل (رساندن رطوبت خاک در هر آبیاری به حد ظرفیت مزرعه) ...
بیشتر
هدف از این پژوهش بررسی اثرات مدیریت آبیاری روی خصوصیات رویشی، عملکرد و میزان قند چغندرقند (رقم منوژرم) و تعیین کارایی مصرف آب بود. آزمایش در منطقه الشتر واقع در استان لرستان در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی طی دو سال زراعی 1393 و 1394 انجام شد. در این تحقیق شش تیمار آبیاری شامل آبیاری کامل (رساندن رطوبت خاک در هر آبیاری به حد ظرفیت مزرعه) بهعنوان تیمار شاهد (T1)، رساندن رطوبت خاک در هر آبیاری به حد ظرفیت مزرعه و حذف آبیاری آخر (T2)، آبیاری گیاه بهمیزان 10 درصد بیشتر از تیمار شاهد (T3)، آبیاری گیاه بهمیزان 10 درصد کمتر از تیمار شاهد (T4)،آبیاری گیاه بهمیزان 20 درصد کمتر از تیمار شاهد (T5) و آبیاری گیاه بهمیزان 30 درصد کمتر از تیمار شاهد (T6)اعمال گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تیمارهای مختلف آبیاری بر صفات شاخص سطح برگ، وزن خشک ریشه، زیست توده، عملکرد ریشه، درصد قند، عملکرد قند و کارایی مصرف آب قند در سطح احتمال یک درصد و بر روی صفت وزن خشک برگ و کارایی مصرف آب ریشه در سطح احتمال پنج درصد معنیدار گردید. بین تیمارهای T2، T3 و T4 تفاوت معنیداری از نظر خصوصیات رویشی، عملکرد ریشه، وزن خشک ریشه گیاه و عملکرد قند وجود نداشت ولی این تیمارها خصوصیات یاد شده را بهطور معنیداری نسبت به تیمارهای T5 و T6 افزایش دادند. همچنین با توجه به اینکه، بیشترین مقدار کارایی مصرف آب بر اساس تولید ریشه و کارایی مصرف آب بر اساس تولید قند در تیمارهای T2 و T4 بهدست آمد، بنابراین برای صرفهجویی در مصرف آب و جلوگیری از هدر رفت آن در زراعت چغندرقند در استان لرستان، حذف آبیاری آخر یا کاهش میزان آب در هر آبیاری تا 10 درصد توصیه میگردد.
حلیمه پیری؛ حسین انصاری؛ مهدی پارسا
چکیده
تنشهایآبیو شورییکیازمشکلاتتولیدفرآوردههای کشاورزیدربسیاریازنقاطدنیااست.در این تحقیق اثر سطوح مختلف شوری(دو، پنج و هشت دسی زیمنس بر متر)، سطوح مختلف آب آبیاری(120%، 100%، 75% و50 درصد نیاز آبی گیاه) و سه مرحله برداشت بر برخی پارامترهای کمی و کیفی گیاه سورگوم علوفهای در منطقه سیستان مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح فاکتوریل ...
بیشتر
تنشهایآبیو شورییکیازمشکلاتتولیدفرآوردههای کشاورزیدربسیاریازنقاطدنیااست.در این تحقیق اثر سطوح مختلف شوری(دو، پنج و هشت دسی زیمنس بر متر)، سطوح مختلف آب آبیاری(120%، 100%، 75% و50 درصد نیاز آبی گیاه) و سه مرحله برداشت بر برخی پارامترهای کمی و کیفی گیاه سورگوم علوفهای در منطقه سیستان مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح فاکتوریل اسپلیت پلات در زمان با 12 تیمار و سه تکرار در سه مرحله برداشت انجام گرفت. نتایج نشان داد با افزایش شوری و کاهش عمق آب آبیاری عملکرد و کارآیی علوفه تر و خشک کاهش مییابد اما بین تیمار آبیاری کامل 100% و 75 درصد نیاز آبی گیاه تفاوت معنیدار مشاهده نگردید. همچنین بین تیمارهای آب با شوری دو و پنج دسی زیمنس بر متر تفاوت معنیداری از نظر تولید علوفه مشاهده نشد. نتایج نشان داد که مقدار عملکرد علوفه تر و خشک در برداشت دوم بهتر از برداشت اول و سوم بود. با افزایش شوری و کاهش عمق آب آبیاری درصد پروتیئن گیاه کاهش و مقدار کربوهیدرات و پرولین افزایش یافت. بیشترین مقدار پروتئین (79/16 درصد) در برداشت دوم و شوری دو دسی زیمنس بر متر و بیشترین مقدار کربوهیدرات(79/10میلیگرم بر گرم وزن تر) و پرولین(42/0 میلی گرم بر گرم وزن تر) در برداشت سوم و با شوری هشت دسی زیمنس برمتر مشاهده شد. باافزایششوریآبآبیاریو همچنینباگذشتزماندرطولفصلرشد،شورینیمرخخاک افزایشیافتهوتوزیعشوریدرنیمرخخاک درتیمارهایبدونتنشآبیازیکنواختیبیشتریبرخوردار بود. بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده می توان 25 درصد مصرف آب گیاه سورگوم را کاهش داد و با 75 درصد نیاز آبی گیاه و شوری پنج دسیزیمنس بر متر آبیاری انجام داد بدون آن که تأثیر معنی داری در میزان علوفه تولید شده داشته باشد و بهترین برداشت علوفه از نظر کیفیت برای مصرف دام نیز در چین دوم به دست آمد. اما با توجه به این که آزمایش در یک سال زراعی انجام گردیده است و در دراز مدت کاهش این مقدار آب و استفاده از آب شور می تواند باعث شورشدن خاک و تجمع املاح در خاک گردد، توصیه می شود، آزمایش در سالهای دیگر تکرار شود و نهایتا در مورد صرفه جویی و کاهش آب تصمیمگیری گردد.
صغری حسینیان؛ محمدرضا خالدیان؛ محمدکریم معتمد
چکیده
با محدودیت منابع آبی، استفاده بهینه از آب در بخش کشاورزی بسیار مهم و اساسی است و منجر بهجلب توجه به اهمیت بهرهوری مصرف آب شده است. این پژوهش به منظور ارزیابی سه سامانه آبیاری قطرهای سطحی، زیرسطحی و آبیاری بارانی برای ذرت دانهای و در پنج تیمار آبیاری قطرهای سطحی (آبیاری کامل و کمآبیاری)، آبیاری قطرهای زیرسطحی با فواصل ...
بیشتر
با محدودیت منابع آبی، استفاده بهینه از آب در بخش کشاورزی بسیار مهم و اساسی است و منجر بهجلب توجه به اهمیت بهرهوری مصرف آب شده است. این پژوهش به منظور ارزیابی سه سامانه آبیاری قطرهای سطحی، زیرسطحی و آبیاری بارانی برای ذرت دانهای و در پنج تیمار آبیاری قطرهای سطحی (آبیاری کامل و کمآبیاری)، آبیاری قطرهای زیرسطحی با فواصل لاترال 120 و 160 سانتیمتر و آبیاری بارانی در سالهای 2007، 2008 و 2009 در موسسه تحقیقاتی ایرستئا واقع در شهر مونپلیه (جنوب فرانسه) انجام شد. برای ارزیابی تیمارها از شاخصهای بهرهوری Wp ، BPD، NBPDو B/C استفاده شد. نتایج نشان داد در سال 2007 اجرای تیمار آبیاری کامل قطرهای سطحی (FI) در مقایسه با کمآبیاری قطرهای سطحی (DI) و آبیاری بارانی اقتصادیتر است. مقدار عملکرد دانه از 13800 کیلوگرم بر هکتار در آبیاری بارانی بهترتیب به 16400 و 17400 کیلوگرم بر هکتار در DI و FI رسیده است. در سال 2008 تیمارهای آبیاری قطرهای زیرسطحی نسبت به آبیاری بارانی از لحاظ شاخصهای فوق برتری یافت و در سال 2009 بهرهوری آب تیمارهای زیرسطحی بیشتر از آبیاری بارانی بود اما هیچ یک از تیمارها سود خالصی را به همراه نداشتند. در سال 2008 و 2009 میزان آب مصرفی در آبیاری قطرهای زیرسطحی حداقل 16 درصد نسبت به آبیاری بارانی کاهش داشت و میزان عملکرد دانه حداقل 18 درصد نسبت به آبیاری بارانی افزایش یافت. با توجه به شرایط کشور، مدنظر قرار دادن استفاده از سامانه آبیاری قطرهای زیرسطحی برای گیاه ذرت با لحاظ کردن برخی شرایط توصیه میشود.
احد فعالیان؛ حسین انصاری؛ محمد کافی؛ امین علیزاده؛ مهنوش مقدسی
چکیده
بیشتر مناطق کشور با افت کمی و کیفی منابع آب کشاورزی روبرو هستند. به دلیل گسترش روزافزون کشتهای گلخانهای و اهمیت محصول گوجه فرنگی، برای ارزیابی اثر همزمان تنش های شوری و خشکی بر رشد و عملکرد گیاه گوجه فرنگی رقم اورینت (Lycopersiconesculentum Mill. Cv. Oriental) آزمایشی با چهار سطح آبیاری (آبیاری به میزان 125%، 100%، 75% و 50% نیاز آبی) و شش سطح شوری (1/0 به ...
بیشتر
بیشتر مناطق کشور با افت کمی و کیفی منابع آب کشاورزی روبرو هستند. به دلیل گسترش روزافزون کشتهای گلخانهای و اهمیت محصول گوجه فرنگی، برای ارزیابی اثر همزمان تنش های شوری و خشکی بر رشد و عملکرد گیاه گوجه فرنگی رقم اورینت (Lycopersiconesculentum Mill. Cv. Oriental) آزمایشی با چهار سطح آبیاری (آبیاری به میزان 125%، 100%، 75% و 50% نیاز آبی) و شش سطح شوری (1/0 به عنوان تیمار شاهد، 3/1، 3، 5 ، 7 و 9 دسی زیمنس بر متر) به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و با سه تکرار در کشت بدون خاک گلخانه ای انجام شد. عملکرد و شاخص های کمی و کیفی عملکرد در طول آزمایش اندازه گیری شدند. مطابق انتظار مشاهده شد که شوری محلول غذایی و تنش خشکی اثر کاهشی معنی دار بر عملکرد و شاخص های رشدی گیاه دارند. توابع مختلف تولید (خطی ساده، نمایی، کاپ داگلاس، درجه دوم) بر روی داده های عملکرد برازش داده شد، مشخص شد که تابع تولید خطی ساده تابع تولید بهینه می باشد. بیشترین مقدار کارایی مصرف آب مربوط به تیمارS1W4با حدود 6/34 کیلوگرم بر مترمکعب و کمترین مقدار آن مربوط به تیمارS5W1با حدود 4/6 کیلوگرم بر مترمکعب می باشد. منحنی های هم محصول نشان میدهند که با افزایش مقدار آبیاری، می توان از آب های با سطح شوری بالاتر بدون تغییر در عملکرد گوجه فرنگی گلخانه ای استفاده نمود.
احد فعالیان؛ حسین انصاری؛ محمد کافی؛ امین علیزاده؛ مهنوش مقدسی
چکیده
برای بررسی اقتصادی اثر همزمان تنش های شوری و خشکی بر رشد و عملکرد گیاه گوجهفرنگی رقم اورینتدر کشت بدون خاک گلخانه ای، آزمایشی با چهار سطح میزان آبیاری (Lycopersiconesculentum Mill. Cv. Oriental)، 5 ،3 ،1/ 0 به عنوان تیمار شاهد، 3 / 75 % و 50 % نیاز آبی) و شش سطح شوری ( 1 ،%100 ،% شامل (آبیاری به میزان 1257 و 9 دسی زیمنس بر متر) به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و ...
بیشتر
برای بررسی اقتصادی اثر همزمان تنش های شوری و خشکی بر رشد و عملکرد گیاه گوجهفرنگی رقم اورینتدر کشت بدون خاک گلخانه ای، آزمایشی با چهار سطح میزان آبیاری (Lycopersiconesculentum Mill. Cv. Oriental)، 5 ،3 ،1/ 0 به عنوان تیمار شاهد، 3 / 75 % و 50 % نیاز آبی) و شش سطح شوری ( 1 ،%100 ،% شامل (آبیاری به میزان 1257 و 9 دسی زیمنس بر متر) به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و با سه تکرار انجام شد. برای اولین بار مدلاقتصادی بهینه سازی کم آبیاری در مورد کشت بدون خاک گوجه فرنگی در گلخانه استخراج و استفاده شد. نتیجه حاصلاز این مدل اقتصادی نشان داد که سود خالص حاصل از آبیاری کامل گوجه فرنگی گلخانه ای در کشت بدون خاک با آب21 ، % 1، و شوری 3 دسی زیمنس برمتر به ترتیب با سود خالص حاصل از کم آبیاری به مقادیر 36 / شیرین(شاهد)، شوری 3%و 24 % برابر است، یعنی به طور متوسط حدود 25 درصد می توان کم آبیاری اعمال کرد بدون اینکه سود خالص تولیدتغییر کند. با توجه به تعدد گلخانه های دارای کشت بدون خاک گوجه فرنگی و قیمت روزافزون کودهای شیمیایی و سایرهزینه های مرتبط با تغذیه و آبیاری، کاهش حدود یک چهارم از کل هزینه های تغذیه منجر به صرفه جویی بسیار چشمگیردر مخارج کشت خواهد شد.
نادر کوهی چلهکران؛ امین علیزاده؛ کامران داوری
چکیده
عملکرد گیاه تابعی از توزیع ریشه و فعالیت آن میباشد. در شرایط محدودیت آب، رشد کافی و کارآیی ریشه برای بهره وری محصول ضروری هستند.برای مطالعه رابطه بین پویایی رشد ریشه ذرت (رقم سینگل کراس 704) و میزان جذب آب قابل دسترس خاک، با استفاده از سامانه آبیاری قطرهای، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش ...
بیشتر
عملکرد گیاه تابعی از توزیع ریشه و فعالیت آن میباشد. در شرایط محدودیت آب، رشد کافی و کارآیی ریشه برای بهره وری محصول ضروری هستند.برای مطالعه رابطه بین پویایی رشد ریشه ذرت (رقم سینگل کراس 704) و میزان جذب آب قابل دسترس خاک، با استفاده از سامانه آبیاری قطرهای، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه رژیم آبیاری: 100I1= %، 80%I2= و 60%I3= از نیاز واقعی گیاه بود که توسط فرمول پنمن – مونتیت با استفاده از دادههای هواشناسی محاسبه گردید. نمونه برداری از ریشهها از ابتدا تا اواخر فصل رشد در چهار مرحله یعنی 25 ، 55 ، 85 و 115 روز بعد از کاشت انجام گرفت. نمونه برداریها از 5 عمق 10-0 ، 20-10 ، 30-20 ، 40 -30 و 50-40 انجام شد. نتایج این مطالعه نشان داد که تیمارهای آبیاری بر تراکم طولی ریشه در عمقهای مختلف اثر معنیداری در سطح احتمال یک درصد داشته است. تقریبا 60 درصد تراکم طولی ریشه ذرت تا عمق 20 سانتیمتری بود. از طرفی لایههای سطحی ریشه تا این عمق خیلی سریع رطوبت خود را از دست داده و گیاه برای ادامه بقا نیاز به جذب آب از لایههای زیرین ( پایینتر از 20 سانتیمتر) دارد. این در حالی است که در تیمار کم آبیاری ( 60 درصد نیاز آبی) به علت کمبود آب و جذب آن در لایههای ابتدایی، تا لایه 40 سانتیمتر وضعیت رشد ریشه کم بوده و در نتیجه میزان جذب آب نیز در لایههای پایین کمتر بوده است. افزایش مقدار آبیاری تاثیر مثبتی بر میزان عملکرد داشت به طوری که تیمار آبیاری 100 درصد نیاز آبی با 7769 کیلوگرم در هکتار بیشترین و تیمار 60 درصد نیاز آبی با 2482 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد خشک دانه را داشت.
عبدالحمید محبی؛ مجید علی حوری
چکیده
بحران کم آبی در مناطق مختلف کشور و کاهش کیفیت و شور شدن منابع خاک و آب موجب شده است تا سطح وسیعی از اراضی کشاورزی در معرض نابودی قرار گیرد. با توجه به این محدودیتها، افزایش تولید محصول به ازای واحد حجم آب مصرفی نیازمند برنامهریزی دقیقتر برای انتخاب روش مناسب آبیاری جهت استفاده بهینه از منابع آب موجود در بخش کشاورزی است. بدین منظور ...
بیشتر
بحران کم آبی در مناطق مختلف کشور و کاهش کیفیت و شور شدن منابع خاک و آب موجب شده است تا سطح وسیعی از اراضی کشاورزی در معرض نابودی قرار گیرد. با توجه به این محدودیتها، افزایش تولید محصول به ازای واحد حجم آب مصرفی نیازمند برنامهریزی دقیقتر برای انتخاب روش مناسب آبیاری جهت استفاده بهینه از منابع آب موجود در بخش کشاورزی است. بدین منظور این آزمایش طی چهار سال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی حاجی آباد هرمزگان در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با چهار تیمار آبیاری شامل روش آبیاری سطحی و قطرهای با میزان آب معادل 75 و 100 درصد تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد به رغم مصرف مقادیر متفاوت آب در تیمارهای آبیاری، اختلاف معنیداری در عملکرد میوه و صفات رویشی شامل تعداد برگ، تعداد برگچه، محیط تنه و سطح سایهانداز وجود نداشت. علت احتمالی این موضوع میتواند برآورد بیشتر نیاز آبی نخل در روش تشت تبخیر از نیاز واقعی آن باشد. اما بین مقدار بهرهوری آب در تیمارهای آبیاری اختلاف معنیداری در سطح احتمال یک درصد وجود داشت. بیشترین و کمترین مقدار بهرهوری آب به ترتیب از تیمار آبیاری قطرهای با میزان آب معادل 75% و تیمار آبیاری سطحی با میزان آب معادل 100% تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A به دست آمد. بنابراین آبیاری با روش قطرهای و به عمق معادل 75% تبخیر تجمعی از تشت کلاس A برای آبیاری نخلستانها توصیه گردید.
داود اکبری نودهی؛ علی اکبر عزیزی زهان؛ رضا رضایی سوخت آبندانی
چکیده
به منظور بررسی تاثیر کم آبیاری بر عملکرد گوجه فرنگی، تعیین تابع تولید و بازده مصرف آب، آزمایشی بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی، در سه تکرار و به مدت دو سال بر روی گوجه فرنگی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بایعکلاء (نکاء) اجرا شد. تیمارهای آبیاری پس از انتقال نشاء گوجه فرنگی بر اساس 1I، 2I، 3I، 4I، 5I و 4 I(به ترتیب 0 (بدون آبیاری) ، 20، 40، 60، ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر کم آبیاری بر عملکرد گوجه فرنگی، تعیین تابع تولید و بازده مصرف آب، آزمایشی بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی، در سه تکرار و به مدت دو سال بر روی گوجه فرنگی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بایعکلاء (نکاء) اجرا شد. تیمارهای آبیاری پس از انتقال نشاء گوجه فرنگی بر اساس 1I، 2I، 3I، 4I، 5I و 4 I(به ترتیب 0 (بدون آبیاری) ، 20، 40، 60، 80 و 100 درصد نیاز آبی) اجرا گردید. نتایج نشان داد که تیمار I1 (بدون آبیاری) و I6 (100 درصد نیاز آبی) به ترتیب دارای کمترین و بیشترین عملکرد در هکتار میباشند. بازدهی مصرف آب در تیمار 100 درصد نیاز آبی از دیگر تیمارهای آبیاری بیشتر از بود. و همچنین حداکثر محصول گوجه فرنگی با تأمین کامل نیاز آبی گیاه اتفاق میافتد. لذا، تیمار 100 درصد نیاز آبی با مقدار 5635 مترمکعب آب در هکتار و تولید 45020 کیلوگرم گوجه فرنگی در هکتار از سایر تیمارها برتری داشته که برای مناطقی که محدودیت منابع آبی وجود نداشته باشد، برای حصول حداکثر عملکرد قابل توصیه به کشاورزان میباشد. مقدار بازده مصرف آب (WUE) و بازده مصرف آب آبیاری (IWUE) به ترتیب بین 9/2-5 و 14/6-9/2 کیلوگرم بر مترمکعب بدست آمد. متوسط دو ساله فاکتور عکس العمل محصول (Ky) برای گوجه فرنگی در منطقه مورد نظر 1/18 تعیین شد.