بختیار کریمی؛ فریبا علی نظری
چکیده
تخمین ابعاد جبهه رطوبتی موجب افزایش راندمان کاربرد و استفاده بهینه از آب میگردد. با توجه به اینکه بیشتر زمینهایکشاورزی تحت کشت در اکثر مناطق دنیا نامسطح است، شناخت الگوی نسبتاً مناسب جبههی رطوبتی در اراضی شیبدار برای مدیریت و بهرهبرداری صحیح از سیستمهایآبیاری قطرهای ضروری میباشد. در این پژوهش، برای ...
بیشتر
تخمین ابعاد جبهه رطوبتی موجب افزایش راندمان کاربرد و استفاده بهینه از آب میگردد. با توجه به اینکه بیشتر زمینهایکشاورزی تحت کشت در اکثر مناطق دنیا نامسطح است، شناخت الگوی نسبتاً مناسب جبههی رطوبتی در اراضی شیبدار برای مدیریت و بهرهبرداری صحیح از سیستمهایآبیاری قطرهای ضروری میباشد. در این پژوهش، برای اندازهگیری جبهه پیشروی رطوبت در خاک دو مدل فیزیکی به شکل مکعب مستطیلساخته شد. از مدل کوچکتر برای انجام آزمایش با دبی کمتر و از مدل بزرگتر برای آزمایش با دبی بیشتر استفاده شد. آزمایشها برای چهار شیب مختلف (0%، 10%، 20% و 30%)، سه نوع خاک با بافتهای مختلف (سبک،متوسط، سنگین)، با سه دبی قطرهچکان (2، 4 و 6 لیتر در ساعت) به انجام رسید. نتایج نشان داد که گسترش پیاز رطوبتی در اراضی شیبدار در قسمت پایین دست و بالادست قطرهچکان (برای دبیها و خاکهای مختلف) متفاوت میباشد، بنابراین، طراحی در ارتباط با موقعیت قرارگیری قطرهچکان و گیاه در اراضی شیبدار بایستی متفاوت از اراضی مسطح باشد و با توجه به ماهیت اراضی شیبدار و موقعیت گیاه به سمت پایین قطرهچکان تغییر مکان داده شود که مقادیر دقیق آن وموقعیت دقیق قرارگیری قطرهچکانها برای سناریوهای مختلف (برای دبیها، شیبها و خاکهای مختلف) در این تحقیق ارائه شده است. نتایج نشان داد که درصد شعاع خیس شده پایین دست قطرهچکان در اراضی شیبدار برای سه نوع خاک سنگین، متوسط و سبک به ترتیب بین 5/81-2/49%، 76-2/49% و 7/70-3/48% متغییر میباشد و این مقادیر برای درصد شعاع خیس شده بالادست قطرهچکان به ترتیب بین 8/50-5/%18، 8/50-%24 و 7/49-3/29% متغییر میباشد. نتایج این تحقیق میتواند به عنوان یک راهنمای کلی در طراحی سیستمهای آبیاری قطرهای در اراضی شیبدار استفاده گردد و موقعیت گیاه و قطرهچکان را به صورت نسبتاً دقیقی مشخص کند.
جلیل کرمان نژاد؛ الهام قنبری عدیوی
چکیده
یکی از مهمترین عوامل طراحی و استفاده از این روش آبیاری قطرهای زیرسطحی، تعیین پیاز رطوبتی تحت تاثیر بافت خاک و مشخصات قطره چکانها میباشد. بهمنظور بررسی توزیع رطوبت و شوری خاک و تعیین بهترین عمق نصب لوله آبده و فاصله قطرهچکانهای آن، خاکی با بافت سنگین (رسیسیلتی)، در مزرعه نیشکر تحت آبیاری قطرهای زیرسطحی با یک ...
بیشتر
یکی از مهمترین عوامل طراحی و استفاده از این روش آبیاری قطرهای زیرسطحی، تعیین پیاز رطوبتی تحت تاثیر بافت خاک و مشخصات قطره چکانها میباشد. بهمنظور بررسی توزیع رطوبت و شوری خاک و تعیین بهترین عمق نصب لوله آبده و فاصله قطرهچکانهای آن، خاکی با بافت سنگین (رسیسیلتی)، در مزرعه نیشکر تحت آبیاری قطرهای زیرسطحی با یک ردیف لوله قطرهچکاندار موردبررسی قرار گرفت. در این آزمایش از لولههای قطرهچکاندار با دبی ۲/۱ لیتر در ساعت استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه عمق نصب لوله آبده (۱۵، ۲۰، ۳۰ سانتیمتر) و دو فاصله قطرهچکانها (۵۰ و ۶۰ سانتیمتر) در سه تکرار انجام‌شد. بیشترین توسعه عرضی و عمقی رطوبت به ترتیب برابر 60 (هر سمت لوله آبده) و 90 سانتیمتر در تیمار عمق نصب لوله 20 سانتیمتری مشاهده شد. نتایج نشان داد، شوری خاک در لایه 30-0 سانتیمتری در طول دوره اندازهگیری (یک سال) روندی افزایشی و در عمقهای 60-30 و 90-60 در این دوره روندی کاهشی داشته همچنین به ازای یک دوره مشخص با افزایش فاصله افقی از لوله آبده مقادیر شوری خاک افزایش داشته است. بیشترین میزان شوری در تیمار مربوط به فاصله 50 سانتیمتر بین قطرهچکانها روی لوله آبده و در نقطهای با فاصله افقی 60 سانتیمتر از لوله آبده در لایه با عمق 15 سانتیمتری از سطح، معادل 13 دسی‌زیمینس بر متر بدست آمد. همچنین به منظور تخمین رطوبت، روابطی بین فاصله از لوله و مقدار رطوبت خاک در دو جهت افقی و قائم ارائه گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که این روابط در جهت افقی و قائم عمکرد قابل قبولی دارند. درنهایت بهترین عمق نصب لوله آبده و فاصله قطرهچکانهای آن با توجه به گسترش پیاز رطوبتی و توسعه شوری در خاک به ترتیب معادل 20 و 50 سانتیمتر به‌دست‌آمد.