آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
علی عبدزادگوهری؛ امیر نیک اختر؛ نیازعلی ابراهیمی پاک؛ آرش تافته
چکیده
مؤسسه تحقیقات خاک و آب، سامانه "نیاز آب" را برای برآورد و تعیین نیاز آبی، آب مصرفی و برنامه‌ریزی آبیاری گیاهان زراعی و باغی در سطح منطقه، شهرستان و دشتهای کشور ارائه نموده است. پژوهش حاضر بهمنظور استفاده از سامانه نیاز آب (شامل روشهای تافته، پاسکوئله و ریس) در تعیین مقدار آب مصرفی واقعی گیاه سویا رقم ویلیامز بر اساس حل معکوس ...
بیشتر
مؤسسه تحقیقات خاک و آب، سامانه "نیاز آب" را برای برآورد و تعیین نیاز آبی، آب مصرفی و برنامه‌ریزی آبیاری گیاهان زراعی و باغی در سطح منطقه، شهرستان و دشتهای کشور ارائه نموده است. پژوهش حاضر بهمنظور استفاده از سامانه نیاز آب (شامل روشهای تافته، پاسکوئله و ریس) در تعیین مقدار آب مصرفی واقعی گیاه سویا رقم ویلیامز بر اساس حل معکوس تابع عملکرد انجام شد. تیمارهای کودی آزمایشی شامل بدون کود و مصرف 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار با تیمارهای مختلف آبیاری شامل 100%، 80%، 60% و 40% نیاز آبی بود که بهصورت اسپلیت پلات و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در شهرستان حاجیآباد، واقع در استان هرمزگان در سالهای زراعی 1399 و 1400 اجرا گردید. مقادیر برآورد شده توسط سامانه و اندازهگیری شده نشان داد که میانگین خطای نسبی در میزان تبخیر و تعرق، در روشهای تافته، پاسکوئله و ریس در سال اول بهترتیب 7/49%، 0/50-% و 9/14% و در سال دوم بهترتیب 6/47%، 1/29-% و 9/06% بود. میانگین خطای نسبی در بهرهوری فیزیکی آب در روشهای مذکور در سال اول بهترتیب 8/23-%، 0/73-% و 10/08-% و در سال دوم بهترتیب 7/10-%، 0/58% و 10/07-% را نشان داد. ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) در روشهای تافته، پاسکوئله و ریس بهترتیب 43، 35 و 49 میلیمتر و ریشه میانگین مربعات خطای نرمال (RMSEn) بهترتیب0/093%، 0/076% و 0/105% بود. بهطور کلی و با توجه بهنتایج آماری، سامانه نیاز آب، مقدار آب آبیاری و میزان تبخیر و تعرق را با تقریب مناسبی برآورد نمود و میتوان از آن در تخمین آب مصرفی در منطقه مورد مطالعه استفاده نمود.
استفاده از مدل ها، معادلات انتقالی، شبکه عصبی
سارا بلوک آذری؛ حسین بابازاده؛ نیازعلی ابراهیمی پاک؛ سیدحبیب موسوی جهرمی؛ هادی رمضانی اعتدالی
چکیده
در بهره‌برداری از آب‌های با کیفیت پایین در مناطق خشک و نیمهخشک، مدیریت آبیاری برای افزایش بهرهوری مصرف آب ضروری می‌باشد. ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺗﺎﺑﻊ تولید آب- ﺷﻮری- ﻋﻤﻠﮑﺮد ابزار مهمی برای مدیریت آبیاری است. در این پژوهش، توانایی مدل گیاهی AquaCrop در مدیریتهای مختلف آبیاری و در سطوح مختلف شوری برای غلات عمده دشت قزوین شامل گندم، جو و ذرت ...
بیشتر
در بهره‌برداری از آب‌های با کیفیت پایین در مناطق خشک و نیمهخشک، مدیریت آبیاری برای افزایش بهرهوری مصرف آب ضروری می‌باشد. ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺗﺎﺑﻊ تولید آب- ﺷﻮری- ﻋﻤﻠﮑﺮد ابزار مهمی برای مدیریت آبیاری است. در این پژوهش، توانایی مدل گیاهی AquaCrop در مدیریتهای مختلف آبیاری و در سطوح مختلف شوری برای غلات عمده دشت قزوین شامل گندم، جو و ذرت ارزیابی شد. نتایج بررسی، ضریب تبیین را برای عملکرد گندم، جو و ذرت به ترتیب 0/97، 0/86 و 0/91 نشان داد. بنابراین مدل مزبور در شرایط شوری و کمآبیاری با تقریب خوبی می‌تواند عملکرد را ارزیابی نماید. برای تعیین توابع تولید بهینه هر محصول نتایج مدل گیاهی با سه مدل رگرسیون ﺧﻄﯽ، غیرخطی و همچنین شبکه عصبی مصنوعی مقایسه گردید. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ مدل شبکه عصبی توانست عملکرد را نسبت به مدل AquaCrop با همبستگی بالا (0/99) برآورد نماید. در صورتی که این مقادیر در تابع خطی برای گیاه گندم و جو و ذرت به ترتیب0/98، 0/95، 0/78 و در تابع نمایی 0/92، 0/86 و 0/81 بود. همچنین، خطای محاسبه شده در روش شبکه عصبی برای گیاه گندم، جو، ذرت به ترتیب 40/16، 62/09 و 87/08 کیلوگرم بود که این میزان به ترتیب در مقایسه با مدل خطی 75%، 70% و 95% و نسبت به مدل نمایی 90%، 85% و 93% کاهش داشت. بهترین شبکه آموزش دیده برای تعیین تابع تولید آب- شوری برای جو و گندم پنج نرون و برای ذرت هفت نرون در ساختار شبکه‌ی تک لایه معرفی گردید. تحلیل حساسیت به کار رفته برای گیاهان گندم وجو نشان داد که مدلهای رگرسیون خطی، نمایی و شبکه عصبی نسبت به پارامتر مقدار آب آبیاری و میزان شوری آب و خاک حساسیت کم دارند و تنها حساسیت گیاه ذرت نسبت به پارامتر شوری خاک در محدوده متوسط قرار گرفت.
مهدی ملک پور؛ حسین بابازاده؛ فریدون کاوه؛ نیازعلی ابراهیمی پاک
چکیده
بخش کشاورزی بزرگترین مصرف کننده آب شناخته شده است. با توجه به محدودیت منابع آب لازم است اصلاح بهرهوری آب در این بخش صورت گرفته و مفهوم بهرهوری آب در بخش کشاورزی در بین سیاستگذاران بخش آب و غذا در سطح وسیع و در حوضه آبریز دشت ها مورد توجه قرار گیرد. سنجش از دور ابزاری است که در دهههای اخیر در ارزیابی و مدیریت آب و خاک مورد استفاده ...
بیشتر
بخش کشاورزی بزرگترین مصرف کننده آب شناخته شده است. با توجه به محدودیت منابع آب لازم است اصلاح بهرهوری آب در این بخش صورت گرفته و مفهوم بهرهوری آب در بخش کشاورزی در بین سیاستگذاران بخش آب و غذا در سطح وسیع و در حوضه آبریز دشت ها مورد توجه قرار گیرد. سنجش از دور ابزاری است که در دهههای اخیر در ارزیابی و مدیریت آب و خاک مورد استفاده قرار گرفته است. در این تحقیق نیز از این ابزار برای برآورد بهرهوری آب استفاده شده است. مقادیر تبخیر و تعرق و ماده خشک تولیدی در دشت قزوین با استفاده از الگوریتم سبال و برای 5 تصویر گرفتهشده از ماهواره لندست 5 محاسبه شد. نتایج اجرای الگوریتم سبال در هر پنج تصویر با دادههای لایسیمتر زهکشدار موجود در منطقه مورد ارزیابی قرار گرفت که مقدار ضریب تبیین ( ) آنها 9948/0 و میانگین تفاضل مطلق آنها 446/0 میلیمتر بر روز به دست آمد. این نتیجه نشان از دقت مناسب روش سنجش از دور در تخمین تبخیر و تعرق در سطح دشت دارد. علاوه بر این، نتایج نشان داد که بهرهوری آب در سطح دشت از 18/0 تا 35/1 کیلوگرم بر مترمکعب متغیر است. میزان بهرهوری آب برای گندم در سطح دشت با تصاویر ماهوارهای لندست 5 به طور متوسط 73/0 کیلوگرم بر مترمکعب و از طریق لایسیمتر گندم، 85/0 کیلوگرم بر مترمکعب به دست آمد که همدیگر را تأیید میکنند.
آرش تافته؛ نیازعلی ابراهیمی پاک؛ حسین بابازاده؛ فریدون کاوه
چکیده
از آنجایی که برنامه ریزی توزیع آب در دشت قزوین به صورت ماهانه انجام می گیرد توابعی مورد نیاز است که در بازه های زمانی ماهانه با دقت مناسب میزان کاهش محصول را در شرایط کم آبیاری ارزیابی نماید. لذا این پژوهش با هدف ارزیابی توابع تولید حداقل، میانگین، حاصل ضربی، حاصل ضرب اصلاح شده توسط ریس و حاصل ضربی با توان ضریب واکنش عملکرد (Ky) در ...
بیشتر
از آنجایی که برنامه ریزی توزیع آب در دشت قزوین به صورت ماهانه انجام می گیرد توابعی مورد نیاز است که در بازه های زمانی ماهانه با دقت مناسب میزان کاهش محصول را در شرایط کم آبیاری ارزیابی نماید. لذا این پژوهش با هدف ارزیابی توابع تولید حداقل، میانگین، حاصل ضربی، حاصل ضرب اصلاح شده توسط ریس و حاصل ضربی با توان ضریب واکنش عملکرد (Ky) در منطقه قزوین انجام شد. به منظور تخمین میزان عملکرد گوجه فرنگی در شرایط کمآبیاری از داده های طرح بلوک های کامل تصادفی با تیمار های آبیاری، T4, T3, T2, T1 به ترتیب 60 ،90 ،120 و150 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی فیض آباد اجراء شده بود، استفاده گردید. نتایج نشان داد که بیشترین نیاز آبی گیاه گوجه فرنگی در دوره رشد برابر با 1073 میلی متر بود و تیمار T1 با محصول برابر 88500 کیلوگرم در هکتار حداکثر و تیمارT4 با محصول برابر 57000 کیلوگرم در هکتار حداقل عملکرد را داشتند. با توجه به مطابقت آماری، روش پیشنهادی که روشی حاصل ضربی بر اساس توان (Ky) ماهانه می باشد، نسبت به روش های دیگر کمترین مقدار ریشه مربعات خطای استاندارد (RMSE)، ریشه مربعات خطای استاندارد نرمال شده (NRMSE) و بیشترین مقدار ضریب توافق (d) و ضریب تبیین (2R ) را داشت. در نتیجه روش پیشنهادی، روش مناسبی برای منطقه است . با استفاده از روش پیشنهادی مقدار ضریب واکنش عملکرد گیاه در ماه های خرداد، تیر، مرداد، شهریور و مهر به ترتیب برابر با 0/7، 1/1، 1/1، 1/14 و 0/4 و برای مراحل رشد ابتدایی، توسعه گیاه، میانی و نهایی به ترتیب برابر با 0/7، 1/1، 1/14 و 0/4 و متوسط آن برای کل دوره رشد گوجه فرنگی برابر با 0/89 بدست آمد.
نیازعلی ابراهیمی پاک؛ مهرزاد مستشاری محصص
چکیده
اینتحقیق با هدفبررسیاثرتنشآبیومقادیرمختلف کودهای روی، منگنز و بور بر اجزاء عملکردو کارایی مصرف آب چغندرقند به صورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با دو فاکتور دور آبیاری و سطوح مختلف کودی درسه تکرار به مدت سه سال در قزوین اجراء گردید. فاکتور دورآبیاری در چهار سطح شامل6، 9، 12و 15روز( تیمارهای E1 تا E4 )و فاکتور سطوح کودی ...
بیشتر
اینتحقیق با هدفبررسیاثرتنشآبیومقادیرمختلف کودهای روی، منگنز و بور بر اجزاء عملکردو کارایی مصرف آب چغندرقند به صورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با دو فاکتور دور آبیاری و سطوح مختلف کودی درسه تکرار به مدت سه سال در قزوین اجراء گردید. فاکتور دورآبیاری در چهار سطح شامل6، 9، 12و 15روز( تیمارهای E1 تا E4 )و فاکتور سطوح کودی در3 سطح شامل مصرف کود بر اساس آزمون خاک (30کیلوگرم درهکتار اسید بوریک،40کیلوگرم در هکتار سولفات روی و30کیلوگرم در هکتار سولفات منگنز)،30 درصد کمتر از توصیه کودی(21کیلوگرمدرهکتار اسید بوریک، 28 کیلوگرم در هکتارسولفات روی و21 کیلوگرم در هکتار سولفات منگنز)، 30 درصد بیشتر از توصیه کودی (39کیلوگرمدرهکتاراسید بوریک،52 کیلوگرم سولفات روی و 39 کیلوگرم در هکتار سولفات منگنز) به ترتیب تیمارهای F2,F1 و F3 بود. نتایج تحلیل آماری عملکرد ریشه چغندر قند نشان داد که بین سطوح آبیاری و سطوح مصرف کودهای روی، منگنز و بور در سطح 5 درصد اختلاف معنیداری وجود دارد و عملکرد ریشه درسطح آبیاری 6 روزه و 30 درصد بیشتر از توصیه شده با مقدار 64696 کیلوگرم درهکتار بیشترین و در سطح آبیاری 15 روزه و 30 درصد بیشتر از توصیه با مقدار 41736 کیلو گرم کمترین مقدار را داشتند. میانگین عملکرد ریشه در سطح 30درصد کمتر از توصیه کودی نسبت به سطوح دیگر بیشتر شد. لیکن میزان درصد شکر در سطح توصیه کودی بیشتر بود. در شرایط آبیاری با دور 6 روزه، با افزایش مصرف کود، عملکرد ریشه افزایش یافت .بر اساس نتایج این تحقیق، چنانچه شرایطتنش آبی اتفاق بیافتد، لازم استاز مصرف کود بیشتر از توصیه شده، خودداری کرد.مقدار آب مصرفی در سطوح آبیاری 6، 9، 12و 15 روزه به ترتیب برابر با 9659، 8104، 6677 و 5398 متر مکعب در هکتار بود. بیشترین کارایی مصرف آب آبیاری در دور آبیاری 15روزه درسطح کودی 30 درصد کمتر از توصیه، مقدار توصیه و30 درصد بیشتر از توصیه شده، به ترتیب با39/8 ،38/8 و 73/7 کیلوگرم ریشه چغندر قند بر متر مکعب آب، به دست آمد.