علیرضا کرباسی؛ تکتم محتشمی؛ امین علیزاده؛ زهرا مقیمی
چکیده
کشاورزی در مناطق خشک و نیمه‌خشک بیشتر به استحصال آبهای زیرزمینی وابسته است. بهرهبرداری از ذخایر آب زیرزمینی در دشت زاوه- تربتحیدریه بیشتر از پتانسیل تجدیدپذیر آبخوان بوده و لایههای آب زیرزمینی در این منطقه دارای کسری مخزن است. به همین منظور، در این پژوهش با استفاده از اطلاعات به‌دست‌آمده از مصاحبه با کشاورزان در این دشت ...
بیشتر
کشاورزی در مناطق خشک و نیمه‌خشک بیشتر به استحصال آبهای زیرزمینی وابسته است. بهرهبرداری از ذخایر آب زیرزمینی در دشت زاوه- تربتحیدریه بیشتر از پتانسیل تجدیدپذیر آبخوان بوده و لایههای آب زیرزمینی در این منطقه دارای کسری مخزن است. به همین منظور، در این پژوهش با استفاده از اطلاعات به‌دست‌آمده از مصاحبه با کشاورزان در این دشت (که از طریق نمونهگیری خوشهای دومرحلهای در سال 95-1394 انتخاب‌شده بودند) و بهکارگیری مدل توبیت (Tobit model)به روش دومرحلهای هکمن به بررسی عوامل مؤثر بر اضافه برداشت از منابع آب زیرزمینی پرداخته شد. نتایج الگوی دومرحلهای هکمن در مورد اضافه برداشت آب نشان داد که در مرحله اول متغیرهای توضیحی نوع کشت غالب، مالکیت شخصی و مالکیت سهمبری چاه آب با اثر نهایی 35/0، 43/0 و 41/0، رابطه مستقیم؛ و متغیرهای عمق چاه، نوع کانال انتقال آب و کشت محصولات کمآب رابطه معکوسی با اضافه برداشت داشتند. در مرحله دوم نتایج نشان داد که رابطه متغیرهای فاصله مزرعه تا چاه، درآمد سالیانه کشاورز و نوع کشت غالب با میزان اضافه برداشت، رابطه ای مستقیم و معنیدار در سطح پنج درصد بود. بر این اساس، توجه بیشتر به عوامل فنی مؤثر در بهرهبرداری و مدیریت آب به همراه افزایش آگاهی کشاورزان در جهت مشارکت در اصلاح الگوی کشت، گامی مؤثر درزمینه کاهش اضافه برداشت از منابع آب زیرزمینی بوده و پیشنهاد میشود.
علیرضا وحیدی؛ امین علیزاده؛ امین باقی زاده؛ حسین انصاری
چکیده
به منظور بررسی اثر کودهای زیستی، شیمیایی و تنش کمآبی بر عملکرد زیستی ، میزان لاوسون و درصد همزیستی با قارچ میکوریزا در گیاه دارویی حنا[1]، آزمایشی به صورت فاکتوریل دو عاملی با استفاده از سطوح کودی، ( بدون کود ()، اسید هیومیک()، تلقیح میکوریزایی× ورمیکمپوست()، ورمی کمپوست () و کود شیمیایی NPK ()) و سطوح تنش آبی (100 درصد نیاز آبی ()، ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر کودهای زیستی، شیمیایی و تنش کمآبی بر عملکرد زیستی ، میزان لاوسون و درصد همزیستی با قارچ میکوریزا در گیاه دارویی حنا[1]، آزمایشی به صورت فاکتوریل دو عاملی با استفاده از سطوح کودی، ( بدون کود ()، اسید هیومیک()، تلقیح میکوریزایی× ورمیکمپوست()، ورمی کمپوست () و کود شیمیایی NPK ()) و سطوح تنش آبی (100 درصد نیاز آبی ()، 80 درصد نیاز آبی ()و 60 درصد نیاز آبی()) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با پانزده تیمار و سه تکرار در سال زراعی 1394-1393 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه بم به اجرا در آمد. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که بیشترین مقادیر برای صفات وزن خشک برگ، تعداد برگ ، ارتفاع گیاه ، تعداد گره ، میزان لاوسون و عملکرد در تیمار با آبیاری کامل و تلقیح میکوریزایی× ورمی کمپوست () حاصل شد. با ایجاد تنش، بیشترین مقادیر برای صفات وزن خشک برگ (153/0گرم)، تعداد برگ (171 عدد) وارتفاع گیاه( 33/120سانتی متر ) در تیمار () ، و برای صفت تعداد گره (63 گره)در تیمار ()، وبرای صفات عملکرد (21/5 گرم در بوته)، میزان لاوسون کل (6/69میلیگرم در گرم) ودرصد همزیستی ریشه(2/82 درصد) در تیمار () به دست آمد. در مجموع نتایج حاصل از این بررسی نشان داد کودهای بیولوژیک دارای نقش قابل توجهی در بهبود وافزایش صفات عملکردی گیاه دارویی حنا خصوصا در شرایط تنش کم آبی بوده و میتوانند به عنوان جایگزین های مناسب برای کودهای شیمیایی مورد توجه قرار گیرند. [1] Lawsonia inermis
سیدحسن موسوی‌فضل؛ امین علیزاده؛ حسین انصاری؛ پرویز رضوانی مقدم
چکیده
به منظور بررسی اثر سطوح مختلف آب آبیاری و کود پتاسیم بر خصوصیات رشدی ریشه، اندامهای هوایی، عملکرد و کارایی مصرف آب در سه رقم سورگوم علوفهای، پژوهشی در اراضی مرکز تحقیقات کشاورزی استان سمنان( شاهرود) در سال 1393 به صورت گلدانی و مزرعهای انجام شد. متغیرهای این پژوهش عبارت بودند از : 1- آب آبیاری در سه سطح (50، 75 و 100 درصد آب مورد ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر سطوح مختلف آب آبیاری و کود پتاسیم بر خصوصیات رشدی ریشه، اندامهای هوایی، عملکرد و کارایی مصرف آب در سه رقم سورگوم علوفهای، پژوهشی در اراضی مرکز تحقیقات کشاورزی استان سمنان( شاهرود) در سال 1393 به صورت گلدانی و مزرعهای انجام شد. متغیرهای این پژوهش عبارت بودند از : 1- آب آبیاری در سه سطح (50، 75 و 100 درصد آب مورد نیاز) 2- کود پتاسیم در سه سطح ( صفر، 50 و 100 درصد کود مورد نیاز براساس آزمون خاک) 3– ارقام سورگوم علوفهای در سه سطح (پگاه، اسپیدفید و کرج).پژوهش گلدانی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی به صورت فاکتوریل و پژوهش مزرعهای در قالب طرح کرتهای خرد شده به صورت فاکتوریل با سه تکرار انجام شد. در پژوهش گلدانی243 گلدان پلاستیکی به قطر 30 و ارتفاع 60 سانتیمتر انتخاب شد. در هر دو پژوهش، آب آبیاری با استفاده از دادههای هواشناسی محل به روش پنمن- مانتیث محاسبه و با روش آبیاری قطرهای در اختیار گیاه قرار گرفت. نمونهبرداری از ریشه (پژوهش گلدانی) در سه مرحله در طول فصل زراعی به صورت تخریبی انجام شد. حجم ریشه با روش غوطهوری در آب و وزن آن با ترازوی دقیق اندازهگیری شد. در پژوهش گلدانی علاوه بر پارامترهای ریشه، سطح برگ، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه و وزن اندام هوایی نیز اندازهگیری شد. نتایج نشان داد اثر آب آبیاری و کود پتاسیم بر عملکرد علوفهی تر در پژوهش مزرعهای، خصوصیات ریشه (حجم و وزن خشک) در پژوهش گلدانی و اندامهای هوایی گیاه (هر دو پژوهش) معنیدار شد. در پژوهش مزرعهای بیشترین عملکرد، از سطح آب و کود 100 درصد (8/102 تن در هکتار) بدست آمد. رقم پگاه با عملکرد 7/92 تن در هکتار در بین ارقام، بیشترینعملکرد علوفه را داشت. حداکثر کارایی مصرف آب (5/20 کیلوگرم بر مترمکعب در هکتار) برای علوفهی تازه از تیمار آب 75 % و کود 100 درصد بدست آمد. تیمار آب 75% و کود 100 درصد و رقم پگاه (W75K100Vp)به عنوان تیمار برتر تعیین شد. کاربرد کود پتاسیم (به اندازهی نیاز) توانست بخشی از زیانهای ناشی از کمبود آب را جبران نماید. معادلات ریاضی حجم و وزن ریشه نسبت به زمان و نیز روابط بین برخی صفات اندام هوایی و ریشه با استفاده از دادههای پژوهش گلدانی تعیین شدند.
احد فعالیان؛ حسین انصاری؛ محمد کافی؛ امین علیزاده؛ مهنوش مقدسی
چکیده
بیشتر مناطق کشور با افت کمی و کیفی منابع آب کشاورزی روبرو هستند. به دلیل گسترش روزافزون کشتهای گلخانهای و اهمیت محصول گوجه فرنگی، برای ارزیابی اثر همزمان تنش های شوری و خشکی بر رشد و عملکرد گیاه گوجه فرنگی رقم اورینت (Lycopersiconesculentum Mill. Cv. Oriental) آزمایشی با چهار سطح آبیاری (آبیاری به میزان 125%، 100%، 75% و 50% نیاز آبی) و شش سطح شوری (1/0 به ...
بیشتر
بیشتر مناطق کشور با افت کمی و کیفی منابع آب کشاورزی روبرو هستند. به دلیل گسترش روزافزون کشتهای گلخانهای و اهمیت محصول گوجه فرنگی، برای ارزیابی اثر همزمان تنش های شوری و خشکی بر رشد و عملکرد گیاه گوجه فرنگی رقم اورینت (Lycopersiconesculentum Mill. Cv. Oriental) آزمایشی با چهار سطح آبیاری (آبیاری به میزان 125%، 100%، 75% و 50% نیاز آبی) و شش سطح شوری (1/0 به عنوان تیمار شاهد، 3/1، 3، 5 ، 7 و 9 دسی زیمنس بر متر) به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و با سه تکرار در کشت بدون خاک گلخانه ای انجام شد. عملکرد و شاخص های کمی و کیفی عملکرد در طول آزمایش اندازه گیری شدند. مطابق انتظار مشاهده شد که شوری محلول غذایی و تنش خشکی اثر کاهشی معنی دار بر عملکرد و شاخص های رشدی گیاه دارند. توابع مختلف تولید (خطی ساده، نمایی، کاپ داگلاس، درجه دوم) بر روی داده های عملکرد برازش داده شد، مشخص شد که تابع تولید خطی ساده تابع تولید بهینه می باشد. بیشترین مقدار کارایی مصرف آب مربوط به تیمارS1W4با حدود 6/34 کیلوگرم بر مترمکعب و کمترین مقدار آن مربوط به تیمارS5W1با حدود 4/6 کیلوگرم بر مترمکعب می باشد. منحنی های هم محصول نشان میدهند که با افزایش مقدار آبیاری، می توان از آب های با سطح شوری بالاتر بدون تغییر در عملکرد گوجه فرنگی گلخانه ای استفاده نمود.
ناصر صداقتی؛ امین علیزاده؛ حسین انصاری؛ سید جواد حسینی‌فرد
چکیده
به منظور مطالعه اثرات استفاده از خاکپوش پلاستیکی در سیستم آبیاری قطرهای روی درختان بارور پسته، تحقیقی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی، در دو باغ پسته )رقم اوحدی( با شرایط متفاوت از نظر میزان آب مصرفی (4100 و 6170 متر مکعب در هکتار)، دور آبیاری (8 و 12 روز) و وضعیت رشد درختان، در حومه غربی رفسنجان اجرا شد. در هر باغ سه سطح پوشش، شامل: بدون ...
بیشتر
به منظور مطالعه اثرات استفاده از خاکپوش پلاستیکی در سیستم آبیاری قطرهای روی درختان بارور پسته، تحقیقی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی، در دو باغ پسته )رقم اوحدی( با شرایط متفاوت از نظر میزان آب مصرفی (4100 و 6170 متر مکعب در هکتار)، دور آبیاری (8 و 12 روز) و وضعیت رشد درختان، در حومه غربی رفسنجان اجرا شد. در هر باغ سه سطح پوشش، شامل: بدون خاکپوش (تیمار C)، خاکپوش پلاستیکی مشکی و سفید (تیمارهای MBو MW)، در سه تکرار اجرا شد. در انتهای فصل با داده های اندازهگیری شده صفات رویشی، کمی و کیفی محصول و تعیین بهرهوری مصرف آب (WUP)، مقایسه میانگین‌ها با استفاده از آزمون چند دامنه‌ای دانکن، انجام شده و اثرات استفاده از خاکپوش پلاستیکی بر این صفات مشخص گردید. نتایج، تاثیر معنیدار استفاده از خاکپوش پلاستیکی بر اغلب صفات رویشی، کمی و کیفی محصول و نیز بهرهوری مصرف آب را نشان داد. ضمن اینکه در اغلب موارد، رنگ خاکپوش تاثیر چندانی بر این صفات نداشت. در مجموع کاربرد خاکپوش پلاستیکی در قطعه شماره یک، باعث افزایش وزن خشک محصول تا 271 گرم به ازای هر درخت، کاهش درصد پوکی میوه تا حدود 6/10 درصد، افزایش درصد خندانی میوه تا 2/11 درصد، کاهش تعداد دانه در انس پسته تا 3/2 واحد و افزایش بهرهوری مصرف آب تا 100 درصد نسبت به تیمار شاهد گردید. در قطعه شماره دو نیز افزایش وزن خشک محصول تا 1090 گرم به ازای هر درخت و افزایش بهرهوری مصرف آب تا 36 درصد نسبت به تیمار شاهد را سبب گردید. بررسی تغییرات رطوبت حجمی خاک در فاصله بین دو آبیاری، اثر معنیدار استفاده از پوشش را در حفظ رطوبت خاک نسبت به تیمار شاهد نشان داد. با توجه به نقطه پژمردگی دائم (PWP) و رطوبت سهل الوصول (RAW) خاک قطعات آزمایشی، دور مناسب آبیاری درختان پسته در روش آبیاری قطرهای در خاک‌های شنی لومی تا لومی شنی، در حالت بدون پوشش، به ترتیب پنج تا نه روز و در شرایط استفاده از خاکپوش پلاستیکی، 11 تا 15 روز بدست آمد.
احد فعالیان؛ حسین انصاری؛ محمد کافی؛ امین علیزاده؛ مهنوش مقدسی
چکیده
برای بررسی اقتصادی اثر همزمان تنش های شوری و خشکی بر رشد و عملکرد گیاه گوجهفرنگی رقم اورینتدر کشت بدون خاک گلخانه ای، آزمایشی با چهار سطح میزان آبیاری (Lycopersiconesculentum Mill. Cv. Oriental)، 5 ،3 ،1/ 0 به عنوان تیمار شاهد، 3 / 75 % و 50 % نیاز آبی) و شش سطح شوری ( 1 ،%100 ،% شامل (آبیاری به میزان 1257 و 9 دسی زیمنس بر متر) به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و ...
بیشتر
برای بررسی اقتصادی اثر همزمان تنش های شوری و خشکی بر رشد و عملکرد گیاه گوجهفرنگی رقم اورینتدر کشت بدون خاک گلخانه ای، آزمایشی با چهار سطح میزان آبیاری (Lycopersiconesculentum Mill. Cv. Oriental)، 5 ،3 ،1/ 0 به عنوان تیمار شاهد، 3 / 75 % و 50 % نیاز آبی) و شش سطح شوری ( 1 ،%100 ،% شامل (آبیاری به میزان 1257 و 9 دسی زیمنس بر متر) به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و با سه تکرار انجام شد. برای اولین بار مدلاقتصادی بهینه سازی کم آبیاری در مورد کشت بدون خاک گوجه فرنگی در گلخانه استخراج و استفاده شد. نتیجه حاصلاز این مدل اقتصادی نشان داد که سود خالص حاصل از آبیاری کامل گوجه فرنگی گلخانه ای در کشت بدون خاک با آب21 ، % 1، و شوری 3 دسی زیمنس برمتر به ترتیب با سود خالص حاصل از کم آبیاری به مقادیر 36 / شیرین(شاهد)، شوری 3%و 24 % برابر است، یعنی به طور متوسط حدود 25 درصد می توان کم آبیاری اعمال کرد بدون اینکه سود خالص تولیدتغییر کند. با توجه به تعدد گلخانه های دارای کشت بدون خاک گوجه فرنگی و قیمت روزافزون کودهای شیمیایی و سایرهزینه های مرتبط با تغذیه و آبیاری، کاهش حدود یک چهارم از کل هزینه های تغذیه منجر به صرفه جویی بسیار چشمگیردر مخارج کشت خواهد شد.
نادر کوهی چله‌کران؛ امین علیزاده؛ کامران داوری
چکیده
عملکرد گیاه تابعی از توزیع ریشه و فعالیت آن میباشد. در شرایط محدودیت آب، رشد کافی و کارآیی ریشه برای بهره وری محصول ضروری هستند.برای مطالعه رابطه بین پویایی رشد ریشه ذرت (رقم سینگل کراس 704) و میزان جذب آب قابل دسترس خاک، با استفاده از سامانه آبیاری قطرهای، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش ...
بیشتر
عملکرد گیاه تابعی از توزیع ریشه و فعالیت آن میباشد. در شرایط محدودیت آب، رشد کافی و کارآیی ریشه برای بهره وری محصول ضروری هستند.برای مطالعه رابطه بین پویایی رشد ریشه ذرت (رقم سینگل کراس 704) و میزان جذب آب قابل دسترس خاک، با استفاده از سامانه آبیاری قطرهای، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه رژیم آبیاری: 100I1= %، 80%I2= و 60%I3= از نیاز واقعی گیاه بود که توسط فرمول پنمن – مونتیت با استفاده از دادههای هواشناسی محاسبه گردید. نمونه برداری از ریشه‌ها از ابتدا تا اواخر فصل رشد در چهار مرحله یعنی 25 ، 55 ، 85 و 115 روز بعد از کاشت انجام گرفت. نمونه برداری‌ها از 5 عمق 10-0 ، 20-10 ، 30-20 ، 40 -30 و 50-40 انجام شد. نتایج این مطالعه نشان داد که تیمارهای آبیاری بر تراکم طولی ریشه در عمق‌های مختلف اثر معنیداری در سطح احتمال یک درصد داشته است. تقریبا 60 درصد تراکم طولی ریشه ذرت تا عمق 20 سانتیمتری بود. از طرفی لایههای سطحی ریشه تا این عمق خیلی سریع رطوبت خود را از دست داده و گیاه برای ادامه بقا نیاز به جذب آب از لایههای زیرین ( پایین‌تر از 20 سانتیمتر) دارد. این در حالی است که در تیمار کم آبیاری ( 60 درصد نیاز آبی) به علت کمبود آب و جذب آن در لایههای ابتدایی، تا لایه 40 سانتیمتر وضعیت رشد ریشه کم بوده و در نتیجه میزان جذب آب نیز در لایههای پایین کم‌تر بوده است. افزایش مقدار آبیاری تاثیر مثبتی بر میزان عملکرد داشت به طوری که تیمار آبیاری 100 درصد نیاز آبی با 7769 کیلوگرم در هکتار بیشترین و تیمار 60 درصد نیاز آبی با 2482 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد خشک دانه را داشت.
هادی دهقان؛ امین علیزاده؛ کاظم اسماعیلی؛ سیدحسین نعمتی
چکیده
تنش خشکی یکی از مشکلات اصلی تولید فرآوردههای کشاورزی در بسیاری از نقاط دنیا و به ویژه مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران است. مطالعات زیادی در ارتباط با رشد ریشه گیاهان مختلف انجام شده است، اما اطلاعات در مورد رشد ریشه گوجه فرنگی محدود میباشد. در این پژوهش تأثیر تنش خشکی بر رشد ریشه، عملکرد، اجزای عملکرد گوجه فرنگی در شرایط گلخانهای ...
بیشتر
تنش خشکی یکی از مشکلات اصلی تولید فرآوردههای کشاورزی در بسیاری از نقاط دنیا و به ویژه مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران است. مطالعات زیادی در ارتباط با رشد ریشه گیاهان مختلف انجام شده است، اما اطلاعات در مورد رشد ریشه گوجه فرنگی محدود میباشد. در این پژوهش تأثیر تنش خشکی بر رشد ریشه، عملکرد، اجزای عملکرد گوجه فرنگی در شرایط گلخانهای بررسی شد. تنش خشکی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار آبیاری شامل 100، 80، 60 و 40 درصد نیاز آبی و سه تکرار اعمال گردید. در انتهای فصل رشد صفاتی همچون وزن میوه، قطر میوه، تعداد میوه، وزن خشک اندام هوایی، حجم ریشه، وزن تر ریشه، وزن خشک ریشه و طول ریشه اندازهگیری شد. به طور کلی، تنش خشکی بر عملکرد، اجزاء عملکرد و خصوصیات ریشه گوجه فرنگی در سطح احتمال 1% اثر معنیدار داشت. بیشترین میانگین وزن میوه (53/602 گرم)، تعداد میوه (33/9)، قطر میوه (86/4 سانتیمتر)، وزن خشک اندام هوایی (64/127 گرم)، حجم ریشه (38/0 لیتر)، وزن تر ریشه (97/268 گرم)، وزن خشک ریشه (25/24 گرم)، طول ریشه (21761 سانتیمتر) و سطح ریشه (10209 سانتیمتر مربع) مربوط به تیمار 100 درصد نیاز آبی بود. به طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد صفات ریشه همبستگی مثبت و معنیداری با عملکرد گیاه دارند و هرگونه کاهش در آنها عملکرد گیاه را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. حجم ریشه بیشترین همبستگی را با عملکرد و اجزای عملکرد گوجه فرنگی نشان داد.
علیرضا توکلی؛ عبدالمجید لیاقت؛ امین علیزاده
چکیده
رشد و نمو محصولات و تولید آنها در شرایط دیم تابعی از تغییرات عوامل اقلیمی است. شناخت عامل‌های موثر و برنامه‌ریزی برای مدیریت آنها و یا تطابق فعالیت‌های زراعی با روند تغییرات آنها، منجر به بهبود شرایط تولید و پیش‌بینی تولید خواهد شد. بر این اساس 25 عامل آمار هواشناسی دسته‌‌بندی شده همراه با آمار زراعی عملکرد گندم دیم در شهرستانهای ...
بیشتر
رشد و نمو محصولات و تولید آنها در شرایط دیم تابعی از تغییرات عوامل اقلیمی است. شناخت عامل‌های موثر و برنامه‌ریزی برای مدیریت آنها و یا تطابق فعالیت‌های زراعی با روند تغییرات آنها، منجر به بهبود شرایط تولید و پیش‌بینی تولید خواهد شد. بر این اساس 25 عامل آمار هواشناسی دسته‌‌بندی شده همراه با آمار زراعی عملکرد گندم دیم در شهرستانهای الشتر، خرم‌‌آباد، الیگودرز و بروجرد به عنوان نمونه مناطق سرد و نیمه سرد استان لرستان برای سال‌‌های زراعی 85-1377 برای تخمین توابع تولید اقلیمی مورد ارزیابی قرار گرفت. در تخمین تابع تولید اقلیمی رابطه هر یک از عوامل آب و هوایی به عنوان متغیر مستقل با عملکرد دانه گندم دیم به عنوان تابع از طریق رگرسیون‌های خطی و غیر خطی تعیین گردید. با استفاده از تجزیه علیت، ضریب همبستگی به دو بخش اثرات مستقیم و غیر مستقیم تفکیک شد. نتایج نشان داد که آنچه که در توابع تولید شهرستانهای مناطق سرد و نیمه سرد استان به عنوان مدل محلی قابل دریافت است نقش کمبود فشار بخار دوره رشد محصول (اول آبان تا آخر تیر ماه) است. با تعیین میزان شاخص بهرهوری بارش در این شهرستان‌‌‌‌ها طی 8 سال زراعی مشخص شده است که بیشینه، کمینه و میانگین بهرهوری بارش به ترتیب 0/341، 0/132 و 0/234 کیلوگرم بر متر مکعب بارش است که میانگین آن حدود 20 درصد از میانگین کشوری (0/292 کیلوگرم بر متر مکعب بارش) کم‌تر میباشد. نتیجه تحلیل حساسیت نشان داد عامل‌های دمای حداکثر، ساعات آفتابی، بارش پاییزه و دمای حداکثر آبان، حساس‌ترین عوامل اقلیمی هستند، لذا شناخت عوامل اقلیمی موثر و تعیین میزان و نوع اثرگذاری آنها، به بهره‌برداران این بخش کمک می‌کند تا از طریق اصلاح عملیات زراعی مانند اصلاح تاریخ کاشت، اصلاح ارقام و عملیات بهبود ظرفیت آب خاک، عوامل با اثر منفی را کنترل و اثربخشی عوامل با اثر مثبت را بهبود بخشند.